Remzi İnanç

Rem. İn.
(d. 1935 / ö. -)
Yazar, yayıncı, çevirmen
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Diyarbakır’da doğdu Aynı kentte ilk ve orta öğrenimini tamamladı. 1951'de Ankara'ya lise eğitimi için gitti ve Gazi Lisesi'ne başladı. Bir yıl sonra Diyarbakır'a döndü ve Ziya Gökalp Lisesi’ni bitirdi (1955). 1955'te tekrar Ankara'ya giderek Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ne bir süre devam etti. Üniversite birinci sınıfta öğrenciyken Çocuk Esirgeme Kurumu'nda çalışmaya başladı. 1957-60 yılları arasında Ankara’da Devrimlere Bekçi gazetesinde yazı işleri müdürlüğü yaptı. 1958-59’da Hürriyet Partisi’nin yayın organı Yeni Gün gazetesinde yazdı. Birçok gazetede, dergide yazıları, röportajları yayınlandı. Üniversite eğitimini yarım bıraktı, askerliğini iki yıl öğretmen olarak Göreme'de (Avcılar köyünde) yaptı (1962).

Askerden dönüşte Ceyhun Atuf Kansu’nun davetiyle Ankara’da Türk Kültür Dernekleri’nde yayın yönetmeni olarak bir yıl çalıştı, Dernek adında bir bülten çıkardı ve "Orhan Asena’nın, Yalan, T. Saraç’ın Günümüz Fransız Şiiri, C. A. Kansu’nun Devrimcinin Takvimi, Suut Kemal Yetkin’in Yokuşa Doğru, Turgut Özakman’ın Ocak, Hikmet Birand’ın Kurak Çorak, Cahit Atay’ın Pusuda, Oğuz Tansel’in Üç Kızlar Masalı, Agâh Sırrı Levend’in Tarih Boyunca Türk Dili, Salim Haşlak’ın Bayburtlu Celâli adlı eserlerini" yayınladı (inanç, 2016). Türk Dil Kurumu'nda, Türkiye Öğretmen Dernekleri Milli Federasyonu'nda, Karayolları Genel Müdürlüğü Neşriyat Raportörlüğü'nde kısa sürelerle çalıştı.

1963'te Toplum Yayınevi'ni kurdu ve pekçok eser yayınladı. Kısa bir süre Toplum adlı dergiyi çıkardı (1964-1965). İnanç, yayınevi yıllarını şöyle anlatır: "İlk yayınladığım kitap Orhan Asena’nın yazdığı Gecenin Sonu adlı bir perdelik oyundu. Sonra sürüp gitti. Altmıştan çok kitap çıkardım birkaç yılda. Çıkardığım kitaplar şiir, roman, deneme, tiyatro, plastik sanatlar, sözlük, politika ve inceleme türü olmak üzere geniş bir çerçevede idi. Doğru çeviri ve özenli dil başlıca kaygım olmuştur. Lenin’den Ho Şi Minh’e, Pomeroy’dan Regis Debray’a, Mehmed Emin Bozarslan’dan Cavit Orhan Tütengil’e, Hasan Hüseyin’den Ataol Behramoğlu’na, Kaya Özsezgin’den Adnan Turani’ye, Malaparte’dan Koestler’e, Sartre’dan Turgenyev’e, Laxness’den Bebel’e, Erdoğan Başar, Çetin Yetkin, Ali Faik Cihan, Kemal Burkay, Halil Aytekin, Ceyhun Atuf Kansu, Mehmed Kemal, Osman N. Koçtürk’ten Yalçın Doğan’a, A. Barjonet, W. Rochet’den Bertolt Brecht’e vd. uzanan bir tablo" (İnanç, 2016).

Yayınladığı kitaplardan biri nedeniyle on sekiz ay hapse mahkûm edildi. Hapisten çıktıktan sonra 1972'de Ankara'da Zafer Çarşısı'nda Toplum Kitabevi'ni kurdu. Bu kitabevi, Ankara'dan ve Ankara dışından pekçok sanatçının ve bilim insanının uğrak yeri oldu. 1993'te Bayındır Sokağı'na taşınan kitabevi, 2003'te Olgunlar Sokağı'na taşındıktan kısa bir süre sonra maddi nedenlerle kapandı.

Remzi İnanç için 28 Nisan 2018'de Dil Derneği tarafından Ustalara Saygı günü düzenlendi.

Remzi İnanç, halen Ankara'da yaşıyor.

İlk yazısı 1950’de Diyarbakır’da Demokrasiye Güven gazetesinde çıktı (18 Ağustos 1950, "Affedilmiş Bir Mahkûmla Röportaj"). Ankara'da Gazi Lisesi'nde öğrenciyken 1951-52'de Ankara'da Son Haber gazetesine siyasi fıkra, haber türünde kısa yazılar yazdı. "Yalnızlık" adlı ilk öyküsü Hisar dergisinde yayınlandı (sayı 69, Haziran 1956). Devrimlere Bekçi, Yeni Gün, Dernek, Hisar, Yelken, Kitap Belleten, Dönem, Varlık, Papirüs ve Kıyı gibi dergilerde yazıları, öyküleri yayımlandı. Bazı öyküleri Macarca, Almanca ve Koreceye çevrildi.

