Madde Detay
Süleyman Tevfik Özzorluoğlu
Süleyman Tevfik
(d. 1861 / ö. 1939)
Yazar, Gazeteci, Eğitimci, Mütercim, Sözlükbilimci
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
İstanbul’da doğdu, 1939'da aynı şehirde hayata gözlerini yumdu. Süleyman Tevfik, mabeyn kâtiplerinden Zorluzade Hacı Aziz Hüsnü Bey’in oğlu, Avnullah Kazımî’nin ağabeyi, Halide Nusret Zorlutuna ve İsmet Kür’ün amcasıdır. İyi bir tahsil alarak Arapça, Farsça, Fransızca ve İtalyancayı çok iyi seviyede öğrendi (Kolektif 1986: 340). 1881’de Antep’te Fransızca öğretmenliği, Halep ve Selanik’te de çeşitli memuriyetlik görevlerinde bulundu. 1897'deki Osmanlı-Yunan Savaşı’na Sabah gazetesi muhabiri olarak katıldı. 1906'da Meclis-i Kebîr-i Maârif üyesi olan Süleyman Tevfik, Cumhuriyet’in ilan edilmesinin ardından çeşitli gazete ve dergilerin yönetiminde yer aldı (Kolektif 2001: 902).
Süleyman Tevfik, çok yönlü sanatçı kimliğiyle Türk edebiyatına önemli katkılarda bulunmuştur. Yazar, eğitimci, mütercim, sözlükbilimci ve gazeteci yönleriyle birçok eser kaleme aldı. Tevfik, Saadet, Tercüman-ı Hakikat, Tarik ve Sabah gazetelerindeki dönemin sosyal, kültürel, politik ve askerî gelişmelerini yakından takip eden yazılarıyla halkı aydınlatmada, bilgilendirmede etkin rol oynadı.
1911'de Muhît-i Tefeyyüz isimli bir Fransızca sözlük hazırladı, çalışmasına Türk kültüründe önemli yer tutan tarihî isimleri ve Osmanlı tarihine dair bazı bilgileri de ilave etti. Sözlüğün ön sözünde, çalışmanın bu yönüyle bir Türk Larus’u hüviyetinde olduğunu belirtmiştir (Bozkurt, Karadağ 2014: 43).
Çalışmalarıyla Türk edebiyatı tarihinin önemli isimlerinden biri olan Süleyman Tevfik, çevirmen kimliğiyle birçok polisiye, tarihi roman ve çocuk edebiyatı sahasında eserleri Türk edebiyatına kazandırdı (Üyepazarcı 2008: 279). Çevirileri dışında roman, gezi-anı, halk öyküsü, masal, düzenlemeler gibi farklı türden birçok eser kaleme aldı.
Kaynakça
Bozkurt, Eshabil ve Karadağ, A. Banu (2014). “Türk Kültür ve Edebiyat Dizgesinde Çok Kimlikli Bir Mütercim: Süleyman Tevfik” Rumeli'de Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi. (1): 38-59. http://www.rumelide.com/file/download/1321410290/2014-1-4--eshabil-bozkurt---ayse-banu-karadag--turk-kultur-ve-edebiyat-dizgesinde-cok-kimlikli-bir-mutercim--suleyman-tevfik---a-translator-with-multiple-professional-identities-in-turkish-cultural-and-literary-system--suleyman-tevfik--38-59.pdf [erişim tarihi: 07.03.2019]
Kolektif (1986). "Süleyman Tevfik (Özzorluoğlu)". Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi. C. VIII. İstanbul: Dergâh Yay. 340.
Kolektif (2003). "Süleyman Tevfik". Tanzimat’tan Bugüne Edebiyatçılar. C. II. İstanbul: Yapı Kredi Yay. 692.
Üyepazarcı, E. (2008). Korkmayınız Mister Sherlock Holmes! Türkiye’de Polisiye Romanın 125 Yıllık Öyküsü (1881-2006). C. 1-2. İstanbul: Oğlak Yayıncılık.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. AHMET EVİSYayın Tarihi: 26.03.2019Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Yayın Tarihi: 26.03.2019Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
| Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
|---|---|---|---|
| Devlet-i Aliye-i Osmaniye ve Yunan Muharebesi | Kubbealtı-Sahaf / İstanbul | 1897 | Hatıra |
| Mösyö Lavared'in Amcazâdesi | Mihran Matbaası / İstanbul | 1897 | Çeviri |
| Teselya’da Bir Cevelan ve Dört Aylık Seyahatim | Mahmud Beğ Matbaası / İstanbul | 1898 | Gezi Yazısı |
| Müdhiş İşkenceler; Kralın Piç Kızı; Katil Papas; Yahudinin Hazineleri; Ruhban Cinayetleri; Kızgın Sevda; Din Namına Cinayet; Galebe-i Taassub; Kan Mahkemesi; Ateşde Yananlar; Celladlar, Mağdurlar | Meşrutiyet Matbaası / İstanbul | 1900? | Çeviri |
| Siyah Sihirbazlar | Kütübhane-i Sudî / İstanbul | 1900? | Çeviri |
| Tafsilü'l-beyan Fi Tefsiri'l-Kur'an: Türkçe Mufassal Tefsir-i Şerif | Daru't-TIbaati'l-Âmire / İstanbul | 1908 | Diğer |
| Mirat-ı Fünûn-i Tabiiyeden Hikmet ve Kimya | Artin Asaduryan Şirket-i Mürettibiye Matbaası / İstanbul | 1912 | Diğer |
| Zevceni Gözet | Meşrutiyet Matbaa ve Kitaphanesi / İstanbul | 1913 | Çeviri |
| Yusuf ve Zeliha: Hazret-i Yusuf Aleyhisselamın Sergüzeşt-i Meşhuru | Resimli Kitab Matbaası / İstanbul | 1913 | Hikâye |
| Muhît-i Tefeyyüz | Artin Asaduryan Şirket-i Mürettibiye Matbaası / İstanbul | 1911 | Diğer |
| Pakize | Resimli Kitab Matbaası / İstanbul | 1914 | Roman |
| Arabacının Cinayeti | Araks Matbaası / İstanbul | 1914 | Çeviri |
| Meşhur Polis Müfettişi Nat Pinkerton | Araks Matbaası / İstanbul | 1914 | Çeviri |
| Gayetü'l-ereb i Teallimi'l- Lisani'l-Arab | El-Adl Matbaası / İstanbul | 1915 | Çeviri |
| Şarlok Holmes | Kader Matbaası / İstanbul | 1917 | Çeviri |
| Hem Kibar Hem Hırsız | Kader Matbaası / İstanbul | 1917 | Çeviri |
| Kendi Kendine Konservecilik | Kader Matbaası / İstanbul | 1918 | Diğer |
| Sayfiyede Bir Muaşaka | Hukuk Matbaası / İstanbul | 1919 | Çeviri |
| Boşeno'nun Sergüzeşti | Orhaniye Matbaası / İstanbul | 1922 | Çeviri |
| Sihirli Adalar Arasında | Orhaniye Matbaası / İstanbul | 1923 | Diğer |
| Süt ve Mamulatı: Sütçülük, Yoğurtçuluk, Kaymakçılık, Tere Yağcılık, Peynircilik İmal ve Muhafazası | Teşebbüs Matbaası / İstanbul | 1925 | Diğer |
| Tercüme-i Şerife | Ahmed Kemal Matbaası / İstanbul | 1926 | Çeviri |
| Güzel Mektup Nümuneleri | Beyazıt-Güneş Matbaası / İstanbul | 1930? | Mektup |
| Lâtaif Cüzdanı | Akşam Matbaası / İstanbul | 1930 | Diğer |
| Leylâ ile Mecnun | Akşam Matbaası / İstanbul | 1930 | Hikâye |
| Behmen Şah'ın Hikâyesi | İkbal Kütüphanesi (Matbaacılık ve Neşriyat) / İstanbul | 1931 | Çeviri |
| Yedi Âlimler | Matbaacılık ve Neşriyat / İstanbul | 1931 | Diğer |
| Avcu Behram | Matbaacılık ve Neşriyat / İstanbul | 1931 | Çeviri |
| Kara Sığır Yetiştiriciliğinde Takip Edilmesi Lazım Gelen Usuller | İktisat Vekaleti İstatistik ve Neşriyat Müdürlüğü / İstanbul | 1931 | Diğer |
| Mahanın Felâketleri | Matbaacılık ve Neşriyat / İstanbul | 1931 | Çeviri |
| Amme Cüz'ü | Ahmet Kâmil Matbaası / İstanbul | 1932 | Diğer |
| Âşık Ömer Divanı | Türkiye Matbaası / İstanbul | 1932 | Derleme |
| Kerbelâ | Türkiye Matbaası / İstanbul | 1933 | Hikâye |
| 1933 Senesine Mahsus Türk Müneccim Takvimi | Beyazıt Güneş Matbaası / İstanbul | 1933 | Diğer |
| Şah İsmail | Kültür Basımevi / İstanbul | 1933 | Hikâye |
| Vasiyetname | Türkiye Matbaası / İstanbul | 1933 | Diğer |
| Mükemmel Mızraklı İlmihal | Türkiye Matbaası / İstanbul | 1933 | Diğer |
| Dürrü Yekta: Müslümanın İnci Kitabı | Türkiye Matbaası / İstanbul | 1933 | Diğer |
| Ramazanı Şerif Duası | Zafer Matbaası / İstanbul | 1934 | Diğer |
| Serencam | İkbal Kütüphanesi / İstanbul | 1934 | Diğer |
| Namaz Hocası | Türkiye Basımevi / İstanbul | 1935 | Diğer |
| Yunus Emre Divanı | İkbal Kitabevi / İstanbul | 1937 | Derleme |
| Hüccetülislâm | Bozkurt Basımevi / İstanbul | 1938 | Çeviri |
| Ferhat ile Şirin | Kültür Basımevi / İstanbul | 1940 | Efsane |
| Yeni Mektup Örnekleri | İkbal Kitabevi / İstanbul | 1941 | Mektup |
| Tûtînâme | Timaş Yayınları / İstanbul | 1997 | Roman |
| Osmanlıca-Türkçe Türk Masalları 5 Cilt | Murat Kitabevi / İstanbul | 2003-2006 | Hikâye |
| Banu Cihan | Timaş Yayınları / İstanbul | 2009 | Hikâye |
| II. Meşrutiyetten Cumhuriyete Elli Yıllık Hatıralarım | DBY Yayınları / İstanbul | 2011 | Hatıra |
| Abdülhamid'in Cinci Hocası Ebü'l Hüda | Yeditepe Yayınları / İstanbul | 2011 | Roman |
İlişkili Maddeler
| Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
|---|---|---|---|---|
| 1 | ÇAVUŞ-ZÂDE, Hâcı Hâlid Fâhir Efendi | d. 1806-1807 - ö. 1847\'den sonra | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 2 | Şiirsel Taş | d. 22 Ağustos 1971 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 3 | Nâzım Kurşunlu | d. 1911 - ö. 8 Ekim 1980 | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 4 | BEKİR, Bekir Akkuş | d. 1860-1861 - ö. 1939 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 5 | SAÎD/KÂMÎ, Mehmet Sait Efendi | d. 1860-1861 - ö. 30.12.1940 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 6 | Ali Nazif Süruri | d. 1861 - ö. 1936 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 7 | HACI HOCA | d. 1849? - ö. 1939 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 8 | M. Turhan Tan (M. Samih Fethi) | d. 1885 - ö. 25 Aralık 1939 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 9 | MESLEKİ, Bekir Umut | d. 1848 - ö. 1939 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 10 | Yıldırım Keskin | d. 28 Mart 1932 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
| 11 | Ali Bayram | d. 09 Haziran 1973 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
| 12 | Yaman Koray | d. 1934 - ö. 06 Mart 2006 | Meslek | Görüntüle |
| 13 | Yakup Kadri Karaosmanoğlu | d. 27 Mart 1889 - ö. 13 Aralık 1974 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 14 | Abdülhak Hamit Tarhan | d. 2 Ocak 1852 - ö. 13 Nisan 1937 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 15 | Yusuf Kamil Paşa | d. 1808 - ö. 11 Teşrinievvel (Ekim) 1876 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 16 | Süleyman Çobanoğlu | d. 1967 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
| 17 | TEVFîK, Seyyid Yahyâ Efendi | d. 1716 - ö. 1791 | Madde Adı | Görüntüle |
| 18 | SÜLEYMAN, Süleyman Demir | d. 1936 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |