Madde Detay
Fahir Onger
(d. 1920 / ö. 6 Temmuz 1971)
Yazar, Eleştirmen
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Osmanlı subaylarından kolağası Hafız Hüsnü Bey’in torunu Halime Samia Hanım ile Osmanlı tımarlarından Bekir Ağa’nın torunu Raif Bey’in oğlu olan Hasan Ferit Bey çiftinin ikinci çocuğu olarak 1920’de İstanbul Bebek’te dünyaya geldi. İlkokula 1927’de Şark İdadisi'nde başladı. Bir süre sonra 38. İlkokul'a, oradan da 1931’de Nişantaşı 15. İlkokulu’na geçen Onger, Işık Lisesi’ni bitirdi. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü ile Yüksek Ticaret Okulu’nda öğrenim gören Onger, bu yıllarda Latinceye ve lengüistiğe ilgi duydu. Lise yıllarında edebiyatla ilgilenmeye başlayan Onger, ilk yazılarını okul yıllıklarında kaleme aldığı gibi bu merakını üniversite öğrenimi süresince de devam ettirdi.
1946’da Bakiye Beria Hanım ile evlenen yazarın bu evlilikten Pakize ve Saime adlı iki çocuğu dünyaya geldi. Uzun yıllar banka memurluğu yapan yazar, aile şirketi olarak kurdukları ilaç şirketinde yöneticilik görevleri de üstlendi. Ticari işler yüzünden uzak kaldığı yazı hayatına 1965’te kurduğu Fahir Onger Yayınevi aracılığı ile yeniden başladı. Bir yandan yayınevi ile ilgilenirken diğer yandan Meydan Larousse’ta redaktörlük yaptı. 6 Temmuz 1971’de bir süredir kanser tedavisi gördüğü İstanbul Sosyal Sigortalar Hastanesi’nde hayata veda etti. Mezarı, Zincirlikuyu Mezarlığındadır.
Babası Hasan Ferit Bey’in eve getirdiği Resimli Perşembe, Büyük Gazete, Köroğlu, Karagöz, Akbaba gibi dergiler aracılığı ile sanat ve edebiyata ilgi duyan Fahir Onger, ilk yazı denemelerine Işık Lisesi’nin yıllıklarına yazdığı yazılarla başlar. İlk öyküsü ise 6 Mart 1940’ta “Roza” adıyla Sokak dergisinde yayımlanır. Düzyazı şiirlerini, öykülerini ve eleştiri yazılarını Servet-i Fünun-Uyanış, Yaratış, Sanat ve Edebiyat, Edebiyat Dünyası, Yenilikler, Varlık, Fikirler, Soyut, Genç Nesil, Beraber, Yenilik, Kaynak, Sanat ve Toplum, Gelecek ve Türk Dili gibi dergiler ile Yeni Gazete ve Cumhuriyet gibi gazetelerde yayımlayan yazar, öykülerinde de diğer metinlerinde olduğu gibi açıklığı, gerçekliği anlatmaya özen gösterir. Ancak gerek sınırlı sayıda öykü yazması gerekse anlatıdan daha çok türün gelişimine önem vermesi bakımından bu öyküler güçlü metinler olmaktan uzaktır. Bu bakımdan Fahir Onger, yazar kimliğinden daha çok eleştirmen kimliği ile tanınır.
Kaynakça
Akbal, Oktay (11.07.1971). “Bir Dostun Ardından”. Cumhuriyet Gazetesi. s. 2.
Akbal, Oktay (1971). “Anılarda Kalan”. Soyut Dergisi. S. 39. s. 1.
Akbal, Oktay (1985). “Fahir Onger Üstüne”. Hürriyet Gösteri. S. 56. s. 85-86.
Arpad, Burhan (1971). “Fahir Onger’le Giden”. Yeni Edebiyat Dergisi. S. 10. s. 11-12.
Bezirci, Asım (1971). "Fahir Onger İçin Bibliyografya". Gelecek. S. 4-5. s. 32-35.
Canberk, Eray (1971). “Bir Delikanlı Öldü”. Gelecek Dergisi. S. 4-5. s. 29-30.
Dökmeci, Avni (1 Nisan 1949). “Fahir Onger’le Söyleştik”. Kaynak Dergisi. S. 16. s. 114-118.
Er, Tayfun (2009). Erguvanîler (Türkiye’da İktidar Doğanlar). İstanbul: Destek Yayınevi.
Ertop, Konur (1971). “Fahir Onger için”. Gelecek Dergisi. S. 4-5. s. 31- 32.
Eyüboğlu, İ. Zeki (1971). “Fahir Onger”. Soyut Dergisi. S. 39. s. 4-5.
Işık, İhsan (2004). Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi. Ankara: Elvan Yayınları.
Kılıçarislan, Veli (2016). “Fahir Onger’in Eleştirmenliği ve Türk Edebiyatına Bakışı”. A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi. S. 56. s. 1195-1214.
Köklügiller, Ahmet (1971). “Nasıl Yazıyorum”. Gelecek Dergisi. S. 4-5. s. 28-29.
Necatigil, Behçet (1993). Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü. İstanbul: Varlık Yayınları.
Seyda, Mehmet (1970). Edebiyat Dostları. İstanbul: Kitaş Yayınları.
Talay, Birsen (2002). “Temsili Bir Karakter ya da Bir Karakterin Temsili: Bakiye Beria Onger”. Tarih ve Toplum Dergisi. S. 220. s. 218.
Tanburacı, Osman (26 Temmuz 2008). “Dört Büyüklere Yorumlar”. Yeni Şafak Gazetesi. s. 17.
Tanzimat’tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi C. II. (2003). İstanbul: Yapı Kredi Yay.
Uğurdağ, Canan (2010). Fahir Onger’in Hayatı, Sanatı ve Eserleri. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.
Ünlü, Mahir ve Ömer Özcan (2003). 20. Yüzyıl Türk Edebiyatı (1940- 1960) II. İstanbul: İnkılâp Yayınevi.
“Fahir Onger’le Bir Konuşma” (1970). Yeni Dergi. S. 67. s. 307-309.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DOÇ. DR. MİTAT DURMUŞYayın Tarihi: 19.12.2018Güncelleme Tarihi: 01.11.2020
Yayın Tarihi: 19.12.2018Güncelleme Tarihi: 01.11.2020
Güncelleme Tarihi: 01.11.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Bugünkü Şiirimiz | Yaratış Mürettiphanesi / İstanbul | 1946 | Antoloji |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Sabahattin Kudret Aksal | d. 25 Mart 1920 - ö. 19 Nisan 1993 | Doğum Yılı | Görüntüle |
2 | Ömer Faruk Toprak | d. 14 Şubat 1920 - ö. 20 Ağustos 1979 | Doğum Yılı | Görüntüle |
3 | AHMET, Ahmet Rüstemov | d. 1920 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
4 | Halit Fahri Ozansoy | d. 13 Temmuz 1891 - ö. 23 Şubat 1971 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
5 | Salih Zeki Aktay | d. 1896 - ö. 21 Mart 1971 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
6 | Cahit Irgat | d. 21 Mart 1916 - ö. 5 Haziran 1971 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
7 | Mine Soysal | d. 1959 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
8 | Şevket Rado | d. 1913 - ö. 10 Nisan 1988 | Meslek | Görüntüle |
9 | Uğur Mıstaçoğlu | d. 02 Haziran 1970 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
10 | Hamdi Gökalp Akalın | d. 1907 - ö. 1962 (?) | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | Füsun Erbulak | d. 25 Haziran 1943 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | Fuat Eren | d. 1980 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | İsmail Hikmet Ertaylan | d. 1889 - ö. 18 Aralık 1967 | Madde Adı | Görüntüle |
14 | ÇAVUŞ-ZÂDE, Hâcı Hâlid Fâhir Efendi | d. 1806-1807 - ö. 1847\'den sonra | Madde Adı | Görüntüle |
15 | Fâhir, Ahmed Fâhir Efendi | d. ? - ö. 1760 | Madde Adı | Görüntüle |