KAPLANÎ, Abuzer Kaplan

(d. 1955 / ö. -)
çiftçi, balıkçı
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Abuzer Kaplan olan âşık, 1955 yılında Adıyaman’ın Çelikhan ilçesinin Recep köyünde dünyaya gelmiştir. Annesinin adı Hanım, babasının adı Mahmut (Mamo)’tur. 1975 yılında askere giden Kaplan, 1977 yılında askerden döndükten sonra Adıyaman’ın Recep kasabasından Malatya’nın Battalgazi ilçesine göç etmiştir. Hâlen aynı ilçede ikamet etmekte olan âşık, saz çalıp şiir yazmanın yanı sıra çiftçilik ve balıkçılık yapmaktadır (Kavruk vd. 2006: 362). Biri kız olmak üzere dört çocuk babasıdır. Oğullarından Kenan Kaplan da babası gibi halk müziğiyle ilgilenmekte, saz çalıp şiir yazmaktadır.

Küçük yaşta çobanlık yapmaya başlayan Abuzer Kaplan, kaval çalarak halk müziğine yönelmiştir. İlkokul eğitimi sırasında halk türküleri söyleyen âşık, on altı yaşında babasının aldığı curayla halk müziğine resmen başlamıştır. Kaplanî mahlasını kullanan âşık, bir dönem Malatya’ya gelerek Hasan Çağlar’dan saz eğitimi almıştır. Kaplanî, oğlu Kenan'ı da yetiştirerek usta çırak ilişkisini devam ettirmiştir. Abuzer Kaplan badeli bir âşık değildir. Şiire ve halk müziğine önemli âşıkların eserlerini okuyarak başlamış ve Karacaoğlan, Âşık Veysel, Âşık Mahzuni Şerif, Murat Çobanoğlu ve Abdullah Papur gibi önemli âşıklardan etkilenmiştir (Solmaz 2018). Kaplanî, irticalen şiir söylemekle beraber atışma ve muammayla ilgilenmemiştir. Bunun sebebi âşığın kırsal bir kesimde yaşaması ve âşıklık geleneğin güçlü olduğu bölgelere gitmemiş olmasıdır. Bununla birlikte Kaplanî’nin birçok şiiri önemli sanatçılar tarafından seslendirilmektedir. Âşığın bestelenmiş şiirlerinin sayısı 150'ye yakındır. Gülistan, Haşim Tokdemir ve Söngül Yener de âşığın şiirlerini seslendirmişlerdir (Solmaz 2018).

Abuzer Kaplan, çiftçilik ve balıkçılık yapmanın yansıra tabiatta gördüğü güzelliklerin etkisinde kalarak hece ölçüsüyle şiirler kaleme almıştır. Kaplanî'nin, bireysel ve toplumsal olaylardan etkilenerek yazdığı taşlamaları da vardır. Kaplanî'nin şiirlerinin sayısı 255'i bulmaktadır. Âşığın şiirlerinin temasını insan, tabiat ve aşk oluşturmaktadır. Âşık bu şiirlerini sazıyla bestelemiş ve söylemiştir. Ayrıca Kaplanî, 1994 yılında “Dertli Sazım” adlı bir kaset çıkarmıştır. Âşığın son albümü ise oğlu Kenan Kaplan’la 2017 yılında çıkardığı “ Be Zalim Felek” adını taşımaktadır (Solmaz 2018).

Kaynakça

Abuzer Kaplan, Adıyaman, 1955, İlkokul, Çiftçi [Fatih Solmaz tarafından 8 Nisan 2018'de gerçekleştirilen görüşme].

Kavruk, Hasan, Metin Özer (2006). Geçmişten Günümüze Malatya Şairleri. Malatya: Malatya Belediyesi Kültür Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: FATİH SOLMAZ
Yayın Tarihi: 04.07.2019
Güncelleme Tarihi: 08.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1MUSA EMİNd. 1896 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2BALI, Ali Altınd. 1907 - ö. 1980Doğum YeriGörüntüle
3YUNİS İBRAHİMOVd. 1895 - ö. 1974Doğum YeriGörüntüle
4RIZAÎ, Rıza Özcand. 01.01.1955 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Tarık Özcand. 10 Temmuz 1955 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Rıdvan Canımd. 27 Eylül 1955 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7KEREMd. 1885 - ö. 11.03.1940MeslekGörüntüle
8YANYATAN, Ali Bellid. 1923 - ö. 1990MeslekGörüntüle
9HALİL, Halil Erdugand. 1928 - ö. ?MeslekGörüntüle
10DERTLİ ALİ, Ali Akçakayad. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11COŞKUNÎ, Ümit Karamand. 01.01.1955 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12UMMANÎ, Kurşun Saraçd. 1933 - ö. 1984Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13FEYZULLAHd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14İDRİS HEMZEYEVd. 1946 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15NESLİHAN BACId. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle