M. Sadık Aslankara

(d. 12 Aralık 1948 / ö. -)
Öykücü, yazar, tiyatrocu, belgesel sinemacı
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Denizli / Sarayköy’de doğdu. Denizli eşrafından Cavide Hanım ile öğretmen Abdullah Hilmi Aslankara’nın oğludur. Sarayköy’de başlayan ilköğrenimine Denizli’de üç okulda (Kahramanlar, Namık Kemal, Zafer ilkokulları) devam etti. Lise öğrenimini Denizli’den sonra İzmir Namık Kemal Lisesinde tamamladı. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Felsefe Bölümünü bitirdi. Aslankara’nın ilk öyküleriyle yazıları 1965’te yayımlanmaya başladı. 1968’de Ankara’da Halk Oyuncuları Sahnesinde (HO) profesyonelliğe adım attı. 1969’da Vasıf Öngören ve arkadaşlarıyla Ankara Birliği Sahnesi’nin kuruluşunda görev aldı ve kısa süre sonra da gruptan koptu. Profesyonelliğe adım attıktan yirmi beş yıl sonra 1993’te, yine Ankara’da eylemli tiyatroyu bıraktı, ancak alanla bağlarını hiçbir zaman koparmadı. Aslankara, eylemli tiyatroyu bıraktığı 1993’ten başlayarak yazarlığını daha da yoğunlaştırdı ve on yıllık bir çalışmanın ardından 1994’te de belgesel sinemada yönetmenliğe geçti.

1976’dan itibaren TRT için de çalışmalar yaptı. TRT Televizyonları için senaryolar, metinler yazdı, danışmanlıktan sunuculuğa, oyunculuğa kameranın önünde, arkasında dört yüzü aşkın yapımda görev aldı. Ayrıca iki yıl boyunca da TRT İstanbul Radyosunda kitap tanıtma programları sundu. 1983’te başlayan belgesel sinema çalışmalarına 1994’ten itibaren belgesel yönetmeni olarak devam etti. Okan Çançin’le 1997’den bu yana gerçekleştirdikleri bağımsız-yoksul belgesellerle alanda adını duyurdu. 2003’ten bu yana Cumhuriyet Kitap’ta “Kitaplar Adası”, 2005’ten bu yana da, sürekli göründüğü Tiyatro Tiyatro’da, “Sadık Seyirci” başlığı altında yazan, derginin yayınına son vermesi üzerine, www.tiyatrodergisi.com.tr’de yazmayı sürdüren Aslankara, 2004’ten bu yana İstanbul’da yaşıyor, yanı sıra farklı zamanlarda Bodrum, Datça, Antalya’da (Lara) ve İzmir’de yaşamayı sürdürüyor. M. Sadık Aslankara’nın bir kızı (Hilmiye Göze Aslankara) ve kızından bir torunu (Su Elif Alpuğan) bulunuyor.

Aslankara’nın yazı yaşamı çocuk denecek yaşlarda 1957-58 yıllarında başladı. İmzalı ilk yazısı, Cumhuriyet ‘in “Tartışma” bölümünde (“Dış Basında Türkiye”, 20 Nisan 1965), ilk öyküsü ise Denizli’de yerel Pamukkale gazetesinde (“Beyaz Atkılı Kadın”, 17-20 Mayıs 1965) yayımlandı. 1965-67 yılları arasında Cumhuriyet’te çok sayıda yazıyla göründü. 1966-68 arasında, Zeytin Dalı ile Yankı adlı okul dergilerinin, Ulusça Uyanış adlı yerel derginin kurucuları, yayıncıları arasında yer aldı. Bu yıllarda üç yerel gazetede (Pamukkale, Son Haber, Denizli) çok sayıda öykü yayımladı. Denizli’de ve Ankara’da yerel gazetelerde kısa sürelerle gazetecilik, köşe yazarlığı yaptı.

Öykülerinde değişik yıllarda farklı yönsemeler içine girdi. Başlangıçta Orhan Kemal ile Sabahattin Ali etkilerinin göründüğü öykülerinde daha sonra 1950 kuşağı öykücülerinin etkileri kendini sezdirdi. 1970’lerden 80’lere giderken ise Sait Faik ve Anton Çehov tarzına yaklaşmaya çalıştı. 1967-68’de İmece’de birkaç yazıyla göründü ama yazın dergileri arasında geniş çaplı ilk kalem oynatmaya Yansıma’da başladı. 1973-75 arasında Yansıma’nın sürekli yazarları arasında yer aldı. Burada yayımladığı kimi yazılarla dikkati çekti.

