Mehmet Yaşın

(d. 1958 / ö. -)
akademisyen, köşe yazarı,şair
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Lefkoşa doğumlu Kıbrıslı Türk şair ve yazardır. Babası Kıbrıslı ünlü şair ve yazar Mustafa Özker Yaşındır. 1976’da Türkiye’ye gelerek Ankara Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümünü bitirmiştir. İlk şiir kitabı 1984'te çıkan Sevgilim Ölü Asker zararlı bulunarak 1986'da sınır dışı edilmiştir. Bu tarihten sonra İngiltere'ye giderek, Birmingham Üniversitesinde yüksek lisans eğitimini tamamlamıştır. Kıbrıslı ve Türk edebiyatı ile kültürleri konusundaki çalışmasıyla, Londra Middlesex Üniversitesi'nden doktora derecesi aldıktan sonra, (Işık: 3829) 1996'dan itibaren Cambridge’ye yerleşerek burada minör edebiyat ve çeviri incelemeleri üzerine çalışmalar yapan Yaşın, 2002'den beri Cambridge, Londra ve İstanbul gibi şehirde yaşamaktadır (Yaşın 2007: 1).

Sevgilim Ölü Asker ile 1985 Akademi ve A. Kadir Şiir Ödülü; Soydaşınız Balık Burcu ile 1995 Cevdet Kudret Roman Ödülü, Kıbrıs Şiir Antolojisi adlı çalışmasıyla 2005 Memet Fuat Eleştiri ve İnceleme Ödülü almıştır.

Sevgilim Ölü Asker kitabıyla birlikte Kıbrıs'taki resmi Türk tezini reddeden 'red cephesinde' yer aldığı eleştirileri yapılmıştır (Azgın 1987:10). Yaşın'a göre ortak bir Kıbrıs Türk Antolojisi ve çalışmaları yoktur. Yaşın Modern Kıbrıs şiirinin Türkiye'deki şiirin kopyası olması yerine Kıbrıslılar'ın özgün kimliğiyle, evrensel ve insancıl değerleri yansıtan somut bir şiir olması gerektiğini savunur (Yaşın 1987:15). Poeturka adlı deneme kitabında Türk şiirindeki klişeleşmiş bazı yaklaşımları eleştirmektedir. ’’Türk şiiri’’ ve ‘’Akdeniz Kimliği’’ gibi kavramları yeniden ele alır. Hazırladığı Kıbrıslı Türk Şairler Antolojisi onun yaşadığı Kıbrıs’ın kozmopolit şiir birikimini ve çeşitli kültürlerin ürünü olan şiirleri tarihsel bir çerçevede ele almaktadır (Yalçın 2010: 560). Bu antolojide ilk defa ‘’azınlık edebiyatı ve Merkez-çevre Kuramı’’ kavramlarını eserinde uygulamalı olarak kullanmıştır. Soydaşınız Balık Burcu romanında Türk edebiyatında kozmopolit, her toprağa bir parça ait olan azınlıkların romanını yazmıştır.

1979'dan itibaren şiirleri dergi ve gazetelerde görülmeye başlamıştır (Yalçın 2010: 560). İlk şiirlerinde yalın bir dil kullanan şair lirik şiirlerden giderek Akdeniz mitolojisi ve dinsel duygularla yoğrulan bir şiire doğru yönelmiştir. Bu ilk dönemden sonra iktidarla ve milli duygularla hesaplaşmaya girmiştir. Akdeniz’in Türk ve Yunan kültürünü harmanlar, şiirlerinde dramatik ve anlatımı öne çıkaran bir lirizm vardır.Yaşın resmi sitesinde Üvey anadil, merkez-çevre kuramı ve azınlık edebiyatı gibi kavramlar üzerine şiirlerinde durduğunu belirtir ( Yaşın 2018). Şiirlerindeki bu yapı romanlarında da izlek olarak yer alır. Özellikle 80’lerden sonra artan ruhsalcı/içselci eğilime yakınlık duymamıştır. Sezai Sarıoğlu Yaşın’ın şiirinin zeki, benmerkezci bir şiir olduğunu belirtir (Sarıoğlu 1996: 24). Bunun yanında Koçak'a göre Yaşın yersizliğin/yursuzluğun şiirini yazmıştır. Onun şiiri 80 kuşağından sonra ortaya çıkan ruhsalcı, içselci şiire hiç yönelmeyerek soyutu reddeder (Koçak 2002: 27).

Kaynakça

Azgın, Bekir (1987). ''Kıbrıs Türk Şiiri''. Varlık. 955: 10.

Işık, İhsan (2006) Türkiye Edebiyatçılar Ve Kültür Adamları Ansiklopedisi. Cilt 9. Ankara: Elvan Yay. 3829.

Koçak, Orhan (2002). ''Adı Kayıplar Listesinde''. Virgül. 50: 27.

Sarıoğlu. Sezai (1996). ‘’Ada Sahillerinde Kendini Bekleyen Şiirler''. Cumhuriyet Gazetesi-Kitap Eki. Sayı 35: 24.

Yalçın, Murat (2010). Tanzimat’tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. Cilt 2. İstanbul: Yapı Kredi Yay. 560.

Yaşın, Mehmet (1987). ''..ve türkiyeli olmadan türk edebiyatında olmak.'' Varlık. 955: 14.

Yaşın, Mehmet (2007). Toplu Yazılar (1978-2005). İstanbul: Everest Yayın.

Yaşın, Mehmet (2018). ‘’ Yaşamöyküsü’’. http://www.mehmetyashin.com/ing/biography.htm. [erişim tarihi: 10.08.2018]

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: TUĞRUL BAKIR
Yayın Tarihi: 09.03.2019
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Sevgiim Ölü AskerAdam / Kıbrıs1984Şiir
Işık-MerdivenAdam / İstanbul1986Şiir
PathosAdam / İstanbul1990Şiir
Sözverici KoltuğuAdam / İstanbul1993Şiir
Kıbrıslıtürk Şiiri AntolojisiYapı Kredi / İstanbul1994İnceleme
PoeturkaAdam, Yitik Ülke / İstanbul1995Deneme
Hayal TamiriAdam / İstanbul1998Şiir
Eski Kıbrıslı Şiiri AntolojisiYapı Kredi / İstanbul1999İnceleme
Adı Kayıplar ListesindeYapı Kredi / İstanbul2002Şiir
KozmopoetikaYapı Kredi / İstanbul2002Deneme
Soydaşımız Balık BurcuYapı Kredi / İstanbul2003Roman
Sınırdışı SaatlerEverest, Yapı Kredi / İstanbul2003Roman
Diller ve Kültürler Arası Bir Edebiyat İncelemesi: Kıbrıs Şiiri Antolojisi: MÖ 9. yy.-MS 20. yy.Adam / İstanbul2005İnceleme
Toplu Şiirler: 1977-2002Everest / İstanbul2007Şiir
Turuncu KuşEverest / İstanbul2007Şiir
Toplu Yazılar: 1978-2005Everest / İstanbul2007Deneme
Kalbi Durmuş ZamandaEverest / İstanbul2009Şiir
Evden Kaçan ÇocukYapı Kredi / İstanbul2013Şiir
Dokuz Şiir Kitabı – Toplu Şiirler: 1975-2013Yapı Kredi / İstanbul2014Şiir
Sarı KehribarYapı Kredi / İstanbul2014Roman

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Tamer Öncüld. 3 Ekim 1960 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2KENZÎ, İbrahim Kasımd. 1796 - ö. 1839Doğum YeriGörüntüle
3Taner Baybarsd. 18 Haziran 1936 - ö. 20 Aralık .2010Doğum YeriGörüntüle
4Betül Sayınd. 1958 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5NEBATALİ ALİZADEd. 1958 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6NESİMİ, Nesimi Küçükd. 1958 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Ahmet Hamit Ongunsud. 1885 - ö. 29 Ağustos 1967MeslekGörüntüle
8Yüksel Pazarkayad. 24 Şubat 1940 - ö. ?MeslekGörüntüle
9Murat Aykaç Erginözd. 21 Nisan 1944 - ö. ?MeslekGörüntüle
10İsmail Karakurtd. 1964 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Mehmet Salihoğlud. 25 Aralık 1922 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Sadullah Kutluerd. 8 Haziran 1921 - ö. 19 Haziran 2006Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13Tahir Alangud. 24 Aralık 1915 - ö. 19 Haziran 1973Madde AdıGörüntüle
14Mehmet Erdoğand. 19 Şubat 1961 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15Sezai Karakoçd. 1933 - ö. 16 Kasım 2021Madde AdıGörüntüle