Abdülvahit Coşkunlu

Vahit Lütfi Salcı, Vahit Dede
(d. 1883 / ö. 03 Şubat 1950)
Şair, Folklor Araştırmacısı, Mûsikîşinas
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Abdulvahit Coşkunlu olmakla birlikte “Vahit Lütfi Salcı”, “Vahit Dede” isimleriyle bilinir. 1883 İstanbul / Kadırga doğumlu folklor araştırmacısı ve mûsikîşinas şair, Nuruosmaniye’deki Taş Mektep ve Darüşşafaka’dan sonra öğrenim hayatını Harbiye Nezareti Sanayi ve Kuleli Askeri İdadilerinde sürdürmüştür. Mekteb-i Harbiye’deyken siyasi nedenlerle Tunceli’ye sürgün edilen Salcı, Sivas’ta valilik nezaretinde halk edebiyatı araştırmaları yaptı. Saha araştırmalarının birinde Rusya’ya kaçtı (Balkar, t.y:3). Moskova Konservatuarı öğretim üyelerinden Prof. Lebiski’nin aile orkestrasında ikinci keman olarak çalıştı.1908’de İstanbul’a döndü. Müzik öğretmenliği ve memurluk yaptı. I. Dünya Savaşı’nda Edirne ve Çanakkale’de Mustafa Kemal’in birliğinde görev yaptı. İstanbul’da bir süre müzik öğretmenliği yaptıktan sonra Kırklareli’ne döndü. Yunanlılarca arandığını öğrenince göbeğine kadar sakal bırakarak; âsâsıyla tüm Trakya’yı dolaştığı söylenegelir. “Vahit Dede” diye bilinmesi bu sebepledir. 1925'te Kırklarelili halk şairlerinden Mestan Baba’nın kızı Ayşe hanımla evlenir. 1948'te Yoğuntaş nüfus memurluğundan emekliye ayrılan Salcı, 3 Şubat 1950'de Kırklareli’nde vefat etmiştir (Arslan, 2015:17-22).

Vahit Lütfi, aruz ve hece vezniyle yazdığı şiirlerini Saz Şairleri Gibi ve Benim Gibi'de toplamıştır. Saz Şairleri Gibi'de koşma, ağıt, nefes, ga­zel, kalenderi, muhammes, mü­seddes, taşlama ve mani türlerinde şiirleri bulunmaktadır. Edebî zevkinde Bektaşiliğin izlerini görmek mümkündür (Bayrı, 1950:130-131). Salcı’nın hayatını vakfettiği üç alan halk edebiyatı, folklor araştırmacılığı ve mûsikîdir. Şairin ilk yazısı, henüz talebeyken 1898'de Mu­savver Terakki'de çıkmıştır. Özellikle Alevî köylerindeki cönkleri ve çeşitli belgeleri inceleyerek yalnızca tarikat mensuplarınca bilinen gizli mûsikî ve oyunları derlemiş, birçok yeni şairi tanıtmıştır (Yaprak, 2003). Folklor Postası, Milli Gazete, Türk Folklor Araştırmaları, Yücel, Yeni Türk, Bartın Gazetesi, Halk Bilgisi Haberleri Mecmuası, Müzik ve Sanat Hareketleri, Trakya’da Yeşilyurt, Özdilek, 6 Ok gibi birçok süreli yayında yazıları bulunmaktadır (Arslan, 2015:27).

Kaynakça

Arslan, Fazlı (2015). Vâhitnâme.İstanbul: Mavi Yayıncılık.

Ataman, Sadi yaver (1950). “Folklorcu Vahit Lütfi Salcı” İstanbul:Türk Folkor Araştırmaları, S.11.

Balkar, Tuğrul Asi (t.y). "Kırık Bir Keman: Vahit Lütfi Salcı" www.https://docplayer.biz.tr

Bayrı, M.Halit (1950). “Vahit Lütfi Salcı”İstanbul:Türk Folklor Araştırmaları, S.9.

Öztelli, Cahit (1952). “Vahit Lütfi Salcı’nın Büyük İdeali Ne İdi?” İstanbul:Türk Folklor Araştırmaları, Sayı:33.

Yaprak, Mevlüt (2003 ). Vahit Lütfi Salcı’nın İzinde.Edirne: Ulusal Bellek Yayınları.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. MEHMET TUNCER
Yayın Tarihi: 08.01.2020
Güncelleme Tarihi: 19.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Feryad-ı İstibdat- / -1910Hatıra
Hafiye Darbesi- / -1911Tiyatro
Saz Şairleri GibiNümune Matbaası / İstanbul1940Şiir
Gizli Türk Halk Musikisi ve Türk Musikisinde (Armoni) MeseleleriNümune Matbaası / İstanbul1940Derleme
Gizli Türk Dînî OyunlarıNümune Matbaası / İstanbul1941İnceleme
Benim Gibi- / -1945Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Güray Süngüd. 05 Ağustos 1976 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2ŞEYHÎ, Nakib-zâded. ? - ö. 1633Doğum YeriGörüntüle
3ÂBİDÎN, Zeynelâbidîn Efendid. ? - ö. 1875-76Doğum YeriGörüntüle
4HÂMİD, Küçük Hacı-zâde Hâmid Ahmed Beyd. 1883 - ö. 1920Doğum YılıGörüntüle
5Celal Sahir Erozand. 29 Eylül 1883 - ö. 16 Kasım 1935Doğum YılıGörüntüle
6Florinalı Nazımd. 1883 - ö. 6 Haziran 1939Doğum YılıGörüntüle
7NABURLU BADAMd. ? - ö. 1950/1964?Ölüm YılıGörüntüle
8MEHMET, Mehmet Yakıcıd. 1879 - ö. 26.01.1950Ölüm YılıGörüntüle
9HAZNEVÎ/ŞAH-I HAZNE, Ahmed el-Haznevid. 1887 - ö. 1950Ölüm YılıGörüntüle
10Fırat Kızıltuğd. 1 Nisan 1935 - ö. ?MeslekGörüntüle
11KEMÂLÎ, Osman Kemâlî Ozand. 1862 - ö. 08.01.1954MeslekGörüntüle
12Seval Esaslıd. 08 Ağustos 1958 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Vedat Örfi Bengüd. 21 Aralık 1899 - ö. 25 Mayıs 1953Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Raşit Duranoğlud. 1879 - ö. 12 Aralık 1963Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Abdülhamit Niyazi Çıkıntaşd. 1856 - ö. 11 Ocak 1934Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16LÜTFÎ EFENDİd. ? - ö. 1739-40Madde AdıGörüntüle
17DEDE, Seydi Bektaşd. 1928 - ö. 27.07.1998Madde AdıGörüntüle
18EFLÂKÎ, Eflâkî Dede, Eflâkî Ahmed Ârifî, Ârifîd. ? - ö. 1359-60Madde AdıGörüntüle