Madde Detay
HAMDÎ, Mahmûd Hamdî Efendi
(d. 1210/1795 - ö. 1277/1860)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
İşkodra'da 1210/1795 senesinde doğdu. Asıl adı Mahmûd Hamdî Efendi'dir. Şiirlerinde Hamdî mahlasını kullandı. Öğrenimini tamamladıktan sonra mektep hocası oldu. 1250/1834 senesinde İşkodra valisinin hizmetinde bulunan bir kişiye yazdığı bir hiciv beyti valinin kulağına gittiğinden ve daha önce buna benzer yazdıkları da bahane edilerek İşkodra'dan çıkarıldı. On beş sene kadar muhtelif yerlerde dolaştı. Sonra tekrar İşkodra'ya döndü ve muallimliğe devam etti. Bu arada camilerde vaazlar da vermekteydi. 1277/1860 senesinde İşkodra'da vefat etti.
İbnü'l-Emin'e göre Hamdî gayet tuhaf ve sivri dilli bir kişi idi. Önüne gelene hicviye yazardı. İşkodra'da hâlâ onun tuhaf hikâyeleri anlatılmaktadır. Çevredeki köylüler hediye getirerek onu muska yazdırırlarmış. O da her birinin isteğine ve durumuna uygun bazı latifeler yazarak muska şeklinde sahibine verirmiş ve gariptir ki bunların da tesiri görülürmüş. Bir avcının balık getirerek tazısının tavşan avlaması için bir muska yazmasını rica etmesi üzerine "Tama' etdim semege nüsha yazdım köpege/Ya tavşanları o tutsun ya dayansın kötege" beytini yazarak tazının boynuna asılmasını tavsiye ettiği anlatılan bu tür hikâyelerdendir.
Dîvân'ı olduğu rivayet edilmektedir. Diyarbakırlı Emîrî Efendi, İşkodra şairlerine dair İkdâm gazetesine yazdığı makalelerden birinde şunları söylemektedir: Hakikaten garib mazmûnları ve bulunmaz misâlleri vardır. Ben hiç bu vâdîde bir şair görmedim (İnal 1988: 531).
Kaynakça
İnal, İbnü'l-Emin Mahmud Kemal (1988). Son Asır Türk Şairleri. C. I. İstanbul: Dergah Yay.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. MEHMET ARSLANYayın Tarihi: 28.09.2014Güncelleme Tarihi: 02.12.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Gurûr erbâbının kârı akislikden emîn olmaz
Sücûda inmeyince hâtemin hattı yemîn olmaz
Cefâ-yı tab'ı devrânın sebâtın mâyesi olmuş
Bükülmüş olmayan iplik burulmuşdan metîn olmaz
Çıkar mı sifle kesb-i câh ile çâh-ı sefâletden
Giderse hacca har-mühre gelüp dürr-i semîn olmaz
Habâset gerdine âlûd olan olmaz kerîmü'l-hulk
Tahâretsiz huzûr-ı izzete vaz'-ı cebîn olmaz
Haramdan kaçmayan âdem cihânda zevk eder Hamdî
Bu pis dünyâya bak hergiz necâsetsiz ekin olmaz
Beyt
Dil-rîş etme kimseyi ömrün zevâlidir
Kelb-i akûr bir iki günde kâtil olur
Beyt
Ümerâ ardına dâ'im gidiler cem' oluyor
Ki ta'âmın kokusundan kediler cem' oluyor
(İnal, İbnü'l-Emin Mahmud Kemal (1988). Son Asır Türk Şairleri. C. I. İstanbul: Dergah Yay. 531.)
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 28.09.2014Güncelleme Tarihi: 02.12.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Gurûr erbâbının kârı akislikden emîn olmaz
Sücûda inmeyince hâtemin hattı yemîn olmaz
Cefâ-yı tab'ı devrânın sebâtın mâyesi olmuş
Bükülmüş olmayan iplik burulmuşdan metîn olmaz
Çıkar mı sifle kesb-i câh ile çâh-ı sefâletden
Giderse hacca har-mühre gelüp dürr-i semîn olmaz
Habâset gerdine âlûd olan olmaz kerîmü'l-hulk
Tahâretsiz huzûr-ı izzete vaz'-ı cebîn olmaz
Haramdan kaçmayan âdem cihânda zevk eder Hamdî
Bu pis dünyâya bak hergiz necâsetsiz ekin olmaz
Beyt
Dil-rîş etme kimseyi ömrün zevâlidir
Kelb-i akûr bir iki günde kâtil olur
Beyt
Ümerâ ardına dâ'im gidiler cem' oluyor
Ki ta'âmın kokusundan kediler cem' oluyor
(İnal, İbnü'l-Emin Mahmud Kemal (1988). Son Asır Türk Şairleri. C. I. İstanbul: Dergah Yay. 531.)
