ORUC EHMEDOV

(d. 1920 / ö. 1976)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Azeri)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Azerbaycan âşıklarından olan Oruc Ehmedov, 1920 yılında Göyçe bölgesinin Yarpızlı köyünde doğmuştur. Babası Âşık Veli Göyçe’nin tanınmış üstat âşıklarındandır. Ehmedov, beş yıl köy mektebinde eğitim almıştır. 1949-1950 yıllarında Yarpızlı köyünde yaşayan Türkler, Gedebey’in Zehmet köyüne göç etmeye mecbur bırakılınca Âşık Oruc da buraya yerleşmek zorunda kalmıştır. Ehmedov, dokuz çocuk babasıdır. Çocukları yükseköğrenim görmüş ve sanatın çeşitli dallarında ustalaşmışlardır. Saz ve söz ustası Oruc Ehmedov, 1976 yılında Gedebey’in Zehmet köyünde vefat etmiştir (Namazov 2004: 330-331; Namazov 2013: 465).

Oruc Ehmedov, köy mektebinde eğitim almasına rağmen babası Âşık Veli’nin yolundan giderek saza yönelmiştir. 1929 yılında babasını kaybetmesi üzerine, bu sanatı en iyi şekilde öğrenmek için Âşık İbrahim Alışan oğlunun yanına gitmiş ve birkaç yıl ona çıraklık yapmıştır. 1939’dan itibaren tek başına âşıklık yapmaya başlamıştır. Göyçe âşık mektebinin zorlu sınavlarından başarıyla geçen Ehmedov, etkileyici sesi ve saz tutmadaki ustalığıyla şair olarak da tanınmıştır (Namazov 2004: 330-331; Namazov 2013: 465).

1949-1950 yıllarında Gedebey’in Zehmet köyüne göç ettikten kısa bir süre sonra Azerbaycan âşıkları arasında tanınmaya başlayan Âşık Oruc Ehmedov; ülkede gerçekleştirilen kültürel faaliyetler, festivaller ve merasimlerde sanatını icra etmiş, ayrıca üçüncü âşıklar kurultayına katılmıştır. Kendi ifadesine göre âşık, altmıştan fazla saz havası çalmakta ve meşhur destanların pek çoğunu mükemmel derecede bilmektedir. Âşık Şahsuvar ve Âşık Nureddin de âşık sanatını kendisinden öğrenmişlerdir (Namazov 2004: 331; Namazov 2013: 465).

1953-1970 yılları arasında ise Gedebey’de bir grup âşığa önderlik etmiş, Âşık Miskin Veli ve Âşık Mehemmedeli ile birlikte meclislere katılıp pek çok toy düzenlemişlerdir. Ehmedov’un önderlik ettiği âşıklar arasında Âşık Şahsuvar, Âşık Yusif, Âşık Fezayil, Âşık İsfendiyar, Âşık Mehemmed, Âşık Nadir, Âşık Zahid, Âşık Melik, Âşık Sedaget gibi isimler bulunmaktadır. Âşık şiirinin birçok türünde şiirler söylemiştir. Kaynaklarda, Morullu Âşık Teymur’a yazdığı gıfılbendine (muamma) yer verilmiştir (Namazov 2004: 331-332; Namazov 2013: 465-466).

Kaynakça

Namazov, Qara (2004). Aşıglar. Bakü: Seda Neşriyyatı.

Namazov, Qara (2013). Ozan-Aşıg Senetinin Tarihi. Bakü: Grifli Neşriyyatı. 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. SÜMEYRA HARMANDA
Yayın Tarihi: 21.01.2019
Güncelleme Tarihi: 02.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1YAŞAR REYHANİd. 1934 - ö. 10.12.2006Doğum YeriGörüntüle
2AYSEN, Aysen Bardakçıd. 1962 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3KUL MEHMET/SEFAÎ, Mehmet Acetd. 1954 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Halil İbrahim Göktürkd. 1920 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5ABDULLAH YURTSEVERd. 1920 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Rüştü Onurd. 3 Ağustos 1920 - ö. 2 Aralık 1942Doğum YılıGörüntüle
7İSKÂNÎ, Kazım Çuhadard. 1927 - ö. 1976Ölüm YılıGörüntüle
8Hafi Kadri Alpmand. 3 Temmuz 1908 - ö. 19 Haziran 1976Ölüm YılıGörüntüle
9KASIM KAZANCIKLIOĞLUd. 1903 - ö. 26.12.1976Ölüm YılıGörüntüle
10MEŞEDİ İSGENDERd. 1874 - ö. 1943MeslekGörüntüle
11TATARÎ, Nurettin Tatard. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
12SENEM KARId. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
13DEMİR ALLAHYAR OĞLU VELİYEVd. 1972 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14HANIŞ, Hanış Heyrullaoğlu Zaidovd. 04.07.1932 - ö. 17.08.2010Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15SELİMÎ, Ali Selimîd. 1952 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16HÜSEYN HÜSEYNOVd. 1923 - ö. 1997Madde AdıGörüntüle
17DÖNMEZ/DERDİÇOK, Halis Dönmezd. 1950 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18DEMLÎ/DELİ MOLLA, Hasan Coşkund. 1887 - ö. 20.01.1965Madde AdıGörüntüle