Madde Detay
ALİ RIZA, Ali Rıza Gökburun
(d. 1955 / ö. -)
?
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Ali Rıza Gökburun, 1955 yılında Afyonkarahisar’a bağlı Emirdağ ilçesinin Yüreğil köyünde dünyaya gelmiştir. Yoksul bir ailenin çocuğu olan şair, eğitimini maddi imkânsızlıklar nedeniyle tamamlayamamıştır. Gökburun evli ve sekiz kız babasıdır. İlk şiirini 1975 yılında çok sevgili pirim ve üstadım dediği Abdülkadir Şahbaz’a yazmıştır. Gökburun, dost sohbetlerinde âşıklarla muhabbet ortamlarında çalıp söylediğini buna karşın âşık kahvehanelerinde bulunmadığını, âşık atışmalarına katılmadığını ve fasıl düzenleri hakkında bir bilgisi olmadığını belirtmektedir. Gökburun, Belçika’da ikamet etmektedir. Kültür Bakanlığına kayıtlı olmayan âşık, Belçika’daki Erenler Derneğinde ve Türkiye’deki Bacı Sultan Yaşatma Derneğinde faal olarak hizmetlerde bulunmaktadır (Saluk 2011: 85-86).
Mahlas olarak kendi ismini kullanan Gökburun, şiirlerini ilk oluşturduğu hâliyle muhafaza etmeye çalıştığını ve daha çok tasavvufi konularda yazdığını belirtmektedir. Âşıklık geleneği ile ilgili terimlere pek vakıf olmadığını, âşık makamlarını bilmediğini, halk hikâyesi anlatmadığını ve herhangi bir hikâye tasnifi de bulunmadığını söyleyen âşık, kaleminde pirinin izi olduğunu ve ondan aldığı ilhamla şiirlerini söylediğini bilhassa vurgulamaktadır. Gökburun, geleneğin önemli motiflerinden rüya ve badeye inanmakta ve gördüğü bir rüyanın etkisiyle şiir yazmaya daha meyilli olduğunu söylemektedir. Gökburun’un çevresinde âşıklık geleneğinden Yoksul Derviş, Necati Kubat, Nurettin Yılmaz, Ali Bilge gibi şairler bulunmaktadır. Şair, kendisine Yoksul Derviş’i ve Necati Kubat’ı örnek almış; Abdülkadir Şahbaz’ı ise sazda ve sözde ustası bilmiştir (Saluk 2011: 85).
Hakkında bugüne kadar herhangi bir çalışma yapılmayan Ali Rıza Gökburun’un Gönülün Sesi (2006) ve Kapalı Kutunun İçi (2008) adlı şiir kitapları bulunmaktadır.
Her yıl 30 Temmuz’da Bacı Sultan şenliklerine katılan Gökburun, teknolojinin günümüz âşıklarının işini kolaylaştırdığını düşünmektedir. Pek çok yönden bugünki âşık edebiyatını geçmişe oranla daha başarılı bulduğunu fakat halkın yabancı kültüre ve müziğe merakının ve eğiliminin halk şairlerine kendi öz kültürümüze yabancılaşmayı da beraberinde getirdiğine inandığını ifade etmektedir. Çağdaşlarında Yoksul Derviş, Ali Bilge, Nurettin Yılmaz ve daha pek çok âşıkla edebî sohbetlerde ve âşık meclislerinde birlikte olan Âşık Gökburun, Yoksul Derviş’le birlikte cemlere katılmaktadır. Şair, âşıklık geleneğinin yaşaması için üniversitelerin âşıklarla iş birliği içinde olup genç kuşaklara bu geleneğin sevdirilmesini gerektiğini düşünmektedir. Devletten ve üniversitelerden desteklerini esirgememelerini isteyen Gökburun’a göre: “Üniversiteler, en az ayda birkaç ozanın halk edebiyatı dersinde talebelerle birlikte olmasını sağlamalıdır.” Âşığa göre Avrupa’da halk şairi olmanın en büyük zorluğu yabancılaşmış insanlara kendi kültürlerini tekrar tanıtmaktır (Saluk 2011: 86).
Kaynakça
Saluk, Reyhan Gökben (2011). “Ali Rıza Gökburun”. Sazın ve Sözün Sultanları Yaşayan Halk Şairleri-VI. Ed. Fatma Ahsen Turan, Reyhan Gökben Saluk. Ankara: Gazi Kitabevi Yay. 85-100.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: ARAŞ. GÖR. GÖZDE TEKİNYayın Tarihi: 06.03.2019Güncelleme Tarihi: 05.12.2020
Yayın Tarihi: 06.03.2019Güncelleme Tarihi: 05.12.2020
Güncelleme Tarihi: 05.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Kapalı Kutunun İçi | ? / ? | 2008 | Şiir |
Gönülün Sesi | ? / ? | 2006 | Şiir |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | NÛRİ BABA/İLHAMİ/İLHAM, İlhami Uçar | d. 28.02.1908 - ö. 14.07.1992 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | HACI, Yusuf Çetin | d. 1940 - ö. 2008 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | MUSTAFA | d. 1860 - ö. 1910 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Mehmet Ocaktan | d. 1955 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Savaş Ünlü | d. 29 Ekim 1955 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | İNSANÎ, Sinan Karakaş | d. 15.05.1955 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | ZEBUNÎ, Ali Fazıl Bozdağ | d. 1929 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
8 | CAHİT CAN | d. 10.04.1955 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
9 | GÜLCİHAN, Nazife Tuncehan | d. 1959 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
10 | ZÂRÎ, AlÎ Efendi | d. ? - ö. 1777 | Madde Adı | Görüntüle |
11 | VEYSEL YILDIZER | d. 20.02.1970 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
12 | Ârif, Ali Efendi | d. ? - ö. 1688 | Madde Adı | Görüntüle |