TERHAN, Terhan İnan

(d. 1963 / ö. 1993)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Terhan İnan, adıyla bilenen âşık mahlas olarak da kendi ismini kullanır. Terhan, Kars'ın Arpaçay ilçesine bağlı Koç köyünde 1963'te dünyaya gelmiştir. Lise mezunu olan âşık, evlidir. İlkokul yıllarında türkü söyleyen âşık, ilerleyen yıllarda ise köylerindeki düğünlere gelen âşıklara duyduğu merakla bu sanata başlar. Bu merakı onu, çocukluk yıllarında usul gereği çocukların toplantı meclisinden çıkarıldıkları zamanlarda dışarıda saatlerce beklemek zorunda bırakır. Çoğu zaman beklentisinin karşılığı olarak içeri girip bir köşede oturarak âşıkları dinleme fırsatı bulur. Hatta bu ilgisinden ötürü evde kendisine bir ağaç alıp saz yapar ve aynı ortamı yaşamaya çalışır. Ortaokul yıllarında ise bir saz alarak kendi çabasıyla kısa sürede saz çalmayı öğrenir. Bu yeteneği sayesinde okul piyeslerinde, korolarda ve bazı toplantılarda şiir ve türkü söyler. Kars'taki lise öğrenimi yıllarında âşıklığa ilgisi nedeniyle her fırsatta dönemin âşık kahvehanesi olan Çobanoğlu Kahvesine gider. Burada âşıkları ilgiyle dinleyip öğrendiklerini yazar. Bu ilgisi, usta âşıkların dikkatini çeker ve dönemin usta âşıklarına çırak olma olma fırsatı bulur. Okuluna devam ederken burada dört yıl çıraklık yapar. Daha sonra köy düğünlerinde çalıp söylemeye başlar. İnan geçimini âşıklık geleneğini sürdürür. Aynı zamanda bazı yarışmalara radyo ve televizyon programlarına katılır. Birçok kez derece alan âşık, 1985'te Ankara'da Öğretmen, Okul adlı şiir yarışmasında birincilik ödülü alır (Halıcı 1992: 249). Usta malı hikâyeler bilen âşığın ustaları Murat Çobanoğlu, Günay Yıldız ve Sabri Şimşekoğlu'dur (Özhan 1992: 165). İnan, 1993 yılında geçirdiği bir kaza sonucu vefat etmiştir.

1975'te babasının vefat etmesinin ardından içli türküler söylemeye başlar. Kendine ait birçok şiiri olan Terhan, şiirlerini kitaplaştırmamış ancak mahallî gazetelerde yayımlamıştır (Halıcı 1992: 250). İnan, yazdığı şiirlerinde hece ölçüsünü kullanmış, içerik bakımından ise daha çok didaktik bir üslup kullanmıştır. "Olmalı", "Nasihat", "Divan" adlı şiirleri bu üslupla yazılmış şiirlerindendir. "Gözlerinden Yaş Çıktı" adlı şiirinin içeriğinde ise kendi hayatından yakınmıştır.

Kaynakça

Bolçay, Ezgi (2012). Kars'ta Âşıklık Geleneği ve Karslı Âşık Maksut Koca'nın Hayatı, Sanatı ve Şiirleri. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.

Halıcı, Feyzi (1992). Âşıklık Geleneği ve Günümüz Halk Şairleri. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yay.

Özhan, Mevlüt vd. (1992). Yaşayan Halk Ozanları Antolojisi. Ankara: Kültür Bakanlığı Halk Kültürlerini Araştırma ve Geliştirme Genel Müdürlüğü Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ERGİN ALTUNSABAK
Yayın Tarihi: 21.12.2018
Güncelleme Tarihi: 12.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ALADAĞLI/OZANOĞLU/YÜCELİ, İsmail Kurtd. 1956 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2BEKİR, Bekir Aktaşd. 1948 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Bahattin Yıldızoğlud. 1953 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Gönül Kıvılcımd. 1963 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5AYDIN, Mustafa Aydınd. 30.01.1963 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Can Kozanoğlud. 1963 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7ŞEMANÎ, Şeref Gürbüzd. 1921 - ö. 01.01.1993Ölüm YılıGörüntüle
8DEVRANİ, Hasan Tutald. 1928 - ö. 20.02.1993Ölüm YılıGörüntüle
9Feyyaz Kayacand. 19 Aralık 1919 - ö. 05 Nisan 1993Ölüm YılıGörüntüle
10SAMET KASIMÎd. ? - ö. 2004MeslekGörüntüle
11ÖZDEMİR ÖZKANd. 1977 - ö. ?MeslekGörüntüle
12KUL MEHMET, Mehmet Anulurd. 17.08.1949 - ö. ?MeslekGörüntüle
13ALİCAN USTA, Şenkayalıd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14OSMAN, Osman Topçud. 1933 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15DİNDARÎ/MUHİTTİN, Muhittin Kaynard. 1901 - ö. 1966Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Behçet Kemal Çağlard. 23 Temmuz 1908 - ö. 24 Ekim 1969Madde AdıGörüntüle
17IŞIK/SEFİL ÂŞIK, Mehmet Ali Işıkd. 1910 - ö. 03.02.1990Madde AdıGörüntüle
18İBAD ZAVALId. 1917 - ö. 1997Madde AdıGörüntüle