Madde Detay
HASTA BAYRAMALİ
(d. 1898 / ö. 1952)
?
(Âşık / 20. Yüzyıl / Azeri)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Hasta Bayramali, 1898 yılında Basarkeçer bölgesinin Nerimanlı köyünde dünyaya gelmiştir. Âşığın adı Bayramali Abbasali oğlu Huduyev olarak geçmektedir (Namazov 2004: 65). Bayramali çok küçük yaşlarda babasını kaybetmiş, çobanlık yaparak ailesini geçindirmeye çalışmıştır. II. Dünya Savaşı'nda Sovyetler tarafında savaşa katılmış, burada bile yazmayı bırakmamıştır (Namazov 2004:66). Âşığın bir geraylısında geçen “Göyçedir mahalım benim” mısrasında, onun Göyçe âşıkları arasında önemli bir yer tuttuğu ifade edilmektedir (Sakaoğlu vd. 1986: 107). Hasta Bayramali çok genç yaşta yakalandığı bir hastalık neticesinde 1952 yılında vefat etmiştir.
Bayramali’nin, halk şiirinin geraylı (8’li koşma), koşma, divani, muhammes gibi türlerinde oldukça başarılı olduğu belirtilir. Âşık, geraylı ve koşmaları oldukça akıcı bir üslupla söylemiştir. Kelimeleri kullanırken göstermiş olduğu ustalığın yanı sıra edebî sanatlardan da sıklıkla istifade ettiği görülmektedir. Hasta Bayramali yazmış olduğu şiirlerle halk edebiyatı ve divan edebiyatı arasında önemli bir köprü inşa etmiştir. Kendisinden sonra yetişen âşıklar üzerinde önemli bir etkisi bulunmaktadır. Hasta Bayramali nerede, kime, ne diyeceğini bilen, oldukça cesaretli ve halk için canından geçmeye hazır olan bir âşık idi. Bayramali’nin şiirlerinden hareketle Hasta Kasım’dan etkilendiği açıkça görülmektedir (Siyami 1963:3). Bayramali hassas, ince ruhlu olduğu kadar, gururlu, bilgili bir âşıktır. Âşığın bazı şiirlerinde ikiyüzlü, namussuz, ahlaksız insanlara karşı duyduğu öfke de yer almaktadır.
Âşık Bayramali’nin ömrü sevgiliye kavuşabilmek için büyük ızdırap içinde geçmiştir. Kendisinden sonra gelen âşıklar üzerinde tesiri olan Bayramali, 20. yüzyılın en önemli isimleri arasında yer almaktadır. Âşık, şiirlerinde Hasta Bayramali, Bayramali mahlaslarını kullanmıştır. Hasta Bayramali'nin 20 bin bentten oluşan şiirlerinin bir kısmı oğlu Maşallah Hudubayliye tarafından 1987 yılında neşredilmiştir (Namazov 2004: 66).
Kaynakça
Namazov, Qara (2004). Aşıqlar. Bakü: Azerbaycan Millî İlimler Akademiyası Folklor Enstitüsü.
Namazov, Qara (2004). El Çәlәngi (Xalq Şerindәn Sәçmәlәr). Bakü: Şәrq-Qәrb.
Namazov, Qara (2013). Ozan-Aşıq Sәnәtinin Tarixi. Bakü: Azerbaycan Millî İlimler Akademiyası Folklor Enstitüsü.
Nәbiyev Azad (2004). Azәrbaycan Aşıq Mәktәblәri. Bakü: Nurlan.
Sakaoğlu Saim, A. B. Alptekin, E. Şimşek, V. Muhtaroğlu. (Akt. Rıdvan Öztürk, Ali duymaz) (1993). “Xeste Bayrameli”, Türkiye Dışındaki Türk Edebiyatları Antolojisi (Nesir-Nazım) 3, Azerbaycan Türk Edebiyatı III. Ankara: Kültür Bakanlığı Yay. 117-119.
Sakaoğlu, Saim, Ali Berat Alptekin, Esma Şimşek (1986). Azerbaycan Âşıkları ve Halk Şairleri. C. II. İstanbul: Halk Kültürü.
Siyami, Husen (1963). Menim Göyçem- Xeste Bayrameli. Tebriz.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ NURSAN ILDIRIYayın Tarihi: 19.09.2018Güncelleme Tarihi: 02.12.2020
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 19.09.2018Güncelleme Tarihi: 02.12.2020
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 02.12.2020
İlişkili Maddeler
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | MÜSELLİM KURBAN OĞLU | d. 1880 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | ALİ BAŞTUĞ | d. 1955 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | GÖYÇELİ/BEHMEN GÖYÇELİ, Behmen Göyçeli Garayev | d. 1901 - ö. 13.11.1976 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Sadri Ertem | d. 1898/9? - ö. 13 Kasım 1943 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Nurullah Ataç | d. 9 Ağustos 1898 - ö. 17 Mayıs 1957 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Mehmetzâde Mirza Bala | d. 13 Ağustos 1898 - ö. 7 Mart 1959 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | AĞACAN, Ağacan Cabbar Oğlu Cabbarlı | d. 1886 - ö. 1952 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | BİMAR ELİ İBRAHİM OĞLU ESGEROV | d. 1904 - ö. 1952 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | Elmas Yıldırım | d. 25 Mart 1907 - ö. 14 Ocak 1952 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | AHMET AĞA | d. ? - ö. 1982 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | KEL BAHŞİ, Annaberdi Aydoğduoğlu | d. 1850 - ö. 1923 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | YUSUF/YUSUFÎ, Yusuf Ohanes | d. 08.08.1927 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | HASANOĞLU MUSTAFA | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
14 | FEVZİYE BACI | d. 1953 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
15 | NİHANÎ, Hasankaleli Saatçi Nihani | d. 1876 (?) - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |