Madde Detay
Zehra Ünüvar
(d. 29 Şubat 1944 / ö. -)
Öğretmen, Yazar
(Çocuk Edebiyatı / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Zehra Ünüvar Manisa'nın Akhisar ilçesinde doğdu. İlkokulu Aksihar'da okudu. Liseyi Bolu Kız Öğretmen Okulu'nda tamamladı. Lise eğitimi sonrasında Manisa ilinin Saruhanlı ilçesinin Kepenekli köyüne öğretmen olarak atandı. İlk görev yeri Kepenekli köy okuludur. Sonrasında üniversite sınavını kazanıp İzmir Eğitim Enstitüsü Edebiyat Bölümü'nden mezun oldu. Üniversite yılları edebiyata olan ilgisini artırdı. Üniversitenin Uyanış dergisini çıkardı. Aynı zamanda dergi için yazılar da yazdı. Üniversiteden mezun olunca Kayseri Öğretmen Okuluna atandı. Okulun merkeze uzaklığından dolayı kendisiyle ve kitapları ile baş başa kalan Ünüvar, bu yıllarını okumaya ve kendini geliştirmeye adadı. Kayseri'den sonraki görev yeri Aksu'da öğretmenlik yaptığı yıllarda, aynı okulda matematik öğretmeni olan Mithat Bey ile evlendi. Dönemin siyasi ortamından dolayı eşiyle beraber çeşitli okullara sürgüne gönderildiler. Son sürgün yerleri Aydın oldu.
Zehra Ünüvar edebiyat dünyasına başlangıçta çeşitli dergilerde yayınlanan yazılarıyla girdi. Üç çocuk annesi olduğu için kitap yazmaya geç başladığını söyleyen Ünüvar'ın çocuklar ve gençler için pek çok masal, roman ve hikaye kitabı vardır. Ünüvar, öykü alanında çeşitli ödüller almıştır. Zehra Ünüvar halen çocuk edebiyatı alanında öykü ve masal yazmaya devam etmektedir.
Zehra Ünüvar hayatı boyunca edebiyat merkezi olarak görülen İstanbul, Ankara ve İzmir gibi şehirlerde yaşamamasına rağmen, Anadolu'da yaşayan ve yazan bir yazar olmasına rağmen özellikle çocuk edebiyatı alanında kendini bütün Türkiye'ye tanıtmıştır. Bunda en büyük etken hikayelerindeki olay zenginliği, Türkçeyi iyi kullanması ve samimi bir üslubunun olmasıdır. Bunun sebebini de mesleğinde aramak gerekir. Ünüvar, öğretmen olduğu için Anadolu'nun çeşitli okullarında görev yapmıştır. Bu sayede de Anadolu insanını yakından tanımıştır. Öğretmenlik mesleğinin verdiği zengin malzemeyi hikayelerinde kullanmayı bilmiştir.
Zehra Ünüvar'ın çocuk kitaplarının esas teması yitip giden değerlerin yok olmasını engellemek oluşturmaktadır. Çocuklara kültürel değerleri, didakliğin kuruluğuna düşmeden sıcak, samimi bir dil ile aktarmayı başarmıştır. Ünüvar eserlerini, sanat toplum içindir görüşüyle vermektedir. Yazar, Youtube'daki videosunda hikaye etme gücünü annesinden aldığını söylemiştir. Çünkü annesi çok anlatıcı bir kişiymiş. Bu sayede çocukluğunda annesinden hiç kimsenin bilmediği masallar, hikâyeler dinlemiştir. Hikaye uydurmayı annesinden öğrenmiştir.
Zehra Ünüvar kitap yazmaya geç başlamıştır. Bunu da üç çocuk annesi olmasına bağlamaktadır. Avukat, bankacı ve ekonomist olan üç çocuğunu yetiştirmekle, haftada otuz saat Türkçe dersi vermekle uğraştığı için yazarlığı sonraya ertelemiştir. Bu yüzden Ünüvar'a göre erkeklerin yazar olması daha kolaydır. Geç başladığı yazarlık hayatında Ömer Seyfettin öykü ödülünden Samim Kocagöz öykü ödülüne kadar yurtiçi yurtdışı pek çok ödül kazanmıştır.
Ünüvar'ın ilk kitabı 1998'de dergilerde yayınlanan hikayelerinin bir araya getirilmesiyle basılan Cilveli Kahve'dir. İlk kitabı çocuklar içindir. İlerleyen yıllarda gençlik, çocuk kitabı, masal, roman, bilmece gibi pek çok türde eser kaleme almıştır. Ünüvar, öykülerini dolambaçsız ve yalın bir dille anlatmayı tercih etmiştir. Yüklü bir sanat dilinin öyküyü de anlatımı da yorduğunu düşünmektedir. Öykünün gizemli bir evreni, içten bir sesi ve tatlı bir sesi olduğunu düşünmektedir.
Yazarın dile verdiği önem özellikle de çocuklar için yazdığı kitaplarında amacının çocuklara kendi dillerini sevmeyi öğretmek olmasından kaynaklanmaktadır. Türkçe öğretmeni olması da dil konusundaki hassasiyeti arttırmış olmalıdır. Yazara göre dilini öğrenmeye çalışan çocuğa, tekerleme, masal ve bilmeceler ile eğlenceli bir yol sunulmalıdır. Bunun yanısıra çocuk edebiyatı alanında yazılanlar çocuğu gönülden kavramalıdır. Hem aklına hem de duygularına birlikte seslenmelidir. Bunun yolu da Türkçeyi güzel kullanmaktan geçmektedir.
