YUSUF DEDE

(d. ?/1834 - ö. ?/1904-1905)
tekke şairi
(Tekke / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Yusuf Dede’nin hayatı hakkında geniş bir bilgi yoktur. Hilmî Yücebaş’ın Tekirdağlı Şairler adlı eserinde belirtildiğine göre Yusuf Dede, 19. asrın ikinci yarısında yaşamış Bektaşi şairlerinden olup 1834’te Tekirdağ’da doğmuş, Cemalî Baba ile aynı yıllarda yaşamış ve çok güzel şiirler yazmış olup 80 yaşında Tekirdağ’da tahminen 1904/1905 tarihinde vefat etmiştir (Oy 1995: 365). Aynı eserde iki nefesi verilmektedir. Şair her iki şiirinde de Yusuf Dede mahlasını kullanmıştır. 

Kaynakça

Ergun, Sadettin Nüzhet (1956). Bektaşi Kızılbaş Alevî Şairleri ve Nefesleri. İstanbul: yyy.

Koca, Turgut (1990). Bektaşi Şairleri ve Nefesleri. İstanbul: Naci Kasım İstanbul Maarif Kitaphanesi ve Matbaası.

Oy, Aydın (1995). Yüzyıllar Boyunca Tekirdağlı Şairler ve Yazarlar. İstanbul: Kaya Matbaacılık.

Yücebaş, Hilmî (1939). Tekirdağlı Şairler. İstanbul: Cumhuriyet Matbaası.

“Yusuf Dede, Tekirdağlı” (1998). Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi. C. 8. İstanbul: Dergâh Yay. 619.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. EMİNE ÇAKIR
Yayın Tarihi: 30.11.2014
Güncelleme Tarihi: 12.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Nefes

Tâ bezm-i ezelden var imanımız

Dergâhına senin Şah Seyyid Ali

 

Horasan erisin yok gümanımız

Dergâhına senin Şah Seyyid Ali

 

Rivayet eyledi Hazret-i Resûl

Hayderî yanında ola hep usul

 

Seni isteyenler eylesün duhul

Dergâhına senin Şah Seyyid Ali

 

Olisersin dedi kırklara Sertac

Rumelin küffarı lütfuna muhtaç

 

Yüz sürüb gelenler buldular ilaç

Dergâhına senin Şah Seyyid Ali

 

Dîn-i Muhammed-i eyledin ızhâr

Heybetinden dağlar tireşir her bâr

 

Derviş muhiblerin verdiler ikrar

Dergâhına senin Şah Seyyid Ali

 

Yusuf Dede’m eder keşf oldu merâm

Sırr-ı hakikati gösterdi Huda’m

 

Sürülür erkân-ı on iki imam

Dergâhına senin Şah Seyyid Ali 

Koca, Turgut (1990). Bektaşi Şairleri ve Nefesleri. İstanbul: Naci Kasım İstanbul Maarif Kitaphanesi ve Matbaası. 656-657.


Nefes

Arzumanım güzel şaha

Gidem dedim gidemedim

Ham insanı yola talip

Edem dedim edemedim

 

Tarikat imiş küllisi

Tasdikten imiş gelmesi

Her biri bir dağ elması

Yudam dedim yudamadım

 

Bizim ile ceme geldi

Edebi, erkânı gördü

Yular değil, zincir kırdı

Yedem dedim, yedemedim

 

Dağıldı, dağlara düştü

Erkânı gördü aklı şaştı

Bizim ile ceme düştü

Görem dedim göremedim

 

Yusuf Dede’m geldim şunda

Kazancın isterler anda

Meşayıh kulunca ben de

Gidem dedim gidemedim

Oy, Aydın (1995). Yüzyıllar Boyunca Tekirdağlı Şairler ve Yazarlar. İstanbul: Kaya Matbaacılık. 366.


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1CEMÂLÎ BABAd. 1836/7 - ö. 1915Doğum YeriGörüntüle
2İlhan Engind. 16 Mayıs 1925 - ö. 25 Aralık 1990Doğum YeriGörüntüle
3İhsan Ürend. 24 Ağustos 1939 - ö. 12 Ekim 2014Doğum YeriGörüntüle
4KÂBİL, Muhittînd. 1834-35? - ö. 1909-10Doğum YılıGörüntüle
5TEVFÎK, Hasand. 1834 - ö. 1908Doğum YılıGörüntüle
6KOLAĞASI ALİ RIZÂ EFENDİd. 1834-35 (?) - ö. 28 Haziran 1919Doğum YılıGörüntüle
7KÂBİL, Muhittînd. 1834-35? - ö. 1909-10Ölüm YılıGörüntüle
8TEVFÎK, Hasand. 1834 - ö. 1908Ölüm YılıGörüntüle
9KOLAĞASI ALİ RIZÂ EFENDİd. 1834-35 (?) - ö. 28 Haziran 1919Ölüm YılıGörüntüle
10KÂBİL, Muhittînd. 1834-35? - ö. 1909-10Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11TEVFÎK, Hasand. 1834 - ö. 1908Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12KOLAĞASI ALİ RIZÂ EFENDİd. 1834-35 (?) - ö. 28 Haziran 1919Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13KÂBİL, Muhittînd. 1834-35? - ö. 1909-10Madde AdıGörüntüle
14TEVFÎK, Hasand. 1834 - ö. 1908Madde AdıGörüntüle
15KOLAĞASI ALİ RIZÂ EFENDİd. 1834-35 (?) - ö. 28 Haziran 1919Madde AdıGörüntüle