ETO/DİDARİ, Ekvtime Davlaşeridze

(d. 1907 / ö. 1987)
çiftçi
(Âşık / 20. Yüzyıl / Türkiye Dışı)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Gürcistan'ın Ahıska ili Roketi köyünde 1907 yılında yoksul bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen Ekvtime Davlaşeridze küçük yaşlarda âşıklığa ve saza merak salar. Doğup büyüdüğü çevrede âşıklık yaygın ve canlıdır. Akrabası olan Âşık Niko'nun saz ve söz meclislerine katılıp çıraklığını da yapmıştır. Geçimini âşıklık ve çiftçilik yaparak sağlamıştır. 1987 yılında vefat etmiştir (Hacılar 2007: 36).

Gürcüce, Türkçe ve Ermenice şiir söyleyebilen Ekvtime, bölgesinde yaşayan çağdaşlarıyla birlikte çok sayıda program yapmış, mesleğini icra etmiştir. Âşık Niko, Lebisli Âşık Balabey, Hırtızlı Âşık Hamza, Borçalılı Âşıklar Sadık Sultanov, Âşık Şamil, Âşık Süleyman, Âşık Şahhasan, Hüseyin Saraçlı, Âşık Ahmed Sadahlı bunlardan bazılarıdır. Gürcistan, Azerbaycan ve Ermenistan coğrafyasında sevilen ve ilgi gören bir âşıktır. Mahlas olarak "Didari" ismini kullanmaktadır: "Didari eline alanda sazı/El saza deyende eyler çataçat". Eto, Ekvtime isminin kısaltılmışıdır (Hacılar 2007: 39).

Bölgesindeki âşık makamlarını/havalarını çok iyi bilir. Sesi de güzeldir. "Eşref Bey", "Heyder Bey", "Köroğlu" gibi kahramanlık konulu, "Şah İsmail" gibi aşk ve kahramanlık konulu, "Kerem ile Aslı", "Tahir ile Zühre", "Yaralı Mahmut", "Celal ile Sayad Selvinaz" gibi aşk konulu hikayeleri saz ve söz meclislerinde anlattığı rivayet edilmektedir. Âşık edebiyatı türlerinin hemen hepsinde eserler vermiştir.

Divanı, hem bir atışma, hem muamma, hem dudak değmez örneğidir. Eserlerinde Azerbaycan Türkçesi etki alanında yaşadığı için Azerbaycan Türkçesi ağız özellikleri vardır.

Kaynakça

Hacılar, Valeh (2007). Türk Dilli Gürcü, Yunan ve Aysoru Aşık - Şairler. Bakü: Seda Neşriyyatı.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. ERDOĞAN ALTINKAYNAK
Yayın Tarihi: 10.10.2018
Güncelleme Tarihi: 02.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1GÂMIZÎ ALİ BABAd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2PİR MEHDİd. 1820 - ö. 1895Doğum YeriGörüntüle
3KORHAN, Pertevd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4DELİ USTA/DEL USTA, Mustafa Toyd. 1907 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5ÜLKER, Hümmet Elioğlu Elizaded. 1907 - ö. 1941Doğum YılıGörüntüle
6BALI, Ali Altınd. 1907 - ö. 1980Doğum YılıGörüntüle
7Vartan İhmalyand. 22 Mart 1913 - ö. 29 Ocak 1987Ölüm YılıGörüntüle
8Suavi Koçerd. 1909 - ö. 12 Haziran 1987Ölüm YılıGörüntüle
9NİDAİ, Nidai Bağçed. 1932 - ö. 1987Ölüm YılıGörüntüle
10GÜLYANÎ, Yusuf Kılıçd. 01.05.1936 - ö. ?MeslekGörüntüle
11TURABÎ, Kadir Yılmazd. 1955 - ö. ?MeslekGörüntüle
12IRIZA, Rıza Çağand. 1913 - ö. 18.02.1969MeslekGörüntüle
13İSMAİL SALETd. 1875 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14ŞÜKÜR BAHŞİd. 1831 - ö. 1928Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15OZAN İNCİ, Şükran Gürçayırd. 1973 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16AHMET ERSÖZd. 01.01.1943 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17PINAR/SEFİL PINAR, Ahmet Yeğinerd. 1932 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18BİHRÛZÎd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle