Yusuf Ziya Ademhan

(d. 1928 / ö. 6 Temmuz 1991)
Şair, Yazar, Doğa Fotoğrafçısı
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Erzincan/Kemaliye’nin (Eğin) Akçalı köyünde doğdu. İlkokulu burada bitirdikten sonra Ankara Cebeci Ortaokulu’na başladı. Son sınıfta Kemaliye Ortaokulu’na nakil olup bu okuldan mezun olan sanatçı, liseyi okumadan İstanbul’a taşındı. Kumkapı’daki kum ocaklarında çalışmaya başlayan şair, bir yandan da CHP ve İsmet İnönü’yü öven şiirler yazdı. Sanatçı, kendi ifadesine göre, ilk şiirini 1949’da bir Erzincan gezisi sırasında karşılaştığı dönemin başbakanı Şemsettin Günaltay’a okudu. İstanbul’da şiirlerinin beğenilmesi üzerine önce Ulus gazetesinde yazılar yazdı, ardından Karagöz gazetesinde yöneticilik yaptı. Mayıs 1955’te Akis dergisinde yazı işleri müdürü olarak çalıştı; ancak iktidar karşıtı yazılarından dolayı 14 Mayıs 1958’te 1 yıl, 28 Mayıs 1958’te 3 yıl (dergi 3 ay kapatılır), 20 Mart 1959’da ise 1 yıl (dergi 1 ay kapatılır) süreyle hapse mahkûm edildi (Kemaliyehaber). 1960-70 yılları arasında Erzincan İl Genel Meclisi üyeliği görevlerinde bulunan sanatçı, 1962'de çocukluk arkadaşı Sıtkı Fırat’ın yönlendirmesiyle fotoğrafçılığa başladı. Hayatının sonuna doğru gençliğinden beri ilgi duyduğu amcazadesinin kızı Perihan Hanım’la evlendi. Kendini doğa fotoğrafçılığına adayan Ademhan, 1977'de fotoğraf çekmeye gittiği Pülümür kayalarından düşüp öldüğü sanılsa da sağ salim bulundu. Ancak 6 Temmuz 1991’de çıktığı Munzur Dağı’ndan bir daha inemedi. Sanatçı adına, “Mahzun” adlı şiirinde yer verdiği üzere Erzincan Dutbeli’nde bir anıtmezar yapılması planlanmaktadır.

İlk şiirlerinden itibaren siyasi bir söyleme sahip olan Yusuf Ziya Ademhan, özellikle dönemin ileri gelenlerine şiirler yazarak kendini geniş kitlelere tanıtır. Doğa fotoğrafçılığı ile ün salan sanatçının şiirleri de geniş gözlem gücüne sahiptir. Kemaliye, Munzur ve Fırat havzaları şiirlerinde özel bir dikkat ve romantizmle aktarılır. Âşık tarzı siyasi taşlamaları olan sanatçının çeşitli dergi ve gazetelerde yayımlanmış birçok yazısının yanında 2 adet de siyasi kitapçığı bulunmaktadır.

Kaynakça

http://www.akcalikoyudernegi.org/sanatcilar/ [erişim tarihi: 11.09.2018].

http://www.erzincannostalji.com/yusuf-ziya-ademhan/ [erişim tarihi: 10.09.2018]).

http://www.kemaliyehaber.com/haber/1848-ulucanlarda-iki-eginli [erişim tarihi: 09.09.2018]).

https://tufanpalali.com/yusuf-ziya-ademhan-fotografa-feda-edilen-bir-hayat/ [erişim tarihi: 10.09.2018]).

Özgünaydın, Lütfi (1978). “bir badem ağacını çekmek için”. Yeni Fotoğraf Dergisi. (http://www.erzincannostalji.com/bir-badem-agacini-cekmek-icin/ [erişim tarihi: 11.09.2018]).

Özgünaydın, Lütfi (1997). “Munzurlara Karışan Gazeteci”. Cumhuriyet Dergi. S. 571. (02.03.1997).

Uzunkaya, Hasan (1985). “Yusuf Ziya Ademhan ve Kemah”. Dostluk Gazetesi (röportaj). (http://www.kemahlilar.com/yusuf-ziya-ademhan-ve-kemah-2114h.htm [erişim tarihi: 11.09.2018]).

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: OSMAN EROĞLU
Yayın Tarihi: 14.02.2019
Güncelleme Tarihi: 16.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Namertlere Karşı Büyük İsmet İnönü'yeAlişan Dobra Matbaası / İstanbul1950Derleme
C.H.P. DestanıAydınlık Matbaası / İstanbul1951Derleme
Seçim DestanıYeni Matbaa / Ankara1954Şiir
Ocak Başkanı: Diktatörlerin Ardından Taşlama ŞiirleriHür Erzincan Matbaası / Erzincan1960Şiir
Gamak Elektrik MotorlarıFişek Doğan Koll. Şti / İzmir1970Diğer

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1A. Nevzad Odyakmazd. 3 Ağustos 1923 - ö. 14 Haziran 2014Doğum YeriGörüntüle
2Mustafa Okan Babad. 18 Aralık 1939 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Ahmet Bozkurtd. 11 Eylül 1977 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Adnan Ateşokd. 1928 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Refik Özdekd. 1 Eylül 1928 - ö. 28 Ağustos 1995Doğum YılıGörüntüle
6EZİZ VESAİR, Eziz Vesair Hesen oğlu Ehmedovd. 1928 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7TURAN, Turan Yılmazd. 1922 - ö. 31.05.1991Ölüm YılıGörüntüle
8H. Cengiz Alpayd. 1922 - ö. 23 Haziran 1991Ölüm YılıGörüntüle
9Mehmet İhsan Yüced. 23 Ocak 1929 - ö. 15 Mayıs 1991Ölüm YılıGörüntüle
10İbrahim Akdoğand. 1919 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Zeynep Cemalid. 1950 - ö. 26 Kasım 2009MeslekGörüntüle
12Abdullah Mahir İzd. 28 Ocak 1895 - ö. 9 Temmuz 1974MeslekGörüntüle
13Ahmet Sevend. 01 Ocak 1966 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Mehmet Babacand. 10 Aralık 1936 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Vural Bahadır Bayrıld. 14 Nisan 1962 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ZİYA, Ziya Doğand. 23.03.1949 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17ZİYÂ EFENDİd. 1847 - ö. 1914Madde AdıGörüntüle
18Yusuf Şahind. 1970 - ö. ?Madde AdıGörüntüle