Seyyit Nezir

Halil Çemberli, Ali Sefer, Remzi Çığ, M. Akça, Hasan Ali Mızrap
(d. 18 Nisan 1950 / ö. -)
Şair, yazar.
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Tekirdağ’ın Çorlu ilçesinde doğdu. Asıl adı Muammer Akça’dır. Ayrıca şiirlerinde ve yazılarında Halil Çemberli, Ali Sefer, Remzi Çığ, M. Akça ve Hasan Ali Mızrap imzalarını da kullandı. Hatice Nezire Meliha Hanım ile memur Halil Seyyit Muharrem Akça’nın oğludur. İlkokulu İstanbul Sümer, Çorlu Aziz Günden ve Atatürk ilkokullarında okudu. Kepirtepe İlköğretmen Okulunu bitirdikten sonra girdiği Trabzon Fatih Eğitim Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünden 1971 yılında mezun oldu. 1971-75 yılarında Mardin’de, 1975-1977 ve 1980-1982 yıllarında İstanbul’da ve 1977-1978’de ise Van’daki ortaokul ve liselerde öğretmenlik ve müdür yardımcılığı görevi yaptı. 1977 yılında “Haziran” adlı şiiri sebebiyle yargılandığı davada aklandı. 1982-83’te Yazarlar ve Yayıncılar Kooperatifi (YAZKO) yönetim kurulu üyeliğinde bulundu, Yazko Edebiyat dergisinin kuruluş çalışmalarına katıldı. De Yayınevini Memet Fuat’tan devralarak Düşün dergisini çıkarmaya başladı (1984). Ekim 1985’te Broy Yayınevini kurdu, Broy (1985) ve Şairin Atölyesi (1993) dergilerini çıkardı. 1988’de Broy dergisinde Veysel Çolak, Tuğrul Keskin, Hüseyin Haydar ve Metin Cengiz ile “Yenibütün” hareketini başlattı. Broy’da yayımlanan “Yenibütün Manifestosu” Türk edebiyatının 1980’lerde yaşadığı parçalanmaya karşı bir direnç oluşturmayı amaçladı. Eski dergisini (Kasım 2001-Ekim 2005) yayımladı; dergi, yayınevinin kuruluşunun yirminci yılında eskiBROY adını aldı.

Seyyit Nezir, Israrla (1977) adlı şiir kitabıyla 1977 Lions Şiir Başarı Ödülü’nü, daha sonra İzleri Var (1983) kitabının bir bölümünü oluşturan “Hayırlı Acılar” adlı dosya ile de 1982 Ömer Faruk Toprak Şiir Başarı Ödülü’nü kazandı. Hâlen Broy Yayınevi’ni yönetmekte, Aydınlık gazetesinde “Yüklem”, gazetenin Kitap Eki’inde “Arakablo” başlığıyla edebiyat üzerine makaleler yazmaktadır. Türkiye Yazarlar Sendikası ve PEN Yazarlar Birliği üyesi olan Seyyit Nezir, evli ve iki çocuk babasıdır. Yaşamını ve çalışmalarını İstanbul’da sürdürmektedir.

İlk şiiri 1968’de Yelken’de çıktı. Bunun dışında şiir ve yazıları; Yeni Toplum, Türkiye Yazıları, Sanat Emeği, Edebiyat Cephesi, Somut, Çağ, Alkım, Varlık, Yeni Düşün, Yazko Edebiyat, Milliyet Sanat, Broy, Şairin Atölyesi, Papirüs dergilerinde yayımlandı. Vatan, Gerçek, Cumhuriyet ve Aydınlık gazetelerinde toplumcu gerçekçi anlayışın sorunlarını irdeleyen yazılar yazdı. Şükran Kurdakul’a göre “şiirlerinde ülkenin ve dünyanın çağdaş sorunlarını yaşamaktan acı duyan bir birikimin yansımaları görüldü. Ses gücü, buluşlar, tekniği, temaları işlemedeki becerileriyle dikkat çekti.” Cemal Süreya onun şiirini “tepeden tırnağa coşku” olarak nitelendirirken Mehmet H. Doğan “şiiri ortak duyarlılığın ötesine yuvarlayanlardan biri” olarak değerlendirdi. Tarık Dursun K., Dağları Öylecene kitabındaki şiirler üstüne şunları yazdı: “Kuşkusuz daha önceleri de vardı Seyyit Nezir. Niye farkına varmamışım şiirinin peki? Okur, hele şiirsever okur, arayıcı bulucu olmalı. İyi şiiri, iyi şairi arayıp bulmak zordur ülkemizde, herkes şiir yazıyor, herkes şiir söylüyor. Hamurumuzda, geleneğimizde var bu. (...) Ölçülü biçili, tartılı şiir diye bir şey varsa eğer, işte o ölçülü biçili, tartılı şiire örnek. Duyarlılığı, içeriği, kelimeleri seçişiyle onları bir bir yerlerine oturtuşu, yüklediği anlam zenginliği (hamallığı değil), bir geçmiş zaman deyiş ustalığına uzanışı, yanı sıra bunu şiirine özümsetme çabası ilginç”. Kemal Özer, Seyyit Nezir’in 1980’den sonra yazılmış şiirlerinde yeni bir dil arayışında olduğunu, “yaşamın tüm çelişki ve ayrıntılarıyla kavranmasına elverecek yoğun, çoksesli bir dile” (Özer 1984) ulaşmaya çalıştığını ifade etmiştir. Seyit Nezir’in “Viranşehir” ve “Canım Bu Gece” başlıklı şiirleri N. Karakış tarafından bestelenmiştir.

Kaynakça

“Seyyit Nezir”. http://www.biyografya.com/biyografi/15441, [erişim tarihi: 03.06.2019].

Bilgin, Zafer (1995). “Şiiri ve Tavrıyla Seyit Nezir”. Cumhuriyet Kitap. S. 285, 3 Ağustos 1995, 4-5.

Işık, İhsan (2007). Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi. Ankara: Elvan Yayınları.

Özer, Kemal (1984). “1983’ün Şiirdeki Görünümü”. Gösteri, Ocak 1984, http://www.siirpenceresi.com/poetikmetinler/kemal_ozer-10.htm, [erişim tarihi: 03.06.2019].

Yalçın, Murat [Ed.] (2011). “Seyyit Nezir”. Tanzimat’tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. C. II, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 914-915.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. MACİT BALIK
Yayın Tarihi: 17.06.2019
Güncelleme Tarihi: 12.11.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Şili DuyarlığıKardeşler Matbaası / İstanbul1976Şiir
IsrarlaGençlik Basımevi / İstanbul1977Şiir
Bütün YarınlardaMay Yayınları / İstanbul1978Şiir
Dağları ÖyleceneYazko Yayınları / İstanbul1981Şiir
İzleri VarYazko Yayınları / İstanbul1983Şiir
İnsanın Beyaz KokusundaBroy Yayınları / İstanbul1988Şiir
Bana Bir Senaryo Yaz Dediydin: Mesela PapalinaBroy Yayınları / İstanbul1993Şiir
Mor ve GülistanBroy Yayınları / İstanbul1998Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1TAL'AT, Tekirdağlıd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2EDÎB, Mehmedd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Hasan Erdemd. 30 Ocak 1961 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4OZAN YÜREKLİ, Ali Cavit Yüreklid. 02.01.1950 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5ETHEM, Ethem Kaygısızd. 01.02.1950 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Nejat Gacard. 5 Mayıs 1950 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Şener Aksud. 13 Ağustos 1963 - ö. ?MeslekGörüntüle
8Kemalettin Kamud. 14 Eylül 1901 - ö. 6 Mart 1948MeslekGörüntüle
9Ahmet Altand. 1950 - ö. ?MeslekGörüntüle
10Nedim Ertürkd. 1923 - ö. 1984Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Tarık Ziya Işınd. 1911 - ö. 1979Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Vedat Yazıcıd. 23 Nisan 1945 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13RIZÂ, Yenişehir-Fenârî, Ali Rızaullah Efendid. 1764 - ö. 1855Madde AdıGörüntüle
14ÇARKÇI HALİLd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15HACI ÂLÎ EFENDİ, Âlî b. Halîld. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle