MUHTAR KURBANPUR

(d. 1921 / ö. -)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Azeri)
ISBN: 978-9944-237-86-4

1921'de Karadağ’ın Eher şehrinin Yermis köyünde doğan Âşık Muhtar Kurbanpur, hem ailesinin yaşadığı ekonomik sorunlar hem de doğduğu köyde okul olmadığı için okuma yazma eğitimi alamaz (Revan 2004: 25). Düğünlerde köyüne gelen âşıklardan etkilenerek âşık müziğine ve âşıklık geleneğine meyleden Âşık Muhtar Kurbanpur, âşıklık eğitimi almak için Âşık Düreli Ezganî’nin yanına gider ve 5 yıl ona çıraklık yapıp ondan saz ve âşık edebiyatı dersi alır (Revan 2004: 25; Kobotarian 2013: 297). Âşıklık eğitimini tamamladıktan sonra Eher’deki toy ve çeşitli programlara katılarak âşıklık yapmaya başlayan Âşık Muhtar Kurbanpur, Tebriz’e göç ettikten sonra bir yandan âşıklık yapmaya devam ederken diğer yandan âşıklık eğitimi almak isteyenlere ustalık yapar ve böylece birçok âşığın yetişmesine katkı sağlar (Revan 2004: 25; Kobotarian 2013: 297).

Sesinin güçlülüğü ve icra yeteneği sayesinde Karadağ bölgesinde kısa sürede meşhur olan Âşık Muhtar Kurbanpur’un ünü, kısa sürede Tebriz’e, Urmiye’ye ve Tahran’a hatta İran’ın Kürdistan eyaletine kadar uzanır. Tahran, Tebriz, Urmiye ve Kürdistan radyolarında programlar yapmaya başlayan Âşık Muhtar Kurbanpur, Karadağ âşık muhitinin özelliklerini diğer muhitlere de ulaştırır ve bu bölgelerin bağlı olduğu muhitler arasında etkileşim sağlar (Revan 2004: 25).

Yaptığı radyo programlarının ardından ünü daha da artan Âşık Muhtar Kurbanpur, Azerbaycan âşıklık geleneğinin önemli temsilcilerinden Âşık Hüseyin Cavan, Âşık Şehbaz ve Âşık Ziyadoğlu gibi âşıklarla çeşitli festivallere katılır ve Tebriz/Karadağ âşıklık geleneğini bu yerlerde temsil etme şansı bulur (Revan 2004: 25).

Karadağ ve Tebriz âşıklık muhitleri arasında bir köprü oluşturan âşıklardan birisi kabul edilen Âşık Muhtar Kurbanpur, Karadağ âşıklarından öğrendiği destan, âşık havası ve şiirleri Tebriz’e göç ettikten sonra burada yaşayan âşıklara da öğretir (Revan 2004: 25-26; Kobotarian 2013: 297).

İran’ın birçok şehrinde katıldığı festivaller ve kültürel etkinliklerde madalyalar kazanan ve çeşitli ödüller alan Kurbanpur, 50 yıllık âşıklık yapmasının karşılığı olarak ses sanatçılığından emekli olur ve günümüzde geçimini bu maaşla sağlar (Revan 2004: 26).


Kaynakça

Kobotarian, Nabi (2013). Tebriz Âşıklık Geleneği ve Âşık Edebiyatı. Adana: Karahan Kitabevi.

Revan, Ahmet Rovşen (1383/2004). Âşıklar - El Elçileri. Tahran: İntişarat-ı Hadi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. FAZIL ÖZDAMAR
Yayın Tarihi: 07.01.2019
Güncelleme Tarihi: 24.11.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1KAYMAK, Dursun Kaymakd. 1936 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2İBİŞ, İbrahimd. 1858 - ö. 1917Doğum YeriGörüntüle
3MUSAd. ? - ö. 1833/1843?Doğum YeriGörüntüle
4ŞEMANÎ, Şeref Gürbüzd. 1921 - ö. 01.01.1993Doğum YılıGörüntüle
5Necati Cumalıd. 13 Ocak 1921 - ö. 10 Ocak 2001Doğum YılıGörüntüle
6Bedri Giderd. 1921 - ö. 13 Temmuz 1967Doğum YılıGörüntüle
7KUL İSA/HALİMÎ, İsa Özbayd. 15.07.1966 - ö. ?MeslekGörüntüle
8MEHMET, Mehmet Şengüld. 1959 - ö. ?MeslekGörüntüle
9SÖZDOĞURAN, Hacı Mustafa Çolakd. 1891 - ö. 1949MeslekGörüntüle
10ELİ ELİ OĞLU, Eli Sulduzlıd. 1880 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11ERSALAN ZARİÎd. 1960 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12EJDER HİDAYETOĞLU HUDUYEVd. 1925 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13ALİ RIZA ATACANd. 1914 - ö. 21.04.1990Madde AdıGörüntüle
14DERMANÎ, İbrahim Topald. 01.04.1944 - ö. 21.06.2001Madde AdıGörüntüle
15HALİL HOCAd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle