Madde Detay
Kamuran Şipal
(d. 24 Eylül 1926 / ö. 19 Eylül 2019)
Yazar, Çevirmen
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Adana’da doğdu. İlk ve ortaokulu Adana’da okudu. 1946'da İstanbul Pertevniyal Lisesi'nden, 1955’te ise İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Alman Dili ve Edebiyatı Bölümü'nden mezun oldu. Bitirdiği bölümde iki yıl asistanlık yaptıktan sonra Almanya’ya gitti ve orada iki yıl akademik araştırmalar yaptı. 1960 yılında dönüş yaptıktan sonra başladığı İstanbul Üniversitesi Yabancı Diller Yüksekokulu’ndaki Almanca okutmanlığını emekli oluncaya kadar sürdürdü. Yazar, 19 Eylül 2019’da, 93 yaşında iken çoklu organ yetmezliğine bağlı olarak hayatını kaybetti ve Adana’da toprağa verildi. Kâmuran Şipal, bir öyküsüyle 1953 Türk Dil Kurumu Hikâye Ödülü; Elbiseciler Çarşısı ile 1965 Sait Faik Hikâye Armağanı (M. Özay ile paylaştı); Köpek İstasyonu ile 1988 TYB Hikâye Ödülü’nü kazandı.
Yazın yaşamına 1949’da Varlık dergisinde yayımlanan bir şiiriyle giren Şipal’in ilk öyküsü de Haziran 1951’de yine Varlık’ta çıktı. Sonraki yıllarda hikâye, inceleme ve çevirileri Varlık, Yelken, Türk Dili, Araç, Dönem, Yeni Dergi, Dönem (1949-1970) gibi dergilerde yayımlandı. Adını 1953’te TDK’nin açtığı öykü yarışmasında aldığı ödülle duyurdu. Ayrıca Alman edebiyatından ve Franz Kafka’dan yaptığı çevirilerle tanındı. Başlangıçta klasik hikâye düzenine uyan, geleneğe bağlı, olay, zaman ve yer koşullarına bağlı bir hikâye tarzını benimsedi. Yalnızlık, tedirginlik, mutsuzluk, çaresizlik, ayrılık ve pişmanlık gibi temaları geleneksel öykü düzeni içinde, Kafkavari bir anlatımla işlemeye çalıştı. Genellikle orta tabaka ve çevrenin baskısına karşı tepkileri olmayan insanları, umursamazlıkları, savaşma gücünden ve eylemden yoksunlukları işledi. Behçet Necatigil’e göre, Şipal öykülerinde orta tabakadan insanların iç ve dış yaşamları arasındaki ilişki ve çatışmaları gerçekçi-düşçü bir yaklaşımla olayların ve çatışmaların nedenlerine yönelerek irdeledi. 1968’den sonra edebiyat ve kültür tarihinden beslenen çağrışım-bileşim öykülerine yöneldi. Buhûrumeryem adlı kitabında klasik hikâye anlayışından uzaklaştı. Şipal’in kişileri genellikle yalnızdır ve bu yalnızlık, arkadaşsızlık içinde bir de cinsel sıkıntı etkisiyle ruhsal bunalıma düşmüşlerdir. Bu bunalımı, çeşitli hikâyelerinde, çeşitli durumlar içinde başarılı olarak verebilmiştir.
Kaynakça
"Kâmuran Şipal". https://www.biyografya.com/biyografi/5082, [Erişim Tarihi: 24.10.2019].
Yalçın, Murat (Ed.) (2011). "Şipal, Kâmuran". Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. İstanbul: YKY.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DOÇ. DR. MACİT BALIKYayın Tarihi: 31.10.2019Güncelleme Tarihi: 06.11.2020
Yayın Tarihi: 31.10.2019Güncelleme Tarihi: 06.11.2020
Güncelleme Tarihi: 06.11.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Beyhan | Ataç Yayınları / İstanbul | 1962 | Hikâye |
Çağdaş Alman Hikâyesi / 1945'ten Sonra | Ataç Yayınları / İstanbul | 1962 | Çeviri |
Elbiseciler Çarşısı | Ataç Yayınları / İstanbul | 1964 | Hikâye |
Büyük Yolculuk | Cem Yayınevi / İstanbul | 1969 | Hikâye |
Buhurumeryem | Cem Yayınevi / İstanbul | 1971 | Hikâye |
Genç Şaire Mektuplar (R. M. Rilke) | Cem / İstanbul | 1983 | Çeviri |
Yaşama Sanatı (Alfred Adler) | Say / İstanbul | 1984 | Çeviri |
Köpek İstasyonu | Cem Yayınevi / İstanbul | 1988 | Hikâye |
Marakeş'te Sesler (Elias Canetti) | Cem / İstanbul | 1990 | Çeviri |
Demir Köprü | Afa / İstanbul | 1998 | Roman |
Gece Lambalarının Işığında (Toplu Öyküler) | YKY / İstanbul | 2009 | Hikâye |
Sırrımsın Sırdaşımsın | YKY / İstanbul | 2010 | Roman |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Ayşe Arman | d. 09 Aralık 1969 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | HACI/HACIM/GARİP HACI, Hacı Karakılçık | d. 26.07.1948 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Barış Bıçakçı | d. 13 Kasım 1966 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Nevzat Yalçın | d. 1 Eylül 1926 - ö. 31 Ekim 2012 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | SEFİL İBRAHİM/İBRAHİM, İbrahim Karabulut | d. 1926 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Nazif F. Akıncı | d. 01 Ocak 1926 - ö. 09 Aralık 1979 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Tuncer Cücenoğlu | d. 10 Nisan 1944 - ö. 18 Temmuz 2019 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | Şahin Çandır | d. 14 Aralık 1931 - ö. 17 Mayıs 2019 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | Hüseyin Güney | d. 1945 - ö. 17 Ocak 2019 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | İskender Fahrettin Sertelli | d. 1892 - ö. 29 Mayıs 1943 | Meslek | Görüntüle |
11 | Berdinazar Hudaynazarov | d. 15 Nisan 1927 - ö. 14 Kasım 2001 | Meslek | Görüntüle |
12 | Halide Seçkin Karaarslan | d. 1968 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
13 | Eren Safi | d. 03 Mart 1977 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Tarhan Gürhan | d. 17 Nisan 1969 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | Hilmi Haşal | d. 5 Kasım 1954 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | Kamuran Özbir | d. 1927 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
17 | Solmaz Kamuran | d. 2 Mart 1954 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
18 | Kâmuran Demirkesen | d. 1979 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |