TERHAN, Terhan İnan

(d. 1963 / ö. 1993)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Terhan İnan, adıyla bilenen âşık mahlas olarak da kendi ismini kullanır. Terhan, Kars'ın Arpaçay ilçesine bağlı Koç köyünde 1963'te dünyaya gelmiştir. Lise mezunu olan âşık, evlidir. İlkokul yıllarında türkü söyleyen âşık, ilerleyen yıllarda ise köylerindeki düğünlere gelen âşıklara duyduğu merakla bu sanata başlar. Bu merakı onu, çocukluk yıllarında usul gereği çocukların toplantı meclisinden çıkarıldıkları zamanlarda dışarıda saatlerce beklemek zorunda bırakır. Çoğu zaman beklentisinin karşılığı olarak içeri girip bir köşede oturarak âşıkları dinleme fırsatı bulur. Hatta bu ilgisinden ötürü evde kendisine bir ağaç alıp saz yapar ve aynı ortamı yaşamaya çalışır. Ortaokul yıllarında ise bir saz alarak kendi çabasıyla kısa sürede saz çalmayı öğrenir. Bu yeteneği sayesinde okul piyeslerinde, korolarda ve bazı toplantılarda şiir ve türkü söyler. Kars'taki lise öğrenimi yıllarında âşıklığa ilgisi nedeniyle her fırsatta dönemin âşık kahvehanesi olan Çobanoğlu Kahvesine gider. Burada âşıkları ilgiyle dinleyip öğrendiklerini yazar. Bu ilgisi, usta âşıkların dikkatini çeker ve dönemin usta âşıklarına çırak olma olma fırsatı bulur. Okuluna devam ederken burada dört yıl çıraklık yapar. Daha sonra köy düğünlerinde çalıp söylemeye başlar. İnan geçimini âşıklık geleneğini sürdürür. Aynı zamanda bazı yarışmalara radyo ve televizyon programlarına katılır. Birçok kez derece alan âşık, 1985'te Ankara'da Öğretmen, Okul adlı şiir yarışmasında birincilik ödülü alır (Halıcı 1992: 249). Usta malı hikâyeler bilen âşığın ustaları Murat Çobanoğlu, Günay Yıldız ve Sabri Şimşekoğlu'dur (Özhan 1992: 165). İnan, 1993 yılında geçirdiği bir kaza sonucu vefat etmiştir.

1975'te babasının vefat etmesinin ardından içli türküler söylemeye başlar. Kendine ait birçok şiiri olan Terhan, şiirlerini kitaplaştırmamış ancak mahallî gazetelerde yayımlamıştır (Halıcı 1992: 250). İnan, yazdığı şiirlerinde hece ölçüsünü kullanmış, içerik bakımından ise daha çok didaktik bir üslup kullanmıştır. "Olmalı", "Nasihat", "Divan" adlı şiirleri bu üslupla yazılmış şiirlerindendir. "Gözlerinden Yaş Çıktı" adlı şiirinin içeriğinde ise kendi hayatından yakınmıştır.

Kaynakça

Bolçay, Ezgi (2012). Kars'ta Âşıklık Geleneği ve Karslı Âşık Maksut Koca'nın Hayatı, Sanatı ve Şiirleri. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.

Halıcı, Feyzi (1992). Âşıklık Geleneği ve Günümüz Halk Şairleri. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yay.

Özhan, Mevlüt vd. (1992). Yaşayan Halk Ozanları Antolojisi. Ankara: Kültür Bakanlığı Halk Kültürlerini Araştırma ve Geliştirme Genel Müdürlüğü Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ERGİN ALTUNSABAK
Yayın Tarihi: 21.12.2018
Güncelleme Tarihi: 12.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1OZAN GÜRBÜZ, Gürbüz Değerd. 10.01.1955 - ö. 22.11.2006Doğum YeriGörüntüle
2CEYHUNÎ, Karslıd. 1843 - ö. 1912-1913?Doğum YeriGörüntüle
3MUSA, Musa Kayad. 1973 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Fatma Çiğdem Gökçend. 15 Haziran 1963 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Zehra Tırıld. 25 Haziran 1963 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Orhan Gökdemird. 1963 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7NURETTİN, Nurettin Başerd. 1910 - ö. 1993Ölüm YılıGörüntüle
8COPCU, Mehmet Tokmand. 1921 - ö. 23.12.1993Ölüm YılıGörüntüle
9Şahinkaya Dild. 18 Haziran 1931 - ö. 13 Nisan 1993Ölüm YılıGörüntüle
10SEFİL GÜLKIZ, Gülkız Aslanerd. 1943 - ö. ?MeslekGörüntüle
11ŞÖHRETÎ, Şerifd. 1795 - ö. 1860MeslekGörüntüle
12OSMAN, Osman Şahistanoğlud. 1884 - ö. 1968MeslekGörüntüle
13MEHMET ÇINKId. 1950 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14YAVUZ, Yavuz Cantürkd. 1939 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15ENVER, Enver Haşmetd. 1925 - ö. 03.12.1998Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16MİTHAT KARATAŞd. 1971 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17MUSA OĞLU ASLAN MİRZEYEVd. 1929 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18ÂŞIK DEDEd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle