Madde Detay
ÖZCAN/DEMİRÎ, Özcan Özdemir
(d. 1960 / ö. -)
âşık
(Tekke / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Özcan Özdemir, Ankara'nın Çubuk ilçesinin Sele köyünde 1960 yılında dünyaya gelmiştir. Âşıklık geleneğine ilgisinin oluşmasında üstatlara saygı ve sevda kavramları belirleyici unsurlar olmuştur. Saz çalmaya 1974 yılında başlayan Özdemir, ilk olarak halk şiirinin inceliklerini bilen babasından feyz almıştır. Ustası olmamasına rağmen Musa Eroğlu ve Arif Sağ gibi ozanları dinleyerek zamanla sanatını geliştirmiştir. Şiirlerini üyesi olduğu Cem Vakfı ve Anadolu Ozanları Derneğinin düzenlediği etkinliklerde icra etmektedir. Özcan Özdemir, Çubuk ilçesi Sele köyünde Kalender Veli, Şabanözü Mart köyünde Hacı Ali Turabi ve AN-DER (Anadolu Ozanları Derneği)’in düzenlediği Tuzluçayır Hacı Bektaş Veli anma etkinliklerine ve 2009 yılında Âşık Sinemi’yle birlikte Cem TV’nin, 2010 yılında Radyo İmaj’ın düzenlediği radyo programlarına katılmıştır (Karabağ vd. 2013: 350).
Şiirlerinde Âşık Özcan ve Âşık Demiri mahlaslarını kullanan Özcan Özdemir; “Yedi Ulu Ozan” olarak bilinen Fuzuli, Seyyid Nesimi, Virani, Şah Hatayi, Pir Sultan Abdal, Kul Himmet ve Yemini’yi, bunların yanı sıra Karacaoğlan ve Harabi’yi de üstat olarak kabul etmektedir. Özcan Özdemir, hecenin 8’li, 9’lu, 10’lu, 11’li vezinlerini kullanmaktadır. Şiirlerinin konularını aşk, sevgi, tarikat sevgisi, din ve sevda büyüklerine övgü oluşturmaktadır. Söylediği şiirleri üzerinde sonradan herhangi bir değişiklik yapmamaktadır.
Özcan Özdemir, teknolojik gelişmenin âşıklık geleneği üzerinde daha çok olumlu etkiler yaptığını, teknolojik imkânlar ve kitle iletişim araçları sayesinde halk şiiri geleneğinin daha geniş halk kesimlerine ulaşabildiğini düşünmektedir. Özdemir, günümüz âşıklık geleneği hakkındaki görüşlerini “Günümüz âşıkları eskilerden esinlenerek yazıyorlar; ancak kendi yazdıkları çoğu zaman tutulmuyor. Başarısız olunca da isimlerini duyuramıyorlar. Eski âşıklar gibi güzel eserleri olanlar var. Gerçek Âşık, toplumun sıkıntısını, üzüntüsünü, sevincini, en iyi bilen ve kabiliyeti ölçüsünde bunları şiirlerine yansıtan kişidir.” şeklinde ifade etmektedir. Halkın ozanlara değer vermediğinden yakınan Özcan Özdemir, âşıkların eserlerini yayımlamalarının son derece maliyetli olduğunu bu sebeple devletin maddi imkânlarla ozanları desteklemesi gerektiğini düşünmektedir. Özdemir, âşıklık geleneğinin yaşaması için daha çok etkinlik yapılması gerektiğini, çeşitli devlet kurumlarının, özellikle Kültür Bakanlığı’nın, ozan derneklerine ve ozanlara destek vermesinin hayati bir önem taşıdığını düşünmektedir (Karabağ vd. 2013: 350-351).
Gazi Üniversitesi bünyesinde gerçekleştirilen Türkiye’de cem zakirliği ve tasavvuf müziği araştırmalarında bulunmak üzere Macaristan’dan Türkiye’ye gelen akademisyenlerin çalışmalarına katılan Özcan Özdemir, Cem Vakfı’ndan âşıklık geleneğine yaptığı katkılardan dolayı Hizmet Ödülü almıştır. Özdemir’in ayrıca AN-DER teşekkür belgesi ve Türkmen Alevi Bektaşi Derneğinden aldığı çeşitli ödüller de bulunmaktadır (Karabağ vd. 2013: 351).
Kaynakça
Karabağ, Alpaslan, Caner Zor (2013). “Özcan Özdemir”. Sazın ve Sözün Sultanları Yaşayan Halk Şairleri-X. Ed. Fatma Ahsen Turan, Ülkü Ayşe Oğuzhan Börekci. Ankara: Gazi Kitabevi Yay. 350-354.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: ARAŞ. GÖR. GÖZDE TEKİNYayın Tarihi: 05.03.2019Güncelleme Tarihi: 09.12.2020
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 05.03.2019Güncelleme Tarihi: 09.12.2020
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020
İlişkili Maddeler
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | KARA MEHMET, Mehmet Siligünlü | d. 1934 - ö. 09.09.2014 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | CEMİLE UZUNDAL | d. 1932 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | OZANSOY, Abdülkadir Ozansoy | d. 1954 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Pınar Çekirge | d. 15 Ekim 1960 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | BEHMEN İSA OĞLU KAZIMOV | d. 1960 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | TEVHİDÎ, Kenan Bilgaç | d. 01.10.1960 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | ZEYNEL, Zeynel Abidin Makas | d. 1952 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
8 | TAL'AT, Zileli | d. ? - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
9 | MIZRAB/KUL MIZRAB/DOST MIZRAB, Mızrap Yazıcı | d. 1946 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
10 | HASAN/NEBİOĞLU/NEBİOĞLU HASAN, Hasan Ertuğrul | d. 1902 - ö. 1988 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | İBRETİ, Hıdır Gürel | d. 1920 - ö. 05.11.1976 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | ŞAHAP/ŞAHABENDE/YASİN MAKSUDî/MAKSUDî/FANî, Şahap Karaman | d. 09.04.1959 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | ZÂKİR, Kasım Bey | d. 1784 - ö. 1857 | Madde Adı | Görüntüle |
14 | NAZMÎ, Mehmed Nazmî Çelebi | d. ? - ö. 1667 | Madde Adı | Görüntüle |
15 | OSMÂNÎ, Osmân Ağa | d. ? - ö. 19. yy. | Madde Adı | Görüntüle |