SADIK SULTANOV

(d. 1896 / ö. 1961)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Azeri)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Âşık Sadık mahlası ile ün kazanan Sadık Sultanov, 1896 yılında eski Oğuz yurdu olan Dereçiçek bölgesinin Karakala şehrinde doğdu. Rençberlik yapan babası Hesen Süleymanov, onu dokuz yaşına geldiğinde okuması için Erivan’a gönderdi. Meşhur Göy Mescid’de bir mollanın yanında medrese eğitimine başladı. İki yıl sonra babası vefat edince tahsiline devam edemedi ve köyüne geri döndü. 1917 yılında Ermenilerin Göyçe ve Dereçiçek’de yaptıkları katliam sebebiyle ailesi ile birlikte Kars’a göç etti. 1920 yılında Kars’tan Gürcistan’a geldi. Burada âşıklar mekânı olarak bilinen Borçalı ilçesinin Araplı köyüne yerleşti. Bir müddet Araplı köyünde kaldıktan sonra Kaçağan köyüne, daha sonra da Görarhı’ya (Algeta), 1922 yılında ise Tiflis’e göç etti. Âşık Sadık 1946-1952 yıllarında Kazak’da, sonra ise Tiflis yakınlarındaki Soğanlık köyünde yaşadı. 1961 yılında Marneul bölgesinin Daştepe köyünde vefat etti (Çobanlı 1994: 52-56; Namazov 2004: 352).

Âşık Ali Elesger’in öğrencisi olan dayısı Dereçiçekli usta Âşık Ali’nin yanında âşıklık sanatını öğrendi. Dayısından aldığı eğitim neticesinde şiirler yazmaya başladı. Yazdığı ilk şiirlerinde gençlik yıllarında yaşadığı zorlukların izini bulmak mümkündür. Eziz Şerif onun ilk şiirini, vezinlerinin uyumsuz, estetik açıdan ise zayıf olması yönünden eleştirmesine rağmen 1927 yılında Dan Ulduzu dergisinde yayımladı.

Âşık Sadık, kardeşi Mehemmed ile birlikte hem Borçalı düğünlerinde hem de Kazak bölgesinin şenliklerinde çalıp söyledi. Borça, Göyçe, Kazak ve genellikle Azerbaycan âşıkları arasında çok saygı duyulan üstatlar arasında yerini aldı. Gürcistan’da ve Azerbaycan’da gerçekleştirilen kültürel etkinliklere ve âşık kurultaylarına katıldı. Bu toplantılarda ödül ve takdirnamelere layık görüldü. Eski âşıkların şiir ve destanlarını, zengin repertuvarlarını çok iyi bilen Âşık Sadık, bu toplantılarda kendi yazdığı geraylı ve koşmaları da söyledi ve birçok âşıkla atıştı. Növres İman ile atışmaları âşıklar arasında çok meşhurdur.

Şiirlerinde, hem hayatı boyunca yaşadığı sıkıntıları hem de yaşadığı toplumun sıkıntılarını dile getirmeye çalıştı. Bu açıdan bakıldığında hem otobiyografik bir niteliğe sahip olması, hem de yaşadığı toplumun sosyolojik ve tarihi gerçeklerini ortaya koyması açısından şiirleri dikkat çekmektedir.

Âşık Sadık’ın şiirleri Tiflis’te çıkan “Yeni känd”, “Sovet Gürcistanı” gazetelerinde, “Dan Ulduzu” dergisinde, ayrıca Sarhan (şimdiki Marneuli)da yayımlanan “Pambıqçı” (Stalin Yolu) gazetesinde düzenli olarak yayımlandı (Çobanlı 1994: 52-56; Namazov 2004: 352). Sadık Sultanov'un şiirleri toplanarak neşredilmediğinden basılı bir eseri bulunmamaktadır.

Kaynakça

Çobanlı, Müşfiq Mәdәdoğlu (1994). Çağdaş Borçalı Әdәbi Mәktәbi. Bakü: Azәrbaycan Nәşriyyatı.

Namazov, Qara (2004). Aşıqlar (Biografik Mәlumat Kitabı). C. I. Bakü: Sәda Nәşriyyatı.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ESRA YAVUZ
Yayın Tarihi: 13.07.2018
Güncelleme Tarihi: 02.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Nur Ali Kabuld. 1950 - ö. -Doğum YeriGörüntüle
2KURBANÎ, Azerbaycanlıd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3ZAMANOĞLU, Alaettin Zamand. 1950 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Edip Ali Bakıd. 1896 - ö. 1958Doğum YılıGörüntüle
5Numan Sabit Osmançelebioğlud. 1896 - ö. 24 Kasım 1982Doğum YılıGörüntüle
6İKRAMÎ (ÇERÇİ/KARACAOĞLAN), Mehmet Gündoğand. 1896 - ö. 1954Doğum YılıGörüntüle
7Ahmet Cevat Emred. 1 Eylül 1876 - ö. 10 Aralık 1961Ölüm YılıGörüntüle
8Hasan Ali Yüceld. 17 Aralık 1897 - ö. 26 Şubat 1961Ölüm YılıGörüntüle
9ALİ HAKİ EDNA/HARHARİ/FİGANÎ/HİCRANÎ/EDNAÎ/GULAMÎ/VİSALÎ/GEDAÎ, Ali Doğand. 1889 - ö. 1961Ölüm YılıGörüntüle
10MEHMED, Mehmet Gökçed. 1957 - ö. ?MeslekGörüntüle
11SELİMÎ, Ali Selimîd. 1952 - ö. ?MeslekGörüntüle
12YÂDÎ, Osmand. ? - ö. 1883MeslekGörüntüle
13HEMZE MEHDİYEVd. 1908 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14ELİMERDANLI, Necefd. 1905 - ö. 1947Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15MUSA OĞLU ASLAN MİRZEYEVd. 1929 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16GÜLŞADÎ, Yılmaz Altayd. 1950 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17SADİ ABBASOVd. 1935 - ö. 1992Madde AdıGörüntüle
18NEROĞLU/EMRAH, Emrah Nerd. 1949 - ö. ?Madde AdıGörüntüle