İhsan Üren

Yılmaz Divit, İÜ, İnsan Abi
(d. 24 Ağustos 1939 / ö. 12 Ekim 2014)
Edebiyat öğretmeni, şair, kitapçı
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Tekirdağ / Çorlu'da doğdu. Anne ve babası Çorlu'da çiftçilikle uğraşan Resmiye Hanım ve Eyüp Bey'dir. İlköğrenimini Çorlu'da tamamladı. Okumaya ve edebiyata merakı da ortaokul yıllarında başladı. Öğretmen olma isteğiyle Çanakkale İlköğretmen Okulu'na devam etti. Üren'in ilk şiiri "Çifte Perçin", 1956 yılında Edirne'de çıkan Damla dergisinde yayımlandı. 1958'de Çanakkale İlköğretmen Okulu'ndan mezun olduktan sonra Mardin Nusaybin'e edebiyat öğretmeni olarak tayin oldu ancak eğitimine devam etmek istediği için öğretmenliğe kısa bir süre ara verdi. 1961'de Bursa Eğitim Enstitüsü Edebiyat Bölümü'nden mezun oldu ve Kayseri'de Bünyan Ortaokulu'nda Türkçe Edebiyat öğretmeni olarak göreve başladı. Sonraki 20 sene boyunca Çanakkale Öğretmen Okulu ve 1973'te atandığı Bursa Kız Öğretmen Okulu'nda öğretmenlik yaptı. 1962'de resim öğretmeni Mesture Yerli ile evlendi. 1980 yılında eğitim sisteminden duyduğu rahatsızlık nedeniyle öğretmenliği bıraktı. 1981-1991 yılları arasında Çorlu'da kendi açtığı kitabevinde çalıştı. Emekliliğiyle birlikte yazınsal açıdan üretken bir döneme giren Üren, 1990 senesi içinde hem ilk şiir kitabı Sevmek Mevmek'i hem de Harman Yangını'nı yayımladı.1991'de hayatının sonuna dek yaşadığı ve yazınsal üretimine devam ettiği Bursa'ya yerleşti. Bursa'nın önde gelen entelektüellerinden biri olarak şehirdeki sanat ve edebiyat etkinliklerine katkılarda bulundu. 1950'lerin ikinci yarısından itibaren Akatalpa, Biçem, Yeni Biçem, Eliz, Düşlem gibi kuruluşunda katkısı olduğu edebiyat dergilerinin yanı sıra Karabük Postası ve Ankara Ekspres gibi gazeteler ile Yön, Kuzeysu, İzlek, Somut, Yedi Tepe ve Düşlem gibi dergilerde şiirlerini ve şiir eleştirilerini yayınladı. 1998 yılında "Şiirimizde Ufuk Turu" adını verdiği yılllık şiir seçkilerini hazırlamaya başladı. 1999-2007 yılları arasında Akatalpa dergisinin özel bir eki olarak yayınlanan bu seçkilerde, hem şairleri tanıttı hem de o senenin şiir tartışmalarına yer verdi. Edebiyatçılar Derneği ve Dil Derneği üyesi olan Üren, kişisel kitaplığında yer alan 1100 kadar kitabı Bursa Nilüfer Belediyesi tarafından kurulan Şiir Kütüphanesi'ne bağışladı. Kitaplığının ve eşinden kalan resim koleksiyonunun bir kısmı da bugün müze haline getirilen Mudanya'daki İhsan Üren Evi'nde yer almaktadır. 2005 yılında Bursa Yazın ve Sanat Derneği tarafından "Onur Ödülü"ne layık görülen Üren için 5 Mart 2010 tarihinde 8. TÜYAP Bursa Kitap Fuarı'nda katılımcılar arasında Rasim Dara'nın da bulunduğu "İhsan Üren'e Saygı" etkinliği düzenlendi ve şairin poetikası ile Bursa'ya katkıları tartışıldı.

Birçok şiir kitabı bulunan, evli ve 2 çocuk babası olan İhsan Üren, 12 Ekim 2014'te Bursa'da vefat etti.

Hem öğretmenlik hayatında hem de şiirlerinde toplumcu bir tavır sergileyen İhsan Üren, çeşitli dergilerde yayınlanan ilk şiirlerini topladığı Sevmek Mevmek'ten son şiir kitabı Sıradaki'ne dek biçimsel arayışlarını sürdürdü. 90'lı yılların ikinci yarısından sonra haikudan etkilenen şiirler de yazdı. Japongülü Gibi ve Milenyum Haikuları adlı kitaplarında bu ilginin ürünlerini görmek mümkündür. Nazım Hikmet, Garip akımı şairleri ve II. Yeni şiir akımından etkilendi. Sanatsal ilgi alanı modernist şiirden resme, geleneksel Japon şiirinden folklorik derlemelere, mitolojiden heykele dek uzanır. Şiir kitaplarında şiirlere çeşitli resimler de eşlik eder. Şiirlerinin konusunu toplumsal sorunlardan aldığı kadar bireysel yaşantısından da aldı. Otobiyografik öğelerin kuvvetli olduğu şiirlerinde kişisel açmazları, gündelik çelişkiler, emek, umut, aşk, acı, doğa ve yaşama sevinci gibi konulara değindi. Şiir eleştirilerinde zaman zaman polemikçi bir üsluba sahip olan Üren, yeni çıkan şiir kitaplarının ve dergilerde yayımlanan şiirlerin sıkı bir takipçisiydi. Mehmet H. Doğan'ın Kitap-lık dergisi için hazırladığı yıllık şiir antolojilerinden esinlenerek Akatalpa dergisi için hazırladığı yıllık seçkilerde, o yılın şiir tartışmaları, şairlerin şiirsel gelişimleri ve yaşam öyküleri hakkında bilgiler de verdi.

Kaynakça

"Özgeçmiş". http://www.ihsanuren.com/?sayfa=6 [erişim tarihi: 06.09.2019]

"İhsan Üren". https://www.biyografya.com/biyografi/8791[erişim tarihi:04.09.2019]

Topaloğlu, Enver (17 Mart 2018). "Haiku: Göz Kırpmanın Şiiri". Gazete Duvar. https://www.gazeteduvar.com.tr/kitap/2018/03/17/haiku-goz-kirpmanin-siiri/ [erişim tarihi: 04.09.2019]

Kayabaşı, Nahit (15 Ekim 2014). "İhsan Üren'i yitirdik". Bursa Olay Gazetesi. http://www.ihsanuren.com/Default.asp?sayfa=10&id=44 [erişim tarihi: 04.09.2019]

Elal, Melih (Mayıs 2003). "İhsan Üren Üzerine Bir Biyografi Denemesi". Akatalpa (41):3-6.

Üren, İhsan (Eylül 2002). "Dünya Şairi: Rumelili Nâzım Hikmet". Akatalpa (33):3-5.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: BAŞAK DENİZ ÖZDOĞAN
Yayın Tarihi: 09.09.2019
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Sevmek MevmekEkin Öğrenci Pazarı Yayınları / Bursa1990Şiir
Harman YangınıEkin Öğrenci Pazarı Yayınları / Bursa1990Şiir
Tanıklarıyla Balkan Türklerinden BilmecelerEkin Öğrenci Pazarı Yayınları / Bursa1991Derleme
Bilge ZakkumBiçem Yayınları / Bursa1992Şiir
Kirli CamRepta Yayınları / Bursa1993Şiir
Çiğ Bir ÇığSuteni Yayıncılık / Ankara1995Şiir
Gözyaşı ŞişesiSuteni Yayıncılık / Ankara1997Şiir
Japongülü Gibi: HaikularSuteni Yayıncılık / Ankara1997Şiir
Yaşamdan SavrulanSuteni Yayıncılık / Ankara1998Şiir
Milenyum HaikularıDoğa Yayıncılık / İstanbul2002Şiir
Sis Zaman Düş ZamanDoğa Yayıncılık / İstanbul2002Şiir
SıradakiAlp Yayınları / Bursa2011Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ÂRİF EFENDİd. ? - ö. 19. yy.Doğum YeriGörüntüle
2ATÂd. ? - ö. 19. yy.Doğum YeriGörüntüle
3SERVER ALİ BABAd. ? - ö. 1570/1571Doğum YeriGörüntüle
4URFANİ, Gazi Sarısakald. 1939 - ö. 1970Doğum YılıGörüntüle
5Abiş Kekilbayevd. 6 Aralık 1939 - ö. 10 Aralık 2015Doğum YılıGörüntüle
6Süreyya Eryaşard. 1939 - ö. 27 Ekim 2017Doğum YılıGörüntüle
7Bekir Sıtkı Erdoğand. 8 Aralık 1926 - ö. 24 Ağustos 2014Ölüm YılıGörüntüle
8Kemal Bekir Özmanavd. 1924 - ö. 13 Ocak 2014Ölüm YılıGörüntüle
9Özcan Ergüderd. 17 Temmuz 1929 - ö. 28 Temmuz 2014Ölüm YılıGörüntüle
10Suphi Saatçid. 1946 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Özcan Akbaşd. 1969 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Mehmet Okurd. 1 Ocak 1936 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Amil Çelebioğlud. 20 Nisan 1934 - ö. 02 Temmuz 1990Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Seyit Gökteped. 1983 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Rasim Özdenörend. 20 Mayıs 1940 - ö. 23 Temmuz 2022Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ZEYNEP YILMAZd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17Özlem N. Yılmazd. 1978 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18DİYARÎ, Songül Yılmazd. 1968 - ö. ?Madde AdıGörüntüle