İSMAİL HAKKI TANRIKULU

(d. 1952 / ö. -)
şoför
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İsmail Hakkı Tanrıkulu, Adana’nın Feke ilçesine bağlı Gökçeli köyünde, Varsak Türkmenlerine mensup çiftçi bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelmiştir. Nüfus kayıtlarına 1954 olarak geçse de, âşığın gerçek doğum yılı 1952'dir. Tanrıkulu, otuz yıldan uzun süredir Adana’da yaşamaktadır (Özer 2013: 251).

İlkokul mezunu olan âşık, köyünde ilkokulun dışında başka okul bulunmadığından ve ailesinin maddi durumunun yetersizliğinden dolayı tahsiline devam edememiştir. Tanrıkulu, küçük yaşlardan itibaren koyun-keçi otlatarak, çift sürerek, kazma-kürek işleri yaparak ve tarlalarda çalışarak hayatın sürdürmüştür. Daha sonraki yıllarda belediyelerde ve fabrikalarda da çalışan âşık, zamanla kendi işini kurarak şehir içi taşımacılık, fabrika ve okul servisçiliği görevlerini yapmıştır. Tanrıkulu, son olarak Adana Büyükşehir Belediyesi Konservatuarında çalışmış ve buradan emekli olmuştur (Özer 2013: 251).

Tanrıkulu, ilk şiirlerinde mahlas olarak Hakkı adını kullanmıştır. Daha sonraları arkadaşlarının da tavsiyesiyle “Tanrıkulu”nu mahlas olarak kullanmayı tercih etmiştir. Badeli olmayan âşık, saz çalmayı kendisi öğrenmiştir. Buna bağlı olarak Tanrıkulu’nun ustası da yoktur. Ancak günümüzde yaşayan âşıkların hemen hepsinden esinlenmiş; kendisinden bir adım önde olan her âşığı usta kabul etmiş, bir adım geride olanı ise çırağı olarak görmüştür. Karacaoğlan, Hazım Demirci (Âşık Deli Hazım), Hacı Karakılçık, Osman Özfidan ve Abdulvahap Kocaman gibi güçlü ustaları beğenmekte ve takip etmektedir (Özer 2013: 251-252).

Usta-çırak ilişkisini âşıklık geleneğinin kuralları içerisinde yaşamamış olan âşık, özellikle doğaçlamadaki başarısıyla ve atışma özelliği ile Çukurovalı âşıklar arasında dikkati çekmektedir (Turgut 1995:408). Âşık Tanrıkulu, fırsat buldukça âşık meclislerine katılmakta, saz çalıp usta malı şiirlerden ve kendi türkülerinden okumaktadır. Doğaçlama şiir söyleme özelliğine sahip olan âşık, çeşitli âşıklarla atışmalar yapmıştır (Özer 2013: 253). Anadolu’nun birçok yöresinde âşıklık geleneğini sürdüren Tanrıkulu, çeşitli konser, şölen ve festivallere katılmış, yerel-ulusal TV ve bölgesel radyo programları yapmıştır (Ekmekçi 2006: 271).

Kaynakça

Ekmekçi, Mansur (2006). Yaşayan Çukurovalı Âşıklar ve Geleneğe Tabi Halk Şairleri Antolojisi. Adana: Bulvar Matbaacılık.

Özer, Fatih, Yağmur Özdemir (2013). "İsmail Hakkı Tanrıkulu (Âşık Tanrıkulu)". Sazın ve Sözün Sultanları Yaşayan Halk Şairleri X. Ed. Fatma Ahsen Turan ve Ülkü Oğuzhan Börekci. Ankara: Gazi Kitabevi. 251-261.

Turgut, Osman (1995). Adana’da Âşıklık Geleneği ve Yaşayan Adanalı Âşıklar (Derleme – İnceleme). Yüksek Lisans Tezi. Adana: Çukurova Üniversitesi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. ESRA TARHAN
Yayın Tarihi: 14.07.2018
Güncelleme Tarihi: 08.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1FERRAHÎ, Mehmet Alid. 1934 - ö. 22.04.1969Doğum YeriGörüntüle
2Talip Işıkd. 12 Ağustos 1968 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3ARZU BACI/BACI, Arzu Yiğitd. 1964 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Refik Algand. 30 Ocak 1952 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Hasan Akarsud. 1 Temmuz 1952 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Yaşar Kapland. 1952 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7ADİL, Adil Özsoyd. 1938 - ö. ?MeslekGörüntüle
8DERTLİ KAZIM, Kazım Altınkaynakd. 1931 - ö. ?MeslekGörüntüle
9FUADÎ, Fuat Zorlud. 02.04.1945 - ö. 13.01.2011MeslekGörüntüle
10BAYRAMÎ, Yaşar Polatd. 01.01.1941 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11SEFİL GÜLKIZ, Gülkız Aslanerd. 1943 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12İZZET/İZZETİ/AZİYET, Ali İzzet Savaşd. 1933 - ö. 2004Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13ORHAN KURTOĞLUd. 1968 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14İSRAYIL MEMMEDHESEN OĞLU MÜRSELOVd. 1932 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15ABDURRAHMAN, Hürüoğlu Abdurrahmand. 1803-1804? - ö. 1853-1855?Madde AdıGörüntüle