Madde Detay
Berna Olgaç
(d. 27 Mart 1975 / ö. -)
Şair, çocuk kitabı yazarı
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
İstanbul’da doğdu. Tam adı Berna Olgaç Çelikbaş’tır. Cahide Hanım ile ressam Mehmet Fahrettin Olgaç’ın kızıdır. İlk ve ortaöğrenimini İstanbul’da tamamladı. Yükseköğrenimini ilk önce Trakya Üniversitesi Güzel Sanatlar Bölümü Dekoratif Resim ve sonra da Eskişehir Anadolu Üniversitesi Kamu Yönetimi Bölümünde tamamladı. Çalışma hayatına özel bir şirkette devam eden Berna Olgaç Mühür Kitaplığı Yayınları’nın ve ayrıca Mühür Şiir ve Edebiyat dergisinin sahibidir. Olgaç, yazar Mustafa Fırat’la evli ve bir kız çocuğu annesidir. Yaşamını İstanbul’da sürdürmektedir.
Yazı ve şiirle ilgisinin küçük yaşlarda babasının “görgüsü”ne bağlayan şair, dergilerin dünyasına da böylece girdiğini dile getirmiştir. Çok beğendiği Edip Cansever’i fark etmesi ve okumaya başlaması da dergiler sayesinde gerçekleşmiştir (Olgaç 2017). İlk şiirlerinin yer aldığı Ben-siz ve Öteki adlı kitabı 2006’da yayımlanan Olgaç’ın yazıları, şiirleri ve söyleşileri Ada, Akatalpa, Alaz, Andız, Bahçe, Budala, Cumhuriyet Kitap, Deller Teknesi, Dize, Eliz Edebiyat, Eski, Hayâl, Hürriyet Gösteri, Kurşun Kalem, Mor Taka, Mühür, Öteki-siz, Papirüs, Patika, Şiir Ülkesi, Şiiri Özlüyorum, Şiirli Çıkın, Temren, Yolcu, Zaman gibi dergi, fanzin, gazete ve eklerinde yayımlandı. Ben-siz ve Öteki (2006), Hiç ve Her Şey (2009), Duman (2012) adlı şiir kitapları bulunan Olgaç, şiirlerinin üçer yıl düzenli aralıklarla yayımlanmasını, belli bir istikrarın göstergesi olarak değerlendirmemiş, bu süreyi “yıllardan ziyade içeriğindeki istikrar önemlidir benim için. Güçlü bir zincirin halkaları olarak görmek istiyorum kitaplarımı çünkü. İç dünyamın, dış dünya ile olan çatışması neticesinde kendimi ifade etmek gibi yazmayı dert edindiğim bir yönüm oluştu yıllar içerisinde” (Polat 2014) sözleriyle açıklamıştır. Berna Olgaç, şiir dünyasının bileşenlerini ve şiir anlayışlarını şu sözlerle dile getirmiştir: “Günün saatlerinde doğan her şey, gerçekliğe varan her yol dikkatlice incelenen nesneler, eskimiş yüzeylere dokunan eller, ayak izleri, insanın teriyle, dumanıyla, dokusuyla yaşattığı varlığını ispata koyulduğu tüm saflığı ile, düşleriyle, vuruşuyla, uyanışıyla yaşattığı aşkla, nefretle bağlandığı hayatın kesitlerinde saklı olan şiiri; hiçbir zaman ölçülememiş derinliklere dalış ve özgün bütünlük içinde bir görkemlilik olarak algılıyorum” (Olgaç 2007). Karmaşık yapılarla örülü bir şiir anlayışına uzak duran şair, ne anlatmaktan çok nasıl anlatabildiğinin ve kendisine en yakışan söylemle üslup oluşturmanın gayretindedir. Şiir anlayışını açımlayan esas sorunun ise “herkesin baktığı; fakat göremediği noktalara temas etmek (ne de olsa şairler bakan değil görenlerdir) kolay gibi görünen oysa belli bir birikim, yoğunluk ve gözlem gerektiren bu zorlu anlatım yolunu en iyi şekilde ifade etme gayretinde saklı” (Olgaç 2007) olduğunu ifade etmiştir.
Yazarken yeni tat ve dokunuşlarla küçük farklılıklar yaratmayı seven Olgaç, ilk kitabı Ben-siz ve Öteki de dokuz bölümlük anne çocuk diyalogları arasında nesneleri konuşturarak ‘Cenin Şiirleri’ni yazmış, Hiç ve Her Şey’de ise hiçin her şey, her şeyin de bir hiçten ibaret olduğunu vurgularken noktalama işaretlerinden yararlanarak imlemeye çalışmıştır. Duman, adlı son şiir kitabında çocukluğu, babasını ve babasızlığını şiire taşımıştır. Şair, Duman’daki şiirlerini, “Bir iç hesaplaşmadır. Zihnimde yarattığım her kavramı kâğıda dökerkenki süreçte başkalaştırdığım her şeyin iç içe geçip alabora olduğu bir hesaplaşmadır hem de. Bu yüzden de kendi sınırlarım dâhilinde değerlendirebildiklerimle içsel yaşamımdan yükselerek beslenen hisli şiirlerin asıl renginin açığa çıkması için zorlamadan uzak bir titizlikle ele almaya gayret ettim” (Polat 2014) sözleriyle açıklamıştır. Gültekin Emre, Olgaç’ın ilk şiirleri için süssüz ve yalın bir anlatım sahip olduğu ve “kadınla erkek arasındaki duyguların anakarasını çıkardığı” değerlendirmesini yapmıştır (Emre 2007: 7).
