Ziya (Trabzon)

Ziyâ
(d. 1858 / ö. 28 Ocak 1921)
Şair, Yazar, Memur
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Trabzon’da doğdu. İsmi Yusuf Ziya’dır. Babası Berber Pîr lakabıyla tanınmıştır. Eğitimini tamamladıktan sonra memuriyete başlayan Yusuf Ziya, Trabzon’da uzun süre icra memurluğu yapmıştır. Zatürre hastalığına yakalanarak 28 Ocak 1921’de Trabzon’da vefat etmiştir.

Şiirlerinde Ziyâ mahlasını kullanan şairin Dîvân, Istılâhât-ı Sûfiyye, Seyahatnâme-i İstiğrâbiyye isimlerinde üç eseri vardır. Eserleri basılmadığı için muhtevaları hakkında herhangi bir bilgi bulunmamaktadır. Günümüze erişen şiirleri arasında gazeller, koşmalar ve tarih manzumeleri yer almaktadır. Klasik şiir tarzını yaşadığı devirde devam ettiren ve kaynaklarda hacimli bir dîvânı olduğu bildirilen Yusuf Ziya, dînî-tasavvufî şiirlerin yanı sıra halk şiiriyle de ilgilenmiş, koşma nazım şekliyle şiirler kaleme almıştır. Özellikle tarih düşürme hususunda maharetli olan şair, devrinde Trabzon’da vefat etmiş bazı şahısların ölümüne tarihler düşürmüştür. Klasik edebiyatın inceliklerine vâkıf olan Ziyâ, aruz kusurlarından âzâde bir dil ve hakîmâne bir üsluba sahiptir. Halk şiiri sahasında hece ölçüsüyle yazılmış manzumeleri âşıkâne tarzdadır.

Kaynakça

Akbulut, Ömer (1952). Trabzon Şairleri. Trabzon: Trabzon İlini Kalkındırma Cemiyeti Neşri.

Duman, Mustafa (1992). “ Trabzon Halk Şairleri”, Kıyı. S.72, Trabzon (Mart 1992). s. 16.

Duman, Mustafa (1995). Trabzon Halk Şairleri. İstanbul: Anadolu Sanat Yay.

Gür, Süleyman (2018), “Osmanlı Döneminde Yetişen Trabzonlu Müellifler Ve Eserleri: Bir Literatür Tespiti Denemesi”, Karadeniz Teknik Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Volume 5, Sayı 1, s. 221.

Uraz, Murat (1933). Halk Edebiyatı Şiir ve Dil Örnekleri. İstanbul: Sühulet Kütüphanesi, s. 168-173.

Uraz, Murat (1940). Türk Edip ve Şairleri. C. 4. İstanbul: Tefeyyüz Kitabevi. s. 72.

Yüksel, Murat (1993). Geçmişten Günümüze Trabzon Şairleri. C.1. Trabzon: Yunus Dergisi Yay. s. 337.

Yüksel, Murat (2000). Trabzon’da Türk-İslâm Eserleri ve Kitâbeler, Trabzon Belediyesi Kültür Yayınları.

Yüksel, Murat (2007). “Ziya” Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi, Ankara: AKMB Yay., C. 8, s. 735.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. RAMAZAN EKİNCİ
Yayın Tarihi: 27.08.2019
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Dîvân- / --Şiir
Istılahât-ı Sûfiyye- / --Diğer
Seyahatnâme-i İstiğrâbiyye- / --Diğer

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1İhsan Topçud. 30 Ağustos 1948 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2FEHMÎ, Malkoç-zâde Hacı Mehmed Fehmîd. 1823 - ö. 1874Doğum YeriGörüntüle
3Hasan İzzettin Dinamod. 1909 - ö. 20 Haziran 1989Doğum YeriGörüntüle
4Meşhur Yusuf (Jusıp) Köpeyoğlud. 1858 - ö. 1931Doğum YılıGörüntüle
5LÜTFÎ/HÂZIM, Sağır-zâded. 1858-59 - ö. 1913Doğum YılıGörüntüle
6Şakarim Kudayberdiulıd. 1858 - ö. 3 Ekim 1931Doğum YılıGörüntüle
7HALİL BABAd. 1846? - ö. 1921Ölüm YılıGörüntüle
8FATMA KAMİLE HANIMd. 1839 - ö. 1921Ölüm YılıGörüntüle
9KÂŞİF, Hafız Mehmed Kâşif Efendid. 1863 - ö. 1921Ölüm YılıGörüntüle
10Tarık Özcand. 10 Temmuz 1955 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Kadircan Kaflıd. 1889 - ö. 1969MeslekGörüntüle
12Hatice Dökmend. 27 Ağustos 1958 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Mehmed Tevfîk b. Osmand. 1827 - ö. 1901Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Necdet Rüştü Efed. 1900 - ö. 24 Eylül 1969Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Memduh Şevket Esendald. 28 Mart 1884 - ö. 17 Mayıs 1952Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Ziya Zakir Acard. 6 Kasım 1954 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17Hayrettin Ziya Taluyd. 16 Nisan 1905 - ö. 17 Haziran 1945Madde AdıGörüntüle
18Ziya Yamaçd. 1914 - ö. 23 Mayıs 1986Madde AdıGörüntüle