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 02.12.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Gurûr erbâbının kârı akislikden emîn olmaz
Sücûda inmeyince hâtemin hattı yemîn olmaz
Cefâ-yı tab'ı devrânın sebâtın mâyesi olmuş
Bükülmüş olmayan iplik burulmuşdan metîn olmaz
Çıkar mı sifle kesb-i câh ile çâh-ı sefâletden
Giderse hacca har-mühre gelüp dürr-i semîn olmaz
Habâset gerdine âlûd olan olmaz kerîmü'l-hulk
Tahâretsiz huzûr-ı izzete vaz'-ı cebîn olmaz
Haramdan kaçmayan âdem cihânda zevk eder Hamdî
Bu pis dünyâya bak hergiz necâsetsiz ekin olmaz
Beyt
Dil-rîş etme kimseyi ömrün zevâlidir
Kelb-i akûr bir iki günde kâtil olur
Beyt
Ümerâ ardına dâ'im gidiler cem' oluyor
Ki ta'âmın kokusundan kediler cem' oluyor
(İnal, İbnü'l-Emin Mahmud Kemal (1988). Son Asır Türk Şairleri. C. I. İstanbul: Dergah Yay. 531.)
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Gazel
Gurûr erbâbının kârı akislikden emîn olmaz
Sücûda inmeyince hâtemin hattı yemîn olmaz
Cefâ-yı tab'ı devrânın sebâtın mâyesi olmuş
Bükülmüş olmayan iplik burulmuşdan metîn olmaz
Çıkar mı sifle kesb-i câh ile çâh-ı sefâletden
Giderse hacca har-mühre gelüp dürr-i semîn olmaz
Habâset gerdine âlûd olan olmaz kerîmü'l-hulk
Tahâretsiz huzûr-ı izzete vaz'-ı cebîn olmaz
Haramdan kaçmayan âdem cihânda zevk eder Hamdî
Bu pis dünyâya bak hergiz necâsetsiz ekin olmaz
Beyt
Dil-rîş etme kimseyi ömrün zevâlidir
Kelb-i akûr bir iki günde kâtil olur
Beyt
Ümerâ ardına dâ'im gidiler cem' oluyor
Ki ta'âmın kokusundan kediler cem' oluyor
(İnal, İbnü'l-Emin Mahmud Kemal (1988). Son Asır Türk Şairleri. C. I. İstanbul: Dergah Yay. 531.)
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | HİKMETÎ | d. ? - ö. 19. yy. | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | HALÎLÎ, İbrâhîm Halîlî Paşa | d. ? - ö. 1808-09 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | FEHMÎ, Süleymân Paşa-zâde İbrâhim Fehmî Bey | d. ? - ö. 1853 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | SAFVET, Mustafa Safvet Efendi | d. 1795 - ö. 1866-67 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | HAVVA BACI | d. 1795 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | FERYADÎ, Ferhat | d. 1795 - ö. 1900 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | ABDÜRREZZÂK BÂHİR EFENDİ | d. ? - ö. 1860 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | NEVRÛZ BİN ÎSÂ | d. 1792 - ö. 1860 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | TEVFÎK, Ahmed Tevfîk Bey | d. 1805-06/1810? - ö. 1860 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | ZAİFÎ, Akbaba İmamı Şeyh Mehmed Zaîfî Efendi | d. ? - ö. 1703-04 | Meslek | Görüntüle |
11 | HALÎMÎ, Mevlânâ Abdülhalîm bin Alî, Halîmî Çelebi, Abdülhalîm Efendi | d. ? - ö. 1517-18 ? | Meslek | Görüntüle |
12 | HAMDÎ, Keşânî-zâde Muallim Mustafa Hamdî | d. ? - ö. 1834 | Meslek | Görüntüle |
13 | KEMÂL, Ali Kemâl Efendi | d. 1818-19 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | RÂŞİD, Râşid Efendi | d. 1805 - ö. 1850 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | MUHTÂR, Ahmed Muhtar Efendi, Molla Bey | d. 1807 - ö. 1882 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | MEHMED, Hâce-zâde/Hoca-zâde/Masraf-zâde Nişâncı Mehmed Paşa | d. ? - ö. 1517-18, 1519 ? | Madde Adı | Görüntüle |
17 | NA'ÎM, Yazıcı-zâde Mehmed | d. ? - ö. 1752 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | EMÎN, Hacı Mehmed Emîn, Ortaköylü | d. ? - ö. 1911 ds. | Madde Adı | Görüntüle |