TERHAN, Terhan İnan

(d. 1963 / ö. 1993)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Terhan İnan, adıyla bilenen âşık mahlas olarak da kendi ismini kullanır. Terhan, Kars'ın Arpaçay ilçesine bağlı Koç köyünde 1963'te dünyaya gelmiştir. Lise mezunu olan âşık, evlidir. İlkokul yıllarında türkü söyleyen âşık, ilerleyen yıllarda ise köylerindeki düğünlere gelen âşıklara duyduğu merakla bu sanata başlar. Bu merakı onu, çocukluk yıllarında usul gereği çocukların toplantı meclisinden çıkarıldıkları zamanlarda dışarıda saatlerce beklemek zorunda bırakır. Çoğu zaman beklentisinin karşılığı olarak içeri girip bir köşede oturarak âşıkları dinleme fırsatı bulur. Hatta bu ilgisinden ötürü evde kendisine bir ağaç alıp saz yapar ve aynı ortamı yaşamaya çalışır. Ortaokul yıllarında ise bir saz alarak kendi çabasıyla kısa sürede saz çalmayı öğrenir. Bu yeteneği sayesinde okul piyeslerinde, korolarda ve bazı toplantılarda şiir ve türkü söyler. Kars'taki lise öğrenimi yıllarında âşıklığa ilgisi nedeniyle her fırsatta dönemin âşık kahvehanesi olan Çobanoğlu Kahvesine gider. Burada âşıkları ilgiyle dinleyip öğrendiklerini yazar. Bu ilgisi, usta âşıkların dikkatini çeker ve dönemin usta âşıklarına çırak olma olma fırsatı bulur. Okuluna devam ederken burada dört yıl çıraklık yapar. Daha sonra köy düğünlerinde çalıp söylemeye başlar. İnan geçimini âşıklık geleneğini sürdürür. Aynı zamanda bazı yarışmalara radyo ve televizyon programlarına katılır. Birçok kez derece alan âşık, 1985'te Ankara'da Öğretmen, Okul adlı şiir yarışmasında birincilik ödülü alır (Halıcı 1992: 249). Usta malı hikâyeler bilen âşığın ustaları Murat Çobanoğlu, Günay Yıldız ve Sabri Şimşekoğlu'dur (Özhan 1992: 165). İnan, 1993 yılında geçirdiği bir kaza sonucu vefat etmiştir.

1975'te babasının vefat etmesinin ardından içli türküler söylemeye başlar. Kendine ait birçok şiiri olan Terhan, şiirlerini kitaplaştırmamış ancak mahallî gazetelerde yayımlamıştır (Halıcı 1992: 250). İnan, yazdığı şiirlerinde hece ölçüsünü kullanmış, içerik bakımından ise daha çok didaktik bir üslup kullanmıştır. "Olmalı", "Nasihat", "Divan" adlı şiirleri bu üslupla yazılmış şiirlerindendir. "Gözlerinden Yaş Çıktı" adlı şiirinin içeriğinde ise kendi hayatından yakınmıştır.

Kaynakça

Bolçay, Ezgi (2012). Kars'ta Âşıklık Geleneği ve Karslı Âşık Maksut Koca'nın Hayatı, Sanatı ve Şiirleri. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.

Halıcı, Feyzi (1992). Âşıklık Geleneği ve Günümüz Halk Şairleri. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yay.

Özhan, Mevlüt vd. (1992). Yaşayan Halk Ozanları Antolojisi. Ankara: Kültür Bakanlığı Halk Kültürlerini Araştırma ve Geliştirme Genel Müdürlüğü Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ERGİN ALTUNSABAK
Yayın Tarihi: 21.12.2018
Güncelleme Tarihi: 12.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1CEVLÂNÎ, Dursun Kılıçd. 1900 - ö. 20.01.1975Doğum YeriGörüntüle
2Kemalettin Şenocakd. 1926 - ö. 2010Doğum YeriGörüntüle
3MERDANOĞLU, İsmaild. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4FETULLAHİ VELİHANİd. 1963 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Orhan Arasd. 10 Ekim 1963 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Can Kozanoğlud. 1963 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7MAHMUT TUNARd. 1917 - ö. 1993Ölüm YılıGörüntüle
8Berna Morand. 23 Ocak 1921 - ö. 31 Ocak 1993Ölüm YılıGörüntüle
9NURETTİN, Nurettin Başerd. 1910 - ö. 1993Ölüm YılıGörüntüle
10ABBASKULU, Abbaskulu Mehemmed Tağıoğlud. 1852 - ö. 1936MeslekGörüntüle
11MUHAMMEDÎ ÇERAĞÎd. 1973 - ö. ?MeslekGörüntüle
12POLAT, Bayram Polatd. 1960 - ö. ?MeslekGörüntüle
13KEMAL/HAFIZ MİKDAT, Mikdatd. 01.01.1866 - ö. 01.01.1941Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14FAKİR KUL, İsmail Hakkı Eroğlud. 1918 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15NESİMİ, Nesimi Işıkd. 1932 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ÇAVUŞ/ÖMER ÇAVUŞ, Ömer Sarıkayad. 1900 - ö. 1991Madde AdıGörüntüle
17SETTARİ HİDMETİd. 1965 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18SENEM (ŞAMAHILI), Memmedova Senem Hacıkızıd. 1887 - ö. 1978Madde AdıGörüntüle