İffet Halim Oruz

Oruz
(d. 1904 / ö. 20 Ağustos 1993)
Yazar, Şair, Bürokrat
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Yazı ve şiirlerinde "Oruz" imzasını da kullandı. 1904 yılında İstanbul'da doğdu. Babası, maliye nezareti memurluklarında bulunmuş olan Bursalı Fincanizade Nizamettin Bey, büyükbabası şair Hilmi Efendi, annesi Moralı Rifat Efendi'nin kızı ve kıymetli şairlerimizden Faruk Nafiz Çamlıbel'in halası Saide Hanım'dır. İlk ve ortaöğrenimini İstanbul Erenköy Kız Lisesi'nde tamamladı. Sonra İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi'ni bitirdi (1940). Ticaret Bakanlığı'nda ve İstanbul Belediyesi'nde Fiyat Murakabe Bürosu şefliği, İthalatçılar Birliği Fiyat Kontrolü Bürosu müdürlüğü görevlerinde bulundu (1941-45). General Halim Oruz'la evlendi. Bir çocuk annesidir.

On dört yaşından itibaren vezinli ve kafiyeli şiirler yazmaya başladı (Yazar 1941: 14). İlk yazılarını 1927'de Diyarbakır'da Halk Sesi adlı gazetede yayımladı. İlk şiir kitabı Füsun'u 1928 yılında çıkardı. 19 şiirden oluşan bu ilk kitapta hece vezniyle yazdığı ve Diyarbakır, İstanbul ve kadın temalarına yoğunlaşan şiirlerini bir araya getirdi. Şair, 1931 yılında ikinci şiir kitabı Tul Daireleri'ni, Cumhuriyet'in onuncu yılı münasebetiyle Burla (1933) adlı üç perdelik piyesi yayımladı. Güçlü bir hatip olan İffet Halim, 1927'den 1935'e kadar çeşitli mekân ve toplantılarda yaptığı konuşmalardan bir seçkiyi 1936 yılında Arkadaşlar adıyla neşretti. İkinci Dünya Savaşı esnasında devleti dolandıran organizasyonlar ve karaborsayı konu edinen İstifçi adlı romanını Kadın gazetesinde tefrika etti. Oruz, 1965 yılında üçüncü şiir kitabı Kışın Bahar'ı yayımladı. Türklük, kahramanlık ve vatan sevgisi gibi temaları didaktik bir üslupla işlediği şiirleriyle tanınan İffet Halim Oruz'un özellikle Türkiye'de kadın hareketleri üzerine inceleme kitapları da vardır.

Kaynakça

Köse, Erdal (2006). İffet Halim Oruz`un Hayatı, Sanatı, Eserleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Yalçın, Murat (Ed., 2010). Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi (3. Baskı). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. C. II. s. 785-786.

Yazar, Mehmet Behçet (24.3.1941). "İffet Halim Oruz". Yedigün. C. 17. S. 420. s. 14.

Yıldırım, Tahsin (2006). Edebiyatımızda Müstear İsimler. İstanbul: Selis Yayınları.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. NECATİ TONGA
Yayın Tarihi: 16.08.2018
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Füsun? / İstanbul1928Şiir
Tul DaireleriHakimiyeti Milliye Matbaası / Ankara1931Şiir
Burla: Manzum OyunMaarif Vekaleti Yay. / Ankara1933Tiyatro
Yeni Türkiye'de KadınHakimiyeti Milliye Matbaası / Ankara1933İnceleme
Arkadaşlar!Selâmet Basımevi / İstanbul1936Sohbet
Türkiye'de Fiyat Murakabesi: Mevzuat ve Tatbikat? / İstanbul1944Diğer
Kışın BaharÇolakoğlu Matbaası / İstanbul1965Şiir
Atatürk Döneminde Türkiye'de Kadın DevrimiGül Matbaası / İstanbul1986İnceleme
Türkiye'de Kadın DevrimiGül Matbaası / İstanbul1986İnceleme
İstifçiSalkımsöğüt Yay. / Erzurum2012Roman

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Mete Özeld. 23 Mart 1963 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Adnan Özyalçınerd. 18 Şubat 1934 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3EMÎN, Arab Sâlih Efendi-zâde Emîn Mehmed Efendid. ? - ö. 1709-10Doğum YeriGörüntüle
4Emin Türksoyd. 1904 - ö. 1979Doğum YılıGörüntüle
5BİMAR ELİ İBRAHİM OĞLU ESGEROVd. 1904 - ö. 1952Doğum YılıGörüntüle
6NEDİMÎ, Mahmut Danişmendoğlud. 1904 - ö. 20.01.1982Doğum YılıGörüntüle
7AKARSU, Muhlis Akarsud. 20.02.1948 - ö. 02.07.1993Ölüm YılıGörüntüle
8Kamil Bozdağd. 1914 - ö. 1993Ölüm YılıGörüntüle
9Feyyaz Kayacand. 19 Aralık 1919 - ö. 05 Nisan 1993Ölüm YılıGörüntüle
10Nuriye Zeybekd. 15 Mayıs 1968 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Hasan Özkılıçd. 12 Mayıs 1951 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Hilmi Nalbantoğlud. 1921 - ö. 13 Mart 2005MeslekGörüntüle
13Emel Nişlioğlud. 03 Temmuz 1976 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Gülbahar Ünlüd. 03 Ocak 1963 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Ahmet Şevket Bohçad. 1920 - ö. 26 Şubat 1988Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Tektaş Ağaoğlud. 3 Mart 1934 - ö. 8 Ocak 2018Madde AdıGörüntüle
17İFFET, Mustafa İffet Efendid. ? - ö. 1759-60Madde AdıGörüntüle
18ALİ İFFETd. 1872 - ö. 1941Madde AdıGörüntüle