Vural Kaya

(d. 12 Mayıs 1975 / ö. -)
Yazar ve şair
(Çocuk Edebiyatı / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Konya’nın Seydişehir ilçesinde doğdu. Ortaokulu Konya İmam Hatip Lisesi’nde tamamladı ve 1995’te Karaman İmam Hatip Lisesi’nden mezun oldu. Lisans eğitimini 2003 yılında Konya İlahiyat Fakültesi’nde tamamlayan yazar, yüksek lisansını Din Eğitimi alanında Cahit Zarifoğlu’nun kitapları üzerine yaptı. 1995’te ilk şiiri Kaşgar dergisinde yayımlandı. Şiir, deneme, biyografi, öykü ve masal antolojisi türlerinde yazan Kaya’nın ilk şiir kitabı Renga 2007’de sonraki şiir kitabı Cezbede Bir Narsist 2012’de çıktı. Ebabil Yayınları tarafından basılan Renga şiir kitabında "Kaya", "Kurye", "Renga Renga", "Kapkara Fetişleri Amerikanın", "Zeval Vermesin Allah İyi Devlet İyi Millet İyi" başlıklı şiirlerinde toplum, tarih, medeniyet, kadın, çocuk, aşk vb. konuları ele aldı.

Kaya, masal antolojisi eserinde öncelikle yazarların kısaca yaşam öykülerine ve eserlerine değinmiş, sonrasında yazarlardan seçmiş olduğu bazı masallara yer vermiştir. Yazarın bir diğer antoloji eseri de Çocuklar Gibi Güzel Öyküler’dir. Antolojide yer bulan masal ve öykülerin, çocuk okurların ruhsal ihtiyaçlarını karşılamada, dil gelişimlerine katkı sağlamada, kitap sevgisini aşılayıp, ilk edebî ve estetik değerleri oluşturmada, hayal güçlerini artırmada, desteklemede, çeşitli konu ve kavramları anlayıp idrak etmelerinde önemli rol oynadıkları ifade edilebilir.

Kumbarama Dolan Şiirler, yazarın 2011’de yayımlanan şiir kitabıdır. Serbest ölçü ile yazılan toplam yirmi üç şiirde Kaya, mutluluk, çocuk hakları, anne, şehir hayatının olumsuz tarafları, kuşlar, masallar, hayvan sevgisi, anne-baba, nine-dede sevgisi, zaman ve çocukluk konularını ele almaktadır. Şiirlerin akıcı bir dille yazılması, ifadelerin açık ve anlaşılır olması, Türkçenin etkili kullanılması, çocuk duyarlılığını yansıtması ve okurların sözcük dağarcığını geliştirmeye uygun olması nitelikleri açısından Vural Kaya’nın önem verdiği unsurlar olarak düşünülebilir. Kuşlar Benekli Gökyüzü adlı eser Vural Kaya’nın 2016 yılında yayımlanan çocuklar için kaleme aldığı denemelerden oluşmaktadır. Aynı yıl yayımlanan bir başka deneme türündeki eseri ise Çocuklar ve Bir Gün’dür. Denemelerde genel olarak ele alınan konular, doğa ve hayvan sevgisi, hayal, şehir ve apartman hayatının çocuklar üzerindeki etkileri, eko-çevre, sevgi, okul, çocuk hakları ve kuşlardır. Kuşlar, Kaya’nın neredeyse bütün eserlerinde kullandığı metaforlardandır: Kumru, güvercin, yusufçuk, bıldırcın… Eserlerde kuşlarla çocukların ortak özelikleri bilhassa her ikisinin de özgür olmaları yönüyle ön plana çıkmaktadır. Her iki eserdeki denemelerin, çocuk okurlara hitap edebilmesi, çocuk gerçekliğine uygun olması, konuların ahlaki, millî, kültürel ve insani değerlere uygunluğu, çocuğun eğlenceli vakitler geçirmesine olanak sağlaması, denemelerin yanında konu ile ilgili resimlemelerin içerikle uygunluğu, resimlerde kullanılan resimlerdeki renklerin ilgi çekici olması ve baskı kalitelerinin uygun olması açılarından olumlu özellikler ihtiva ettiğini söylemek mümkündür.

