Madde Detay
Attila Tokatlı
(d. 1934 / ö. 21 Şubat 1988)
Çevirmen, Yazar, Sinema Yönetmeni
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Denizli’de doğdu. Atilla Tokatlı, sinema yönetmeni Erdoğan Tokatlı'nın kardeşidir. Galatasaray Lisesini bitirdi. Bir müddet İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümünde öğrenim gördü. 1956'da Paris’e gitti ve Sorbonne Üniversitesinde felsefe öğrenimi gördü. IDHEC Sinema Okulundan mezun oldu. 1960'ta Türkiye’ye geri döndü. 1961’de çektiği “Denize İnen Sokak” adlı filmi ile yurtiçi ve yurdışında çok sayıda ödüle layık görüldü. Atıf Yılmaz ve Kemal Tahir ile birlikte senaryo yazarlığı yaptı. 1972'de çektiği “İstanbul Mezarları” belgeseli Kültür Bakanlığı desteği ile çeşitli ülkelerde gösterildi. Elsa Triolet’den çevirdiği Beyaz At (1970) ile 1971 TDK Çeviri Ödülü'nü kazandı. 21 Şubat 1988 tarihinde İstanbul’da hayata veda etti.
Atilla Tokatlı'nın çevirileri şöyle sıralanabilir: Başkalarının Kellesi (M. Aymé’den, 1962), Afrika’da Millî Kurtuluş ve Sosyalizm Hareketleri (B. Davidson’dan, 1965), 1917 Rus Devrimi (F.-X. Coquin’den, 1966), Asya Tipi Üretim Tarzı ve Marksist Şemalara Göre Toplumların Evrimleri (M. Godelier’den, 1966), Hapishane Mektupları (A. Gramsci’den, 1966), Sosyalizm Açısından Cinsiyet ve Kadın (B. Muldworf’tan, 1966), Az Gelişmiş Ülkelerde Sosyalizm ve Köylüler (M. Harbi – R. Rodriguez’den, 1966), Türkiye Üzerine (Marx’tan, Selahattin Hilav ile, 1966), Düşman Topraklarımızda (1966), Savaş ve Barış (1982) (Aleksi Tolstoy’dan), Seçme Yazılar (1966), Felsefe Defterleri (1976) Halkın Dostları”nın Aslı Nedir ve Sosyal Demokratlara Karşı Nasıl Mücadele Etmektedirler (1979) (V.İ. Lenin’den), Paris Düşerken (Ehrenburg’dan, 1967), Ve Çeliğe Su Verildi (Ostrovski’den, 1968), Paris Komünü (G. Bourgin – A. Adamov’dan, G. Üstün ile, 1968), Bir Kızıl Barbar (R.M. Hostie’den, 1969), Benden Selam Söyle Anadolu’ya (D. Sotiriyu’dan, 1970), Çimento (F.V. Gladkov’dan, 1970), Foma (Gorki’den, 1970), Beyaz At (Elsa Triolet’den, 1970), Yalnız Adam – Kanun (Roger Vailland’dan, 1971), Çingenem (Z. Stancu’dan, 1971), Milyarder (M.S. Pierre’den, 1971), Koca Tanrının Yumruğu (J. Thompson’dan, 1972), Ve Çıplak Gelen Kadın (P. Ashe’ten, 1973), Suç Bankası (A. Randal-M. Diennet’den, 1973), Ekonomik Doktrinler Tarihi (H. Denis’ten, 1973), Bir Yoldur Uzar Gider (B.B. Benerci’den, 1973), Anicet (1974) – Kibar Semtler (R. Hakmen ile, 1986) (L. Aragon’dan), Pekin-Moskova Çatışması (J. Baby’den, 1974), Merihliler Geliyor (1974) – Mars’tan Gelen Ölüm (1983) (P. Randa’den), Polis Hikâyeleri (R. Bornichde’den, 1974), Uluslarararası İlişkiler Tarihi (V. Potyemkin vd.den, 1977), Para (P. Rey’den, 1978), Modern Mimarlığın Tarihi (L. Benevole’den, 1981), Trajedi (V. Mayakovski’den, 1982), Uzay Şeytanları (1983) – Evrenin Ucu (1984) (R. Laws’tan), Mikelanj: Seçme Mektuplar (1983), Latin Amerika’nın Kesik Damarları: Karşı Tarih (E. Galeano’dan, R. Hakmen ile, 1983), Çığlık (S. Chou’dan, 1983), Yaşamım ve Psikanaliz (S. Freud’dan, 1984), Ölü Ordunun Generali (I. Kadare’den N. Sander ile, 1986), Hazreti Muhammed (M. Rodinson’dan).
