Fakihe Odman

(d. 1908 / ö. 1967)
Roman yazarı, şair, öğretmen
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

1908’de Bursa’da doğdu. Babası, Burdurîzade Osman Efendi ailesinden Cemil Bey; annesi, Kâmil Paşa ailesinden Naciye Hanım'dır. İlk tahsilini, Bursa Mal Hatun Rüştiyesinde tamamladı. Dört yıllık aranın ardından Bursa Amerikan Koleji'nde başladığı öğrenimine İstanbul Erenköy Kız Lisesi'nde devam etti. İÜEF Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü ile Yüksek Muallim Mektebi'nden mezun oldu (1935). Türkçe ve edebiyat öğretmeni olarak mecburî hizmetini yapmak üzere Kayseri’ye atandı. Kayseri’den Konya’ya, Konya’dan memleketi Bursa’ya tayin edilen Fakihe Odman, bütün ömrünü burada geçirdi ve emekli olduktan sonra yerleştiği Mudanya'da vefat etti.

Fakihe Odman’ın ilk eseri, Sevgi ve Saygı (1935) isimli romanıdır. Üniversite öğrencilerinin fakülte ve yurt ilişkileri üzerine kurgulanmış bu romanı, Sevgi ve Saygı’nın “zeyli” olarak tasarlanan ve beş genç kızın mezun olduktan sonraki hayatlarının hikâye edildiği Çiçek ve Güneş (1940) takip eder. Odman, ayrıca baş kişileri öğretmen olan Leylâ ve Süheylâ (1946) ile O ve Ben (1952) isimli iki romanla Âşık ve Mâşuk (1953) isimli bir de şiir kitabı yayımlamıştır.

İlk örneklerinden itibaren Türk romanının önemli bir özelliği olan okuru eğitmeye yönelik öğreticilik işlevi, Odman’ın edebî anlayışı üzerinde de belirleyici olmuş; gerçekçi estetik doğrultusunda kurgulanmış metinlere didaktik bir nitelik kazandırmıştır. Buna göre Odman, ahlâkî değerleri vurguladığı kalem ürünlerinde, devrin ideolojisine uygun milliyetçi, halkçı söylemlere genişçe yer vermiştir. Diyalog ve vaka ağırlıklı romanlar, yazarın öğrencilik ve öğretmenlik hayatının izlerinin sürülebildiği otobiyografik eserlerdir. Odman'ın sade bir dille kaleme aldığı şiirlerinde de aynı hususiyeti görmek mümkündür.

Kaynakça

(2001). "Odman, Fakihe". Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. C. II. ed. Murat Yalçın. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. 731.

"Odman, Fakihe". http://bgc.org.tr/ansiklopedi/odman-fakihe.html [erişim tarihi: 18.12.2018]

Tan, M. Turhan (1935). "Tahlil ve Tenkit: Sevgi ve Saygı". Cumhuriyet. 25 Ağustos. İstanbul. 6.

Uraz, Murat (1940). Resimli Kadın Şair ve Muharrirlerimiz. İstanbul: Tefeyyüz Kitapevi. 357-362.

Yalçın, Hüseyin Cahid (1935). "Matbuat Hayatı: Sevgi ve Saygı". Fikir Hareketleri. S.103. 395-396.

Yazar, M. Behçet (1938). "Fakihe Odman". Edebiyatçılarımız ve Türk Edebiyatı. İstanbul: Kanaat Kitabevi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ÇİLEM TERCÜMAN
Yayın Tarihi: 31.12.2018
Güncelleme Tarihi: 01.11.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Sevgi ve SaygıAhmet Halit Kitaphanesi / İstanbul1935Roman
Çiçek ve Güneş: Beş Kızın RomanıSertel Matbaası / İstanbul1940Roman
Leylâ ve Süheylâİktisadi Yürüyüş Matbaası ve Neşriyat Yurdu / İstanbul1946Roman
O ve BenŞehir Matbaası / İstanbul1952Roman
Âşık ve MâşukŞaka Matbaası / İstanbul1953Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1NÂMIK, Mehmed Nâmık Çelebi b. Hayyat İsmail Çelebid. ? - ö. 1712-13Doğum YeriGörüntüle
2HAYLÎ, Ahmed Çelebid. ? - ö. 09 Aralık 1630Doğum YeriGörüntüle
3KERÎMÎ, Abdülkerîmd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4MEHMET ALİd. 1908 - ö. 13.05.1993Doğum YılıGörüntüle
5EBİLFET İSMAYIL OĞLU RAHİMOVd. 1908 - ö. 1944Doğum YılıGörüntüle
6BABACANLI, Kadir Veliyevd. 1908 - ö. 1982Doğum YılıGörüntüle
7CAVAD HÜSEYNOVd. 1879 - ö. 1967Ölüm YılıGörüntüle
8Hasan Cemil Çambeld. 1879 - ö. Aralık 1967Ölüm YılıGörüntüle
9Hasan Rasim Usd. 1903 - ö. 6 Temmuz 1967Ölüm YılıGörüntüle
10Süleyman Akbulutd. 1970 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Turhan Gürkand. 18 Mart 1926 - ö. 2001MeslekGörüntüle
12Hüseyin Danişd. 1870 - ö. 1943MeslekGörüntüle
13Ahmed Rıfat Moralıd. 8 Temmuz 1900 - ö. 6 Mayıs 1977Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14İrfan Hazard. 1898 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Müstecib Ülküsald. 1899 - ö. 10 Ocak 1996Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle