Tahsin Nahit Uygur

Nâhidâ
(d. 1899 / ö. 21 Temmuz 1992)
Şair, yazar, gazeteci, milletvekili
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Tam adı Mehmet Tahsin Nahit'tir. 24 Nisan 1899 tarihinde Çankırı’da doğmuştur. Babası kütüphane memuru İsmail Vehbi Bey, annesi Hacer Hanım’dır. İlk ve orta öğrenimini Çankırı’da tamamladı. İstanbul Mülkiye Baytar Mekteb-i Âlisinden 1920 yılında mezun olduktan sonra Çankırı’da veteriner olarak göreve başladı. 1920-1942 yılları arasında Çankırı, Kastamonu, İstanbul ve Bursa’da görev yapmıştır. Atatürk’ün 1925 yılında yaptığı Çankırı ziyaretinde onu karşılayanlar arasındaydı. Orada bir karşılama konuşması yaptı ve Paşa’nın övgülerine mazhar olmuştur. 1929 yılında İnebolulu tüccar Ahmet Bey’in kızı Fatma Hanım ile evlendi, bu evlilikten iki çocuğu oldu. 1954 yılına kadar müşavirlik ve müfettişlik görevlerinde bulunduktan sonra aynı yıl Çankırı Milletvekili olarak meclise girdi. 1957 yılı sonrasında Çocuk Esirgeme Kurumunda çalıştı. 1992 yılında İstanbul’da vefat etti.

Babasının telkinleriyle okumayı sever, zamanla yazmaya yönelir. İstanbul’da öğrenci olduğu yıllarda şiirleriyle yazı hayatına girer. Arkadaşlarıyla tek sayı çıkardıkları Nahit mecmuasında ilk şiiri yayımlanır. Çankırı, Hâkimiyet-i Milliye, Kangırı, Kastamonu, Doğruluk, Açıksöz, Bursa, Uludağ, Halkın Sesi, Yeni Fikirler, Hak Yolu ve Tosya’da Dilek gibi gazete ve dergilerde makaleleri ve şiirleriyle ilgi görür.

1930 yılında yazdığı Gazi İçin Öz Duygular adlı eserinde Atatürk ve inkılapları hakkında yazdığı yazılarını toplar. Çankırı Halk Edebiyatı adlı eseri bölgeye ait türkü, ninni ve manilerin yer aldığı bir derlemedir. Şiirlerinin bir kısmını topladığı Kaynak Başında adlı eseri Türkçü duygularla kaleme alır. Eserde Atatürk’e ve inkılaplarına hayranlığı ile Öz Türkçe hareketini savunması dikkat çeker. Halk edebiyatına duyduğu ilginin etkisiyle bu yönde şiirler yazdığı bilinen Tahsin Nahit, bu eserinde iki nefese yer verir. Nefeslerinde “Nâhidâ” mahlasını kullanır. Yanyalı Ali Rıza Bey’in dil çalışmalarını topladığı eserini eklemeler yaparak Geçmişte Bir Türkçeci Ali Rıza Bey adıyla 1936 yılında neşreder.

Kaynakça

KAYNAKÇA

Çakır, Ömer (2013). “Çankırı’da Yârân Sohbetlerinin Edebî Cephesi yahut Yârân Edebiyatı”. Karatekin Edebiyat Fakültesi Dergisi. Nr: 1: 151-170.

Sarı, İbrahim (2016). Atatürk’ün Anıları. Antalya: Nokta E-Kitap.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. SULTAN SARI GERÇEK
Yayın Tarihi: 09.05.2018
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Gazi İçin ÖzduygularKastamonu Vilayet Matbaası / Kastamonu1930Deneme
Çankırı Halk EdebiyatıKastamonu Vilayet Matbaası / Kastamonu1932İnceleme
Kaynak BaşındaBursa İlbayık Basımevi / Bursa1935Şiir
Geçmişte Bir Türkçeci-Ali Rıza BeyBursa Halkevi Neşriyatı / Bursa1936İnceleme

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1SABRİ BABA, Çankırılıd. ? - ö. 1851Doğum YeriGörüntüle
2OZAN RECEP/DOĞANKARTAL, Recep Cırıkd. 1953 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3OZAN MORSULTAN, Ahmet Mortaşd. 1944 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Hakkı Kamil Beşed. 1899 - ö. 15 Ocak 1982Doğum YılıGörüntüle
5Sadettin Nüzhet Ergund. 1899/1901 - ö. 25 Nisan 1946Doğum YılıGörüntüle
6ALİ FEYZULLAHÎ VAHİDd. 1899 - ö. 06.05.1995Doğum YılıGörüntüle
7Mebrure Sami Alevok (Koray)d. 1907 - ö. 28 Temmuz 1992Ölüm YılıGörüntüle
8Kaan İnced. 02 Şubat 1971 - ö. 11 Ağustos 1992Ölüm YılıGörüntüle
9Mehmet Necati Öngayd. 1914 - ö. 1992Ölüm YılıGörüntüle
10Barlas Özarıkçad. 1948 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Mehmet Aycıd. 03 Mayıs 1971 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Osman Sulhi Aksud. 1923 - ö. 11 Haziran 2007MeslekGörüntüle
13Hamâmîzâde Mehmet İhsand. 5 Şubat 1885 - ö. 11 Mayıs 1948Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Emin Bülentd. 13 Mart 1886 - ö. 29 Kasım 1942Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Tevfik Nevzatd. 1864 - ö. Mayıs 1905Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Abdülhaluk Uygurd. 1901 - ö. 13 Mart 1933Madde AdıGörüntüle
17Şentürk, Tahsind. 1948 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18Alper Uygurd. 15 Ocak 1956 - ö. ?Madde AdıGörüntüle