Madde Detay
Yunus Nadi Abalıoğlu
(d. 1879 / ö. 28 Mart 1945)
Siyasetçi (milletvekili), gazeteci, yazar
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Muğla / Fethiye'de doğdu. “İlköğrenimini Fethiye’de yaptı. Rodos adasında Süleymaniye Medresesinde, İstanbul’da Galatasaray Sultanisinde okudu. Sonra Hukuk Mektebine devam etti. 1900’de Malumat gazetesinde çalışmaya başladı” (Vural, 2008: 383). Yunus Nadi’nin düşünce dünyasının şekillenmesinde özellikle Süleymaniye Medresesinin büyük etkisi olduğu bilinmektedir. Burada aldığı eğitim, yazarın Abdülhamid yönetimine karşı tavrını şekillendirmiştir. “Yunus Nadi, 1901’de istibdat aleyhine çalışan gizli bir derneğe girmekle suçlanarak üç yıl hapse ve sürgün cezasına mahkûm edildi.” (İçöz, 2006: 33-34). 1910’da İttihat ve Terakki Cemiyetinin çıkardığı Rumeli Gazetesi’nde yazan Abalıoğlu, 1911’de Aydın milletvekili olarak görev yaptı. 1918’de Yenigün gazetesini kurdu. 1920’de Muğla milletvekili olarak tekrar Meclise girdi. 1924’te kurduğu Cumhuriyet gazetesinde vefatına kadar yazılar kaleme aldı. “1936’da çıkan kanunla Abalıoğlu soyadını almasına rağmen genellikle, öztürkçede ‘sözeri’ anlamına gelen ‘Nadi’yi kullanmayı tercih etti.” (Böke, 1994: 2). Hayatı siyasi çekişmelerle geçen Yunus Nadi, Cenevre’de öldü. (Vural, 2008).
Yunus Nadi gazetelerde yazdığı yazılarda Türkiye’nin iç ve dış politikasına yönelik görüşlerini dile getirir, hatta zaman zaman şiddetli bir biçimde eleştirilir. Devrin önemli simalarının da müdahil olduğu tartışmalar, dönem itibarıyla âdeta bir kalem kavgasına dönüşür. “Sabiha Sertel, Ahmet Emin Yalman gibi isimler gazete üzerinden yapılan tartışmalara katılanlardan birkaçıdır” (Böke, 1994). Basın hayatında oldukça aktif olan Yunus Nadi’nin, tanıklık ettiği dönemlere dair olayların anlatıldığı eserleri önemli birer kaynaktır. Yazarın eserleri konu itibarıyla da birbirinden uzak değildir. Birinci Büyük Millet Meclisi, Ankara'nın İlk Günleri gibi eserlerde istiklal uğruna yapılan fedakarlıklara, dönemin siyasi ve askeri olaylarına, farklı cephelerde devam eden şiddetli mücadelelere vb. dair bilgilere rastlanmaktadır.
Kaynakça
Böke, Pelin (1994). “Yeni Gün”den “Cumhuriyet”e Yunus Nadi. Doktora Tezi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi.
İçöz, Fatma (2006). II. Dünya Savaşı ve Yunus Nadi. Yüksek Lisans Tezi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi.
Vural, Mthad Kadri (2008). “II. Dünya Savaşı Türkiyesi’nde Bir Muhalefet Örneği Olarak ‘Tan’ Gazetesi". ÇTTAD,VII/16-17: ss. 381-395.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MÜZEYYEN ALTUNBAYYayın Tarihi: 15.11.2018Güncelleme Tarihi: 16.12.2020
Yayın Tarihi: 15.11.2018Güncelleme Tarihi: 16.12.2020
Güncelleme Tarihi: 16.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
İhtilal ve İnkılab-ı Osmani | Matbaa-i Amire / İstanbul | 1909 | Diğer |
Kırk Dokuz Saat Zeplin ile Havada | Cumhuriyet Matbaası / İstanbul | 1930 | Diğer |
Mustafa Kemal Paşa Samsunda | Yeni Zamanlar Sahaf / İstanbul | 1955 | Diğer |
Ankara\'nın İlk Günleri | Yeni Zamanlar Sahaf / İstanbul | 1955 | Diğer |
Birinci Büyük Millet Meclisi | Yeni Zamanlar Sahaf / İstanbul | 1955 | Diğer |
Çerkez Etem | Sel Yayıncılık / İstanbul | 1955 | Diğer |
Ali Galip Hadisesi | Cumhuriyet Yayınları / İstanbul | 1955 | Diğer |
Kurtuluş Savaşı Anıları | Çağdaş Yayınları / İstanbul | 1978 | Hatıra |
Türkiye'yi Sokakta Bulmadık | Cumhuriyet Yayınları / İstanbul | 1997 | Diğer |
Cumhuriyet Yolunda | Cumhuriyet Yayınları / İstanbul | 1999 | Diğer |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Anıl Meriçelli | d. 23 Haziran 1937 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Mehmet Atilla | d. 25 Ocak 1959 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Yusuf Ziya Demircioğlu | d. 1887 - ö. 29 Mart 1973 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Raşit Duranoğlu | d. 1879 - ö. 12 Aralık 1963 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | HACI, Mustafa Şahan | d. 1879 - ö. 23.12.1972 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Sadri Maksudi Arsal | d. 5 Ağustos 1879 - ö. 20 Şubat 1957 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | OSMANCIKOĞLU, Hamdi Öztosun | d. 1908 - ö. 1945 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | Osman Cemal Kaygılı | d. 4 Ekim 1890 - ö. 9 Ocak 1945 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | CELAL DEDE, Celal Çamlıca | d. 1881 - ö. 1945 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | İhsan Tavşancıl | d. 25 Aralık 1940 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
11 | Türkân Gedik Bengi | d. 1942 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
12 | Gönül Çatalcalı | d. 14 Ağustos 1957 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
13 | Cemil Sena Ongun | d. 1894 - ö. 15 Nisan1981 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Kâzım Nami Duru | d. 1876 - ö. 14 Ekim 1967 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | Celal Esat Arseven | d. 1875 - ö. 13 Kasım 1971 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | YUNUS, Yunus Oral | d. 1910 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
17 | SÜBHANDERELİ, Yunus Tömen | d. 01.09.1973 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
18 | Doğan Nadi Abalıoğlu | d. 1913 - ö. 6 Ekim 1969 | Madde Adı | Görüntüle |