Berna Olgaç

(d. 27 Mart 1975 / ö. -)
Şair, çocuk kitabı yazarı
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İstanbul’da doğdu. Tam adı Berna Olgaç Çelikbaş’tır. Cahide Hanım ile ressam Mehmet Fahrettin Olgaç’ın kızıdır. İlk ve ortaöğrenimini İstanbul’da tamamladı. Yükseköğrenimini ilk önce Trakya Üniversitesi Güzel Sanatlar Bölümü Dekoratif Resim ve sonra da Eskişehir Anadolu Üniversitesi Kamu Yönetimi Bölümünde tamamladı. Çalışma hayatına özel bir şirkette devam eden Berna Olgaç Mühür Kitaplığı Yayınları’nın ve ayrıca Mühür Şiir ve Edebiyat dergisinin sahibidir. Olgaç, yazar Mustafa Fırat’la evli ve bir kız çocuğu annesidir. Yaşamını İstanbul’da sürdürmektedir.

Yazı ve şiirle ilgisinin küçük yaşlarda babasının “görgüsü”ne bağlayan şair, dergilerin dünyasına da böylece girdiğini dile getirmiştir. Çok beğendiği Edip Cansever’i fark etmesi ve okumaya başlaması da dergiler sayesinde gerçekleşmiştir (Olgaç 2017). İlk şiirlerinin yer aldığı Ben-siz ve Öteki adlı kitabı 2006’da yayımlanan Olgaç’ın yazıları, şiirleri ve söyleşileri Ada, Akatalpa, Alaz, Andız, Bahçe, Budala, Cumhuriyet Kitap, Deller Teknesi, Dize, Eliz Edebiyat, Eski, Hayâl, Hürriyet Gösteri, Kurşun Kalem, Mor Taka, Mühür, Öteki-siz, Papirüs, Patika, Şiir Ülkesi, Şiiri Özlüyorum, Şiirli Çıkın, Temren, Yolcu, Zaman gibi dergi, fanzin, gazete ve eklerinde yayımlandı. Ben-siz ve Öteki (2006), Hiç ve Her Şey (2009), Duman (2012) adlı şiir kitapları bulunan Olgaç, şiirlerinin üçer yıl düzenli aralıklarla yayımlanmasını, belli bir istikrarın göstergesi olarak değerlendirmemiş, bu süreyi “yıllardan ziyade içeriğindeki istikrar önemlidir benim için. Güçlü bir zincirin halkaları olarak görmek istiyorum kitaplarımı çünkü. İç dünyamın, dış dünya ile olan çatışması neticesinde kendimi ifade etmek gibi yazmayı dert edindiğim bir yönüm oluştu yıllar içerisinde” (Polat 2014) sözleriyle açıklamıştır. Berna Olgaç, şiir dünyasının bileşenlerini ve şiir anlayışlarını şu sözlerle dile getirmiştir: “Günün saatlerinde doğan her şey, gerçekliğe varan her yol dikkatlice incelenen nesneler, eskimiş yüzeylere dokunan eller, ayak izleri, insanın teriyle, dumanıyla, dokusuyla yaşattığı varlığını ispata koyulduğu tüm saflığı ile, düşleriyle, vuruşuyla, uyanışıyla yaşattığı aşkla, nefretle bağlandığı hayatın kesitlerinde saklı olan şiiri; hiçbir zaman ölçülememiş derinliklere dalış ve özgün bütünlük içinde bir görkemlilik olarak algılıyorum” (Olgaç 2007). Karmaşık yapılarla örülü bir şiir anlayışına uzak duran şair, ne anlatmaktan çok nasıl anlatabildiğinin ve kendisine en yakışan söylemle üslup oluşturmanın gayretindedir. Şiir anlayışını açımlayan esas sorunun ise “herkesin baktığı; fakat göremediği noktalara temas etmek (ne de olsa şairler bakan değil görenlerdir) kolay gibi görünen oysa belli bir birikim, yoğunluk ve gözlem gerektiren bu zorlu anlatım yolunu en iyi şekilde ifade etme gayretinde saklı” (Olgaç 2007) olduğunu ifade etmiştir.

Yazarken yeni tat ve dokunuşlarla küçük farklılıklar yaratmayı seven Olgaç, ilk kitabı Ben-siz ve Öteki de dokuz bölümlük anne çocuk diyalogları arasında nesneleri konuşturarak ‘Cenin Şiirleri’ni yazmış, Hiç ve Her Şey’de ise hiçin her şey, her şeyin de bir hiçten ibaret olduğunu vurgularken noktalama işaretlerinden yararlanarak imlemeye çalışmıştır. Duman, adlı son şiir kitabında çocukluğu, babasını ve babasızlığını şiire taşımıştır. Şair, Duman’daki şiirlerini, “Bir iç hesaplaşmadır. Zihnimde yarattığım her kavramı kâğıda dökerkenki süreçte başkalaştırdığım her şeyin iç içe geçip alabora olduğu bir hesaplaşmadır hem de. Bu yüzden de kendi sınırlarım dâhilinde değerlendirebildiklerimle içsel yaşamımdan yükselerek beslenen hisli şiirlerin asıl renginin açığa çıkması için zorlamadan uzak bir titizlikle ele almaya gayret ettim” (Polat 2014) sözleriyle açıklamıştır. Gültekin Emre, Olgaç’ın ilk şiirleri için süssüz ve yalın bir anlatım sahip olduğu ve “kadınla erkek arasındaki duyguların anakarasını çıkardığı” değerlendirmesini yapmıştır (Emre 2007: 7).

İlk çocuk kitabı Bay küçük Ressam 2014 yılında yayımlandı ve bunu sırasıyla Krem Şanti ile Bayan Marmelat, Sütlü Çikolata Fındıklı Kurabiye, Beni Duyan Yok Mu?, Canavarlar Hayâlde Yaşar, Düş Koleksiyonu, Garaj Kedisi Sıdıka ve Eyvah Yine Mi Terlik kitapları takip etti. Yazın yaşamını çocuk kitapları yazmakla sürdüren Berna Olgaç, bu türe önem vermesinin nedenlerini meramın en saf haliyle anlatılabildiği bir alan olmasının yanı sıra yetişkinlerin çekişmeli dünyasından sıyrılmanın huzur ve mutluluğu içinde olma halinin verdiği haz ile açıklar (Alpagut 2017). Çocuk kitaplarında genellikle bir sanat dalını öne çıkararak çocukların kendi içlerindeki yeteneklerini keşfetmelerini sağlayan başarı öyküleri ortaya koymaya çalışmıştır.

Kaynakça

Emre, Gültekin (2007). “Türkünç Sessizlik Berna Olgaç: Ben-Siz ve Öteki”. Akatalpa. Temmuz, 91, 7.

Polat, Emre (2014). “Berna Olgaç ile Söyleşi: ‘Duman’ Altı Şiirler”. http://m.degisimmedya.com/yazar.php?y=1&id=489, [erişim tarihi: 22.05.2019].

Olgaç, Berna (2007). “Şiire Bakışım”. Mühür. Ocak-Şubat, 12, http://kenanyucel.blogcu.com/siire-bakisim-berna-olgac/1885281, [erişim tarihi: 22.05.2019].

Alpagut, Onurhan (2017). “Çocukların Kendine Has Bir Edebiyata İhtiyacı Var!”. http://ilksesgazetesi.com/haberler/yasam/cocuklarin-kendine-has-bir-edebiyata-ihtiyaci-var-25207, [erişim tarihi: 22.05.2019].

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. MACİT BALIK
Yayın Tarihi: 01.06.2019
Güncelleme Tarihi: 29.10.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Ben-siz ve ÖtekiKül Sanat / İstanbul2006Şiir
Hiç ve Her ŞeyMühür Kitaplığı / İstanbul2009Şiir
DumanMühür Kitaplığı / İstanbul2012Şiir
Bay Küçük RessamMühür Kitaplığı / İstanbul2014Diğer
Krem Şanti ile Bayan MarmelatMühür Kitaplığı / İstanbul2016Diğer
Sütlü Çikolata Fındıklı KurabiyeMühür Kitaplığı / İstanbul2016Diğer
Beni Duyan Yok Muuu?Mühür Kitaplığı / İstanbul2016Diğer
Canavarlar Hayallerde YaşarMühür Kitaplığı / İstanbul2017Diğer
Düş KoleksiyonuMühür Kitaplığı / İstanbul2017Diğer
Garaj Kedisi SıdıkaMühür Kitaplığı / İstanbul2018Diğer
Eyvah Yine Mi Terlik?Mühür Kitaplığı / İstanbul2018Diğer
Soğuk MermerMühür Kitaplığı / İstanbul2019Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Özde Ünkand. 1963 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Fatma Bahar Gökfilizd. 7 Ocak 1955 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Sait Hikmetd. 1883 - ö. 1930Doğum YeriGörüntüle
4Pınar Öğünçd. 1975 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Şeyda Koçd. 1975 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Saygın Ersind. 05 Şubat 1975 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7İskender Fikret Akdorad. 1914 - ö. ?MeslekGörüntüle
8Fuat Uluçd. 1910 - ö. 1968MeslekGörüntüle
9Cahit Külebid. 10 Ocak 1917 - ö. 20 Haziran 1997MeslekGörüntüle
10Özge Hatunoğlud. 1981 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Yaşar Akgüld. 15 Şubat 1956 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Nezih Erdoğand. 1959 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13Berna Güzeyd. 17 Haziran 1973 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14ÖZLEMİ, Özlem Olgaçd. 19.06.1982 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15Tahir Olgaçd. 1911 - ö. ?Madde AdıGörüntüle