Zehra Ünüvar, çocuk edebiyatı alanında eser veren yazarlar arasında Türkçeyi özenli kullanması, çok sayıda eserinin olması ve masaldan hikayeye kadar pek çok türde eser vermesi ile dikkat çekmektedir.
Kaynakça
Akbaşak, Osman (2018). "Zehra Ünüvar - Vefa İstasyonu". https://www.youtube.com/watch?v=MrBfaLbwYeg [erişim tarihi: 25.03.2019]
Bozkurt, Hasan Cüneyt (2018). "Hasan Cüneyt Bozkurt Zehra Ünüvar’a Sordu". http://www.aksisanat.com/2018/03/12/hasan-cuneyt-bozkurt-zehra-unuvara-sordu/ [erişim tarihi: 25.03.2019].
Ünüvar, Zehra (2014). "Dijital Dünya ve Okul Öncesi, Çocuk Edebiyatı". Çocuk ve İlk Gençlik Edebiyatı Özel Sayısı Türk Dili Dergisi. 756: 448-452.
"Zehra Ünüvar" (2010). Egeli Kadın Yazarlar Platformu. http://egelikadinyazarlar.blogspot.com/2010/06/zehra-unuvar-manisa-ilinin-akhisar.html [erişim tarihi: 25.03.2019]
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: ARAŞ. GÖR. CENNET ALTUNDAŞYayın Tarihi: 19.07.2019Güncelleme Tarihi: 21.12.2020
Yayın Tarihi: 19.07.2019Güncelleme Tarihi: 21.12.2020
Güncelleme Tarihi: 21.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Cilveli Kahve | Bilgi Yayınevi / Ankara | 1998 | Hikâye |
Duma Duma Dum | Bilgi Yayınevi / Ankara | 1999 | Hikâye |
Uysal Dev | Bilgi Yayınevi / Ankara | 1999 | Hikâye |
Dedem Korkut | Bilgi Yayınevi / Ankara | 1999 | Hikâye |
Uykucu Ufuk | Bilgi Yayınevi / Ankara | 2001 | Hikâye |
Yaprakta Sevgi Büyütmek | Bilgi Yayınevi / Ankara | 2004 | Hikâye |
Bizim Fare TV Yıldızı | Bilgi Yayınevi / Ankara | 2006 | Hikâye |
Teptim Tekerlendi Öptüm Şekerlendi | Bilgi Yayınevi / Ankara | 2007 | Hikâye |
Bir Şampiyonluk Öyküsü | Bilgi Yayınevi / Ankara | 2007 | Hikâye |
Sakar Sincap | Bilgi Yayınevi / Ankara | 2009 | Hikâye |
Şahmaranı Yutmak | Cumhuriyet Kitapları / Ankara | 2009 | Hikâye |
Sihirli Sözcükler | Bilgi Yayınları / Ankara | 2009 | Hikâye |
Kuş Ağacı | Bilgi Yayınevi / Ankara | 2010 | Hikâye |
Seke Seke Ben Geldim | Kanguru Yayınları / Ankara | 2011 | Hikâye |
Meraklı Kediler | Say Yayınları / İstanbul | 2012 | Masal |
Yıldız Yağmuru | Say Yayınları / İstanbul | 2012 | Hikâye |
Bana Rüzgar Söyledi | Say Yayınları / İstanbul | 2012 | Hikâye |
Dikkat Ejderha Var | Say Yayınları / İstanbul | 2012 | Hikâye |
Serüvenci Güz Yaprakları | Say Yayınları / İstanbul | 2012 | Masal |
Burcu Kızın Bebekleri | Bilgi Yayınevi / Ankara | 2012 | Hikâye |
Parolamız Çikolata | Bilgi Yayınevi / Ankara | 2014 | Hikâye |
Hoş Geldin On Beş Yaş | Bilgi Yayınevi / Ankara | 2015 | Roman |
Kayıp Mahalle | Bilgi Yayınevi / Ankara | 2016 | Hikâye |
Acemi Korsan | Bilgi Yayınları / Ankara | 2017 | Hikâye |
Türk Destanları | Bilgi Yayınevi / Ankara | 2018 | Destan |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | SERÎ’Î, Hasan Serî’î Çelebi | d. ? - ö. 1607 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | İlhan Berk | d. 1918 - ö. 28 Ağustos 2008 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | SÂMÎ/NİYAZÎ, Abdurrahman Sami Efendi | d. 06.03.1879 - ö. 31.07.1934 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | FEDAÎ, Durmuş Ali Özkale | d. 1944 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Ahmet Emin Atasoy | d. 1944 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | HÜSEYİN, Hasan Hüseyin Şahin | d. 1944 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Mehmet Seyda | d. 15 Ağustos 1919 - ö. 13 Temmuz 1986 | Meslek | Görüntüle |
8 | Necati Tuncer | d. 17 Ocak 1953 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
9 | Nafize Öztok | d. 01 Temmuz 1929 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
10 | Şükran Oğuzkan | d. 1931 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | Naciye Poyraz Makal | d. 01 Ocak 1929 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | Aslı Der | d. 22 Temmuz 1975 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | HAMİYET ZEHRÂ HANIM | d. ? - ö. 1896\'dan sonra | Madde Adı | Görüntüle |
14 | ZEHRA KAYACIK | d. 1928 - ö. 13.11.2017 | Madde Adı | Görüntüle |
15 | ZEHRA BACI | d. 1870? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |