TERHAN, Terhan İnan

(d. 1963 / ö. 1993)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Terhan İnan, adıyla bilenen âşık mahlas olarak da kendi ismini kullanır. Terhan, Kars'ın Arpaçay ilçesine bağlı Koç köyünde 1963'te dünyaya gelmiştir. Lise mezunu olan âşık, evlidir. İlkokul yıllarında türkü söyleyen âşık, ilerleyen yıllarda ise köylerindeki düğünlere gelen âşıklara duyduğu merakla bu sanata başlar. Bu merakı onu, çocukluk yıllarında usul gereği çocukların toplantı meclisinden çıkarıldıkları zamanlarda dışarıda saatlerce beklemek zorunda bırakır. Çoğu zaman beklentisinin karşılığı olarak içeri girip bir köşede oturarak âşıkları dinleme fırsatı bulur. Hatta bu ilgisinden ötürü evde kendisine bir ağaç alıp saz yapar ve aynı ortamı yaşamaya çalışır. Ortaokul yıllarında ise bir saz alarak kendi çabasıyla kısa sürede saz çalmayı öğrenir. Bu yeteneği sayesinde okul piyeslerinde, korolarda ve bazı toplantılarda şiir ve türkü söyler. Kars'taki lise öğrenimi yıllarında âşıklığa ilgisi nedeniyle her fırsatta dönemin âşık kahvehanesi olan Çobanoğlu Kahvesine gider. Burada âşıkları ilgiyle dinleyip öğrendiklerini yazar. Bu ilgisi, usta âşıkların dikkatini çeker ve dönemin usta âşıklarına çırak olma olma fırsatı bulur. Okuluna devam ederken burada dört yıl çıraklık yapar. Daha sonra köy düğünlerinde çalıp söylemeye başlar. İnan geçimini âşıklık geleneğini sürdürür. Aynı zamanda bazı yarışmalara radyo ve televizyon programlarına katılır. Birçok kez derece alan âşık, 1985'te Ankara'da Öğretmen, Okul adlı şiir yarışmasında birincilik ödülü alır (Halıcı 1992: 249). Usta malı hikâyeler bilen âşığın ustaları Murat Çobanoğlu, Günay Yıldız ve Sabri Şimşekoğlu'dur (Özhan 1992: 165). İnan, 1993 yılında geçirdiği bir kaza sonucu vefat etmiştir.

1975'te babasının vefat etmesinin ardından içli türküler söylemeye başlar. Kendine ait birçok şiiri olan Terhan, şiirlerini kitaplaştırmamış ancak mahallî gazetelerde yayımlamıştır (Halıcı 1992: 250). İnan, yazdığı şiirlerinde hece ölçüsünü kullanmış, içerik bakımından ise daha çok didaktik bir üslup kullanmıştır. "Olmalı", "Nasihat", "Divan" adlı şiirleri bu üslupla yazılmış şiirlerindendir. "Gözlerinden Yaş Çıktı" adlı şiirinin içeriğinde ise kendi hayatından yakınmıştır.

Kaynakça

Bolçay, Ezgi (2012). Kars'ta Âşıklık Geleneği ve Karslı Âşık Maksut Koca'nın Hayatı, Sanatı ve Şiirleri. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.

Halıcı, Feyzi (1992). Âşıklık Geleneği ve Günümüz Halk Şairleri. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yay.

Özhan, Mevlüt vd. (1992). Yaşayan Halk Ozanları Antolojisi. Ankara: Kültür Bakanlığı Halk Kültürlerini Araştırma ve Geliştirme Genel Müdürlüğü Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ERGİN ALTUNSABAK
Yayın Tarihi: 21.12.2018
Güncelleme Tarihi: 12.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ŞEVKÎ, Mehmet Şevkid. 1877 - ö. 1943Doğum YeriGörüntüle
2AYDIN, Mustafa Aydınd. 30.01.1963 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3ACAR, Ahmet Acard. 1950 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4OZAN LEŞGERİ, Hüsnü İyidoğand. 1963 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Elif (Veral)d. 15 Aralık 1963 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Şener Aksud. 13 Ağustos 1963 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7İbrahim Minnetoğlud. 5 Ocak 1920 - ö. 24 Temmuz 1993Ölüm YılıGörüntüle
8Remziye Hisard. 6 Eylül 1902 - ö. 13 Haziran 1993Ölüm YılıGörüntüle
9COPCU, Mehmet Tokmand. 1921 - ö. 23.12.1993Ölüm YılıGörüntüle
10ZEFİL NECMİ (KÜÇÜK ÂŞIK), Mehmetd. 1870 - ö. 1933MeslekGörüntüle
11TUFAN GÜVELd. 1923 - ö. 1946MeslekGörüntüle
12MUSTAFA, Boyabatlıd. 1878 - ö. 1915MeslekGörüntüle
13ZÜHDÜ, Hacı Ahmetd. 1885 - ö. 1958Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14SANATÎ, Abdurrahman Dursund. 1902 - ö. 1975Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15TACİ, Taceddin Kekeçd. 1943 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16TAL'AT, Zilelid. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17IRIZA, Rıza Çağand. 1913 - ö. 18.02.1969Madde AdıGörüntüle
18İKRAMÎ (ÇERÇİ/KARACAOĞLAN), Mehmet Gündoğand. 1896 - ö. 1954Madde AdıGörüntüle