MEHMET ALİ/AKÇINAR, Mehmet Ali Akçınar

(d. 1950 / ö. -)
âşık, polis
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Mehmet Ali Akçınar, 1950'de Afyon’un Emirdağı ilçesinin Aşağı Piri Beyli kasabasında doğmuştur. Beş çocuklu bir ailenin ortanca çocuğudur. İlkokulu köyünde okuyan âşık, köyünde yaşadığı dönemde çiftçilik ve çobanlıkla uğraşır. "Akçınar, köyünden Emirdağı’na geldiğinde de gece bekçisi olarak çalışır. Gece bekçiliği yaptığı sırada dışarıdan ortaokulu ve liseyi okuyan ardından Anadolu Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’ne (Açıköğretim) kaydolan, ancak devam ettiremeyen âşık, çıkan bir kanunla bekçiler polis olunca, polis olarak emekli olur. Memuriyetten sonra ticarete atılır ancak başarılı olamayarak zarara girince Avrupa’ya göç eder" (Turan vd. 2010:169). Akçınar, yakın bir akrabasıyla bir buçuk yıl evli kalır. Daha sonra ise Fatma Sezer’le yaptığı ikinci evliliğinden iki oğlu bir kızı olur.

Caferi mezhebine bağlı olduğunu söyleyen Mehmet Ali Akçınar, tasavvufi eğitim ve terbiye görmüştür. Akçınar, Berşem adlı şiirinde ifade ettiği gibi henüz on bir yaşındayken rüyasında bade içerek âşık olur. Akçınar, gördüğü rüyayı şöyle anlatır: “On bir yaşlarındayken çobanlık yapıyordum, bir gün yolda giderken, arazide tahammül edilmeyecek bir uyku bastırdı ve mecburen yattım, uykumda Osmanlı elbiseli üç kişi geldi ve bunlar bana kırmızı bir bade verdiler. Ben içmem dediysem de ısrar ederek içeceksin dediler. “Sen kimsin?” dedim, biri “Ben Yunus Emre’yim”, öbürü “Ben Hacı Bektaş-ı Veli’yim” öbürü de “Ben Ahmet Yesevi’yim” dedi. Bir müddet badeyi içip içmeme konusunda tartıştık. Onlar içmem konusunda ısrarlı oldular. Bunun üzerine ben de içtim. Badeyi içer içmez hemen uyandım. Koyunların yarısı daha beni geçmemişti yani bir iki dakika ancak geçmişti. Sanki zaman içinde zamanı yaşamıştım.” (Turan vd. 2010:171-172). Âşık, bu rüyanın ardından ilk yazdığı şiirlerini anlamsız ve yabancı bulduğunu ifade eder. Bir süre yazdığı şiirleri yırtıp atar. Ailesi de şiirlerinden endişe duymuş ve onun şiirden uzak durmasını istemiş, ancak Akçınar’ın yurtdışına çıkışı onun şiir yazmasında bir dönüm noktası olmuştur.

Akçınar: “Şiir yazmak sonradan olan bir şey değil. Yani genetikte olması lazım, özellikle genetikte. Mesela benim anneannem şairdi, dedem de şairdi. Onların genetiğinden geçme bir şey bu. Herkes şiir yazabilir ama şair olamaz.” demektedir. Bu nedenle Mehmet Ali Akçınar’ın ustası yoktur, yetiştiği çevrede de ona usta olabilecek şairlerin olmadığını söylemiştir; ancak şiirlerini okuduğu ve hayran olduğu Abdurrahim Karakoç’u usta olarak kabul etmektedir. (https://www.youtube.com/watch?v=ArLIBMQVvGs). "Mehmet Ali Akçınar genellikle şiirlerini 6+5, 11’li hece ölçüsü kalıbında; önceleri sadece aşk ve sevgi konularında yazmıştır. Daha sonraları toplumun aksaklıkları üzerine şiir yazmaya başlamıştır. Mehmet Ali Akçınar, taşlama türünde çok başarılı örnekler vermiştir. Özellikle taşlamalarında Abdürrahim Karakoç’un etkisi açık bir şekilde kendisini göstermektedir. Akçınar, şiirlerini ilk yazıldığı hâliyle bırakmakta ve hiçbir zaman değişiklik yapmamaktadır" (Turan vd. 2010:172,173). Akçınar, yaşadığı çevrede, her ayın bir günü “Dolunay Işığı Geceleri” adında şiir gecesi etkinliklerine katılmaktadır.

Kaynakça

https://www.youtube.com/watch?v=ArLIBMQVvGs [erişim tarihi : 05.10.2018].

Turan, Fatma Ahsen ve Ezgi Bolçay (2010). Sazın ve Sözün Sultanları Belçika’da Yaşayan Halk Şairleri. Ankara: Gazi Kitabevi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: METİN İPEK
Yayın Tarihi: 23.02.2019
Güncelleme Tarihi: 08.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1GAZİ, Gazi Aksoyd. 1959 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2ESED, Esed Rızayevd. 1874 - ö. 1951Doğum YeriGörüntüle
3Oğuzhan Akayd. 4 Şubat 1955 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Seyyit Nezird. 18 Nisan 1950 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Mehmet Mümtaz Tuzcud. 05 Ocak 1950 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6KÖMÜRCÜOĞLU, Kadir Altaşd. 01.01.1950 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7MEMİŞ, Memiş Karadağd. 1902 - ö. 1982MeslekGörüntüle
8KUBAT, Hacı Osman Kubatd. 1940 - ö. 05.11.2018MeslekGörüntüle
9MEHDİ SERDİd. 1972 - ö. ?MeslekGörüntüle
10ARAP ALİ, Ali Erdugand. 07.11.1951 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11RAHMANÎ/KURÇENLİ RAHMENİ, Abdullah Asland. 1925 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12DERTLİ/KUL CAFER, Cafer Yıldırımd. 01.01.1946 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13ŞAHTUNÎ, Yaşar Şahind. 1954 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14FEDÂ’Î, Alî Bâlî Çelebîd. ? - ö. 1561Madde AdıGörüntüle
15Âlî, Âlî Efendid. ? - ö. 1646Madde AdıGörüntüle