Ahmet Cemil

Divan şairi
(d. 1880 / ö. 1920)
şair, gazeteci, öğretmen
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

1880 yılında İzmir'de doğdu. Eski İzmir Vilayet Muhasebe mümeyyizlerinden Rifat Efendi'nin oğludur. İptidaî, rüşdî ve i'dâdî eğitimini İzmir'de tamamladı. İstanbul'da Mekteb-i Hukuk'a başladı. Ancak eğitimini tamamlayamadan İzmir'e döndü ve Vilayet Yazı İşlerine mektubî müsevvidi olarak tayin edildi. 1908 yılında II. Meşrutiyetin ilanından sonra vilayetteki görevinden ayrılarak basın hayatına atıldı. Meşrutiyetin ilk aylarında resmîyetteki adı  İstikbâl olan siyai, ilmî, edebî, musavver Osmanlı gazetesini çıkardı.  Haftada iki gün çıkan bu gazete kısa bir süre sonra kapandı. Daha sonra 18 Kasım 1908'de İbiş adlı mizahi bir gazete çıkardı. Ahmed Cemîl'in tanınmasına vesile olan bu gazete de fazla uzun ömürlü olmadı. Şen şakrak ve esprili bir yadatılışa sahip olan Ahmed Cemîl İbiş gazetesinin kapanmasından bir müddet sonra gazeteciliği bırakarak 1910 Şubatı'nda tekrar memuriyete geçmiş ve memuriyet hayatının büyük bir kısmını Aydın vilayetinin çeşitli nahiyelerinde, Bergama'ya bağlı Kilise (Reşadiye) nahiyesinde, Torbalı nahiyesinde, Marmara (Göl Marmara-Manisa) nahiyesinde Nahiye Müdürü olarak geçirdi. 1919 yılında vilayet merkezi olan İzmir'e döndü ve burada yine vilayet müsevvidliği görevinde bulundu. Ancak devlet memuriyetine geçmeden önce İstikbal gazetesini çıkarırken Mahmûd Nedîm Bey'in açtığı Menba-ı Füyûzât adlı özel okulda bir süre öğretmenlik yaptı. Balkan savaşı sırasında veya bundan kısa bir süre önce askere alınmış ve bir müddet İstanbul'da kalmıştır. Ahmed Cemîl İzmir'in işgal altında bulunduğu bir sırada yani 1920 yılında aşırı içki düşkünlüğünün yol açtığı bir hastalıktan 40 yaşlarındayken İzmir'de vefat etti.

Daha çok bir gazeteci olarak tanınan Ahmet Cemil, kendi çıkardığı İstikbâl ve İbiş ile Zilâl, Mecmû'a-i Edebiyyeİzmir, Edeb Yahu gibi gazete ve dergilerde imzasız şiirler ve yazılar, muhavereler yazmıştır. Duygulu ve içli bir şairdir. Yazdığı "Bahar" şiiriyle Nef'î'ye benzetilmiş, hatta Zamanın Nef'î'si olarak da adlandırılanlar olmuştur.


Arkadaşı Nûri Sıdkı'nın kanaatine göre bir işret kurbanı olan Ahmed Cemîl, "hayatında ney, mey, hey hey ve İbiş'ten başka bir şey düşünmemiş" rind meşrebli bir şairdi. Ahmed Cemîl, Servet-i Fünûn edebiyatının son yıllarında şiirleriyle kendini tanıtmış olmakla beraber esasen II. Meşrutiyet'ten sonra bir mizah şairi ve yazarı olarak ün kazanmış, ancak içkiden genç yaşta ölümü yüzünden fazla eser verememiş bir şair olarak görünmektedir (Huyugüzel 2000: 32).

Kaynakça

Huyugüzel, Ömer Faruk (2000). İzmir Fikir ve Sanat Adamları (1850-1950). Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.

Kurdakul, Şükran (1999). Şairler ve Yazarlar Sözlüğü. İstanbul: İnkılap Kitabevi. 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. MEHMET ARSLAN - ALI AKSAKAL
Yayın Tarihi: 18.11.2018
Güncelleme Tarihi: 26.10.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
İzmir Lokantası- / İzmir1890Şiir
Gülzâr-ı Şebâb- / İstanbul1902Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ALİ NİHÂD, İzmirlid. ? - ö. 19. yy.Doğum YeriGörüntüle
2Özlem Anard. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Mihriban İnan Karateped. 19 Temmuz 1972 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4NAĞI YEHYA OĞLUd. 1880? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Yaşar Nezihed. 1880 - ö. 5 Kasım 1971Doğum YılıGörüntüle
6ZÜLFİKAR ELİMERDANLId. 1880 - ö. 1947Doğum YılıGörüntüle
7ZEKÂYÎ, Ahmed Efendid. 1853 - ö. 1920Ölüm YılıGörüntüle
8GİRYÂNÎ, Süleyman İbn-i İbrahimd. 1861/1870? - ö. 1915/1920?Ölüm YılıGörüntüle
9EYÜBd. ? - ö. 1920/1922?Ölüm YılıGörüntüle
10Ali Akçekend. 17 Şubat 1964 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Alaaddin Soykand. 10 Mart 1943 - ö. 21 Kasım 2020MeslekGörüntüle
12Abdülvahit Coşkunlud. 1883 - ö. 03 Şubat 1950MeslekGörüntüle
13Refik Halit Karayd. 15 Mart 1888 - ö. 18 Temmuz 1965Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Ahmet Mithat Efendid. 1844 - ö. 28 Aralık 1912Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Samih Rifatd. 16 Nisan 1874 - ö. 3 Aralık 1932Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16AHMED, Muhaşşî Sinan-zâde Ahmed Efendid. ? - ö. 1620/1621Madde AdıGörüntüle
17FİGÂNÎ, Papuççular Şeyhid. ? - ö. 1840Madde AdıGörüntüle
18REMZÎ, Remzî Baba, Tebrizlid. ? - ö. 1889Madde AdıGörüntüle