Rasim Haşmet

Rasim Hikmet
(d. 1888 / ö. 1919)
gazeteci, öğretmen, yazar, şair
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Zekiye Hanım ile tüccar Haşmet Bey’in oğludur. Selanik’te Fransız mektebini bitirdikten sonra İstanbul Hukuk Mektebi’nde öğrenimini tamamlamış, bir süre İzmir’de öğretmenlik yapmıştır. 1909 yılında Selanik’te kurulan “Sosyalist Amele Heyet-i Müttehidesi”ne katılan yazar, bu federasyonun yayın organı olan Amele gazetesinin yazı işlerini yönetmiştir. Balkan savaşının çıkması üzerine 1913 yılında İstanbul’a gelen Rasim Haşmet, Konya (1915-1917) ve İstanbul Gelenbevî Sultanîlerinde (1917-1919) felsefe öğretmenliği yapmıştır. Konya’da bulunduğu zamanlarda İttihat ve Terakki’nin çıkardığı Osmanlı gazetesini yöneten yazar, 1919 yılında vefat etmiştir. (Bezirci 1997: 115-116; Kurdakul 1973: 323, Tunçay 2009: 93)

Rasim Haşmet, Türkiye’nin ilk sosyalist şair ve gazetecisi olarak kabul edilir. (Bezirci 1997: 115) Öğrencilik yıllarından itibaren yazılar kaleme alan Rasim Haşmet, “Rasim Hikmet” imzasını da kullanmıştır. Yazı ve şiirleri -bazıları Selanik’te yayımlanan- Yeni Asır, Bahçe, Genç Kalemler, Yeni Felsefe, Eşref, Musavver Eşref, Rebab, Resimli Kitap, Hale, Tenkit, Zekâ gibi gazete ve dergilerde yayımlanır. Bunun yanı sıra özellikle 1911’de yayımlanan Yeni Felsefe dergisindeki “Mezahib-i İçtimaiye” başlıklı yazı dizisiyle tanınmıştır. (Bezirci 1997: 116; Kurdakul 1973: 323) Gazete ve dergilerde yayımlanan yazı ve şiirlerinin dışında kitap boyutunda bir eserine ulaşamadığımız Rasim Haşmet’in şiirlerinde genellikle sosyal ve siyasi temalar öne çıkmaktadır. Asım Bezirci’ye göre “Rasim Haşmet’in şiirleri estetik yönden zayıf da olsa, içerik yönünden güçlüdür. Ayrıca, sosyalist edebiyatımızın ilk örnekleri olmaları ve çağlarına göre sade bir dille yazılmaları dolayısıyla önemleri büyüktür”. (Bezirci 1997: 118)

Kaynakça

Kurdakul, Şükran (1973). “Rasim Haşmet”. Şairler ve Yazarlar Sözlüğü. Ankara: Bilgi Basımevi.

Bezirci, Asım (1997). Halk ve Sosyalizm İçin Kültür ve Edebiyat. İstanbul: Evrensel Kültür Kitaplığı.

Tunçay, Mete (2009). Türkiye’de Sol Akımlar (1908-1925) Cilt I. İstanbul: İletişim Yayınları.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. TANER TUNÇ
Yayın Tarihi: 15.11.2019
Güncelleme Tarihi: 12.12.2022

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ZEYNEL İLHANd. 1919 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2BEHCET, Ali Nâmık Paşa-zâde Mehmed Behcet Beyd. ? - ö. 19. yy.Doğum YeriGörüntüle
3AHMED CAZİMd. 10.06.1879 - ö. 26.01.1926Doğum YeriGörüntüle
4Kılıç Ali (Emrullahzade Asaf)d. 1888 - ö. 14 Temmuz 1971Doğum YılıGörüntüle
5MAHİRİ, Mehmet Özkoluaçıkd. 1888 - ö. 10.02.1952Doğum YılıGörüntüle
6Refik Halit Karayd. 15 Mart 1888 - ö. 18 Temmuz 1965Doğum YılıGörüntüle
7MEHMED ES'AD BEY, Pîrî-zâded. 1851 - ö. 1919Ölüm YılıGörüntüle
8Tahsin Nahitd. 1887 - ö. 12 Mayıs 1919Ölüm YılıGörüntüle
9SÂ'İB AHMED BEYd. ? - ö. 1919Ölüm YılıGörüntüle
10HÜSEYİN SANId. 1909 - ö. ?MeslekGörüntüle
11DERUN ABDALd. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
12Yıldız Çelikd. 1960 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Rifat Necdet Evrimerd. 1898 - ö. 1971Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Mahmut Yesarid. 1895 - ö. 16 Ağustos 1945Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Teodor Kasapd. 10 Kasım 1835 - ö. 5 Haziran 1897Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16RASİM NÜSRET OĞLU KAYIBOVd. 1970 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17FERDÎ, Rasimd. 1854 - ö. 1907-1909?Madde AdıGörüntüle
18HİKMETÎ, Subutay Hikmet Karahasanoğlud. 1925 - ö. 01.03.2006Madde AdıGörüntüle