Yusuf Ziya Ademhan

(d. 1928 / ö. 6 Temmuz 1991)
Şair, Yazar, Doğa Fotoğrafçısı
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Erzincan/Kemaliye’nin (Eğin) Akçalı köyünde doğdu. İlkokulu burada bitirdikten sonra Ankara Cebeci Ortaokulu’na başladı. Son sınıfta Kemaliye Ortaokulu’na nakil olup bu okuldan mezun olan sanatçı, liseyi okumadan İstanbul’a taşındı. Kumkapı’daki kum ocaklarında çalışmaya başlayan şair, bir yandan da CHP ve İsmet İnönü’yü öven şiirler yazdı. Sanatçı, kendi ifadesine göre, ilk şiirini 1949’da bir Erzincan gezisi sırasında karşılaştığı dönemin başbakanı Şemsettin Günaltay’a okudu. İstanbul’da şiirlerinin beğenilmesi üzerine önce Ulus gazetesinde yazılar yazdı, ardından Karagöz gazetesinde yöneticilik yaptı. Mayıs 1955’te Akis dergisinde yazı işleri müdürü olarak çalıştı; ancak iktidar karşıtı yazılarından dolayı 14 Mayıs 1958’te 1 yıl, 28 Mayıs 1958’te 3 yıl (dergi 3 ay kapatılır), 20 Mart 1959’da ise 1 yıl (dergi 1 ay kapatılır) süreyle hapse mahkûm edildi (Kemaliyehaber). 1960-70 yılları arasında Erzincan İl Genel Meclisi üyeliği görevlerinde bulunan sanatçı, 1962'de çocukluk arkadaşı Sıtkı Fırat’ın yönlendirmesiyle fotoğrafçılığa başladı. Hayatının sonuna doğru gençliğinden beri ilgi duyduğu amcazadesinin kızı Perihan Hanım’la evlendi. Kendini doğa fotoğrafçılığına adayan Ademhan, 1977'de fotoğraf çekmeye gittiği Pülümür kayalarından düşüp öldüğü sanılsa da sağ salim bulundu. Ancak 6 Temmuz 1991’de çıktığı Munzur Dağı’ndan bir daha inemedi. Sanatçı adına, “Mahzun” adlı şiirinde yer verdiği üzere Erzincan Dutbeli’nde bir anıtmezar yapılması planlanmaktadır.

İlk şiirlerinden itibaren siyasi bir söyleme sahip olan Yusuf Ziya Ademhan, özellikle dönemin ileri gelenlerine şiirler yazarak kendini geniş kitlelere tanıtır. Doğa fotoğrafçılığı ile ün salan sanatçının şiirleri de geniş gözlem gücüne sahiptir. Kemaliye, Munzur ve Fırat havzaları şiirlerinde özel bir dikkat ve romantizmle aktarılır. Âşık tarzı siyasi taşlamaları olan sanatçının çeşitli dergi ve gazetelerde yayımlanmış birçok yazısının yanında 2 adet de siyasi kitapçığı bulunmaktadır.

Kaynakça

http://www.akcalikoyudernegi.org/sanatcilar/ [erişim tarihi: 11.09.2018].

http://www.erzincannostalji.com/yusuf-ziya-ademhan/ [erişim tarihi: 10.09.2018]).

http://www.kemaliyehaber.com/haber/1848-ulucanlarda-iki-eginli [erişim tarihi: 09.09.2018]).

https://tufanpalali.com/yusuf-ziya-ademhan-fotografa-feda-edilen-bir-hayat/ [erişim tarihi: 10.09.2018]).

Özgünaydın, Lütfi (1978). “bir badem ağacını çekmek için”. Yeni Fotoğraf Dergisi. (http://www.erzincannostalji.com/bir-badem-agacini-cekmek-icin/ [erişim tarihi: 11.09.2018]).

Özgünaydın, Lütfi (1997). “Munzurlara Karışan Gazeteci”. Cumhuriyet Dergi. S. 571. (02.03.1997).

Uzunkaya, Hasan (1985). “Yusuf Ziya Ademhan ve Kemah”. Dostluk Gazetesi (röportaj). (http://www.kemahlilar.com/yusuf-ziya-ademhan-ve-kemah-2114h.htm [erişim tarihi: 11.09.2018]).

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: OSMAN EROĞLU
Yayın Tarihi: 14.02.2019
Güncelleme Tarihi: 16.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Namertlere Karşı Büyük İsmet İnönü'yeAlişan Dobra Matbaası / İstanbul1950Derleme
C.H.P. DestanıAydınlık Matbaası / İstanbul1951Derleme
Seçim DestanıYeni Matbaa / Ankara1954Şiir
Ocak Başkanı: Diktatörlerin Ardından Taşlama ŞiirleriHür Erzincan Matbaası / Erzincan1960Şiir
Gamak Elektrik MotorlarıFişek Doğan Koll. Şti / İzmir1970Diğer

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1DÜZGÜNÎ/TEBERİK, Teberik Düzgünd. 01.05.1956 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Ali Ekber Ataşd. 11 Kasım 1961 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3A. Nevzad Odyakmazd. 3 Ağustos 1923 - ö. 14 Haziran 2014Doğum YeriGörüntüle
4KUL KÜÇÜK/KÜÇÜK MEHMET, Mehmet Küçükd. 1928 - ö. 2009Doğum YılıGörüntüle
5ZEHRA KAYACIKd. 1928 - ö. 13.11.2017Doğum YılıGörüntüle
6HALİT AŞANd. 1928 - ö. 26.01.2013Doğum YılıGörüntüle
7Celal Vardard. 1916 - ö. 2 Eylül 1991Ölüm YılıGörüntüle
8Vedat Dalokayd. 10 Kasım 1927 - ö. 21 Mart 1991Ölüm YılıGörüntüle
9İlhan Şevket Aykutd. 1907 - ö. 17 Mart 1991Ölüm YılıGörüntüle
10Andrei Koçancid. 1953 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Dilek Emird. 1974 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Adnan Yüceld. 27 Mart 1953 - ö. 24 Temmuz 2002MeslekGörüntüle
13Kaya Özdemird. 1931 - ö. 19 Ocak 2001Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Özgür Savaşçıd. 10 Haziran 1955 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Şükrü Sarıd. 1926 - ö. 8 Mart 1995Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16SİNAN, Şeyh Sinâneddin Yusuf Efendid. ? - ö. 1582Madde AdıGörüntüle
17Ziya Hanhand. 27 Mayıs 1906 - ö. 26 Temmuz 1977Madde AdıGörüntüle
18Yusuf Ziya Demircioğlud. 1887 - ö. 29 Mart 1973Madde AdıGörüntüle