Yusuf Ziya Ademhan

(d. 1928 / ö. 6 Temmuz 1991)
Şair, Yazar, Doğa Fotoğrafçısı
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Erzincan/Kemaliye’nin (Eğin) Akçalı köyünde doğdu. İlkokulu burada bitirdikten sonra Ankara Cebeci Ortaokulu’na başladı. Son sınıfta Kemaliye Ortaokulu’na nakil olup bu okuldan mezun olan sanatçı, liseyi okumadan İstanbul’a taşındı. Kumkapı’daki kum ocaklarında çalışmaya başlayan şair, bir yandan da CHP ve İsmet İnönü’yü öven şiirler yazdı. Sanatçı, kendi ifadesine göre, ilk şiirini 1949’da bir Erzincan gezisi sırasında karşılaştığı dönemin başbakanı Şemsettin Günaltay’a okudu. İstanbul’da şiirlerinin beğenilmesi üzerine önce Ulus gazetesinde yazılar yazdı, ardından Karagöz gazetesinde yöneticilik yaptı. Mayıs 1955’te Akis dergisinde yazı işleri müdürü olarak çalıştı; ancak iktidar karşıtı yazılarından dolayı 14 Mayıs 1958’te 1 yıl, 28 Mayıs 1958’te 3 yıl (dergi 3 ay kapatılır), 20 Mart 1959’da ise 1 yıl (dergi 1 ay kapatılır) süreyle hapse mahkûm edildi (Kemaliyehaber). 1960-70 yılları arasında Erzincan İl Genel Meclisi üyeliği görevlerinde bulunan sanatçı, 1962'de çocukluk arkadaşı Sıtkı Fırat’ın yönlendirmesiyle fotoğrafçılığa başladı. Hayatının sonuna doğru gençliğinden beri ilgi duyduğu amcazadesinin kızı Perihan Hanım’la evlendi. Kendini doğa fotoğrafçılığına adayan Ademhan, 1977'de fotoğraf çekmeye gittiği Pülümür kayalarından düşüp öldüğü sanılsa da sağ salim bulundu. Ancak 6 Temmuz 1991’de çıktığı Munzur Dağı’ndan bir daha inemedi. Sanatçı adına, “Mahzun” adlı şiirinde yer verdiği üzere Erzincan Dutbeli’nde bir anıtmezar yapılması planlanmaktadır.

İlk şiirlerinden itibaren siyasi bir söyleme sahip olan Yusuf Ziya Ademhan, özellikle dönemin ileri gelenlerine şiirler yazarak kendini geniş kitlelere tanıtır. Doğa fotoğrafçılığı ile ün salan sanatçının şiirleri de geniş gözlem gücüne sahiptir. Kemaliye, Munzur ve Fırat havzaları şiirlerinde özel bir dikkat ve romantizmle aktarılır. Âşık tarzı siyasi taşlamaları olan sanatçının çeşitli dergi ve gazetelerde yayımlanmış birçok yazısının yanında 2 adet de siyasi kitapçığı bulunmaktadır.

Kaynakça

http://www.akcalikoyudernegi.org/sanatcilar/ [erişim tarihi: 11.09.2018].

http://www.erzincannostalji.com/yusuf-ziya-ademhan/ [erişim tarihi: 10.09.2018]).

http://www.kemaliyehaber.com/haber/1848-ulucanlarda-iki-eginli [erişim tarihi: 09.09.2018]).

https://tufanpalali.com/yusuf-ziya-ademhan-fotografa-feda-edilen-bir-hayat/ [erişim tarihi: 10.09.2018]).

Özgünaydın, Lütfi (1978). “bir badem ağacını çekmek için”. Yeni Fotoğraf Dergisi. (http://www.erzincannostalji.com/bir-badem-agacini-cekmek-icin/ [erişim tarihi: 11.09.2018]).

Özgünaydın, Lütfi (1997). “Munzurlara Karışan Gazeteci”. Cumhuriyet Dergi. S. 571. (02.03.1997).

Uzunkaya, Hasan (1985). “Yusuf Ziya Ademhan ve Kemah”. Dostluk Gazetesi (röportaj). (http://www.kemahlilar.com/yusuf-ziya-ademhan-ve-kemah-2114h.htm [erişim tarihi: 11.09.2018]).

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: OSMAN EROĞLU
Yayın Tarihi: 14.02.2019
Güncelleme Tarihi: 16.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Namertlere Karşı Büyük İsmet İnönü'yeAlişan Dobra Matbaası / İstanbul1950Derleme
C.H.P. DestanıAydınlık Matbaası / İstanbul1951Derleme
Seçim DestanıYeni Matbaa / Ankara1954Şiir
Ocak Başkanı: Diktatörlerin Ardından Taşlama ŞiirleriHür Erzincan Matbaası / Erzincan1960Şiir
Gamak Elektrik MotorlarıFişek Doğan Koll. Şti / İzmir1970Diğer

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Şerif Aydemird. 1950 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2DURSUN, Dursun Doğanayd. 1937 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Tamer Dursund. 08 Ağustos 1970 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Cemalettin Aykınd. 2 Şubat 1928 - ö. 18 Ocak 2012Doğum YılıGörüntüle
5İSMAYIL MAHİR NAĞIYEVd. 1928 - ö. 1995Doğum YılıGörüntüle
6DİVANÎ/ZÜLFİKAR DİVANÎ, Zülfikar Akgünd. 1928 - ö. 31.12.2009Doğum YılıGörüntüle
7Celal Vardard. 1916 - ö. 2 Eylül 1991Ölüm YılıGörüntüle
8Vedat Dalokayd. 10 Kasım 1927 - ö. 21 Mart 1991Ölüm YılıGörüntüle
9Orhan Eted. 1932 - ö. 11 Mayıs 1991Ölüm YılıGörüntüle
10Güzide Ertürkd. 10 Eylül 1985 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Fırat Kızıltuğd. 1 Nisan 1935 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Samipaşazade Sezaid. 1859 - ö. 26 Nisan 1936MeslekGörüntüle
13Müslüm Oğuzd. 20 Şubat 1951 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Kemal Edip Kürkçüoğlud. 1902 - ö. 14 Nisan 1977Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Hacı Murat Yıldızd. 1922 - ö. 2003Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Yusuf Ziya Demircioğlud. 1887 - ö. 29 Mart 1973Madde AdıGörüntüle
17ZİYÂ'Îd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18Tarık Ziya Işınd. 1911 - ö. 1979Madde AdıGörüntüle