Tarık Sipahi

Tarık 1000 Ziyad
(d. 25 Kasım 1946 / ö. 23 Ekim 2018)
Yazar, Ressam
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İstanbul'da dünyaya geldi. Annesi Nazmiye Hanım, babası memur İhsan Sipahi'dir. Şair Cevat Çapan eniştesidir. İlk, orta ve lise öğrenimini İstanbul'da yaptı. Beşiktaş Barbaros İlkokulundan sonra Şişli Ortakulunu bitirdi. Taksim Atatürk Erkek Lisesinden mezun oldu. Üniversite öğrenimini Ankara Üniversitesi Dil Tarih Coğrafya Fakültesi Sinoloji Böümünde tamamladı. Gazetelerde muhabir olarak çalıştı. Ansiklopedilerde araştırmacı sıfatıyla görev aldı. Mavi Radyo ve Metropol FM gibi yayın kurulıuşlarında programlar hazırladı. Edebiyat ve resimle yakından ilgilendi. Başta Express olmak üzere çeşitli aylık, haftalık dergilerde, günlük gazetelerinde yazdı. 1980'lerde yağlı boya tablolar yapmaya başladı. 1998 ve 1999 yıllarında resim sergileri açtı. Evli ve bir çocuk babası olan Tarık Sipahi, 23 Ekim 2018 tarihinde 72 yaşındayken hayatını kaybetti. Kabri Zincirlikuyu Mezarlığı'ndadır.

Edebiyat dünyasında hikâyeciliğiyle tanınan Tarık Sipahi esasen yazı hayatına şiirle başlamıştır. İlk şiiri 1991 yılında Argos dergisinde yayımlanmıştır. Sipahi, bir "şehirlipastoralşairöykücü" olarak tanımlanmıştır. Yazma eylemini ise ikinci bir yaşam olarak görmüştür. Express dergisindeki yazılarında "Tarık 1000 Ziyad" imzasını kullanmıştır. Bu dergideki yazılarını Hala Kitabı (1997)'nda toplamıştır. Sipahi, Köprücücesi (1998) ile adını duyurmuşur. Ateş, Köprücücesi'ni şu cümlelerle değerlendirmiştir: "Yazar tarihsel bir atmosferin kalıtları/izdüşümleri arasında soluk alıp verirken usundaki/imgelemindeki çağrışımlarla geçmişe, 'şimdi'den bir hayat veriyor kendi düşünselliğiyle. Bunu yaparken arkaik bir dil kullanma tehlikesine düşmüyor. Tarihsel gerçekliğin içinde hayali bir tarih -ve öznelerini- yorumladığını/anlattığını en baştan söyleyerek okurla anlaşıyor. En başından söylenmesi gerekeni, en sonunda söylemeyerek okuru düş kırıklığına uğratmıyor. Böylece okur, sarakaya alınmayı yaşamıyor. " (Ateş 1998). Kertenkele Kumu (1999)'nda yer alan metinlerin; Çanakkale ilinin Ayvacık kazasına bağlı, Behramkale, Kayalar, Bektaş, Kozlu, Menteşe, Sazlı ile Küçükuyuya bağlı Adatepe köylerinde 2001 yılında yapılan kazı araştırmalarında bulunan değişik zamanlara ait taş, mermer kil ve ahşap tabletlerden alınma olduğu belirtilmiştir. Benzer şekilde Dokuz Öpüşen Balık (2005) kitabının, Ayvalık civarındaki köylerde yapılan kazılarda bulunan ahşap ve mermer tabletlerde yazan hikâyelerden oluştuğu belirtilmiştir.

Dokuz Öpüşen Balık ve Oyunbozan ile Köprücücesi kitaplarının devamı niteliğindeki Lacivert Kedi (2007)'de, yeni bir karaktere rastlanılmaktadır: Bu lacivert kediden bir tane mi var, yoksa daha mı fazla, nasıl lacivertleşmiş, ne işe yarar, nerede bulunur; bu soruların cevapları bu kitapta bulunabilmektedir. Renkli Günler (2012) romanının arka planda; soğuk vapur iskeleleriyle, çığlık çığlığa martı sesleriyle, tekinsiz alt geçitleriyle, trafik keşmekeşinin gürültüsüyle, caddelerini hınca hınç dolduran ve sanki her an bireylere geç kalmışçasına iki yaka arasında koşuşturup duran insanlarıyla, meşhur “Şehr-i İstanbul” bu görüntüye uzaktan bakarken, bir yandan da bütün bu olup bitene kıs kıs gülüyor gibidir.

Kaynakça

Ateş, Erdal (1998) "Köprücücesi". Virgül. S. 11.

Yalçın, Murat (Ed.) (2010). "Sipahi, Tarık". Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. C. 2. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. s. 922.

http://www.milliyet.com.tr/gundem/tarik-sipahi-hayatini-kaybetti-2766713 {Erişim Tarihi: 01. 12. 2019]

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: İSA KOYUNCU
Yayın Tarihi: 03.12.2019
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Köprücücesi, Sırtoplayıcı, Kardansçıları ve ÖtekilerVega / İstanbul1994Hikâye
Hala Kitabıİyi Şeyler / İstanbul1997Diğer
KöprücücesiAtölye / Ankara1998Hikâye
Kertenkele KumuAtölye / Ankara1999Hikâye
Oyunbozan İle KöprücücesiTuruncu / İstanbul2003Roman
Dokuz Öpüşen BalıkÇitlenbik / İstanbul2005Hikâye
Lacivert KediÇitlenbik / İstanbul2007Hikâye
Dilsiz MartıPhoenix / İstanbul2009Roman
Ayazma Mahallesi Üsküdar-75Heyamola / İstanbul2010Diğer
Renkli GünlerTotem / İstanbul2012Roman

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1TARZÎ, Tarzî Mehmed Efendid. ? - ö. 1661-62Doğum YeriGörüntüle
2İlhan Geçerd. 1917 - ö. 19 Ocak 2004Doğum YeriGörüntüle
3FEYZÎ, İbrahim Feyzî Efendid. ? - ö. 1723-24?Doğum YeriGörüntüle
4Marsel Garipovd. 1 Mayıs 1946 - ö. -Doğum YılıGörüntüle
5SAĞLAMÎ, Mahmut Sağlamd. 25.03.1946 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6ÇARIKLI, Hıdır Vurald. 1946 - ö. 2005Doğum YılıGörüntüle
7Kaya Demirald. 1937 - ö. 7 Haziran 2018Ölüm YılıGörüntüle
8Sinan Tanyıldızd. 1952 - ö. 22 Mayıs 2018Ölüm YılıGörüntüle
9Aydın Boysand. 1921 - ö. 5 Ocak 2018Ölüm YılıGörüntüle
10Uğur Elhand. 29 Mayıs 1951 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Ege Erimd. 1980 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Gamze Güllerd. 1970 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Doğan Soydand. 01 Ağustos 1946 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Leyla Erbild. 12 Ocak 1931 - ö. 19 Temmuz 2013Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Osman Arpaçukurud. 1968 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16NİYÂZÎ, Niyâzî Çelebid. ? - ö. 1537Madde AdıGörüntüle
17Tarık Ziya Işınd. 1911 - ö. 1979Madde AdıGörüntüle
18Tarık Gülmend. 12 Temmuz 1951 - ö. ?Madde AdıGörüntüle