Madde Detay

Saadet Hanım ve Tülay Bey’in oğlu olarak İstanbul’da dünyaya geldi. İlköğrenimine Nilüfer Hatun İlkokulunda başladı. 1993’te Maçka Teknik Lisesini, 1998’de Marmara Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Elektronik Öğretmenliği Bölümünü bitirdi. 1999-2007 yılları arasında bilgi işlem uzmanı olarak Mavi Jeans Bilgi İşlem Departmanında çalıştı. 2007 sonrası çeşitli ajanslar ve yayınevlerinde editörlük, bağımsız yazarlık ve düzeltmenlik yaptı. Hâlen bir reklam ajansında düzeltmen olarak çalışmaktadır. Fransa’da 2010’da düzenlenen Voix Vives Şiir Festivali, Arnavutluk’ta düzenlenen Poeteka 2009 Şiir Festivali gibi yurt dışında pek çok festivale katılmış olan Onur Caymaz üretken kimliğiyle şiir, öykü, roman, deneme gibi edebiyatın farklı türlerinde yazdı. Şiirleri Fransızca, İngilizce, Arnavutça, Ermenice gibi dillere çevrildi. Öyküleri Adam Öykü, Sarnıç, Notos Öykü’de; şiirleri ise; Varlık, E, Adam Sanat dergilerinde yayımlandı. Virgül, Eşik Cini, Express, Öküz; Radikal, Cumhuriyet Kitap, Yurt gibi çeşitli gazete ve dergilerde söyleşi, deneme ve makaleleri yer aldı. Eliz Edebiyat dergisinde “Dünebakanlar 2008” adlı köşesinde günlükler yazdı. 2009-2011 yılları arasında BirGün gazetesinde “Pazaryeri” adlı köşesinde yazdı. 2018’den beri Aydınlık gazetesinde yazmaktadır. Eşi Aslıhan Türel ile birlikte kurduğu Akademi Nar’da “Yaratıcı Okurluk”, “Yaratılığı Geliştirmek”, “Onur Caymaz ile Kitap Kulübü” atölyeleri düzenlemektedir. Şiirlerinin yanı sıra öykü ve romanlarıyla da birçok ödül kazandı. 1999 yılında Gençlik Kitabevi Öykü Ödülü’nü “Hayalperistanbul” adlı öyküsüyle aldı. 2000 yılında Kâh ve Rengi adlı dosyası, Orhon Murat Arıburnu Şiir Ödülü’nü alarak kitap olarak yayımlandı. 2002 yılında yayımlanan Ezilmiş Leylaklar Kitabı adlı öykü kitabında yer alan “Nokta” adlı öyküsü Haldun Taner Öykü Ödülü’nde ikinci oldu. Bak Hâlâ Çok Güzelsin, 2005 yılında Behçet Aysan Şiir Ödülü’nü kazandı. 2005’te yayımlanan Sanki Yarın Nisan adlı öykü kitabı ile 2006 yılında Naim Tirali Öykü Ödülü’ne layık görüldü. 2011’de Pervaneyle Yaren adlı şiir dosyasıyla Bedri Rahmi Eyüboğlu Şiir Ödülü’nü kazandı. 2017’de yayımlanan Sıfır adlı romanı Attilâ İlhan Roman Ödülü aldı.

Yazın hayatına 1999’da yayımlanan Hayalperistanbul adlı öyküsüyle giren Onur Caymaz küçük yaşlardan beri şiirle ilgilenmiştir. Hikâyeden Çocuk adlı seçki-denemesinde “Haziran Şafakları” adlı ilk şiirini on beş yaşındayken yazdığını belirtmiştir (Caymaz 2011: 32). Tanzimat’tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi’ne göre (Yalçın 2010: 265) ilk şiiri 1994 yılında Ada dergisinde yayımlanmıştır; fakat Onur Caymaz ilk şiir olarak, 13 Ağustos 1995 tarihli “1945’lerden Kalma Ağustossuz Bir Günce” adlı metnini belirtmiştir (Caymaz 2011: 41). Bu şiiri, 1996’da Marmara Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Kulübü tarafından yayımlanan Bakış dergisinde çıkmıştır. İlk öykü kitabı Hayalperistanbul’u üniversitedeyken bitirme tezini yazdığı sıralarda yazmaya karar verdiğini belirtir. Gençlik Kitabevi Öykü Ödülü’nde birinci olan bu kitabın yarışmada ödül alan diğer öykülerle birlikte Gençlik Ödülleri 1999 Öyküler adıyla tek bir kitap hâlinde yayımlanması nedeniyle bu öykü kitabı çoğu okur tarafından bilinmemektedir.

Onur Caymaz’ın askere gitmeden hemen önce yazıp tamamladığı ve Varlık dergisindeki duyurusu üzerine Orhon Arıburnu Şiir Ödülü için gönderdiği şiir dosyası, ödüle layık görülerek Kâh ve Rengi adıyla 2000 yılında basılmıştır. Haldun Taner Öykü Ödüllü “Nokta” öyküsü sayesinde Doğan Kitap ailesiyle tanışmış ve içinde bu öykünün de yer aldığı ikinci öykü kitabı Ezilmiş Leylaklar Kitabı 2003’te Doğan Kitap’tan çıkmıştır. Kitapta yer alan on dört öyküye, yazarın şairliğinden gelen şiirsel söylem ve ritim duygusu yansımıştır. “Caymaz’ın hikâye dili şairliğinden çokça beslen[mektedir]” (Çelik 2004: 2). Gündelik hayatın karmaşası içinde yalnızlığın, iç sıkıntısının, hüznün, hayal kırıklığının ifadesi olan bu öyküleri oluşturan kitabı hazırlarken Onur Caymaz yaşadığı çevreden de yararlanmıştır. “İşe gidip gelirken Avcılar’dan, Cennet Mahallesi’nden geçişlerim “Cennet’e İnecek Var”ı getiriyor” (Caymaz 2011: 50-51). Kitapta yer alan 2002 yılı Haldun Taner Öykü Ödülü ikinciliğini aldığı öyküsü “Nokta”da, 2002 yılında kaybettiği babasının ölümünü anlatmıştır. Bu öykü ile ilgili “Adının, küçüklüğü çağrıştırdığına bakmayın, kibrit kutuları kocaman yangınlar saklar içinde.” demiştir (Caymaz 2011: 51).

İlk romanı Seni Hatırlatan Yıldızlar; hayatın içinden farklı toplumsal kesimden gelseler, farklı yaşam tarzlarına sahip olsalar da birbirlerine benzeyen insanları bir araya getirmiştir. Kahramanlar aracılığıyla modern hayatın eleştirisi çeşitli metaforlarla yapılmıştır. Serdar Güven adlı asıl mesleği bilgisayarcılık olan bir yazarın; kilit, anahtar gibi nesneler üzerinden yalnızlık, özgürlük, aidiyet ilişkinlik gibi toplumsal durumları sorgulaması dikkat çekicidir. Yazar romanda yer alan kahramanlarla ilgili boğucu detaylandırmalara girmek yerine; betimleyici anlatım tarzının gücünden yararlanarak hayatın küçük ayrıntılarını, “Dış dünyadan, görsellikten topladığı malzemeyi titizlikle işlemiş ve sözcüklerle yeni bir resim çizmiş” (Türkeş 2004: 95) tir.

Dördüncü öykü kitabı Kalbin ve Tenin Bütün İstekleri’nde yazarın farklı denemeler yaptığı özellikle kitabın son öyküsü olan “Gökyüzü Sineması”nda görülmektedir. 12 Eylül 1980 öncesi ve sonrasında yaşananları, toplumda ve bireyde açtığı yaraları ruhsal boyutuyla ele alan bu öykü, bireylerin iç dünyalarını aktarma konusunda yazarın gözlem gücünü göstermektedir. Onur Caymaz 2012’de aynı adla içinde iki uzun öykü barındıran bir öykü seçkisi yayımlamıştır. Yaz Tarifesi, yolculuk temi etrafında şiirin öyküyle olan ilişkisinin güzel örneklerini barındıran üçüncü şiir kitabıdır. Tomris Uyar’ın Gündökümü adlı eserinden bir alıntı (Uyar 2005: 12) yapmasını şiirin öyküyle kurduğu bağla açıklamıştır. Bir şiir yolculuğu olarak okunabilecek kitabın içinde bazı şairlere yapılan göndermelere, bazı tanıdık isimlere rastlamak mümkündür. Cemal Süreya, Özdemir Asaf, Cahit Külebi, Ahmet Erhan; Gurup Yorum, Barış Manço, Leman Sam gibi isimleri saymak mümkündür. 2010’da yayımlanan Gece Güzelliği, yaptığı işi “şiirli öyküler yazmak” diye tanımlayan Onur Caymaz’ın tarifine uygun bir öykü kitabıdır. Yazmış olduğu diğer öykü kitaplarında da var olan şiirsel söylemin devamı olarak okunabilir. On altı öyküden oluşan bu kitabın içinde yer alan öykülerden biri novella, birkaçı kısa öykü niteliğindedir.

Kızı Nar’a bir armağan olarak sunduğu Hikâyeden Çocuk öykü seçkisi, yazarın on beş yıllık yazın hayatını deneme tarzıyla okura sunmaktadır. Üç bölümden oluşan kitabın ilk bölümü “Hatıra”da, o güne kadar yazdığı roman, şiir ve öykü kitaplarından bölümlere yer vererek on beş yıllık yazın serüvenini; ikinci bölüm “Seçki”de, hatıralarında yer verdiği öykülerini; üçüncü bölüm “Anlar”da ise fotoğraflarını paylaşmıştır. Şiir, öykü ve roman türlerinde eser vermesine rağmen şiirin yazın hayatında ayrı bir yeri olduğunu vurgulayan Onur Caymaz’ın Pervaneyle Yaren adlı şiir kitabı 2011 yılında Bedri Rahmi Eyüboğlu Şiir Ödülü’nü kazanmıştır. Kitabın adı ile içeriği arasında paralellik kurularak okunması gerekir. “Pervaneyle Yaren’de Nesimi’nin şu dörtlüğüydü beni yola düşüren: “Yanmaktır bizim kârımız / Harcedelim hep varımız / Pervaneler yarenimiz / Gelsin bir hoşça yanalım…” Bu dizelerde yanmak diyordu şair. Kârının yanmak olduğunu anlatıyordu. Bu şiiri okuduğum günlerde kızım Nar dünyaya gelmişti. Nâra yanmak diye nefis bir deyim var dilimizde. Yanı sıra Pervaneyle Yaren’in içinde benim ikinci kitabım da bulunuyor. O da 2005 yılında Behçet Aysan Şiir Ödülü’ne layık görülmüştü: Bak Hâlâ Çok Güzelsin. Behçet Aysan da yananlardandır, biliyoruz.” (Görgü ve Gürel 2013: 12). Hatırla Barbara Yağmur Yağıyordu adlı denemelerden oluşan ve "Hayat ve Sanat Üzerine Doksan Dokuz Parça" alt başlığı taşıyan kitabında yazarın edebiyata dair notları, sevdiği yazarlara armağan ettiği yazıları, kitaplaştırmadığı öyküleri, günlüğünden geriye kalanları, özlemini duyduğu dünyaya dair siyasî bakışı bulmak mümkündür. Onur Caymaz’ın yedi yılda tamamladığı ve Attilâ İlhan Roman Ödülü aldığı son romanı Sıfır; alışkın olunan bir insan, zaman, mekân modelli evrenden farklı bir kurgu evrenine sahip olmasıyla fantastik roman sayılabilecek paralel evren hikâyelerini içermektedir. Anlatılarının dilini besleyen, dili titizlikle işlemesini sağlayan en önemli anahtar şairliği bu romanda da kendisini belli etmektedir. 2019 yılının nisan ayında son şiir kitabı Dünya Evi raflardaki yerini almıştır.