1975’ten 1989’a dek neredeyse on beş yıl boyunca dergilerde görünmedi. Bu tarihten sonra yine Cumhuriyet’te, yanı sıra yaygın olarak yazın, sanat, kültür dergilerinde yoğun biçimde yeniden yazı yayımlayan Aslankara, 1980 sonrası yazarları arasında anıldı. Sırasıyla Çağdaş Türk Dili’nde “Yazında Yaşayanlar Yazınla Yaşayanlar” / “Denemeleştiri” / “Türlerin Dilleri”, Adam Sanat’ta “Yazıyla Yazınca”, Adam Öykü ile Dünyanın Öyküsü’nde “Unutulmaz Öyküler”, Agora’da “Öykülük”, İmge Öyküler’de “Öykü Dediğin”, Belgesel Sinema’da “Belgeleştiri”, Tiyatro Tiyatro’da “Kentler ve Tiyatroları”, “Sadık Seyirci”, www.yenicizgi.com’da ise “Karşılamalar” başlıkları altında yazdı. Halen Cumhuriyet Kitap’ta “Kitaplar Adası” başlığı altında yazmayı sürdürürken sanal ortamda ise www.tiyatrodergisi.com.tr ile kendi web sitesinde (www.sadikaslankara.com) yazıyor.

Yayınlarını sürdüren Aslankara’nın bu çalışmalarından kimileri gerek kitap gerekse dosya olarak ödüllendirildi. Uykusu Sakız, 2002 Yunus Nadi Öykü Ödülünü Zeynep Aliye ile paylaşırken 1986’da Kevser’di adlı oyun dosyası Salihli Belediyesi oyun yarışmasında ikincilik, Ev-Ses adlı oyun dosyası da Üsküdar Belediyesince 1992’de “çevre” konusunda düzenlenen oyun yarışmasında üçüncülük ödülüne değer bulundu. Ayrıca henüz yayımlanmamış olan Kör Memdali’nin Çınar Ağacı adlı roman dosyası da 1990’da Ferit Oğuz Bayır Roman Yarışmasında özel ödülle değerlendirildi.

Kaynakça

"M. Sadık Aslankara". https://www.biyografya.com/biyografi/5832, [erişim tarihi: 07.06.2019].

"M. Sadık Aslankara". https://sadikaslankara.com/m-sadik-aslankara-yazar-yasami/, [erişim tarihi: 07.06.2019].

Yalçın, Murat [Ed.] (2011). “Aslankara, M. Sadık”. Tanzimat’tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. C. I, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 129.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. MACİT BALIK
Yayın Tarihi: 17.06.2019
Güncelleme Tarihi: 14.11.2022

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Bin Yüz Bir GizÜmit Yayınları / Ankara1993Roman
Selgesus'ta BuseÜmit Yayıncılık / Ankara1996Roman
Uykusu SakızCan Yayınları / İstanbul2001Hikâye
SığınakCan Yayınları / İstanbul2003Roman
Toplu Oyunlar 1 / Kevser’di, Ev-Ses, Hayal UstasıMitos Boyut / İstanbul2004Tiyatro
Çat'la Pat (çocuk oyunu)Bu Yayınevi / İstanbul2006Tiyatro
CicozCan Yayınları / İstanbul2008Hikâye
Kırk Yaş DüşleriYeni Tiyatro Dergisi Yayınları / İstanbul2009Tiyatro
LeCan Yayınları / İstanbul2010Roman
ÖmürdeğerCan Yayınları / İstanbul2014Roman
ŞanoCan Yayınları / İstanbul2017Roman
OndancıCan Yayınları / İstanbul2019Hikâye

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Şükrü Tekin Kaptand. 16 Kasım 1942 - ö. 11 Ekim 2007Doğum YeriGörüntüle
2Tahir Kutsi Makald. 9 Şubat 1937 - ö. 15 Haziran 1999Doğum YeriGörüntüle
3ÂRİF MEHMED EFENDİd. ? - ö. 1563Doğum YeriGörüntüle
4İzzet Göldelid. 1948 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Cazim Gürbüzd. 1948 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6BEKİR, Bekir Aktaşd. 1948 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Ali Günayd. 2 Ocak 1953 - ö. ?MeslekGörüntüle
8Ayşe Aldemird. 1982 - ö. ?MeslekGörüntüle
9Mehmet Niyazid. 30 Kasım 1878 - ö. 28 Kasım 1931MeslekGörüntüle
10Atila Alpöged. 29 Mayıs 1935 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Emine Erbaşd. 16 Ocak 1935 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Emine Memduha Özyürekd. 1 Nisan 1912 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13Mahmut Sadıkd. 1864 - ö. 28 Temmuz 1936Madde AdıGörüntüle
14KEMÂL PAŞA, İsmâ'îl Sâdık Kemâld. 1828 - ö. 1892Madde AdıGörüntüle
15Sadık Yemnid. 2 Ocak 1951 - ö. ?Madde AdıGörüntüle