Toplum Yayınevi ve Toplum Kitabevi, 1960'lardan itibaren Ankara'nın sanatsal, kültürel ve yazınsal kimliğinin buluşma noktalarından biri oldu. Mahzun Doğan, kitabevinin ruhunu şu cümlelerle anlatır: Yalnız edebiyatçılar mı? Ressamlar, müzisyenler, tiyatrocular, sinemacılar, gazeteciler, akademisyenler… O küçücük dükkân, her gün dolar dolar taşardı. Kimisi ayakta durur kimisi köşedeki küçücük tabureye otururdu. Güncel olaylardan kitaplara, şiirlerden resimlere dek daldan dala ne çok konu konuşulurdu o küçücük yerde. Henüz yeni yazılmış şiirler okunur, üzerine konuşulurdu. Yeni yazılmakta olan öykü ve roman taslaklarından söz edilirdi. Düşünce alışverişinde bulunulurdu. Bir iletişim adresiydi aynı zamanda. Bir yazarın bir başka yazara, şaire imzaladığı kitaplar, zarfla bırakılırdı oraya. Sonra dergiler… (...)Toplum Kitabevi, yalnız bir kitabevi değildi, kültür yuvasıydı. Kültür insanlarının buluşma adresi… Kültürün adresi… Nice şairin, yazarın anılarında, yazılarında, şiirlerinde yaşamayı sürdürüyor" (Doğan, 2016).

İnanç, iki kitapta topladığı öykülerinde toplumcu gerçekçi bir bakış açısıyla insanın derinliğini işlemeyi amaçlar. Yazarken mükemmeliyet kaygısı taşıdığı için az sayıda öyküsü kitaplaşmıştır. Anı-portre türü eserlerinde 1950'lerden itibaren tanıdığı yazar, şair ve sanatçıları içten, vefalı bir üslupla anlatır.

Öyküleriyle anı-portre yazılarının ortak bir üslupta birleştiğini Remzi İnanç da dile getirir: "Her koşulda kendimi öyküden uzak hissetmedim. Son kırk yıl içinde sayısını bilemeyeceğim kadar yazı yazdım. Hatırı sayılır bir bölümünü anı/portre diye nitelendirdiğim bu yazıların çoğunda, denebilir ki, bir öyküde olması gereken birçok öğe mevcuttur. (...) Daha dört beş kitap oylumunda yayınlanmış bu türde yazılarım var" (Kaygusuz 2013).

Kaynakça

Balcı, Fatıgül (2018) "Yazmak Anımsamaktır", Telgrafhane, http://www.telgrafhanesanat.org/yazmak-animsamaktir-fatigul-balci-yazdi-4309.html, 9 Haziran 2018.

Doğan, Mahzun (2016) "Kitap Dendi Mi Zafer Çarısı gelirdi Usa, Zafer Çarşısı Dendi Mi Toplum Kitabevi ", Kültürel Mirasın İzinde Ankara (Hazırlayan: Gonca Gökalp Alpaslan, Pelin Şahin Tekinalp), Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları, s. 539-545.

Gökalp Alpaslan, Gonca (2015) Remzi İnanç'la Ankara'da kişisel görüşme. 19. 11.2015 ve 29.12.2015.

Habora, Bülent (2011) "Remzi İnanç'la Müze Evinde", Erişim: https://www.evrensel.net/yazi/9158/remzi-inancla-muze-evinde. 4.7.2011.

İnanç, Remzi (2016) "İkinci Kez Doğduğum Şehir", Kültürel Mirasın İzinde Ankara (Hazırlayan: Gonca Gökalp Alpaslan, Pelin Şahin Tekinalp), Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları, s. 525-538.

Kaygusuz, Ayşe (2013) "Remzi İnanç'la Söyleşi", Düşeyazanlar, 71. (Erişim: https://www.insanokur.org/remzi-inancla-soylesi-ayse-kaygusuz/)

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. GONCA GÖKALP ALPASLAN
Yayın Tarihi: 22.01.2020
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
AdleToplum Yayınevi / Ankara1965Hikâye
Behrengi’nin Üç MasalıToplum Yayınevi / Ankara1977Masal
ŞeyDe Yayınları / İstanbul1985Hikâye
Gün Gördüm Yüzler GördümPapirüs Yayınları / İstanbul1988Hatıra
Kar Altında Güller VarPapirüs Yayınları / İstanbul2002Hatıra
Ortak Belleğimizdir Dostlar...Ürün Yayınları / Ankara2015Hatıra
Yazmak AnımsamaktırÜrün Yayınları / Ankara2018Hatıra

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1GÜZÂRÎ, Güzârî Çelebid. ? - ö. 1706-07Doğum YeriGörüntüle
2FİGÂNÎ, Papuççular Şeyhid. ? - ö. 1840Doğum YeriGörüntüle
3RÂGIB, Hacı Mehmed Râgıbd. 1786 - ö. 1848Doğum YeriGörüntüle
4MAZLUM ALİ, Ali Gökteped. 1935 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Gülten Dayıoğlud. 15 Mayıs 1935 - ö. -Doğum YılıGörüntüle
6Gülçin Alpöged. 21 Aralık 1935 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Ayten Kaya Görgünd. 1973 - ö. ?MeslekGörüntüle
8Ali Haydar Haksald. 16 Mayıs 1951 - ö. ?MeslekGörüntüle
9Zebercet Coşkund. 11 Aralık 1933 - ö. ?MeslekGörüntüle
10Naşide Gökbudakd. 1936 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Adnan Veli Kanıkd. 1916 - ö. 6 Aralık 1972Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Tahsin Yazıcıd. 1922 - ö. 20 Kasım 2002Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13Remzi Çayırd. 01 Ocak 1959 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14Ahmet Remzi Akyürekd. 1872 - ö. 6 Kasım 1944Madde AdıGörüntüle
15MÖHSÜN, Möhsün Remzîd. 23.07.1957 - ö. ?Madde AdıGörüntüle