HÜSEYİN

(d. 1884 / ö. 1950)
çoban
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Hüseyin, 1884 yılında Kırşehir'e bağlı eski adı Hıralı olan Değirmenkaşı köyünde doğmuştur. Asıl adı hakkında kesin bir bilgi yoktur. Babasının adı Ahmet, annesinin adı ise Fatma'dır. Deve çobanlığı ile geçimini sağlamıştır. Hayatı fakirlik ve zorluklar içerisinde geçmiştir. Okuryazar değildir. Köse Veli sülalesinden gözleri az gören bir hanımla evlendiği bilinmektedir. Bir kızı vardır. 1950 yılında vefat etmiştir (Bulut 1983: 66; Kırımhan 1995: 212, 263).

Son derece dürüst ve saf bir kişiliğe sahiptir. Yaşadığı yörede Hak aşığı olarak tanınmıştır. Şair hakkında araştırma yapan H. Vahit Bulut'un yöredeki yaşlılardan yaptığı derlemelerde Âşık Hüseyin'in badeli âşık olduğu bilgisi yer alır. Şair bir gün rüyasında pirin kendisine dolu sunduğunu ancak dolunun yarısını içebildiğini söylemiştir. Zira o sırada yanında çalıştığı ağa kendisini uyandırmıştır (1983: 66). Âşık Hüseyin evliliğinde mutlu olamamıştır. Hanımı, son derece mülayim biri olan Âşık Hüseyin'e eziyet etmiş, evine ve evliliğine gereken özeni göstermemiştir. Sonunda bir başkası ile evlenen bu hanım için Âşık Hüseyin'in söylediği ve yörede meşhur olan taşlama türündeki şiir de Vahit Bulut tarafından derlenmiştir (Kırımhan 1995: 263-264). Şair bu şiirini beşlikler hâlinde söylemiştir. Eşinin kendisine yaşattığı olumsuz durumları dile getirmiştir. Şiirde hanımının müsrifliğinden, çok gezmesinden, ev ve bahçe işlerinde tembellik etmesinden yakınan şair, onu kendisine ihanet etmekle de suçlar. Hazırcevap ve nüktedan bir kişiliğe sahip olan Âşık Hüseyin, günlük hayatta başına gelen olaylar üzerine de şiirler söylemiştir. Bu şiirlerde yoksulluğundan yakınarak kendisine yapılan haksızlıkları eleştirmiştir.

Şiirlerinde yöreye ait sözcüklere yer veren Âşık Hüseyin, söz sanatlarından da yararlanmıştır. Âşık Hüseyin şiirlerini herhangi bir yere kaydetmemiştir. Onun söylediği şiirler yıllar boyunca halk arasında dilden dile aktarılarak ve araştırmacılar tarafından derlenerek günümüze kadar ulaşmıştır. Saz çalıp çalmadığı konusunda da kesin bir bilgi yoktur. Şairin ulaşılabilen şiirlerinden yalnızca birinde adını mahlas olarak kullandığı, diğerlerinde mahlas kullanmadığı dikkat çeker. Bu şiirlerde 11'li hece ölçüsünü tercih etmiştir (Bulut 1983: 66-67).

Kaynakça

Bulut, H. Vahit (1983). Kırşehir Halk Ozanları. Ankara: Filiz Yay.

Kırımhan, Nazan (1995). XIX. Yüzyılda Yaşamış Kırşehirli Âşıklar ve Âşık Said. Doktora Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ÖZLEM DAĞDELEN
Yayın Tarihi: 20.05.2019
Güncelleme Tarihi: 07.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1LEYLA ŞAHİNd. 1943 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2KULAM HÜSEYN ESEDOVd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3TAMYANLI, Hamit Zübeyr Koşayd. 1897 - ö. 1984Doğum YeriGörüntüle
4Ruhsan Nevvared. 10 Şubat 1884 - ö. 15 Mart 1913Doğum YılıGörüntüle
5Memduh Şevket Esendald. 28 Mart 1884 - ö. 17 Mayıs 1952Doğum YılıGörüntüle
6ALİ HAYDAR BEY, Çırpanlı-zâded. 1884 - ö. 1917Doğum YılıGörüntüle
7SAVAD ŞEFİ GIZId. 1885 - ö. 1950Ölüm YılıGörüntüle
8Orhan Veli Kanıkd. 13 Nisan 1914 - ö. 14 Kasım 1950Ölüm YılıGörüntüle
9Alıkul Osmonovd. 1915 - ö. 1950Ölüm YılıGörüntüle
10NAZLI GELİN, Ayşed. 1860 - ö. 1908MeslekGörüntüle
11ÇOBAN SÜLEYMAN/FAHRİ, Süleyman Kayad. 1891 - ö. 1949MeslekGörüntüle
12ESİRÎ, Mehmetd. 1843 - ö. 1913MeslekGörüntüle
13DAMLA, Yeter Bektaşd. 01.09.1970 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14KUL ABBAS/ABBASÎ, Abbas Yurtd. 28.04.1958 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15ABİDİN/ABİDİN KAYA, Abidin Kayad. 12.01.1960 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ALİ RIZA DAVUDİd. ? - ö. 1998Madde AdıGörüntüle
17TURSUNÎ, Adem Tursund. 01.12.1955 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18HATUN, Caferova Narınc Evezkızıd. 1930 - ö. 2007Madde AdıGörüntüle