Madde Detay
Fakihe Odman
(d. 1908 / ö. 1967)
Roman yazarı, şair, öğretmen
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
1908’de Bursa’da doğdu. Babası, Burdurîzade Osman Efendi ailesinden Cemil Bey; annesi, Kâmil Paşa ailesinden Naciye Hanım'dır. İlk tahsilini, Bursa Mal Hatun Rüştiyesinde tamamladı. Dört yıllık aranın ardından Bursa Amerikan Koleji'nde başladığı öğrenimine İstanbul Erenköy Kız Lisesi'nde devam etti. İÜEF Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü ile Yüksek Muallim Mektebi'nden mezun oldu (1935). Türkçe ve edebiyat öğretmeni olarak mecburî hizmetini yapmak üzere Kayseri’ye atandı. Kayseri’den Konya’ya, Konya’dan memleketi Bursa’ya tayin edilen Fakihe Odman, bütün ömrünü burada geçirdi ve emekli olduktan sonra yerleştiği Mudanya'da vefat etti.
Fakihe Odman’ın ilk eseri, Sevgi ve Saygı (1935) isimli romanıdır. Üniversite öğrencilerinin fakülte ve yurt ilişkileri üzerine kurgulanmış bu romanı, Sevgi ve Saygı’nın “zeyli” olarak tasarlanan ve beş genç kızın mezun olduktan sonraki hayatlarının hikâye edildiği Çiçek ve Güneş (1940) takip eder. Odman, ayrıca baş kişileri öğretmen olan Leylâ ve Süheylâ (1946) ile O ve Ben (1952) isimli iki romanla Âşık ve Mâşuk (1953) isimli bir de şiir kitabı yayımlamıştır.
İlk örneklerinden itibaren Türk romanının önemli bir özelliği olan okuru eğitmeye yönelik öğreticilik işlevi, Odman’ın edebî anlayışı üzerinde de belirleyici olmuş; gerçekçi estetik doğrultusunda kurgulanmış metinlere didaktik bir nitelik kazandırmıştır. Buna göre Odman, ahlâkî değerleri vurguladığı kalem ürünlerinde, devrin ideolojisine uygun milliyetçi, halkçı söylemlere genişçe yer vermiştir. Diyalog ve vaka ağırlıklı romanlar, yazarın öğrencilik ve öğretmenlik hayatının izlerinin sürülebildiği otobiyografik eserlerdir. Odman'ın sade bir dille kaleme aldığı şiirlerinde de aynı hususiyeti görmek mümkündür.
Kaynakça
(2001). "Odman, Fakihe". Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. C. II. ed. Murat Yalçın. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. 731.
"Odman, Fakihe". http://bgc.org.tr/ansiklopedi/odman-fakihe.html [erişim tarihi: 18.12.2018]
Tan, M. Turhan (1935). "Tahlil ve Tenkit: Sevgi ve Saygı". Cumhuriyet. 25 Ağustos. İstanbul. 6.
Uraz, Murat (1940). Resimli Kadın Şair ve Muharrirlerimiz. İstanbul: Tefeyyüz Kitapevi. 357-362.
Yalçın, Hüseyin Cahid (1935). "Matbuat Hayatı: Sevgi ve Saygı". Fikir Hareketleri. S.103. 395-396.
Yazar, M. Behçet (1938). "Fakihe Odman". Edebiyatçılarımız ve Türk Edebiyatı. İstanbul: Kanaat Kitabevi.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ÇİLEM TERCÜMANYayın Tarihi: 31.12.2018Güncelleme Tarihi: 01.11.2020
Yayın Tarihi: 31.12.2018Güncelleme Tarihi: 01.11.2020
Güncelleme Tarihi: 01.11.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Sevgi ve Saygı | Ahmet Halit Kitaphanesi / İstanbul | 1935 | Roman |
Çiçek ve Güneş: Beş Kızın Romanı | Sertel Matbaası / İstanbul | 1940 | Roman |
Leylâ ve Süheylâ | İktisadi Yürüyüş Matbaası ve Neşriyat Yurdu / İstanbul | 1946 | Roman |
O ve Ben | Şehir Matbaası / İstanbul | 1952 | Roman |
Âşık ve Mâşuk | Şaka Matbaası / İstanbul | 1953 | Şiir |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | NÂMIK, Mehmed Nâmık Çelebi b. Hayyat İsmail Çelebi | d. ? - ö. 1712-13 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | HAYLÎ, Ahmed Çelebi | d. ? - ö. 09 Aralık 1630 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | KERÎMÎ, Abdülkerîm | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | MEHMET ALİ | d. 1908 - ö. 13.05.1993 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | EBİLFET İSMAYIL OĞLU RAHİMOV | d. 1908 - ö. 1944 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | BABACANLI, Kadir Veliyev | d. 1908 - ö. 1982 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | CAVAD HÜSEYNOV | d. 1879 - ö. 1967 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | Hasan Cemil Çambel | d. 1879 - ö. Aralık 1967 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | Hasan Rasim Us | d. 1903 - ö. 6 Temmuz 1967 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Süleyman Akbulut | d. 1970 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
11 | Turhan Gürkan | d. 18 Mart 1926 - ö. 2001 | Meslek | Görüntüle |
12 | Hüseyin Daniş | d. 1870 - ö. 1943 | Meslek | Görüntüle |
13 | Ahmed Rıfat Moralı | d. 8 Temmuz 1900 - ö. 6 Mayıs 1977 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | İrfan Hazar | d. 1898 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | Müstecib Ülküsal | d. 1899 - ö. 10 Ocak 1996 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |