Madde Detay

Tam adı Zeliha Sevim Burak. Aysel Kudret Hanım (Anne Marie Mandil) ile kılavuz kaptan Seyfullah Mehmet Burak’ın (Seyfi Kaptan) kızı. İlkokulu Nakkaştepe 45. İlkokulu’nda bitirdi. Alman Lisesi’nin orta bölümünden sonra çalışmaya başladı. Mankenlik, terzilik, kitabevlerinde tezgâhtarlık yaptı, kendi açtığı giyimevini yönetti. İlk evliliğini keman sanatçısı Orhan Borar’la yaptı. Bu evliliğinden oğlu Karaca Borar dünyaya geldi. İkinci eşi ressam Ömer Uluç’tan ise Elfe adında bir kızı oldu. Kalp ameliyatı geçirmek üzere yattığı Haseki Hastanesi’nde ameliyat edilemeden 30 Aralık 1983’te öldü. 5 Ocak 1984’te Nakkaştepe Mezarlığı’nda toprağa verildi.

1951’de Yeni İstanbul gazetesinde çıkan ilk öyküsü “Büyük Günah”, gazetenin katıldığı Dünya Hikâyeleri Yarışması’nda ilk altı içine girdi. Daha sonra bazı öyküleri Ulus ve Milliyet gazetelerinde, Yenilik ve Türk Dili dergilerinde yayımlandı. “İlk ciddi eserim” dediği Yanık Saraylar 1965’te basıldığında yarattığı tartışmalar ve çektiği ilgiyle yılın edebiyat olayı sayıldı; Türk öykücülüğündeki modern yönelişler içinde ayrı bir yeri olduğu kabul edildi. Altı öyküden oluşan kitap için Asım Bezirci, “bilinç akışının başarılı örneklerinden” değerlendirmesini yaptı; yazarın simgeler, alegoriler çerçevesinde hareket ettiğini öne sürdü. Murat Belge ise Bezirci’ye karşı çıkarak Burak’ın simge, alegori gibi edebiyat terimleriyle uğraşamayacak kadar başına buyruk bir sanatçı olduğunu savundu. Selim İleri’ye göre ise “Meydan savaşlarının kılıç artıkları, Bağlarbaşı-Kısıklı tramvayları, Baron Bahar’lar, Tevrat, günah dolu sahneler, çocuk kalmış kadınlar, mutsuz ve alkole sığınmış başka kadınlar, yakışıklı fakat acımasız erkekler kol geziyordu” Burak’ın öykülerinde.

Burak yapıtlarının içeriğini “Kendimi anlatıyorum hikâyelerimde, başka kılıklara girerek, bütün özlemlerimi harekete geçirerek, ne olduğumu, ne olacağımı kestirmeye çalışarak, evhamlarımı, korkularımı körükleyerek, yangına koşarmışcasına” sözleriyle; öykücülük anlayışını ise “Hikâye insanın doğduğu günden ölümüne kadar yürüdüğü yolda kendi kendine konuşmasıdır” şeklinde dile getirdi. Levanten kültürünün ruhunu yansıtan yapıtlarında yer yer Tevrat’ın anlatımından yararlandı. Sözdizimi ve yazım kurallarını zorlayarak yer yer şiire yaklaşan bir anlatım oluşturdu. İlk öykü kitabı Yanık Saraylar (1965) ile beklediği ilgiyi göremeyen Sevim Burak, dönemin prestijli ödüllerinden Sait Faik Armağanı'nı Memet Fuat ve Behçet Necatigil'in oylarına rağmen alamaz. Yaşadığı hayal kırıklığı sebebiyle uzun bir suskunluk dönemine girer ve on yedi yıl hiçbir şey yayımlamamak üzere sessizce edebiyat ortamını protesto eder. Kitaplarıyla edebiyat ödüllerine katılmaz.

1982’de Sahibinin Sesi adlı oyunu ve Afrika Dansı adlı ikinci öykü kitabı yayımlanır. Ölümünden bir yıl sonra Everest My Lord/İşte Baş, İşte Gövde, İşte Kanatlar adlı oyunu, oğlu Karaca’ya yazdığı mektuplar Mach I’dan Mektuplar 1990 yılında okurla buluşur. Yarım kalmış romanı Ford Mach I ise Nilüfer Güngörmüş Erdem tarafından 2003 yılında yayıma hazırlanır. Sahibinin Sesi 1985’te Devlet Tiyatroları’nda sahnelenir. Oyunları ölümünden sonra farklı yorumlarla çeşitli tiyatrolar tarafından defalarca oynanan Burak, yapıtları ve ayrıksı kişiliğiyle Türk edebiyatının en ilgi çekici yazarlarından biri olarak değerlendirildi. Sevim Burak'ın daha geniş bir okur kitlesiyle buluşması kitaplarının Yapı Kredi Yayınları'ndan çıktığı döneme rastlar. Nilüfer Güngörmüş Erdem'in tamamlanmamış Ford Mach I'I hazırlaması Sevim Burak edebiyatını yeniden değerlendirme imkânı sunar. 2000'li yıllar aynı zamanda Sevim Burak çalışmalarının ivme kazandığı yıllardır.