Madde Detay
Mehmet Yaşın
(d. 1958 / ö. -)
akademisyen, köşe yazarı,şair
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Lefkoşa doğumlu Kıbrıslı Türk şair ve yazardır. Babası Kıbrıslı ünlü şair ve yazar Mustafa Özker Yaşındır. 1976’da Türkiye’ye gelerek Ankara Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümünü bitirmiştir. İlk şiir kitabı 1984'te çıkan Sevgilim Ölü Asker zararlı bulunarak 1986'da sınır dışı edilmiştir. Bu tarihten sonra İngiltere'ye giderek, Birmingham Üniversitesinde yüksek lisans eğitimini tamamlamıştır. Kıbrıslı ve Türk edebiyatı ile kültürleri konusundaki çalışmasıyla, Londra Middlesex Üniversitesi'nden doktora derecesi aldıktan sonra, (Işık: 3829) 1996'dan itibaren Cambridge’ye yerleşerek burada minör edebiyat ve çeviri incelemeleri üzerine çalışmalar yapan Yaşın, 2002'den beri Cambridge, Londra ve İstanbul gibi şehirde yaşamaktadır (Yaşın 2007: 1).
Sevgilim Ölü Asker ile 1985 Akademi ve A. Kadir Şiir Ödülü; Soydaşınız Balık Burcu ile 1995 Cevdet Kudret Roman Ödülü, Kıbrıs Şiir Antolojisi adlı çalışmasıyla 2005 Memet Fuat Eleştiri ve İnceleme Ödülü almıştır.
Sevgilim Ölü Asker kitabıyla birlikte Kıbrıs'taki resmi Türk tezini reddeden 'red cephesinde' yer aldığı eleştirileri yapılmıştır (Azgın 1987:10). Yaşın'a göre ortak bir Kıbrıs Türk Antolojisi ve çalışmaları yoktur. Yaşın Modern Kıbrıs şiirinin Türkiye'deki şiirin kopyası olması yerine Kıbrıslılar'ın özgün kimliğiyle, evrensel ve insancıl değerleri yansıtan somut bir şiir olması gerektiğini savunur (Yaşın 1987:15). Poeturka adlı deneme kitabında Türk şiirindeki klişeleşmiş bazı yaklaşımları eleştirmektedir. ’’Türk şiiri’’ ve ‘’Akdeniz Kimliği’’ gibi kavramları yeniden ele alır. Hazırladığı Kıbrıslı Türk Şairler Antolojisi onun yaşadığı Kıbrıs’ın kozmopolit şiir birikimini ve çeşitli kültürlerin ürünü olan şiirleri tarihsel bir çerçevede ele almaktadır (Yalçın 2010: 560). Bu antolojide ilk defa ‘’azınlık edebiyatı ve Merkez-çevre Kuramı’’ kavramlarını eserinde uygulamalı olarak kullanmıştır. Soydaşınız Balık Burcu romanında Türk edebiyatında kozmopolit, her toprağa bir parça ait olan azınlıkların romanını yazmıştır.
1979'dan itibaren şiirleri dergi ve gazetelerde görülmeye başlamıştır (Yalçın 2010: 560). İlk şiirlerinde yalın bir dil kullanan şair lirik şiirlerden giderek Akdeniz mitolojisi ve dinsel duygularla yoğrulan bir şiire doğru yönelmiştir. Bu ilk dönemden sonra iktidarla ve milli duygularla hesaplaşmaya girmiştir. Akdeniz’in Türk ve Yunan kültürünü harmanlar, şiirlerinde dramatik ve anlatımı öne çıkaran bir lirizm vardır.Yaşın resmi sitesinde Üvey anadil, merkez-çevre kuramı ve azınlık edebiyatı gibi kavramlar üzerine şiirlerinde durduğunu belirtir ( Yaşın 2018). Şiirlerindeki bu yapı romanlarında da izlek olarak yer alır. Özellikle 80’lerden sonra artan ruhsalcı/içselci eğilime yakınlık duymamıştır. Sezai Sarıoğlu Yaşın’ın şiirinin zeki, benmerkezci bir şiir olduğunu belirtir (Sarıoğlu 1996: 24). Bunun yanında Koçak'a göre Yaşın yersizliğin/yursuzluğun şiirini yazmıştır. Onun şiiri 80 kuşağından sonra ortaya çıkan ruhsalcı, içselci şiire hiç yönelmeyerek soyutu reddeder (Koçak 2002: 27).
Kaynakça
Azgın, Bekir (1987). ''Kıbrıs Türk Şiiri''. Varlık. 955: 10.
Işık, İhsan (2006) Türkiye Edebiyatçılar Ve Kültür Adamları Ansiklopedisi. Cilt 9. Ankara: Elvan Yay. 3829.
Koçak, Orhan (2002). ''Adı Kayıplar Listesinde''. Virgül. 50: 27.
Sarıoğlu. Sezai (1996). ‘’Ada Sahillerinde Kendini Bekleyen Şiirler''. Cumhuriyet Gazetesi-Kitap Eki. Sayı 35: 24.
Yalçın, Murat (2010). Tanzimat’tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. Cilt 2. İstanbul: Yapı Kredi Yay. 560.
Yaşın, Mehmet (1987). ''..ve türkiyeli olmadan türk edebiyatında olmak.'' Varlık. 955: 14.
Yaşın, Mehmet (2007). Toplu Yazılar (1978-2005). İstanbul: Everest Yayın.
Yaşın, Mehmet (2018). ‘’ Yaşamöyküsü’’. http://www.mehmetyashin.com/ing/biography.htm. [erişim tarihi: 10.08.2018]
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: TUĞRUL BAKIRYayın Tarihi: 09.03.2019Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Yayın Tarihi: 09.03.2019Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Sevgiim Ölü Asker | Adam / Kıbrıs | 1984 | Şiir |
Işık-Merdiven | Adam / İstanbul | 1986 | Şiir |
Pathos | Adam / İstanbul | 1990 | Şiir |
Sözverici Koltuğu | Adam / İstanbul | 1993 | Şiir |
Kıbrıslıtürk Şiiri Antolojisi | Yapı Kredi / İstanbul | 1994 | İnceleme |
Poeturka | Adam, Yitik Ülke / İstanbul | 1995 | Deneme |
Hayal Tamiri | Adam / İstanbul | 1998 | Şiir |
Eski Kıbrıslı Şiiri Antolojisi | Yapı Kredi / İstanbul | 1999 | İnceleme |
Adı Kayıplar Listesinde | Yapı Kredi / İstanbul | 2002 | Şiir |
Kozmopoetika | Yapı Kredi / İstanbul | 2002 | Deneme |
Soydaşımız Balık Burcu | Yapı Kredi / İstanbul | 2003 | Roman |
Sınırdışı Saatler | Everest, Yapı Kredi / İstanbul | 2003 | Roman |
Diller ve Kültürler Arası Bir Edebiyat İncelemesi: Kıbrıs Şiiri Antolojisi: MÖ 9. yy.-MS 20. yy. | Adam / İstanbul | 2005 | İnceleme |
Toplu Şiirler: 1977-2002 | Everest / İstanbul | 2007 | Şiir |
Turuncu Kuş | Everest / İstanbul | 2007 | Şiir |
Toplu Yazılar: 1978-2005 | Everest / İstanbul | 2007 | Deneme |
Kalbi Durmuş Zamanda | Everest / İstanbul | 2009 | Şiir |
Evden Kaçan Çocuk | Yapı Kredi / İstanbul | 2013 | Şiir |
Dokuz Şiir Kitabı – Toplu Şiirler: 1975-2013 | Yapı Kredi / İstanbul | 2014 | Şiir |
Sarı Kehribar | Yapı Kredi / İstanbul | 2014 | Roman |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | HİLMÎ EFENDİ, Hasan | d. 1782 - ö. 1847 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Özden Nazım Selenge | d. 1947 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | ÂSIM, Kıbrıslı | d. ? - ö. 19.yy. | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | HARUN, Harun Arat | d. 1958 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Seval Esaslı | d. 08 Ağustos 1958 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Enver Ercan | d. 21 Ocak 1958 - ö. 22 Ocak 2018 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Necdet Neydim | d. 18 Haziran 1955 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
8 | YETİK OZAN/FİRKATÎ, Turgut Günay | d. 17.07.1942 - ö. 13.12.1978 | Meslek | Görüntüle |
9 | Köksal Alver | d. 26 Nisan 1970 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
10 | Berkun Oya | d. 3 Mart 1977 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | İsmail Akçay | d. 02 Ocak 1942 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | Orhan Çetinbilek | d. 17 Şubat 1963 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | Mehmet Vehbi Nacar | d. 01 Ocak 1946 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
14 | BEDRİ YÜCESU, Mehmet Bedri Yücesu | d. 1901 - ö. 12.11.1998 | Madde Adı | Görüntüle |
15 | Mehmet İhsan Tatari | d. 25 Temmuz 1980 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |