İffet Halim Oruz

Oruz
(d. 1904 / ö. 20 Ağustos 1993)
Yazar, Şair, Bürokrat
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Yazı ve şiirlerinde "Oruz" imzasını da kullandı. 1904 yılında İstanbul'da doğdu. Babası, maliye nezareti memurluklarında bulunmuş olan Bursalı Fincanizade Nizamettin Bey, büyükbabası şair Hilmi Efendi, annesi Moralı Rifat Efendi'nin kızı ve kıymetli şairlerimizden Faruk Nafiz Çamlıbel'in halası Saide Hanım'dır. İlk ve ortaöğrenimini İstanbul Erenköy Kız Lisesi'nde tamamladı. Sonra İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi'ni bitirdi (1940). Ticaret Bakanlığı'nda ve İstanbul Belediyesi'nde Fiyat Murakabe Bürosu şefliği, İthalatçılar Birliği Fiyat Kontrolü Bürosu müdürlüğü görevlerinde bulundu (1941-45). General Halim Oruz'la evlendi. Bir çocuk annesidir.

On dört yaşından itibaren vezinli ve kafiyeli şiirler yazmaya başladı (Yazar 1941: 14). İlk yazılarını 1927'de Diyarbakır'da Halk Sesi adlı gazetede yayımladı. İlk şiir kitabı Füsun'u 1928 yılında çıkardı. 19 şiirden oluşan bu ilk kitapta hece vezniyle yazdığı ve Diyarbakır, İstanbul ve kadın temalarına yoğunlaşan şiirlerini bir araya getirdi. Şair, 1931 yılında ikinci şiir kitabı Tul Daireleri'ni, Cumhuriyet'in onuncu yılı münasebetiyle Burla (1933) adlı üç perdelik piyesi yayımladı. Güçlü bir hatip olan İffet Halim, 1927'den 1935'e kadar çeşitli mekân ve toplantılarda yaptığı konuşmalardan bir seçkiyi 1936 yılında Arkadaşlar adıyla neşretti. İkinci Dünya Savaşı esnasında devleti dolandıran organizasyonlar ve karaborsayı konu edinen İstifçi adlı romanını Kadın gazetesinde tefrika etti. Oruz, 1965 yılında üçüncü şiir kitabı Kışın Bahar'ı yayımladı. Türklük, kahramanlık ve vatan sevgisi gibi temaları didaktik bir üslupla işlediği şiirleriyle tanınan İffet Halim Oruz'un özellikle Türkiye'de kadın hareketleri üzerine inceleme kitapları da vardır.

Kaynakça

Köse, Erdal (2006). İffet Halim Oruz`un Hayatı, Sanatı, Eserleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Yalçın, Murat (Ed., 2010). Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi (3. Baskı). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. C. II. s. 785-786.

Yazar, Mehmet Behçet (24.3.1941). "İffet Halim Oruz". Yedigün. C. 17. S. 420. s. 14.

Yıldırım, Tahsin (2006). Edebiyatımızda Müstear İsimler. İstanbul: Selis Yayınları.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. NECATİ TONGA
Yayın Tarihi: 16.08.2018
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Füsun? / İstanbul1928Şiir
Tul DaireleriHakimiyeti Milliye Matbaası / Ankara1931Şiir
Burla: Manzum OyunMaarif Vekaleti Yay. / Ankara1933Tiyatro
Yeni Türkiye'de KadınHakimiyeti Milliye Matbaası / Ankara1933İnceleme
Arkadaşlar!Selâmet Basımevi / İstanbul1936Sohbet
Türkiye'de Fiyat Murakabesi: Mevzuat ve Tatbikat? / İstanbul1944Diğer
Kışın BaharÇolakoğlu Matbaası / İstanbul1965Şiir
Atatürk Döneminde Türkiye'de Kadın DevrimiGül Matbaası / İstanbul1986İnceleme
Türkiye'de Kadın DevrimiGül Matbaası / İstanbul1986İnceleme
İstifçiSalkımsöğüt Yay. / Erzurum2012Roman

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HİLÂLÎ, Takyeci (Takye-dûz, Takkeci)d. ? - ö. 1543Doğum YeriGörüntüle
2RİF'AT, Süleyman Beyd. ? - ö. 1735-36Doğum YeriGörüntüle
3RÂŞİH, Mehmed Sa‘îdd. ? - ö. 12 Nisan 1766Doğum YeriGörüntüle
4Necip Fazıl Kısakürekd. 9 Haziran 1904 - ö. 25 Mayıs 1983Doğum YılıGörüntüle
5Faruk Gürtuncad. 1904 - ö. 6 Ağustos 1982Doğum YılıGörüntüle
6Mükerrem Kamil Sud. 1 Temmuz 1904 - ö. 23 Temmuz 1997Doğum YılıGörüntüle
7İbrahim Minnetoğlud. 5 Ocak 1920 - ö. 24 Temmuz 1993Ölüm YılıGörüntüle
8Ali İhsan Mıhçıd. 1945 - ö. 26 Haziran 1993Ölüm YılıGörüntüle
9RAHMANÎ, Ali Çırçırd. 17.02.1942 - ö. 25.10.1993Ölüm YılıGörüntüle
10Ali Nazif Sürurid. 1861 - ö. 1936MeslekGörüntüle
11AHMED EFENDİd. 1860 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Enver Ercand. 21 Ocak 1958 - ö. 22 Ocak 2018MeslekGörüntüle
13Sezgin Kaymazd. 25 Ocak 1962 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Namık Gedikd. 1911 - ö. 29 Mayıs 1960Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Funda Özşenerd. 16 Ağustos 1969 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16İFFET, Hatice İffet Hanımd. 1854 - ö. 1912Madde AdıGörüntüle
17Ali Halim Neyzid. 14 Mart 1927 - ö. 26 Haziran 2005Madde AdıGörüntüle
18İffet Evind. 1916 - ö. ?Madde AdıGörüntüle