RÜŞDÎ, Mehmed Rüşdî Efendi, Isparta-Barlalı

(d. 1206/1791 - ö. 1271/1855 ds.)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Isparta'nın Barla kasabasında 1206/1791 senesinde doğdu. Asıl adı Mehmed Rüşdî Efendi'dir. 1219/1804 yılında İstanbul'a geldi. Bir süre yağlıkçılık yapıp ticaretle meşgul oldu. Sonra tarîk-i kazâya girip kadı oldu ve Rumeli'de bazı kazalarda kadı naipliği yaptı. Son görevi Ahyolu kazası kadılığıdır. Fatîn'e göre bu görevinden mazul olduktan sonra ticareti de terk edip evine çekilmiş ve yeni bir görev beklemekte imiş (1271: 136). Rüşdî'nin vefat tarihi ve yeri bilinmemekle beraber bu bilgiye göre Fatîn Tezkiresi'nin basıldığı 1271/1855 senesinde hayattadır, bu tarihten sonraki bilmediğimiz bir yılda vefat etmiştir.

Şiirlerine örnek Fatîn Tezkiresi'ndedir. Fatîn'e göre (1271: 136) Hâl-i Huyûl adlı bir eseri vardır. Bu eser manzum bir baytarnâmedir.

Kaynakça

Fatîn Dâvud (1271). Hâtimetü'l‑Eş‘âr. İstanbul.

Mehmed Süreyya (1311). Sicill-i Osmânî. C. II. İstanbul.

Şemseddîn Sâmî (1308). Kâmûsü'l‑A‘lâm. C. III. İstanbul.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. MEHMET ARSLAN
Yayın Tarihi: 01.08.2014
Güncelleme Tarihi: 01.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Bâg-ı hüsnin seyr içün gelmiş degil dîdâra hâl

Pâsbân olmuş meger ruhsâr-ı yâre kara hâl

Pek tehî-dest sanma vech-i yâre nâzır oldıgın

Vâkıf olmuş gülşen-i hüsnindeki esrâra hâl

Zîr-i fesden tarh idüp arş itdi Faslı askerin

Oldı ser-asker cünûd-ı hazret-i hünkâra hâl

Târ-ı zülf-i yârdan rû gösterüp âşıkların

Âkıbet başdan çıkardı eyledi âvâre hâl

Yek-cihet olmuş dil-i uşşâkı nâlân itmede

Gamze-i hûn-rîz-i dilber kâtil-i gaddâre hâl

Hayli kuş-bâzlıklar itmiş murg-ı dil sayd itmede

Dâne dökmüş dâm kurmuş kâkül-i ruhsâra hâl

Hâle hâlim arz idüp bildim o hâlin hâlini

O da yanmış ben gibi bir âşık-ı bî-çâre hâl

Ben sanurdum bir harâmî-zâde hâli meks ider

Genc-i hüsn üzre mutalsammış meger dildâra hâl

Gün yüzinde Rüşdî-i dil-sûza gün göstermeyüp

İtdi iç ilden fesâd u fitneler mekkâre hâl

(Fatîn Dâvud (1271). Hâtimetü'l‑Eş‘âr. İstanbul. 136.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1LEZGİ AHMEDd. 1791? - ö. 1847?Doğum YılıGörüntüle
2MAHFÎ, Alid. 1791 - ö. 1853Doğum YılıGörüntüle
3GULÂM, Şeyh Gulâm Efendi, Erkirilid. ? - ö. 1855 ds.Ölüm YılıGörüntüle
4FÂ'İK, Süleymân Fâ'ik Efendi, Bağdatlıd. 1815 - ö. 1855 ds.Ölüm YılıGörüntüle
5HÂLİD, Silivrilid. 1811 - ö. 1855 ds.Ölüm YılıGörüntüle
6NÂCÎ, Mustafa Nâcî Efendid. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
7SALÂHÎ, Hüseyind. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
8Nİ'METÎ, Nîmetullâh Çelebid. ? - ö. 1603MeslekGörüntüle
9UŞŞÂKÎ, Mehmed Uşşâkî Efendid. ? - ö. 1841-42Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
10RÂŞİD, Râşid Efendi, İstanbullud. ? - ö. 1855 ds.Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11RÂGIB, Hacı Mehmed Râgıbd. 1786 - ö. 1848Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12DERTLİ HAYDAR/HAYDAR, Haydar Özdemird. 1914 - ö. 1988Madde AdıGörüntüle
13HÂLİS İSMÂİL DEDEd. ? - ö. 1788-89Madde AdıGörüntüle
14KURBÎ, Kassam-zâde Mehmed Kurbî Efendid. ? - ö. 1756-57Madde AdıGörüntüle