Çocuk kitaplarıyla tanınan ünlü yazarlarla yapılmış söyleşilerden oluşan Ben Çocukken adlı eser Kaya’nın, yazarların hayatlarını okurlarla paylaştığı kitaplarından biridir. BeyazBulut çocuk dergisinin "Beyaz Mikrofon" köşesinde yayımlanan söyleşiler daha sonra kitap olarak basılmıştır.

"Değerli Öncüler" serisi olarak 2017’de iki seri halinde yayımlanan İlkokul ve Ortaokullar için Necip Fazıl Kısakürek: Necipcik ve Mehmet Âkif Ersoy: Âkif’im, Kaya’nın 8-15 yaş arası için hazırladığı eserlerdendir. Eserler Necip Fazıl ve Mehmet Âkif’in ana, baba adı, doğum yeri, doğum tarihi, mesleği, vefat tarihi gibi kimlik bilgileriyle başlamaktadır. "Değerli Öncüler" serisinde yazar aralarda “Kitabın başında şu konuda anlaşalım cancağızım: Sürekli sözlük kullanacağına dair söz vermelisin. Sözlüklerle kardeş olup anlamadıklarını sözlük kardeşine sık sık sormalısın!”, “Arnavutluk neresi, Buhara neresi? Haritayı aç hemen ve buraları haritadan keşfet cancağızım.”, “Sorar mısın anneciğine babacığına Çile’yi okumuşlar mı?”, “Dev eserlerinle milletinin yolunu sen de aydınlatacaksın. Bu ev ödevindir.” vb. şekillerde okuyucuyla sohbet eder gibi araya girmektedir. Bu tür araya girişleri sık yapan yazar yeri geldiğinde onları başka görevlere yönlendirir, okurların anlayabileceği şekilde açıklamalara gider. Kısa ve öz cümleler kuran yazarın sürükleyici bir anlatımının olduğunu söylemek mümkündür. M. Ahmet Demir ve Hatice Gül’ün resimlemelerinin yanı sıra Necip Fazıl Kısakürek ve Mehmet Âkif Ersoy’un değişik yaşlardaki resimleri ve bazı şiirlerinden alınan bölümler kitaplarda yer almaktadır. Kitabın son sayfalarında "Okudum-Anladım" bölümünde ise kitapların içeriğine göre hazırlanan çoktan seçmeli sorular yer almaktadır.

Şiir yazma sürecinin başlangıçta yavaş ilerlediğini ifade eden Vural Kaya, hayatının kronik noksanlığına bağlar şiirle buluşmasını. Şiirde İsmet Özel’den etkilenen yazar, onun şiirlerini dinledikçe, okudukça heveslendiğini dile getirir. Serbest tarzda yazdığı şiirlerini küçümseyerek eleştirenlere ve yakın çevresi dâhil şiirle uğraşmanın boş iş olduğunu söyleyenlere inat şiirle olan bağını koparmamaya çalışır. Felsefe, edebiyat, kuram-eleştiri alanları arasında hikâye okumaya özen gösterir ve okur olmayı amaçlayanlara bir kavram üzerinde beş altı ay kadar özenle, sıkı bir şekilde durmalarını tavsiye eder. Kendisi ile yapılan bir röportajda çocuk edebiyatı olarak münferit bir alanın olmadığını iddia eden Kaya, yazdığı eserlerin çocuklara yönelik bir tarafının olduğunu yani çocuk edebiyatı ürünleri meydana getirmek için bir çaba içerisinde olmadığını söylemektedir. Eserlerinin çocuklarla bir bağ kurmasını da iyi bir dil oluşturabilmesine bağlamaktadır. Akademik serüvenine doktora yaparak devam etmek isteyen Kaya, ülke çapında birçok ilkokul ve ortaokulda sosyal projelerde aktif rol oynamakta, söyleşilere katılmakta, imza günlerinde okurlarıyla buluşmaktadır.

Kaynakça

"Kaşgar'da Merkeze Geldim!". http://www.dunyabizim.com/vural-kaya/5071/kasgarda-merkeze-geldim [erişim tarihi: 05.05.2018]

"Boş İşler Atölyesinde İşim Yok!". http://www.dunyabizim.com/vural-kaya/2050/bos-isler-atolyesinde-isim-yok [erişim tarihi: 05.05.2018]

Kaya, Vural (2005). Çocuklar Gibi Güzel Öyküler. Konya: Üç Elma Yayınları.

