Madde Detay
MEHMET ALİ/AKÇINAR, Mehmet Ali Akçınar
(d. 1950 / ö. -)
âşık, polis
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Mehmet Ali Akçınar, 1950'de Afyon’un Emirdağı ilçesinin Aşağı Piri Beyli kasabasında doğmuştur. Beş çocuklu bir ailenin ortanca çocuğudur. İlkokulu köyünde okuyan âşık, köyünde yaşadığı dönemde çiftçilik ve çobanlıkla uğraşır. "Akçınar, köyünden Emirdağı’na geldiğinde de gece bekçisi olarak çalışır. Gece bekçiliği yaptığı sırada dışarıdan ortaokulu ve liseyi okuyan ardından Anadolu Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’ne (Açıköğretim) kaydolan, ancak devam ettiremeyen âşık, çıkan bir kanunla bekçiler polis olunca, polis olarak emekli olur. Memuriyetten sonra ticarete atılır ancak başarılı olamayarak zarara girince Avrupa’ya göç eder" (Turan vd. 2010:169). Akçınar, yakın bir akrabasıyla bir buçuk yıl evli kalır. Daha sonra ise Fatma Sezer’le yaptığı ikinci evliliğinden iki oğlu bir kızı olur.
Caferi mezhebine bağlı olduğunu söyleyen Mehmet Ali Akçınar, tasavvufi eğitim ve terbiye görmüştür. Akçınar, Berşem adlı şiirinde ifade ettiği gibi henüz on bir yaşındayken rüyasında bade içerek âşık olur. Akçınar, gördüğü rüyayı şöyle anlatır: “On bir yaşlarındayken çobanlık yapıyordum, bir gün yolda giderken, arazide tahammül edilmeyecek bir uyku bastırdı ve mecburen yattım, uykumda Osmanlı elbiseli üç kişi geldi ve bunlar bana kırmızı bir bade verdiler. Ben içmem dediysem de ısrar ederek içeceksin dediler. “Sen kimsin?” dedim, biri “Ben Yunus Emre’yim”, öbürü “Ben Hacı Bektaş-ı Veli’yim” öbürü de “Ben Ahmet Yesevi’yim” dedi. Bir müddet badeyi içip içmeme konusunda tartıştık. Onlar içmem konusunda ısrarlı oldular. Bunun üzerine ben de içtim. Badeyi içer içmez hemen uyandım. Koyunların yarısı daha beni geçmemişti yani bir iki dakika ancak geçmişti. Sanki zaman içinde zamanı yaşamıştım.” (Turan vd. 2010:171-172). Âşık, bu rüyanın ardından ilk yazdığı şiirlerini anlamsız ve yabancı bulduğunu ifade eder. Bir süre yazdığı şiirleri yırtıp atar. Ailesi de şiirlerinden endişe duymuş ve onun şiirden uzak durmasını istemiş, ancak Akçınar’ın yurtdışına çıkışı onun şiir yazmasında bir dönüm noktası olmuştur.
Akçınar: “Şiir yazmak sonradan olan bir şey değil. Yani genetikte olması lazım, özellikle genetikte. Mesela benim anneannem şairdi, dedem de şairdi. Onların genetiğinden geçme bir şey bu. Herkes şiir yazabilir ama şair olamaz.” demektedir. Bu nedenle Mehmet Ali Akçınar’ın ustası yoktur, yetiştiği çevrede de ona usta olabilecek şairlerin olmadığını söylemiştir; ancak şiirlerini okuduğu ve hayran olduğu Abdurrahim Karakoç’u usta olarak kabul etmektedir. (https://www.youtube.com/watch?v=ArLIBMQVvGs). "Mehmet Ali Akçınar genellikle şiirlerini 6+5, 11’li hece ölçüsü kalıbında; önceleri sadece aşk ve sevgi konularında yazmıştır. Daha sonraları toplumun aksaklıkları üzerine şiir yazmaya başlamıştır. Mehmet Ali Akçınar, taşlama türünde çok başarılı örnekler vermiştir. Özellikle taşlamalarında Abdürrahim Karakoç’un etkisi açık bir şekilde kendisini göstermektedir. Akçınar, şiirlerini ilk yazıldığı hâliyle bırakmakta ve hiçbir zaman değişiklik yapmamaktadır" (Turan vd. 2010:172,173). Akçınar, yaşadığı çevrede, her ayın bir günü “Dolunay Işığı Geceleri” adında şiir gecesi etkinliklerine katılmaktadır.
Kaynakça
https://www.youtube.com/watch?v=ArLIBMQVvGs [erişim tarihi : 05.10.2018].
Turan, Fatma Ahsen ve Ezgi Bolçay (2010). Sazın ve Sözün Sultanları Belçika’da Yaşayan Halk Şairleri. Ankara: Gazi Kitabevi.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: METİN İPEKYayın Tarihi: 23.02.2019Güncelleme Tarihi: 08.12.2020
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 23.02.2019Güncelleme Tarihi: 08.12.2020
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 08.12.2020
İlişkili Maddeler
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | GAZİ, Gazi Aksoy | d. 1959 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | ESED, Esed Rızayev | d. 1874 - ö. 1951 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Oğuzhan Akay | d. 4 Şubat 1955 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Seyyit Nezir | d. 18 Nisan 1950 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Mehmet Mümtaz Tuzcu | d. 05 Ocak 1950 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | KÖMÜRCÜOĞLU, Kadir Altaş | d. 01.01.1950 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | MEMİŞ, Memiş Karadağ | d. 1902 - ö. 1982 | Meslek | Görüntüle |
8 | KUBAT, Hacı Osman Kubat | d. 1940 - ö. 05.11.2018 | Meslek | Görüntüle |
9 | MEHDİ SERDİ | d. 1972 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
10 | ARAP ALİ, Ali Erdugan | d. 07.11.1951 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | RAHMANÎ/KURÇENLİ RAHMENİ, Abdullah Aslan | d. 1925 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | DERTLİ/KUL CAFER, Cafer Yıldırım | d. 01.01.1946 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | ŞAHTUNÎ, Yaşar Şahin | d. 1954 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
14 | FEDÂ’Î, Alî Bâlî Çelebî | d. ? - ö. 1561 | Madde Adı | Görüntüle |
15 | Âlî, Âlî Efendi | d. ? - ö. 1646 | Madde Adı | Görüntüle |