ETO/DİDARİ, Ekvtime Davlaşeridze

(d. 1907 / ö. 1987)
çiftçi
(Âşık / 20. Yüzyıl / Türkiye Dışı)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Gürcistan'ın Ahıska ili Roketi köyünde 1907 yılında yoksul bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen Ekvtime Davlaşeridze küçük yaşlarda âşıklığa ve saza merak salar. Doğup büyüdüğü çevrede âşıklık yaygın ve canlıdır. Akrabası olan Âşık Niko'nun saz ve söz meclislerine katılıp çıraklığını da yapmıştır. Geçimini âşıklık ve çiftçilik yaparak sağlamıştır. 1987 yılında vefat etmiştir (Hacılar 2007: 36).

Gürcüce, Türkçe ve Ermenice şiir söyleyebilen Ekvtime, bölgesinde yaşayan çağdaşlarıyla birlikte çok sayıda program yapmış, mesleğini icra etmiştir. Âşık Niko, Lebisli Âşık Balabey, Hırtızlı Âşık Hamza, Borçalılı Âşıklar Sadık Sultanov, Âşık Şamil, Âşık Süleyman, Âşık Şahhasan, Hüseyin Saraçlı, Âşık Ahmed Sadahlı bunlardan bazılarıdır. Gürcistan, Azerbaycan ve Ermenistan coğrafyasında sevilen ve ilgi gören bir âşıktır. Mahlas olarak "Didari" ismini kullanmaktadır: "Didari eline alanda sazı/El saza deyende eyler çataçat". Eto, Ekvtime isminin kısaltılmışıdır (Hacılar 2007: 39).

Bölgesindeki âşık makamlarını/havalarını çok iyi bilir. Sesi de güzeldir. "Eşref Bey", "Heyder Bey", "Köroğlu" gibi kahramanlık konulu, "Şah İsmail" gibi aşk ve kahramanlık konulu, "Kerem ile Aslı", "Tahir ile Zühre", "Yaralı Mahmut", "Celal ile Sayad Selvinaz" gibi aşk konulu hikayeleri saz ve söz meclislerinde anlattığı rivayet edilmektedir. Âşık edebiyatı türlerinin hemen hepsinde eserler vermiştir.

Divanı, hem bir atışma, hem muamma, hem dudak değmez örneğidir. Eserlerinde Azerbaycan Türkçesi etki alanında yaşadığı için Azerbaycan Türkçesi ağız özellikleri vardır.

Kaynakça

Hacılar, Valeh (2007). Türk Dilli Gürcü, Yunan ve Aysoru Aşık - Şairler. Bakü: Seda Neşriyyatı.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. ERDOĞAN ALTINKAYNAK
Yayın Tarihi: 10.10.2018
Güncelleme Tarihi: 02.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ALİ KAZAKLId. 1893 - ö. 1957Doğum YeriGörüntüle
2SEFİLÎ/ KOBLIYANLI SEFİLÎ, Mehmet Efendid. 1870 ? - ö. 1937 ?Doğum YeriGörüntüle
3SÂKIB, Seyyid Mehmed Sâkıb Efendid. 1736 - ö. 1852-54Doğum YeriGörüntüle
4HÜSEYN MEMMEDOVd. 1907 - ö. 1978Doğum YılıGörüntüle
5İlhan Tarusd. 24 Kasım 1907 - ö. 8 Ocak 1967Doğum YılıGörüntüle
6Mustafa Remzi Özyürekd. 1907 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Rıza Apakd. 1911 - ö. 1987Ölüm YılıGörüntüle
8Fikret Arıtd. 3 Ekim 1918 - ö. 11 Kasım 1987Ölüm YılıGörüntüle
9Servet Mehterbaşıoğlud. 1927 - ö. 25 Nisan 1987Ölüm YılıGörüntüle
10ÇAVUŞ, Mustafa Sarıkayad. 1912 - ö. ?MeslekGörüntüle
11ZEKERİYA MELEKİd. 1962 - ö. ?MeslekGörüntüle
12HACI MEHMET, Hacı Mehmet Ünald. 05.01.1964 - ö. ?MeslekGörüntüle
13SAYAD MEHRALI OĞLU ALİYEVd. 1939 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14OZAN İNCİ, Şükran Gürçayırd. 1973 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15ZİYYEDİN HÜSEYN OĞLU İSMAYILOVd. 1927 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16KÂMIRÂNd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17MEHMET TECERd. 1901 - ö. 07.12.1967Madde AdıGörüntüle
18HAYDARÎ, Haydar Yükseld. 1950 - ö. ?Madde AdıGörüntüle