MUHTAR KURBANPUR

(d. 1921 / ö. -)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Azeri)
ISBN: 978-9944-237-86-4

1921'de Karadağ’ın Eher şehrinin Yermis köyünde doğan Âşık Muhtar Kurbanpur, hem ailesinin yaşadığı ekonomik sorunlar hem de doğduğu köyde okul olmadığı için okuma yazma eğitimi alamaz (Revan 2004: 25). Düğünlerde köyüne gelen âşıklardan etkilenerek âşık müziğine ve âşıklık geleneğine meyleden Âşık Muhtar Kurbanpur, âşıklık eğitimi almak için Âşık Düreli Ezganî’nin yanına gider ve 5 yıl ona çıraklık yapıp ondan saz ve âşık edebiyatı dersi alır (Revan 2004: 25; Kobotarian 2013: 297). Âşıklık eğitimini tamamladıktan sonra Eher’deki toy ve çeşitli programlara katılarak âşıklık yapmaya başlayan Âşık Muhtar Kurbanpur, Tebriz’e göç ettikten sonra bir yandan âşıklık yapmaya devam ederken diğer yandan âşıklık eğitimi almak isteyenlere ustalık yapar ve böylece birçok âşığın yetişmesine katkı sağlar (Revan 2004: 25; Kobotarian 2013: 297).

Sesinin güçlülüğü ve icra yeteneği sayesinde Karadağ bölgesinde kısa sürede meşhur olan Âşık Muhtar Kurbanpur’un ünü, kısa sürede Tebriz’e, Urmiye’ye ve Tahran’a hatta İran’ın Kürdistan eyaletine kadar uzanır. Tahran, Tebriz, Urmiye ve Kürdistan radyolarında programlar yapmaya başlayan Âşık Muhtar Kurbanpur, Karadağ âşık muhitinin özelliklerini diğer muhitlere de ulaştırır ve bu bölgelerin bağlı olduğu muhitler arasında etkileşim sağlar (Revan 2004: 25).

Yaptığı radyo programlarının ardından ünü daha da artan Âşık Muhtar Kurbanpur, Azerbaycan âşıklık geleneğinin önemli temsilcilerinden Âşık Hüseyin Cavan, Âşık Şehbaz ve Âşık Ziyadoğlu gibi âşıklarla çeşitli festivallere katılır ve Tebriz/Karadağ âşıklık geleneğini bu yerlerde temsil etme şansı bulur (Revan 2004: 25).

Karadağ ve Tebriz âşıklık muhitleri arasında bir köprü oluşturan âşıklardan birisi kabul edilen Âşık Muhtar Kurbanpur, Karadağ âşıklarından öğrendiği destan, âşık havası ve şiirleri Tebriz’e göç ettikten sonra burada yaşayan âşıklara da öğretir (Revan 2004: 25-26; Kobotarian 2013: 297).

İran’ın birçok şehrinde katıldığı festivaller ve kültürel etkinliklerde madalyalar kazanan ve çeşitli ödüller alan Kurbanpur, 50 yıllık âşıklık yapmasının karşılığı olarak ses sanatçılığından emekli olur ve günümüzde geçimini bu maaşla sağlar (Revan 2004: 26).


Kaynakça

Kobotarian, Nabi (2013). Tebriz Âşıklık Geleneği ve Âşık Edebiyatı. Adana: Karahan Kitabevi.

Revan, Ahmet Rovşen (1383/2004). Âşıklar - El Elçileri. Tahran: İntişarat-ı Hadi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. FAZIL ÖZDAMAR
Yayın Tarihi: 07.01.2019
Güncelleme Tarihi: 24.11.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1KUL COŞGUN, Nurettin Coşgund. 1956 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2SÜLEYMAN, Süleyman Uysald. 1935 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Nurmırat Sarıhanovd. 1906 - ö. 04.05.1944Doğum YeriGörüntüle
4Azize Cafer-zâded. 29 Ekim 1921 - ö. 4 Eylül 2003Doğum YılıGörüntüle
5M. Kaya Bilgegild. 1921 - ö. 21 Ekim 1987Doğum YılıGörüntüle
6NOVRUZ KARATEHLELİd. 1921 - ö. 1961Doğum YılıGörüntüle
7HAYDAR, Haydar Bektaşd. 1894 - ö. 1966MeslekGörüntüle
8YÜKSEL ÖZTÜRKd. 1966 - ö. ?MeslekGörüntüle
9ŞEMİSTAN PAŞAYEVd. 1893 - ö. ?MeslekGörüntüle
10ELİMERDANLI, Necefd. 1905 - ö. 1947Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11AĞACAN, Ağacan Cabbar Oğlu Cabbarlıd. 1886 - ö. 1952Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12MİNAYE AZAFLI, Zeynalova Minaye Mikayılkızıd. 1952 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13DERUNÎ, Hüseyin Avni Başokd. ? - ö. 1946Madde AdıGörüntüle
14AHMED BABAd. ? - ö. 1887Madde AdıGörüntüle
15OZAN İLHAN, İlhan Kınalıd. 20.10.1968 - ö. ?Madde AdıGörüntüle