Atilla Tokatlı, edebiyat ve felsefe alanında yaptığı çevirilerin yanı sıra inceleme, ansiklopedi ve sözlük çalışmaları ile adını duyurmuştur. Devrimcinin Ölümü (1987) adlı romanında birbirinden çok farklı iki karakterin, Gelincik ile Ali’nin ilginç hikâyesini anlatmıştır. Ülkemizin çalkantılı dönemlerinde geçen bu romanda her bir karakterde o dönemin farklı bir yansımasını kendine has üslûbu ve kurduğu farklı diyaloglarla veren yazar, o günleri yaşamış olanlara hafıza tazeleme, döneme bizzat şahitlik etmemiş genç okurlara da o dönemle tanışma imkânı sunmaktadır.
Kaynakça
Tokatlı, Atilla (2010). Devrimcinin Ölümü. İstanbul: Kyrhos Yayınları.
https://www.turkedebiyatcilar.net/atilla-tokatli-kimdir-hayati-ve-eserleri [Erişim Tarihi: 13. 09. 2019]
https://www.biyografya.com/biyografi/4984 [Erişim Tarihi: 13. 09. 2019]
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: İSA KOYUNCUYayın Tarihi: 16.09.2019Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Yayın Tarihi: 16.09.2019Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
| Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
|---|---|---|---|
| Sosyalizm Nedir? | Düşün Yayınları / İstanbul | 1961 | Diğer |
| Dünya Yazarları ve Eserleri Ansiklopedisi | May Yayınları / İstanbul | 1967 | Diğer |
| Sovyet Şairleri Antolojisi | Öncü Kitabevi / İstanbul | 1968 | Antoloji |
| Ansiklopedik Felsefe Sözlüğü | Bilgi Yayınevi / İstanbul | 1973 | Diğer |
| Sosyalist Kültür Ansiklopedisi | May Yayınları / İstanbul | 1978 | Diğer |
| Eski Büyücülerden Çağdaş Darbecilere Gizli Örgütler | Hürriyet Yayınevi / İstanbul | 1979 | Diğer |
| Tarih Boyunca Politika | Hür Yayın / İstanbul | 1980 | Diğer |
| Çağdaş Diyalektiğin Kaynağı HEGEL | Yazko / İstanbul | 1981 | İnceleme |
| Devrimcinin Ölümü | Başak Yayınları / İstanbul | 1987 | Roman |
İlişkili Maddeler
| Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Nesrin Z. İnankul | d. 15 Mart 1956 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 2 | Mehmet Uyar | d. 10 Ocak 1960 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 3 | Durali Yılmaz | d. 21 Mart 1948 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 4 | KARA MEHMET, Mehmet Siligünlü | d. 1934 - ö. 09.09.2014 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 5 | NEVCİVAN, Nevcivan Özmerih | d. 1934 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 6 | ALİ, Ali Karabacak | d. 1934 - ö. 03.08.1978 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 7 | Osman Nebioğlu | d. 1912 - ö. 7 Kasım 1988 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 8 | Şehriyar | d. 1906 - ö. 18 Eylül 1988 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 9 | Abdurrahman Fehmi Bilgin | d. 1906 - ö. 1988 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 10 | Özlem Narin Yılmaz | d. 11 Ocak 1978 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
| 11 | Nihal Yeğinobalı | d. 16 Kasım 1927 - ö. 14 Mart 2020 | Meslek | Görüntüle |
| 12 | Kemal Demirel | d. 9 Eylül 1926 - ö. 4 Kasım 2009 | Meslek | Görüntüle |
| 13 | Zeki Teoman | d. 9 Mart 1912 - ö. 10 Mart 1990 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 14 | Hande Özcan | d. 1977 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 15 | İsmail Sulhi Coşkuner | d. 16 Ağustos 1945 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 16 | NÛRÎ, Tokatlı | d. 1824? - ö. 1884? | Madde Adı | Görüntüle |
| 17 | Attilâ Şenkon | d. 21 Ağustos 1962 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
| 18 | GEDÂÎ, Ahmed Beşiktaşlı (Tokatlı) | d. 1826 - ö. 1899 | Madde Adı | Görüntüle |