Madde Detay

Tokat Niksar'ın Osmancık köyünde doğdu. İlkokulu Leyis'te, ortaokulu 1961'de Niksar Ortakulunda tamamladı. Tokat Öğretmen Okulundan (1964) ve Trabzon Eğitim Enstitüsü Türkçe Bölümünden mezun oldu (1970). Van'da Türkçe öğretmeni olarak görev yaptı.

Yazı yazmaya Tokat Öğretmen Okulu'nda başlayan Zelyut, ilk olarak Orhan Kemal etkisiyle Gırgır adlı bir roman yazdı. İlk öyküleri Trabzon'da Kıyı dergisinde yayımlandı. 1968-1969 yıllarında Eflatun ve Hisar dergilerinde öyküleri çıktı, ilk bilimkurgu öyküsü ise yine Hisar'da yayımlandı. Varlık, Türk Dili, Yelken, Yansıma, Güney gibi dergilerde yazıları, öyküleri yayımlandı. Bilim kurgu türünde üç çocuk romanı yazdı.

Kızıldere olayını anlattığı Sonsuz Yarım Gün (1979) adlı destan türündeki eseri 1980 darbesinde toplatılarak yakıldı; yazar on sekiz ay hapis cezası aldı, dört ay hapiste yattı.

1983'te Hürriyet'te (1983-1991) redaktör olarak gazeteciliğe adım atan Zelyut, Akşam, Güneş gazetelerinde çalıştı. 1993'te Cemal Şener'le birlikte Nefes Dergisi'ni çıkardı, Cem dergisinde görev aldı.

Alevilik üstüne araştırmalar yapan Zelyut, 1989'da Alevilik Bildirgesi'ni yayımladı.

1973'te Cumhuriyet'in 50.Yılında "Türkiye'nin Kalkınmasında Cumhuriyet'in Önemi" konulu inceleme yarışmasında birinci oldu. 1976'da Hacı Bektaş Veli İnceleme Ödülü'nü, 2012'de Hacı Bektaş Veli Dostluk ve Barış Ödülü'nü aldı.

Halen İstanbul'da Aydınlık gazetesinde yazmaya devam etmektedir. Son dönemde yeniden romana yönelen Zelyut, Osmanlı tarihi ve kültürü, Alevilik, Türkiye'de Alevilerin durumu, Türk kültürü, din ve siyaset üzerine çalışmalarını sürdürmektedir.

Kendi tekniğini "Sosyal gerçekleri gerçeküstü bir kurgu ile veren bir teknik" olarak tanımlayan Zelyut, eserlerinin bu yüzden çok ilgi gördüğünü belirtmiştir. Karma bir sanat anlayışını benimseyen yazar, hayal öğesini sanatın ayrılmaz bir parçası saymış, dilde akıcılığı ve yalınlığı esas almıştır. Dilin sıradan olmaması fikrini savunan Zelyut, eserlerini toplumu daha ileriye taşıyacak şekilde tasarlamış ve bu yönüyle toplumcu edebiyatın içinde yer almıştır.

Eserlerini roman-öykü, inceleme-araştırma olmak üzere iki grupta toplayan yazar, öykülerini "gerçeküstü fakat bir o kadar da, bastığı yer taş gibi gerçek" şeklinde anlatmıştır (Gülsoy 2018). Romanlarında tarihi gerçekliği esas alan Zelyut, Halk Şiirinde Gerçeklik gibi inceleme eserlerinde belgelere başvurmuş, çağdaş değerleri esas alan bir tutumla eserlerini kaleme almıştır.