Madde Detay
Rasim Haşmet
Rasim Hikmet
(d. 1888 / ö. 1919)
gazeteci, öğretmen, yazar, şair
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Zekiye Hanım ile tüccar Haşmet Bey’in oğludur. Selanik’te Fransız mektebini bitirdikten sonra İstanbul Hukuk Mektebi’nde öğrenimini tamamlamış, bir süre İzmir’de öğretmenlik yapmıştır. 1909 yılında Selanik’te kurulan “Sosyalist Amele Heyet-i Müttehidesi”ne katılan yazar, bu federasyonun yayın organı olan Amele gazetesinin yazı işlerini yönetmiştir. Balkan savaşının çıkması üzerine 1913 yılında İstanbul’a gelen Rasim Haşmet, Konya (1915-1917) ve İstanbul Gelenbevî Sultanîlerinde (1917-1919) felsefe öğretmenliği yapmıştır. Konya’da bulunduğu zamanlarda İttihat ve Terakki’nin çıkardığı Osmanlı gazetesini yöneten yazar, 1919 yılında vefat etmiştir. (Bezirci 1997: 115-116; Kurdakul 1973: 323, Tunçay 2009: 93)
Rasim Haşmet, Türkiye’nin ilk sosyalist şair ve gazetecisi olarak kabul edilir. (Bezirci 1997: 115) Öğrencilik yıllarından itibaren yazılar kaleme alan Rasim Haşmet, “Rasim Hikmet” imzasını da kullanmıştır. Yazı ve şiirleri -bazıları Selanik’te yayımlanan- Yeni Asır, Bahçe, Genç Kalemler, Yeni Felsefe, Eşref, Musavver Eşref, Rebab, Resimli Kitap, Hale, Tenkit, Zekâ gibi gazete ve dergilerde yayımlanır. Bunun yanı sıra özellikle 1911’de yayımlanan Yeni Felsefe dergisindeki “Mezahib-i İçtimaiye” başlıklı yazı dizisiyle tanınmıştır. (Bezirci 1997: 116; Kurdakul 1973: 323) Gazete ve dergilerde yayımlanan yazı ve şiirlerinin dışında kitap boyutunda bir eserine ulaşamadığımız Rasim Haşmet’in şiirlerinde genellikle sosyal ve siyasi temalar öne çıkmaktadır. Asım Bezirci’ye göre “Rasim Haşmet’in şiirleri estetik yönden zayıf da olsa, içerik yönünden güçlüdür. Ayrıca, sosyalist edebiyatımızın ilk örnekleri olmaları ve çağlarına göre sade bir dille yazılmaları dolayısıyla önemleri büyüktür”. (Bezirci 1997: 118)
Kaynakça
Kurdakul, Şükran (1973). “Rasim Haşmet”. Şairler ve Yazarlar Sözlüğü. Ankara: Bilgi Basımevi.
Bezirci, Asım (1997). Halk ve Sosyalizm İçin Kültür ve Edebiyat. İstanbul: Evrensel Kültür Kitaplığı.
Tunçay, Mete (2009). Türkiye’de Sol Akımlar (1908-1925) Cilt I. İstanbul: İletişim Yayınları.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: ARAŞ. GÖR. TANER TUNÇYayın Tarihi: 15.11.2019Güncelleme Tarihi: 12.12.2022
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 15.11.2019Güncelleme Tarihi: 12.12.2022
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 12.12.2022
İlişkili Maddeler
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | TAYYİB, Selanikli | d. ? - ö. 1843 ds. | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | DÂNİŞ, Hasan | d. 1833 - ö. 1876 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Münevver Ayaşlı | d. 1906 - ö. 20 Ağustos 1999 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | ÖRGEEVREN/SINDIRGILI SÜREYYA, Ahmed Süreyya Örgeevren | d. 13.04.1888 - ö. 07.08.1969 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | BEKİR SIDKI SAYAR | d. 1888 - ö. 1937 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | MAHİRİ, Mehmet Özkoluaçık | d. 1888 - ö. 10.02.1952 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | ÇELEBİ-ZÂDE HALÎL EFENDİ, Halîl | d. 1864 - ö. 1919 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | ALİ ULVÎ BABA, Mehmed Ali Çerkeşî | d. 1864? - ö. 1919 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | Hasan Remzi | d. 1871 - ö. 1919 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | HASÎB, Uşşâkî-zâde Seyyid İbrahim | d. Ocak 1664 - ö. 24 Haziran 1724 | Meslek | Görüntüle |
11 | Mustafa Gönül | d. 20 Ağustos 1929 - ö. 2010 | Meslek | Görüntüle |
12 | Ülkü Uluırmak | d. 10 Eylül 1939 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
13 | Necip Türkçü | d. 1872 - ö. 22 Şubat 1950 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Emine Semiye | d. 28 Mart 1864 - ö. 1944 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | Şemsettin Sami | d. 1 Haziran 1850 - ö. 18 Haziran 1904 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | RÂSİM, Râsim Paşa | d. 1826 - ö. 1891 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | RASİM, Rasim Kılıçel | d. 1945 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
18 | Hikmet Feridun Es | d. 1909 - ö. 6 Haziran 1992 | Madde Adı | Görüntüle |