Madde Detay

İstanbul'da 1240/1824 senesinde doğdu. Defterhâne kâtiplerinden bir zatın oğludur. Şeyh Mustafa Bey sanıyla tanındı. Ayasofya Camisi baş imamı Abdî Efendi'den başlangıç bilgilerini alarak çeşitli ilimleri okudu. Daha sonra Karînâbâdî Abdurrahmân Efendi'den ve Üsküdar müderrislerinden Kara Hüseyin Efendi'den yüksek bilimleri tahsil etti. Çok iyi derecede Arapça öğrendi. Harîrî-zâde Kemâleddîn Efendi'nin Fethu'l-Esrâr Şerh-i Virdü's-Settâr adlı eserine yazdığı Arapça takriz Arap diline vukufuna delildir. Kuşadalı İbrâhim Efendi'nin müntesiplerinden ve De'âvî Nezareti muavini aynı zamanda Şa'bânî tarikatı şeyhlerinden olan Ahmed Reşîd Efendi'nin sohbetlerine katıldıktan sonra Kuşadalı İbrâhim Efendi'nin halifesi Çinili Hamam sahibi Bosnalı Mehmed Tevfîk Efendi'ye intisap etti. Daha sonra Üsküdar'da İnadiye civarında Nalçacı Halîl Efendi Dergâhı şeyhliğine tayin olundu. 1289/1872 senesinde İstanbul'da vefat etti ve aynı dergahın haziresinde Nalçacı Efendi'nin türbesine defnolundu.

Uzun boylu, beyaz yüzlü, kara gözlü, uzunca siyah sakallı, nazik ve çok ahlaklı bir kimse idi (İnal 1988: 317).

Eserleri şunlardır:

1. Mecmû'a-i İlâhiyyât: Şiirlerinden oluşan bu eser yazma hâlindedir.

2. Tercüme-i Usûl-i Aşere: Necmeddîn Kübrâ'dan tercüme edilmiştir.

3. Tercüme-i Kelimât-ı Kümeyl bin Ziyâd: Abdürrezâk El-Kâşî'den tercümedir.

4. Tercüme-i Bâbü'ş-Şüyûh Min Fütûhâti'l-Mekkiyye: İbni Arabî'nin Fütûhât-ı Mekkiyye adlı eserinin sadece Bâbü'ş-Şüyûh bölümünün tercümesidir. Bu üç eser "Usûl-i Aşere'nin İhtisâr-ı Tercümesi" adı altında 1285/1868 senesinde 39 sayfa hâlinde İstanbul'da basılmıştır.

İlahileri ve diğer şiirleri güzel denecek seviyededir (İnal 1988: 317).

Bursalı Mehmed Tahir (1333). Osmanlı Müellifleri. C. I. İstanbul.

İnal, İbnü'l-Emin Mahmud Kemal (1988). Son Asır Türk Şairleri. C. I. İstanbul: Dergah Yay.

Gazel

Dîde-i pür-hûndur aşkınla dolu sahbâ bana

La'l-i nâbın şevki oldı bâde-i hamrâ bana

Gonca-i gülzâr-ı hüsnündür beni nâlân iden

Aşkda dem-sâz olur mu bülbül-i şeydâ bana

Gönlümü mecnûn eden sevdâ-yı zülfündür senin

Sünbül-i gîsûna irmek vuslat-ı Leylâ bana

Hem siyeh zülfün kılar temşiyyet-i âyîn-i küfr

Hem kaşın mihrâbı eyler secdeyi îmâ bana

Safha-i hüsnünde vardır tâlibe tedrîs-i aşk

Nüsha-i ruhsârın oldı nuhbe-i inşâ bana

Dem-be-dem âhım yeli tahrîk ider emvâc-ı yem

Nîl olur eşk-i sirişkim aşkdır deryâ bana

Gerçi yokdur tab'ıma Enver fesâhat behresi

Lîk nâdir-gû Senîh'in himmeti bâlâ bana

(İnal, İbnü'l-Emin Mahmud Kemal (1988). Son Asır Türk Şairleri. C. I. İstanbul: Dergah Yay. 318.)