İlk çocuk kitabı Bay küçük Ressam 2014 yılında yayımlandı ve bunu sırasıyla Krem Şanti ile Bayan Marmelat, Sütlü Çikolata Fındıklı Kurabiye, Beni Duyan Yok Mu?, Canavarlar Hayâlde Yaşar, Düş Koleksiyonu, Garaj Kedisi Sıdıka ve Eyvah Yine Mi Terlik kitapları takip etti. Yazın yaşamını çocuk kitapları yazmakla sürdüren Berna Olgaç, bu türe önem vermesinin nedenlerini meramın en saf haliyle anlatılabildiği bir alan olmasının yanı sıra yetişkinlerin çekişmeli dünyasından sıyrılmanın huzur ve mutluluğu içinde olma halinin verdiği haz ile açıklar (Alpagut 2017). Çocuk kitaplarında genellikle bir sanat dalını öne çıkararak çocukların kendi içlerindeki yeteneklerini keşfetmelerini sağlayan başarı öyküleri ortaya koymaya çalışmıştır.
Kaynakça
Emre, Gültekin (2007). “Türkünç Sessizlik Berna Olgaç: Ben-Siz ve Öteki”. Akatalpa. Temmuz, 91, 7.
Polat, Emre (2014). “Berna Olgaç ile Söyleşi: ‘Duman’ Altı Şiirler”. http://m.degisimmedya.com/yazar.php?y=1&id=489, [erişim tarihi: 22.05.2019].
Olgaç, Berna (2007). “Şiire Bakışım”. Mühür. Ocak-Şubat, 12, http://kenanyucel.blogcu.com/siire-bakisim-berna-olgac/1885281, [erişim tarihi: 22.05.2019].
Alpagut, Onurhan (2017). “Çocukların Kendine Has Bir Edebiyata İhtiyacı Var!”. http://ilksesgazetesi.com/haberler/yasam/cocuklarin-kendine-has-bir-edebiyata-ihtiyaci-var-25207, [erişim tarihi: 22.05.2019].
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DOÇ. DR. MACİT BALIK
Yayın Tarihi: 01.06.2019
Güncelleme Tarihi: 29.10.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Ben-siz ve Öteki | Kül Sanat / İstanbul | 2006 | Şiir |
Hiç ve Her Şey | Mühür Kitaplığı / İstanbul | 2009 | Şiir |
Duman | Mühür Kitaplığı / İstanbul | 2012 | Şiir |
Bay Küçük Ressam | Mühür Kitaplığı / İstanbul | 2014 | Diğer |
Krem Şanti ile Bayan Marmelat | Mühür Kitaplığı / İstanbul | 2016 | Diğer |
Sütlü Çikolata Fındıklı Kurabiye | Mühür Kitaplığı / İstanbul | 2016 | Diğer |
Beni Duyan Yok Muuu? | Mühür Kitaplığı / İstanbul | 2016 | Diğer |
Canavarlar Hayallerde Yaşar | Mühür Kitaplığı / İstanbul | 2017 | Diğer |
Düş Koleksiyonu | Mühür Kitaplığı / İstanbul | 2017 | Diğer |
Garaj Kedisi Sıdıka | Mühür Kitaplığı / İstanbul | 2018 | Diğer |
Eyvah Yine Mi Terlik? | Mühür Kitaplığı / İstanbul | 2018 | Diğer |
Soğuk Mermer | Mühür Kitaplığı / İstanbul | 2019 | Şiir |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | BESÎM, Sâlih Besîm Efendi | d. ? - ö. 1826 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | SÂMÎ, Mustafa Sâmî Bey | d. ? - ö. 1645-46 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Rıdvan Memi | d. 07 Nisan 1971 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Şahin Altuner | d. 01 Nisan 1975 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Vural Kaya | d. 12 Mayıs 1975 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Zafer Ekin Karabay | d. 1975 - ö. 13 Eylül 2002 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Memduh Şenol | d. 26 Eylül 1945 - ö. 23 Aralık 2018 | Meslek | Görüntüle |
8 | Şahin Çandır | d. 14 Aralık 1931 - ö. 17 Mayıs 2019 | Meslek | Görüntüle |
9 | Özker Yaşin | d. 4 Ekim 1932 - ö. 6 Şubat 2011 | Meslek | Görüntüle |
10 | Sedat Umran | d. 1925 - ö. 7 Ağustos 2013 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | Gani Müjde | d. 27 Kasım 1959 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | Ömer Lütfü Mete | d. 2 Şubat 1950 - ö. 18 Kasım 2009 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | Berna Güzey | d. 17 Haziran 1973 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
14 | Berna Moran | d. 23 Ocak 1921 - ö. 31 Ocak 1993 | Madde Adı | Görüntüle |
15 | ÖZLEMİ, Özlem Olgaç | d. 19.06.1982 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |