ARAS, Fatma Aras

(d. 1954 / ö. -)
Kimya Teknisyeni
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Fatma Aras, 1954 yılında Iğdır’ın Aralık ilçesine bağlı Yukarı Aratan köyünde doğmuştur (Bolçay 2011: 163). Babasının hayatındaki yerini ve önemini “Yürürüm ardında koyduğun ize/ Edepten hazine bıraktın bize/ Bakışın yeterdi gereksiz söze/ Önce Hak, sonra sen takdirdin baba” dizelerinde anlatır.

Aras, ilkokulu doğduğu köyde okur. Daha sonra İzmir’de Endüstri Meslek Lisesi, Kimya bölümünü bitirir. Bir müddet Almanya’da yaşar (Bolçay 2011: 163). Türkiye’ye döndükten sonra kimya teknisyeni olarak çalışır. 1999 yılında İzmir’de Maden Tetkik Arama Müdürlüğünden emekli olur (www. biyografya. com). Fatma Aras, şiire küçük yaşlarda ilgi duymaya başlar. İlkokul sıralarında mâni yazmaya başlayan Aras, ilk şiirini on dört yaşında iken kaleme alır. Almanya’dan döndükten sonra şiir yazmaya daha da yoğunlaşır, karşılaştığı bazı şairler ve okuduğu kitaplar aracılığıyla kendini geliştirir (Bolçay 2011: 163; Turan vd. 2014: 174).

Fatma Aras, geleneksel bir usta çırak ilişkisi içerisinde yetişmemiştir; ancak Veysel Çolak’tan şiirlerinin genel yapısı ve üslubu konusunda yardımlar almıştır. Bunun yanı sıra takdir ettiği, beğendiği halk şairlerini usta olarak kabul etmiş, sanatında bu ustalardan feyz almıştır. En çok Karacaoğlan, Pir Sultan Abdal ve Âşık Veysel’den etkilenmiştir. Âşık tarzı şiir geleneğinde rüya ve badenin bir kültür öğesi olarak var olduğunu ancak günümüzde, geçmişteki o büyülü anlamını kaybettiği düşünen Aras, rüya ve badenin şiirlerinde etkili olmadığını, şiirlerine yansıyanları hayatın bütününden aldığını dile getirmiştir (Bolçay 2011: 163). Fatma Aras, Şerafettin Hansu’nun “Soyadın mahlas olmaya çok uygun” sözleri üzerine soyadını mahlas olarak kullanır. Zaman zaman şiirlerinde adıyla soyadını birlikte kullandığı da olmuştur. Fatma Aras, Mihriban Aras’tan halk hikâyeleri de öğrenmiştir (Bolçay 2011: 163). Şiirlerini çoğunlukla 11’li hece ölçüsüyle yazar. Sevdikleri, hasreti, kırgınlıkları, tecrübeleri, sitemleri şiirinde yer alır. “Kendini bilmezi lafla yoklamam/ Cemali gül koksa yine koklamam/ Bin yıllık ömrümde bir gün saklamam/ Ben Yunus’um derin sular severim” dizeleri Aras’ın hayat felsefesini göstermektedir.

Aras’ın çeşitli dergi ve gazetelerde şiirleri yayımlanmış, sanatıyla ilgili yazılar yazılmıştır (Bolçay 2011: 164). Aras, ilk olarak Saklıyım (2008) adlı şiir kitabını yayımlar. Bu kitabı daha sonra Göğü Azalan Kuşlar (2012) Turna Ağıtı (2015), Ağrılı Beklemeler (2015), Söz ve Hançer (2017), Dağ Su Korku adlı kitapları izler.

Kaynakça

Ezgi Bolçay (2011). "Fatma Aras (Aras)". Sazın Sözün Sultanları Yaşayan Halk Şairleri-V. Ed. Fatma Ahsen Turan, Ezgi Bolçay. Ankara: Gazi Kitabevi. 163-172.

Turan, Fatma Ahsen, Reyhan Gökben Saluk, Özlem Ünal Ünalan (2014). Geçmişten Günümüze Sazda ve Sözde Usta Kadınlar. Ed. Nezahat Özcan. Ankara: Gazi Kitabevi. 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. FATMA AHSEN TURAN
Yayın Tarihi: 08.03.2019
Güncelleme Tarihi: 05.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
SaklıyımEtki-Dize Yayınları / İzmir2008Şiir
Göğü Azalan Kuşlar,Etki/Dize Yayınları / İzmir2012Şiir
Turna Ağıtı,Mühür Yayınları / İstanbul2015Mektup
Ağrılı BeklemelerEtki/Dize Yayınları / İzmir2015Şiir
Söz ve HançerEtki/Dize Yayınları / İzmir2017Şiir
Dağ Su KorkuZengin Yayıncılık / İstanbul?Hikâye

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1PERİŞAN, Hüseyin Mutlud. 1937 - ö. 2008Doğum YeriGörüntüle
2Müslüm Oğuzd. 20 Şubat 1951 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3ŞAHİSTANOĞLU BAHRİd. 1879 - ö. 1922Doğum YeriGörüntüle
4Şahika Sungurd. 17 Aralık 1954 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5KUL MEHMET/SEFAÎ, Mehmet Acetd. 1954 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6FAKI, Fakı Edeerd. 1954 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Vasilisa Tukand. 1950 - ö. 2005MeslekGörüntüle
8Orhan Tüleylioğlud. 9 Haziran 1965 - ö. ?MeslekGörüntüle
9HADİ, Yaşar Hadi Önderd. 1948 - ö. ?MeslekGörüntüle
10ELVANÎ, Ali Yıldızd. 1927 - ö. 1976Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11IRIZA, Rıza Çağand. 1913 - ö. 18.02.1969Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12TERHAN, Terhan İnand. 1963 - ö. 1993Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13ŞÎRÎN, Diyarbakırlıd. ? - ö. 1834Madde AdıGörüntüle
14HEVESKAR KURBANOVd. 1966 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15BEKİR/BEKİRÎ, Bekird. 1871 - ö. 1934Madde AdıGörüntüle