Madde Detay
Hasan Latif Sarıyüce
Vehim Sevim
(d. 3 Şubat 1929 / ö. 13 Kasım 2018)
Yazar, Şair, Eğitimci, Siyasetçi
(Çocuk Edebiyatı / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Çorum’un Sungurlu ilçesinde bir dağ köyü olan Evci köyünde dünyaya geldi. Çocukluğu masal anlatan kadınlar arasında geçti. Kalabalık bir ailede büyüyen Sarıyüce’nin çocukluğu yoksulluk ve zorluklarla geçti. Hasan Latif, ilkokula başlar başlamaz bir ay içerisinde okuma ve yazmayı öğrendi. Okuma alışkanlığı ve edebiyata ilgisi ilkokul yıllarında halk hikâyelerini okumayla başladı.
İlkokulu kendi köyünde bulunan Evci İlkokulu’nda okudu. 1944 yılında ilkokulu bitiren Sarıyüce, Hasanoğlan Köy Enstitüsü’ne başladı. 1950 yılında da buradan mezun oldu. Köy enstitüsü yıllarında edebiyatla tanıştı. Ardından Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Edebiyat Bölümü'nde eğitim görmeye başladı. 1953 yılında buradan mezun oldu. Mezun olduktan sonra Amme İdaresi Enstitüsü’nde kamu yönetimi uzmanlığı öğrenimine başladı ve buradan 1965 yılında mezun olarak diplomasını aldı. Bir yıl ilkokul öğretmenliği yaptıktan sonra çeşitli yerlerde ortaöğretim ve lise öğretmenliği ile yöneticilik görevlerinde bulundu. Boğazkale İlkokulu, Hacıbektaş Ortaokulu, Sorgun Ortaokulu ve Kırklareli Lisesi görev yaptığı kurumlardır. 1965 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde Millet Partisi Çorum milletvekili olarak göreve başladı. 1969 yılında görevi bitince Ankara Bahçelievler Kız Enstitüsü’nde öğretmenlik yapmaya başladı. 1979 yılında öğretmenlikten emekli oldu. Hasan Latif Sarıyüce, evli ve üç çocuk babasıdır.
Hasan Latif Sarıyüce, siyasetçi kimliğinin yanı sıra yazarlığı ve şairliğiyle de dikkatleri üzerine çekti. Hayatı boyunca kalemini çocuklara adayan Sarıyüce, sayısı yüzü aşan eserleriyle Türk çocuk edebiyatının önemli isimlerindendir. İlkokulda Kerem ile Aslı, Ferhat ile Şirin ve Fuad Köprülü’nün günümüzde dahi Köroğlu konusunda en iyi çalışma sayılan Köroğlu adlı eserlerini okudu. Bunlar sayesinde okuma alışkanlığı kazandı ve edebiyata karşı ilgisi başladı. Sarıyüce, Köroğlu adlı eseri okuduktan sonra kendisi de koşma tarzında on bir heceli şiirler, hikâye ve romanlar yazmaya başladı. Fakat ilkokuldan sonra köyünden ayrılıp Hasanoğlan Köy Enstitüsü’ne başladığında yazdıkları köyde kayboldu.
Anadolu folkloruna da emek veren Sarıyüce, Kırklareli’nde öğretmenlik yaptığı senelerde öğrencileri ile birlikte köyleri gezerek derlemeler yaptı. Bu derlemeler sonucunda altı yüz masallık bir koleksiyon oluşturdu. Bu masalların yetmiş tanesini yeniden ele alarak kurguladı, yeni motifler ekledi ve şiirsel bir dille yazıya geçti. Bunun sonucunda Anadolu Masalları adlı iki ciltlik eser meydana getirdi.
Eserlerinde canlı, kıvrak, akıcı bir dil kullanarak, çocukların ilgisinin dışına çıkmayan bir kurgu oluşturdu. Yazar, eserlerinin kaynağı olarak doğduğu ve yaşadığı köyün doğasını göstermektedir. Nitekim Vural Kaya ile çocukluğu üzerine yaptığı bir söyleşide: "Yaşamımız güzel bir doğanın içinde geçiyordu. Sabahleyin köyün batısında yükselen tepelerde kekliklerin sesleriyle uyanıyorduk. Köyü çevreleyen kırlar ve meşe ormanıyla kaplı tepeler keklik sürüleriyle doluydu. Tilkiler, tavşanlar, yaban domuzları, sansarlar, gelincikler her gün karşılaştığımız hayvanlardı. Bu güzel doğa benim yazılarıma hâlâ kaynaklık etmektedir. Şiirli bulunan anlatımımın özsuyu oradan gelmedir" (Sarıyüce 2006) demektedir.
"Bir Ev ki" adlı ilk şiiri 1947 yılında Nilüfer dergisinde yayımlandı. Bundan sonra yazmış olduğu yazı ve şiirleri Nilüfer, Kaynak, İlköğretim, Doğan Kardeş, Varlık, Sesimiz, Dolunay, Türk Edebiyatı, Mavi Derinlik adlı dergilerde yayımlandı. 1966’dan itibaren yurtdışı gezilerine çıktı. 1944 yılında Nilüfer dergisinin yapmış olduğu şiir yarışmasında üçüncülük ödülü kazandı. 1951’de Gazi Eğitim Enstitüsü Öğrenci Derneği şiir yarışmasında birincilik ödülünü, 1972’de Arkın Çocuk Edebiyat’ın yapmış olduğu yarışmasında Tarlakuşlarının Öyküsü adlı eseri ile birincilik ödülünü kazandı. İstanbul Çocuk Vakfı Çocuk Edebiyatı Onur Ödülü'ne layık görülen Sarıyüce, iki cilt halinde derlemiş olduğu Anadolu Masalları adlı eseri ile 1991 yılında Türkiye İş Bankası Edebiyat Ödülü’nü kazandı. Güzel Öldür Beni adlı eseri ile 1997’de Almanya’nın Sesi Radyosu’nun oyun yarışmasında birincilik ödülünü aldı. Yazarın bu eseri Almanca’ya tercüme edilerek ve kitap haline getirildi. Güzel Öldür Beni Almanya’nın Sesi Radyosu’nda sahnelenmiştir. 2012 yılında iki cilt halinde yayımlamış olduğu Türk Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Ansiklopedisi, çocuk edebiyatı alanında başvuru niteliğinde bir eserdir. Kitap, Türk çocuk edebiyatı alanında ilk çalışmadır. Yazarın kitapları incelendiği zaman halk kaynaklarından yararlandığı görülür.
Hasan Latif Sarıyüce 1947 yılından beri ağırlıklı olarak çocuklar için yüzü aşkın öykü, masal, şiir ve romanlar yazmaktadır. Başta Kültür Bakanlığı olmak üzere değişik yayınevleri tarafından yüzden fazla kitabı yayımlandı.
Kaynakça
Işık, İhsan (2006). Resimli ve Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi. Ankara: Elvan Yayıncılık.
Işık, İhsan (2002). Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi. Ankara: Elvan Yayıncılık.
Maraş, Mehmet Atilla (2005). Şair Milletvekilleri 1-22. Dönem 1920-2005. Ankara: TBMM Basımevi.
Sarıyüce, Hasan Latif (2006). "Hiçbir Kitabı Küçümsememek Gerekir". Röportaj: Vural Kaya. https://www.beyazbulut.com/beyaz_mikrofon/19/290/hasan_latif_sariyuce_hicbir_kitabi_kucumsememek_gerekir [erişim tarihi: 14.09.2018]
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HANDAN KASIMOĞLUYayın Tarihi: 07.01.2019Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Yayın Tarihi: 07.01.2019Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
| Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
|---|---|---|---|
| Duyuşlar | Kendi Yayını / Kastamonu | 1948 | Şiir |
| Manzum Ezop Hikâyeleri | Hüsnütabiat Matbaası / İstanbul | 1959 | Hikâye |
| 28 Nisan-27 Mayıs Hürriyet Şiirler Antolojisi | Ekin Basımevi / İstanbul | 1960 | Şiir |
| İlkokulda Türkçe Öğretimi | Sıralar Matbaası / İstanbul | 1963 | Diğer |
| Adaşım Mahmut | Güneş Yayıncılık / Ankara | 1970 | Masal |
| Altın Oğlan | Güneş Yayıncılık / Ankara | 1970 | Masal |
| Boyu Uzun Burla Hatun | Güneş Yayıncılık / Ankara | 1970 | Masal |
| Büyülü Çiçek | Güneş Yayıncılık / Ankara | 1970 | Masal |
| Cüce Memiş | Güneş Yayıncılık / Ankara | 1970 | Masal |
| Çamaşırcı Kadın | Güneş Yayıncılık / Ankara | 1970 | Masal |
| Kan Turalı | Güneş Yayıncılık / Ankara | 1970 | Masal |
| Manzum Ezop Masalları | Güneş Yayıncılık / Ankara | 1970 | Masal |
| Atatürk'ün Hayatı | Güneş Yayıncılık / Ankara | 1972 | Masal |
| Tarlakuşlarının Öyküsü | Arkın Yayınları / İstanbul | 1972 | Hikâye |
| Kral Ulis'in Serüvenleri | Kervan Kitapçılık / İstanbul | 1973 | Çeviri |
| Beyaz Pelerinli Kız | Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları / Ankara | 1976 | Hikâye |
| Çocuk ve Şiir | Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları / Ankara | 1976 | Şiir |
| Manzum Nasrettin Hoca Hikâyeleri | Güneş Yayıncılık / Ankara | 1978 | Masal |
| Üç Ayaklı Oğlak | Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları / Ankara | 1979 | Hikâye |
| Atatürk'ün Hayatı: Atatürk'ü Öğreniyorum | Serhat Dağıtım Yayınevi / İstanbul | 1981 | Diğer |
| Anadolu'ya Açılan Pencere | Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları / Ankara | 1982 | Hatıra |
| Babasını Arayan Çocuk | Serhat Dağıtım Yayınevi / İstanbul | 1982 | Hikâye |
| Keloğlan Masalları | Anadolu Yayıncılık / Ankara | 1982 | Derleme |
| Ali Cengiz Oyunu | Anadolu Yayıncılık / Ankara | 1984 | Masal |
| Anlı Şanlı Kahraman | Anadolu Yayıncılık / Ankara | 1984 | Masal |
| Büyülü Sofra | Anadolu Yayıncılık / Ankara | 1984 | Masal |
| Çil Horoz | Anadolu Yayıncılık / Ankara | 1984 | Masal |
| Görünmez Adam | Anadolu Yayıncılık / Ankara | 1984 | Masal |
| Keloğlan Deliler Ülkesinde | Anadolu Yayıncılık / Ankara | 1984 | Masal |
| Keloğlan Köse'ye Karşı | Anadolu Yayıncılık / Ankara | 1984 | Masal |
| Kırk Haramiler | Anadolu Yayıncılık / Ankara | 1984 | Masal |
| Küçük Mıstılıcık ile Lüplüp Dev | Anadolu Yayıncılık / Ankara | 1984 | Masal |
| Marifetli Hırsızlar | Anadolu Yayıncılık / Ankara | 1984 | Masal |
| Tablo Kavuk | Anadolu Yayıncılık / Ankara | 1984 | Masal |
| Tombul Çanak | Anadolu Yayıncılık / Ankara | 1984 | Masal |
| Üç Ahbap Çavuş | Anadolu Yayıncılık / Ankara | 1984 | Masal |
| Üç Hünerli Arkadaş | Anadolu Yayıncılık / Ankara | 1984 | Masal |
| Yarım Leblebi | Anadolu Yayıncılık / Ankara | 1984 | Masal |
| Karagöz ve Hacivat Serisi | Anadolu Yayıncılık / Ankara | 1985 | Hikâye |
| Efsaneleriyle Güzel Anadolumuz | Dolunay Yayınları / Kahramanmaraş | 1987 | Derleme |
| Beyaz Kanatlı Kuş | Kültür ve Turizm Bakanlığı / Ankara | 1990 | Roman |
| Çıtı Pıtı Hanım | Çocuk Vakfı Yayınları / İstanbul | 1991 | Masal |
| Evime Dönüyorum | Çocuk Vakfı Yayınları / İstanbul | 1991 | Roman |
| Gökten Üç Elma Düştü | Çocuk Vakfı Yayınları / İstanbul | 1991 | Masal |
| Mavi Kahkaha Çiçeği | Çocuk Vakfı Yayınları / İstanbul | 1991 | Masal |
| Anadolu Masalları 1 | Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları / İstanbul | 1993 | Masal |
| Anadolu Masalları 2 | Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları / İstanbul | 1993 | Masal |
| Anlı Şanlı Üç Yiğit Delikanlı | Biryay Yayıncılık / İzmir | 1994 | Masal |
| Çakmak ile Ahmak | Biryay Yayıncılık / İzmir | 1994 | Masal |
| Deliler Ülkesinde Gezen Adam | Biryay Yayıncılık / İzmir | 1994 | Masal |
| Kahraman Çil Horoz | Biryay Yayıncılık / İzmir | 1994 | Masal |
| Ne Gördün Ne Görmedin | Biryay Yayıncılık / İzmir | 1994 | Masal |
| Nerde Evim Barkım | Biryay Yayıncılık / İzmir | 1994 | Masal |
| Üç Köseye Bir Keloğlan | Biryay Yayıncılık / İzmir | 1994 | Masal |
| Altın Oğlan İle Altın Kız | Bilgi Yayınevi / İstanbul | 1998 | Masal |
| İncili Salkım | Bilgi Yayınevi / İstanbul | 1998 | Masal |
| Mercan Kız | Bilgi Yayınevi / İstanbul | 1998 | Masal |
| Sizin İçin: Çocuklara Şiirlerim | Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları / Ankara | 1998 | Şiir |
| Altın Öğütler | Nehir Yayınları / İstanbul | 1999 | Diğer |
| Anadolu Efsaneleri 1 | Nehir Yayınları / İstanbul | 1999 | Efsane |
| Anadolu Efsaneleri 2 | Nehir Yayınları / İstanbul | 1999 | Efsane |
| Ders Veren Türk Masalları | Nehir Yayınları / İstanbul | 1999 | Masal |
| Güle Güle Küçük Arkadaş | Bilgi Yayınevi / Ankara | 1999 | Roman |
| Aslan Pençeli Kedi | Kültür Kitap Sarayı / İzmir | 2000 | Roman |
| Dört İsimli Prenses | Nehir Yayınları / İstanbul | 2000 | Hikâye |
| El Evinde | Nehir Yayınları / İstanbul | 2000 | Hikâye |
| Kuş Seslerinden Korkan Çocuk | Nehir Yayınları / İstanbul | 2000 | Masal |
| Sahibini Unutmayan Köpek | Kültür Kitap Sarayı / İzmir | 2000 | Hikâye |
| Uçurtmam Birinci Olacak | Kültür Kitap Sarayı / İzmir | 2000 | Hikâye |
| Uğur Böceğinin Düğünü | Nehir Yayınları / İstanbul | 2000 | Hikâye |
| Belirli Günler, Haftalar ve Yurt Şiirleri | Kültür Kitap Sarayı / İzmir | 2001 | Şiir |
| Düş Yağmurları | Kültür Kitap Sarayı / İzmir | 2001 | Şiir |
| Eli Kılıçlı Kahraman Fare | Kültür Kitap Sarayı / İzmir | 2001 | Hikâye |
| Kar Beyaz | Kültür Kitap Sarayı / İzmir | 2001 | Roman |
| Korkak Tavşan | Kültür Kitap Sarayı / İzmir | 2001 | Masal |
| Ayşecik İle Fatmacık | Bilgi Yayınevi / İstanbul | 2002 | Masal |
| Balkan Seyahatnamesi | Etki Yayınları / İzmir | 2003 | Gezi Yazısı |
| Keloğlan'ın Oyunu İnsan Yapar Koyunu | Biryay Yayıncılık / İzmir | 2003 | Masal |
| Menekşe Yaprağından İncinen Kız | Biryay Yayıncılık / İzmir | 2003 | Masal |
| Aygar Dağı Mektupları | Yalaa Yayınları / İstanbul | 2006 | Mektup |
| Bal Kız İle Daloğlan | Nar Yayınları / İstanbul | 2008 | Masal |
| Türk Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Ansiklopedisi | Nar Yayınları / İstanbul | 2012 | Araştırma |
| Dedemin Denizaltısı | Rönesans Yayınları / İstanbul | 2017 | Roman |
İlişkili Maddeler
| Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
|---|---|---|---|---|
| 1 | GÖMÜTÜ | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 2 | SELMANİ/GİRYANİ, Selman Arız | d. 1945 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 3 | SEVGİ ÇIRAKMAN | d. 09.03.1972 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 4 | Aysel Gürel | d. 7 Şubat 1929 - ö. 17 Şubat 2018 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 5 | CEVDET HİKMET ASLANGÜL | d. 18.08.1929 - ö. 09.08.2012 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 6 | Hasan Vasfi Uçkan | d. 15 Ağustos 1929 - ö. 14 Mart 2014 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 7 | Osman Baymak | d. 13 Mayıs 1954 - ö. 13 Eylül 2018 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 8 | Tektaş Ağaoğlu | d. 3 Mart 1934 - ö. 8 Ocak 2018 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 9 | Nursel Saygıner | d. 15 Ocak 1959 - ö. 01 Şubat 2018 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 10 | Mehmet Ay | d. 1960 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
| 11 | Muammer Bilge | d. 1949 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
| 12 | Çınar Arıkan | d. 14 Kasım 1957 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
| 13 | Özlem Şekercioğlu Lesport | d. 1970 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 14 | Mehmet Atilla | d. 25 Ocak 1959 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 15 | Turan Yüksel | d. 18.04.1938 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 16 | Hasan Sever | d. 6 Mayıs 1972 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
| 17 | Aziz Nesin | d. 1916 - ö. 5 Temmuz 1995 | Madde Adı | Görüntüle |
| 18 | Hasan Fehmi Ege | d. 1902 - ö. 1978 | Madde Adı | Görüntüle |