Rasim Haşmet

Rasim Hikmet
(d. 1888 / ö. 1919)
gazeteci, öğretmen, yazar, şair
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Zekiye Hanım ile tüccar Haşmet Bey’in oğludur. Selanik’te Fransız mektebini bitirdikten sonra İstanbul Hukuk Mektebi’nde öğrenimini tamamlamış, bir süre İzmir’de öğretmenlik yapmıştır. 1909 yılında Selanik’te kurulan “Sosyalist Amele Heyet-i Müttehidesi”ne katılan yazar, bu federasyonun yayın organı olan Amele gazetesinin yazı işlerini yönetmiştir. Balkan savaşının çıkması üzerine 1913 yılında İstanbul’a gelen Rasim Haşmet, Konya (1915-1917) ve İstanbul Gelenbevî Sultanîlerinde (1917-1919) felsefe öğretmenliği yapmıştır. Konya’da bulunduğu zamanlarda İttihat ve Terakki’nin çıkardığı Osmanlı gazetesini yöneten yazar, 1919 yılında vefat etmiştir. (Bezirci 1997: 115-116; Kurdakul 1973: 323, Tunçay 2009: 93)

Rasim Haşmet, Türkiye’nin ilk sosyalist şair ve gazetecisi olarak kabul edilir. (Bezirci 1997: 115) Öğrencilik yıllarından itibaren yazılar kaleme alan Rasim Haşmet, “Rasim Hikmet” imzasını da kullanmıştır. Yazı ve şiirleri -bazıları Selanik’te yayımlanan- Yeni Asır, Bahçe, Genç Kalemler, Yeni Felsefe, Eşref, Musavver Eşref, Rebab, Resimli Kitap, Hale, Tenkit, Zekâ gibi gazete ve dergilerde yayımlanır. Bunun yanı sıra özellikle 1911’de yayımlanan Yeni Felsefe dergisindeki “Mezahib-i İçtimaiye” başlıklı yazı dizisiyle tanınmıştır. (Bezirci 1997: 116; Kurdakul 1973: 323) Gazete ve dergilerde yayımlanan yazı ve şiirlerinin dışında kitap boyutunda bir eserine ulaşamadığımız Rasim Haşmet’in şiirlerinde genellikle sosyal ve siyasi temalar öne çıkmaktadır. Asım Bezirci’ye göre “Rasim Haşmet’in şiirleri estetik yönden zayıf da olsa, içerik yönünden güçlüdür. Ayrıca, sosyalist edebiyatımızın ilk örnekleri olmaları ve çağlarına göre sade bir dille yazılmaları dolayısıyla önemleri büyüktür”. (Bezirci 1997: 118)

Kaynakça

Kurdakul, Şükran (1973). “Rasim Haşmet”. Şairler ve Yazarlar Sözlüğü. Ankara: Bilgi Basımevi.

Bezirci, Asım (1997). Halk ve Sosyalizm İçin Kültür ve Edebiyat. İstanbul: Evrensel Kültür Kitaplığı.

Tunçay, Mete (2009). Türkiye’de Sol Akımlar (1908-1925) Cilt I. İstanbul: İletişim Yayınları.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. TANER TUNÇ
Yayın Tarihi: 15.11.2019
Güncelleme Tarihi: 12.12.2022

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1TAYYİB, Selaniklid. ? - ö. 1843 ds.Doğum YeriGörüntüle
2DÂNİŞ, Hasand. 1833 - ö. 1876Doğum YeriGörüntüle
3Münevver Ayaşlıd. 1906 - ö. 20 Ağustos 1999Doğum YeriGörüntüle
4ÖRGEEVREN/SINDIRGILI SÜREYYA, Ahmed Süreyya Örgeevrend. 13.04.1888 - ö. 07.08.1969Doğum YılıGörüntüle
5BEKİR SIDKI SAYARd. 1888 - ö. 1937Doğum YılıGörüntüle
6MAHİRİ, Mehmet Özkoluaçıkd. 1888 - ö. 10.02.1952Doğum YılıGörüntüle
7ÇELEBİ-ZÂDE HALÎL EFENDİ, Halîld. 1864 - ö. 1919Ölüm YılıGörüntüle
8ALİ ULVÎ BABA, Mehmed Ali Çerkeşîd. 1864? - ö. 1919Ölüm YılıGörüntüle
9Hasan Remzid. 1871 - ö. 1919Ölüm YılıGörüntüle
10HASÎB, Uşşâkî-zâde Seyyid İbrahimd. Ocak 1664 - ö. 24 Haziran 1724MeslekGörüntüle
11Mustafa Gönüld. 20 Ağustos 1929 - ö. 2010MeslekGörüntüle
12Ülkü Uluırmakd. 10 Eylül 1939 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Necip Türkçüd. 1872 - ö. 22 Şubat 1950Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Emine Semiyed. 28 Mart 1864 - ö. 1944Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Şemsettin Samid. 1 Haziran 1850 - ö. 18 Haziran 1904Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16RÂSİM, Râsim Paşad. 1826 - ö. 1891Madde AdıGörüntüle
17RASİM, Rasim Kılıçeld. 1945 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18Hikmet Feridun Esd. 1909 - ö. 6 Haziran 1992Madde AdıGörüntüle