Madde Detay
ASLAN GAYSERİLİM, H. Recep Çalkaner
(d. 1947 / ö. -)
Yazar
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
H. Recep Çalkaner, 1947 yılında Kayseri’de doğmuştur. 1959 yılında Erciyes İlkokulunu bitirir. İlkokuldan sonra öğrenime devam etmeyip ticarete atılır. Yirmi yıl kadar baba mesleği olan bakırcılık işiyle iştigal eder. Bu arada nakliyatçılığa başlar ve Kayseri’ye ilk nakliyatçılık işini getirir. Altı yıl kadar da bu işle meşgul olduktan sonra ev gereçleri ve züccaciye imalatıyla uğraşarak kendi iş yerini açar. Hâlen imalat ve pazarlama işiyle uğraşmakta olup evli ve üç çocuk babasıdır (Oğuzbaşaran 2002: II; Gerçel 2015: 350; Satoğlu 2002: 65).
Sanat ve edebiyata ilgisi çocukluk yıllarında başlar. Çok sayıda ödül ve plaketleri vardır. 1970’li yıllardan itibaren şiirlerini Erciyes, Filiz, Çemen, Erciyes, Ozan, Şu Bizim Kayseri, Akis, Ece, Ana, Simav, Sevgi Yolu, İremcik, Yeni Ufuklar, Erciyes Üniversitesi, Şeker Fabrikası, Bal Çocuk gibi çeşitli dergi ve bültenlerde; Günaydın, Hakimiyet, Tercüman, Türkiye, Gündem, Akın Günlük, Star ve Anadolu Haber gibi gazetelerde yayımlar (Gerçel 2015: 350; Oğuzbaşaran 2002: II). Dokuz şiiri Mustafa Uyan tarafından Türk sanat müziği tarzında; altı şiiri ise Yunus Karaca tarafından Türk halk müziği tarzında bestelenir. Başta Anasam Marşı olmak üzere on beş güftesi bulunur. Genel merkezi Kayseri’de bulunan Anadolu İlim ve Edebiyat Eseri Sahipler Meslek Birliği (ANASAM)'nin kurulmasında büyük bir rol oynar. Hatta bir süre bu birliğin başkan yardımcılığı görevinde bulunur. TRT ve bazı yerel televizyon kanallarında kültür programları yapar (Gerçel 2015: 350; Oğuzbaşaran 2002: II). Kayseri Kültür ve Turizm Derneği Sanat Kolu Başkanı olan şairin Hasret, Gönülden Gönüle 1, Gönülden Gönüle 2, Anadolu Hececileri, Aslan Gayserilim 1, Aslan Gayserilim 2, Aslan Gayserilim 3, Aslan Gayserilim 4, Aslan Gayserilim 5, Gönül Sayfam (Şiirler) ve Oğunmek Gibi Olmasın / Kayseri Fıkraları adlı kitapları bulunmaktadır.
Çocukluk arkadaşı Kemal Buzkan, onu, “Babası rahmetlik Memed Emmi gibi nüktedan, hazır cevap, coşkulu ve güler yüzlü bir yapıya sahip[tir]” şeklinde tanıtmaktadır. Ayrıca şairle ilgili olarak şunları da aktarır: “Kayseri ile ilgili çok sayıda kitap okumuştur. Bunlar daha çok Kayseri tarihi ve kültürel dokusuna yöneliktir. Bunların yanında Kayseri’de kimler yaşar, Kayserili ne yer, ne içer ve hangi dili kullanır; Kayseri’nin âdet ve gelenekleri nelerdir, ticaret hayatı nasıl oluşmuştur; Kayserili neden bu kadar pazarlığı sever? gibi hususları eserlerinde ortaya koyarak folklorumuza ait değerli bir eser vermiştir. Peş peşe çıkarmış olduğu kitaplarına halkımız da büyük ilgi göstermiş; Kayserililer kendilerini bu kitaplarda bulmuşlardır. Yani bu değerli eserler, Kayseri’nin değil Kayserilinin kitapları olmuştur. (…) Şiiri, parodileri, tipleme oyunlarıyla Kayseriliyi bu denli işlediğinden dolayı da bir Kayserili olarak kendisine teşekkür ediyorum.” Arkadaşı İsmail Âdil Şahin de onun hakkında “O bir şairdir. Hem de kimsenin el atmayı akıl edemediği konulara yönelmiş; dimağı ve yüreğiyle hissettiklerini, diliyle ve kalemiyle, kendisine özgü çekici üslubuyla ustaca eserleştirmeyi başarmış bir şairdir” demektedir (http://aslangayserilim.50megs.com).
Şiirlerine bakıldığında, âşık tarzı şiir geleneğine bağlı olarak eserler ortaya koyduğunu ifade edilebilir. Nitekim şiirlerinde mahlas kullanmasa da kendisi daha çok Aslan Gayserilim mahlasıyla tanınır. Kendisi de yayınlarını bu adla hazırlar. Bu bağlamda, şiirlerinde hece ölçüsüne ve daha ziyade koşma tarzına yer verir. Şiirlerinde aşk, dostluk gibi beşerî duyguları işlemiş olsa da daha ziyade Kayseri, Kayseri’nin ticarî ve sosyo-kültürel hayatını öne çıkardığı görülür. Kadir Özdamalar’ın belirttiği üzere onun eserlerinde "mizahî üslup” ön plandadır (http://www.kayseriehaber.com). Yani Kayseri’nin mizah anlayışını yalın ve sade bir anlatımla eserlerinde ortaya koyar. Dolayısıyla onun Türk sözel mizah geleneğinde “Kayserili tipi”ne bağlı olarak anlattığı/aktardığı/yarattığı fıkraların yeri büyüktür. Bu hususta yakın dostu Şahin onun hakkında şöyle der: “O bir hiciv üstadıdır. Nasrettin Hoca tarzındaki nükte ve esprilerini, her bulunduğu ortamda âdeta bir makinalı tüfek gibi art arda patlatmak konusunda çok mahirdir. Bulunduğu her yeri kahkahaya boğarken düşündürmeyi de ihmal etmez. Kişilikleri zedelemeden eleştirmesini bilir. O bir halk filozofudur. Âriftir, mantıklı düşünür ve düşündüklerini cömertçe paylaşır. Ticari zekâsını eyleme dökebilen düşünce ve eylem adamıdır. Bazen Yunus sadeliğinde temiz inanç ve duygular; bazen Dede Korkut hassasiyetiyle öğütler dile getirir. Bu yüzden, bir hayli kıskanılmıştır.” (www.aslangayserilim.50megs.com).
Çalkaner’in bu başarısında Kayseri ağzını çok güzel kullanmasının tesiri büyüktür. Zira, “Onun başarısı, biraz da hoş ve nüktedan konuşma yeteneği; kuvvetli ve kendine has ağız özelliği ile tipik bir Kayserili olmasına bağlıdır. Çalkaner, konuşurken ve fıkralarını anlatırken kendisini bal lezzeti ile dinletmesini bilmiştir.” Ayrıca Kayseri ağzına bağlı olarak yazdığı metinleri, bizzat dramatize ederek skeç hâline de getirir (http://aslangayserilim.50megs.com). Hatta bizzat kendisinin rol aldığı bu skeçler ile dört tane cd yayınlar.
Kaynakça
Çalkaner, H. Recep (2002). Aslan Gayserilim. Kayseri: Furkan Basım Yay.
Gerçel, Âlim (2015). “Recep Çalkaner”. Kayseri Ansiklopedisi. Kayseri: Kayseri Büyükşehir Belediyesi Kültür Yay. C.1. 350.
http://aslangayserilim.50megs.com/index_vnavbar.html [erişim tarihi: 27.3.2019].
http://www.kayseriehaber.com/recep-calkaner-ve-kayseri-fikralari-makale,5133.html [erişim tarihi: 27.3.2019].
Oğuzbaşaran, Bekir (2002). “Recep Çalkaner’in Kısa Hayat Hikâyesi”. Aslan Gayserilim. Kayseri: Furkan Basım Yay.
Satoğlu, Abdullah (2002). Kayseri Ansiklopedisi. Ankara: Kültür Bakanlığı Yay.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ERHAN ÇAPRAZYayın Tarihi: 08.04.2019Güncelleme Tarihi: 05.12.2020
Yayın Tarihi: 08.04.2019Güncelleme Tarihi: 05.12.2020
Güncelleme Tarihi: 05.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Hasret | - / Kayseri | 1980 | Şiir |
Gönülden Gönüle 1 | Geçit Yayınevi / Kayseri | 1998 | Şiir |
Gönülden Gönüle 2 | Geçit Yayınevi / Kayseri | 1999 | Şiir |
Anadolu Hececileri | Şafak Ofset Matbaacılık / Kayseri | 2000 | Antoloji |
Aslan Gayserilim 1 | Şafak Ofset Matbaacılık / Kayseri | 2000 | Derleme |
Aslan Gayserilim 2 | Şafak Ofset Matbaacılık / Kayseri | 2001 | Derleme |
Aslan Gayserilim 3 | Şafak Ofset Matbaacılık / Kayseri | 2002 | Derleme |
Gönül Sayfam | Şafak Ofset Matbaacılık / Kayseri | 2002 | Şiir |
4X4 Aslan Gayserilim | Şafak Ofset Matbaacılık / Kayseri | 2003 | Derleme |
Aslan Gayserilim 5 (Nostalji) | Mimar Sinan Belediyesi Kültür Yayınları / Kayseri | 2017 | Derleme |
Oğunmek Gibi Olmasın / Kayseri Fıkraları | Şiir Vakti Yayınları / Kayseri | 2018 | Fıkra |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | KALBÎ/SÜLEYMAN, Süleyman Ekici | d. 1982 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | DÜZER | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | ENVER | d. 1828 - ö. 1911 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Abidin Güneyli | d. 26 Haziran 1947 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | MAZLUM BERRAKÎ, Ali Demirpençe | d. 1947 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Osman Sarı | d. 1947 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Bahattin Gemici | d. 16 Mart 1954 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
8 | Esra Demirci | d. 15 Mart 1983 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
9 | Selçuk Demirel | d. 18 Mayıs 1954 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
10 | CEMÂLÎ, Ahmed | d. 1858? - ö. 1913-1914? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | DELİ İMAMİ, Mustafa Topal | d. 1953 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | OZANİ, İbrahim Gösterir | d. 1965 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | NOKSANÎ, İbrahim Muratoğlu | d. 1922 - ö. 1964 | Madde Adı | Görüntüle |
14 | NEBİ KELBECERLİ | d. 1898 - ö. 1969 | Madde Adı | Görüntüle |
15 | NABİ, Hacı Nabi Bey | d. 1788 - ö. 1856 | Madde Adı | Görüntüle |