Madde Detay
Behiç Duygulu
(d. 1933 / ö. 2 Nisan 1985)
yazar, yayıncı
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
İzmir’in Ödemiş ilçesinde doğdu. Naime Hanım ile İbrahim Bey’in oğludur. Ödemiş Ortaokulunu bitirdikten sonra düzenli bir eğitim olanağı bulamadığı için 1961 yılında, Aydın Lisesini dışarıdan bitirdi. 1950’de Ödemiş’te kurduğu Duygulu Kitabevi’ni işleterek yaşamını sürdürdü. Eşini kaybetmesi ve işlerinin bozulmasından sonra 1975 yılında İstanbul’a giderek kitap dağıtımcılığı yaptı. İstanbul’da Turna adlı bir yayınevi kuran Behiç Duygulu, bu sahada uzun süre faaliyet gösteremeden 2 Nisan 1985’te vefat etti.
Edebiyat yaşamına nesir-şiir ve deneme türlerindeki yazılarıyla adım atan Duygulu, daha sonra tamamen hikâyeye yöneldi. Kaynak, Yeditepe, Dost, Varlık ve Yeni Ufuklar dergilerinde yayımladığı öykülerinde Ege’nin gündelik hayatından aldığı konuları, yalnızlıklarına gömülmüş kişilerin iç dünyalarını yalın ve sade bir dille anlattı. İşlediği konularla, ele aldığı tiplerle iç içe olmanın getirdiği rahatlığa düşmeden sağlam bir anlatım tekniğine varma çabası içinde oldu. Tahir Alangu onun, “taşralı psikolojisini yeni bir açıdan, yerli renk gerçekçilerinden uzakta yepyeni bir anlatışla kurmayı başardığını” belirtti. Öykülerini Ağlama N’olur (1961), Sırtlan Bayırı (1963) ve Gölgede Gezintiler (1970) adlı üç kitapta toplayan Behiç Duygulu daha çok bireyi konu alan bir yazar olarak görüldü. Öykülerinde bireyin çeşitli ruhsal durumlarını, insan-doğa ilişkilerini ya da doğa sevgisini yansıttı. İşlediği konulara uygun olarak seçtiği kişiler mutsuzlukla mutluluğu bir arada yaşayan daha çok mutsuz olmayı yeğler görünen kişilerdir. Buna bağlı olarak öykülerinde çoğunlukla mutsuzluk, tedirginlik, sıkıntı, karşılıksız aşkın yarattığı içe kapanma, bezginlik, ölüm duygusu, yalnızlık ve aşktan kaçış gibi duyguları işledi. Öykülerinin melankolik, karamsar ve sıkıntılı kişilerinin yaratımında özyaşam deneyimlerinden faydalandığı görüldü. Ayrıca Alagu’ya göre de o, “hikâyeyi, kendi hayatıyla birlikte, kendi çıkarına yaşıyordu”. Kimi öykülerinde doğa betimlemelerine ağırlık veren Behiç Duygulu, bir söyleşisinde “yazarlık ustalığı ve emeği” üstünde durarak kendisini, okuyucuyu pek göz önüne almayan bir yazar olarak tanıttı. Ölümünden hemen önce basıma hazırlanan “Elmalar Kızarırken” kitabını basamadan yaşamını yitiren yazarın, ölümünden yıllar sonra Necati Güngör’ün derlediği, hem yayınlanmış hem de ölümünden hemen önce yayına hazırladığı kitabından örnekler Öyküler kitabında yer aldı.
Kaynakça
"Behiç Duygulu". https://www.biyografi.net/kisiayrinti.asp?kisiid=1177, [erişim tarihi: 24.10.2019].
Yalçın, Murat [Ed.] (2011). "Duygulu, Behiç". Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. İstanbul: YKY, s. 356.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DOÇ. DR. MACİT BALIKYayın Tarihi: 28.10.2019Güncelleme Tarihi: 19.12.2020
Yayın Tarihi: 28.10.2019Güncelleme Tarihi: 19.12.2020
Güncelleme Tarihi: 19.12.2020
| Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
|---|---|---|---|
| Ağlama N'olur | Yeditepe / İstanbul | 1961 | Hikâye |
| Sırtlan Bayırı | Yeditepe / İstanbul | 1963 | Hikâye |
| Ak Ördek | Kovan Kitabevi / İzmir | 1966 | Çeviri |
| Gölgede Gezintiler | Yeditepe / İstanbul | 1970 | Hikâye |
İlişkili Maddeler
| Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Orhan Çubukçu | d. 1928 - ö. 6 Ağustos 1999 | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 2 | Alparslan Berktay | d. 1924 - ö. 2012 | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 3 | FİKRÎ, Helvacı-zâde | d. 1849 - ö. 1886 ds | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 4 | İHSAN, İhsan Yüksekkaya | d. 1933 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 5 | Memmed Araz | d. 1933 - ö. 2004 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 6 | İMRANÎ, Mehmet İmran | d. 1933 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 7 | Mustafa Yeşilova | d. 1928 - ö. 4 Ekim 1985 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 8 | Turgut Uyar | d. 4 Ağustos 1927 - ö. 22 Ağustos 1985 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 9 | Ali Rıdvan Unar | d. 1903 - ö. 1985 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 10 | Memduh Atalay | d. 1967 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
| 11 | Rıza Beşer | d. 1922 - ö. 16 Temmuz 2011 | Meslek | Görüntüle |
| 12 | Nihan Temiz | d. 21 Kasım 1975 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
| 13 | Muzaffer Oruçoğlu | d. 18 Mart 1947 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 14 | Meliha Avni Sözen | d. 1905 - ö. 29 Mart 1993 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 15 | Tülin Er | d. 1974 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 16 | Enis Behiç Koryürek | d. 27 Mart 1893 - ö. 18 Ekim 1949 | Madde Adı | Görüntüle |
| 17 | Behiç Ak | d. 01 Ocak 1956 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
| 18 | Aziz Behiç Serengil | d. 1907 - ö. 1962 | Madde Adı | Görüntüle |