Kaya, Vural (2005). Çocuklar Gibi Güzel Masallar. Konya: Üç Elma Yayınları.

Kaya, Vural (2007). Cahit Zarifoğlu'nun Çocuk Kitaplarında Temel Değerler. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Kaya, Vural (2011). Kumbarama Dolan Şiirler. Konya: Çimke Yayınları.

Kaya, Vural (2012). Cezbede Bir Narsist. Ankara: Ebabil Yayınları.

Kaya, Vural (2014). Renga. 2. Baskı. Ankara: Ebabil Yayınları.

Kaya, Vural (2016). Çocuklar ve Bir Gün. Konya: Kayalıpark Yayınları.

Kaya, Vural (2016). Kuşlar Benekli Gökyüzü. Konya: Kayalıpark Yayınları.

Kaya, Vural (2016). Ben Çocukken. Konya: Kayalıpark Yayınları.

Kaya, Vural (2017). Değerli Öncüler 1 Necipcik. 3. Baskı. Konya: Kayalıpark Yayınları.

Kaya, Vural (2017). Değerli Öncüler 2. Âkif’im. 2. Baskı. Konya: Kayalıpark Yayınları.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. BEKİR SITTIK KILIÇ
Yayın Tarihi: 10.09.2018
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Çocuklar Gibi Güzel ÖykülerÜç Elma Yayınları / Konya2005Antoloji
Çocuklar Gibi Güzel MasallarÜç Elma Yayınları / Konya2005Antoloji
Kumbarama Dolan ŞiirlerÇimke Yayınları / Konya2011Şiir
Şiirli Mesnevi HikâyeleriÇimke Yayınları / Konya2011Şiir
Cezbede Bir NarsistEbabil Yayınları / Ankara2012Şiir
Kutlu Çocuk Çocuklar İçin Hz. Peygamberin Hayatı7 Kiremit Yayınları / Konya2013Diğer
RengaEbabil Yayınları / Ankara2014Şiir
Mesnevi'den SeçmelerNar Yayınları / İstanbul2014Şiir
Çocuklar ve Bir GünKayalıpark Yayınları / Konya2016Deneme
Ben ÇocukkenKayalıpark Yayınları / Konya2016Röportaj
Kuşlar Benekli GökyüzüKayalıpark Yayınları / Konya2016Deneme
Değerli Öncüler 1 NecipcikKayalıpark Yayınları / Konya2017Biyografi
Değerli Öncüler 2. Âkif’imKayalıpark Yayınları. / Konya2017Biyografi
Kutlu PeygamberimNar Yayınları / İstanbul2017Diğer
Uçurumlar BestecisiHece Yayınları / Ankara2017Şiir
Gülümseyin Bilimliyorum (Mucize Hayvanlar)Kayalıpark Yayınları / Konya2017Diğer
Kuşların Kalbine DokunmakKayalıpark Yayınları / Konya2017Diğer
İyilik Bulutu Peygamberimizin Anlattığı HikayelerKayalıpark Yayınları / Konya2017Hikâye
Bir Bakışta Hz. Muhammed’in (sav) HayatıManolya Yayıncılık / Konya2018Diğer

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1RIZAd. 1858 - ö. 1899Doğum YeriGörüntüle
2Mehmet Önderd. 1 Mart 1926 - ö. 23 Ağustos 2004Doğum YeriGörüntüle
3DELİ MEHMED, Mehmedd. 1836 - ö. 1894Doğum YeriGörüntüle
4Şule Öncüd. 10 Mayıs 1975 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Melike İncid. 19 Eylül 1975 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Arzu Kadumid. 23 Ağustos 1975 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Altan Alkand. 10 Şubat 1970 - ö. ?MeslekGörüntüle
8Şekip (Tokadîzade)d. 1871 - ö. 6 Ekim 1932MeslekGörüntüle
9Ali Naili Erdemd. 17 Şubat 1927 - ö. ?MeslekGörüntüle
10Turan Yükseld. 18.04.1938 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Mehmet Solmazd. 05 Mart 1977 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Şöhret Doğruyol Sağbaşd. 1981 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13MAHCUBÎ, Doğan Kayad. 08.01.1951 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14ALİ, Ali Rıza Kayad. 1941 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15Ayten Kaya Görgünd. 1973 - ö. ?Madde AdıGörüntüle