İbrahim Hilmi Çığıraçan

Tüccarzade
(d. 1880 / ö. 12 Haziran 1963)
Yayımcı, kitapçı, yazar
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Aslen Kazanlı olan İbrahim Hilmi Çığıraçan, 1880'de Romanya'nın Tulça kasabasında dünyaya gelmiştir. 1883'te ailesiyle birlikte İstanbul'un Sarıgüzel semtine taşınmıştır. İlköğrenimini de burada tamamlayan İbrahim Hilmi, ailesinin ekonomik sıkıntıları nedeniyle öğrenimini devam ettirememiş ve ilk işi olan demir dökümhanesi çıraklığına başlamıştır. Çığıraçan, on beş yaşında iken İkdam gazetesinin abone memuru olarak basın hayatına ilk adımını atmıştır. Kütüphanecilik, yayımcılık gibi birçok alanda faaliyette bulunan İbrahim Hilmi Çığıraçan, 12 Haziran 1963’te hayata gözlerini yummuş ve Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedilmiştir (TDV İslam Ansiklopedisi 1993: 299-300;Erşahin 2004:10-19).

Tüccarzade İbrahim Hilmi, 21 ocak 1896'da Bab-ı Ali'de Kitabhane-i İslam adıyla kitapçılık işine girer. Askeri yayın ve cep atlasları yayımlayan yazar, okul kitapçılığına da girişerek bu alanda Avrupa standartlarında kitaplar yayımlar. İlk defa elifba ve kıraat kitaplarına canlı varlık koyma girişiminde bulunur. II. Meşrutiyet’in ilânından sonra resimli ilk günlük gazete olan Millet’i çıkarır. Tüccarzade İbrahim Hilmi, Kur'an-ı Kerim'in bazı bölümlerini çocukların anlayabileceği şekilde cüzler haline getirerek yazar. Türk edebiyatına Halit Ziya Uşaklıgil, Mehmet Rauf, Refik Halit Karay, Abdülhak Şinasi gibi isimleri kazandırır. 1946'da yayıncılık hayatının 50. yılını devirir ve bu olay 21 Ocak 1946'daTürk Editörler Derneği'nde kutlanır(Albayrak 1993: 299-300;Erşahin 2004:10-19). Tüccarzade İbrahim Hilmi, zaman zaman döneminin talihsizliklerine uğramış bir yazar olsa da ülkesine, milletine ve edebiyatına olan bağlılığını kaybetmeden bu yolda değerli eserler vücuda getirir. Döneminin eksikliklerine bilinçli bir şekilde yaklaşarak önemli ve gerekli tespitlerde bulunur. Yazarın 83 yıllık ömrüne sığdırdığı değerli külliyatı günümüzde de önemini korumaya devam eder.

Kaynakça

Albayrak, Nurettin. "ÇIĞIRAÇAN, İbrahim Hilmi", TDV İslâm Ansiklopedisi, https://islamansiklopedisi.org.tr/cigiracan-ibrahim-hilmi (01.03.2019).

Erşahin, İsmail (2004). "Tüccarzade İbrahim Hilmi Çığıraçan Hayatı ve Eğitim Görüşleri".Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: BÜŞRA GÜRBÜZ
Yayın Tarihi: 28.03.2019
Güncelleme Tarihi: 19.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Aşk mı? Zafer mi? Yakub ile RuziyeMatbaa-i Hayriye ve Şürekâsı / İstanbul1911Tiyatro
Zavallı Millet : Felaketlerimizin EsbabıMatbaa-i Hayriye ve Şürekâsı / İstanbul1913Diğer
Fihrist-i Kitabhane-i Askerî Eski Kitabhâne-i İslâm ve Askerî : Umum kitabların isimleriYeni Matbaa / İstanbul1924Diğer
Türk Çocuğunun Din KitabıOrhaniye Matbaası / İstanbul1927Diğer
Resimli Millet AlfabesiDevlet Matbaası / İstanbul1929Diğer

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1MÜSELLİM KURBAN OĞLUd. 1880 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
2PÜSTE ŞİKAR KIZId. 1880 - ö. 1947Doğum YılıGörüntüle
3KASIM GÖYÇELİd. 1880 - ö. 1945Doğum YılıGörüntüle
4ARIK OZAN, Mustafa Ârif Arıkd. 1925 - ö. 23.09.1963Ölüm YılıGörüntüle
5AHMET ÇITAKd. 1893 - ö. 20.01.1963Ölüm YılıGörüntüle
6Abdülfettah Raufd. 1910 - ö. 25 Nisan 1963Ölüm YılıGörüntüle
7Erhan Tığlıd. 14 Mart 1941 - ö. ?MeslekGörüntüle
8Mahmut Makald. 01 Ocak 1930 - ö. 10 Ağustos 2018MeslekGörüntüle
9Özer Revanoğlud. 1938 - ö. ?MeslekGörüntüle
10Server R. İskitd. 8 Nisan 1894 - ö. 18 Nisan 1975Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11İzzet Melih Devrimd. 6 Haziran 1887 - ö. 15 Haziran 1966Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Yaşar Nezihed. 1880 - ö. 5 Kasım 1971Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13Mehmet Halit Bayrıd. 8 Şubat 1896 - ö. 27 Ekim 1958Madde AdıGörüntüle
14NAZÎR, İbrahim Çelebid. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15TULÛ'Î, İbrahim Tulûî Efendid. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle