ACZÎ, İbrahim Aczî Kendi

Aczî
(d. 1883 / ö. 1965)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İbrahim Aczi Kendi, Konya’da Piri Mehmet Paşa Mahallesi’nde 1299 (1883) yılında dünyaya geldi. Babası Kurşuncuzâde Ethem Efendi’nin oğlu Mahmut Efendi (d.1315 - ö. 1899)’dir. Annesi Emine Hanım (d.1859 – ö. 1910)’dır. Kardeşi Mehmet Hulusi Efendi, I. Dünya Savaş’ında şehit olur.

Kendi, 1895 yılında Konya İdâdisi’ne başlar. Özel hocalardan Arapça, Farsça dersleri alır. Avusturyalı Mösyö Şelizenger’den resim dersleri alır. 1900 yılında İstanbul Mülkiye Mektebi’ne başlar. Mithat Paşa (1822-1884) taraftarı olduğu ithamıyla Konya’ya sürgün edilir. Bu dönemde Konya’da sürgünde bulunan Ebüzziya Tevfik (1849-1913) ve Ziya Gökalp (1876-1924) ile görüşür. 1907'de Karaman maliye kâtipliğine atanır 1936'da emekli olur. Semiye Hanım (1304-20.02.1975) ile 1904 yılında evlenir, dört kızı üç oğlu olmuştur. 9 Ağustos 1965'te vefat eder.

Folklor ve edebiyatla da uğraşır. Yazılarını başta Şehir Postası olmak üzere Babalık, Ekekon, Yeni Meram ve Yeni Konya’da yayımlar. Gezdiği köy ve kasabalarda yaşanan örf ve âdetleri, görgü, bilgi, terbiye, kültür ve geleneklerinden eserler oluşturur. Bu defterler ve yine kendisine ait bazı sulu boya resimlerle birlikte kitaplığındaki 135 kitap hâlen Konya Yazma Eserler Bölge Müdürlüğü’ne bağlı Yusuf Ağa Yazma Eserler Kütüphanesi’ndedir. Yazma halindeki kitaplarından bazıları şunlardır: Âşık Dertli Konya’da, Âşıklar-Dîvân Şâ’irleri, Âyâşlı Şâkir, Bilgi Anahtarı, Cönkler ve ‘Âşıklar, Devirler Arası Konya, Devr-i Zamân Rubâ’îlerim, Dîvân-ı ‘Aczî, Dünyâ Ufuklarında, Dünyâya Bakarak, Ebü’l-‘Alâ, Fazâilü’d-Dîn, Felek Rûzgârı, Güldeste mi Isırgan Otu Mu, Havâs Hazînesi, Hayâl Bâgçesi Rubâ’îler, Hayâtım ve Hayâl Bâgçesi, Hazîne-i Eş’âr, Hikâyelerim, Hikâyelerim Olağan Şeyler, İlâhî Tecellî, Dünyâ, İnsânlar ve Velîler, İlim ve ‘Âlim, Kendimizi Tanıyalım, Konya Mezâr Folkloru, Mevlânâ ve Âriflerin Dili, Mevlânâ Aşk ve Rubâ’îleri, Mevlânâ ve Cihân, Mevlânâ ve Cihân, Mevlânâ ve Rûh-ı Mesnevî, Mevlânâ ve Vahdet Sırrı, Muhît ve Çocuklar, Ömer Hayyâm, Pâşâlar ve Cellâdlar, Ravzatü’l-ʿUşşâk Şehâdet-i Hazret-i Hüseyin, Ṭıbbî Notlar ve Edebî Derlemeler, Türk Şâ’ir ve Âşıkları, Yâdigâr, Resim Albümü.

Hayat Bahçesi başlığı altında adıyla topladığı şiirlerinde Aczî mahlasını kullanır. Memleket ve Konya sevgisi, nezaket, cahillik, güzellik, hak, hakikat şiirlerinin konularından seçtiklerimizdir. Aczî, bir de şairler tezkiresi de düzenlemiştir. Söz konusu eser tarafından yayına hazırlanmaktadır. Bir sanat tarihçisi gibi Konya kitabelerini derler. Aczî çok yönlü bir kişiliğe sahiptir.

Kaynakça

Ceylan, Serdar. "Vefatının 50. Yılında İbrahim Aczi Kendi (1883-1965)". Merhaba Akademik Sayfalar. Özel Sayı: 17 Haziran 2015. 273

Çelik, Ahmet. "Konya’da Okul Anıları-I İbrahim Aczi’nin Okul Anıları İbrahim Aczi Kendi (1883-1965)". Merhaba Akademik Sayfalar. Özel Sayı: 17 Haziran 2015. 278

Tiyek, Muhammed Akif (2021). "İbrahim Aczî Kendi Bibliyografyası". ATEBE Dinî Araştırmalar Dergisi, S. 6.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
Yayın Tarihi: 20.08.2019
Güncelleme Tarihi: 23.02.2022

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Âşık Şem’î KonuşuyorYeni Kitap Basımevi / Konya1951-
Hayal Bahçesi ve Hayatî Kıt’alarımGüven Matbaası / Konya1954-
Mevlâna ve Ruh-u Mesnevi 1 inci KitapYeni Kitap Basımevi / Konya1953-
Mevlânâ ve Ruhu MesnevîKanaat Matbaası / Konya1959-
Felek RüzgarıYıldız Basımevi / Konya1961-

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ZÂRÎ, Mehmedd. ? - ö. 1902Doğum YeriGörüntüle
2Tarık Buğrad. 2 Eylül 1918 - ö. 26 Şubat 1994Doğum YeriGörüntüle
3DERVİŞ, Derviş Dede, Derviş Çelebid. ? - ö. 1572Doğum YeriGörüntüle
4GAZİZADE/MOLLA BOZO, Mehmet Alid. 1883 - ö. 1947Doğum YılıGörüntüle
5Florinalı Nazımd. 1883 - ö. 6 Haziran 1939Doğum YılıGörüntüle
6Abdülvahit Coşkunlud. 1883 - ö. 03 Şubat 1950Doğum YılıGörüntüle
7İSMAİL COŞARd. 1903 - ö. 1965Ölüm YılıGörüntüle
8ETHEM, İbrahim Ethem Arıkand. 1892 - ö. 1965Ölüm YılıGörüntüle
9Refik Halit Karayd. 15 Mart 1888 - ö. 18 Temmuz 1965Ölüm YılıGörüntüle
10KARANİ, Mustafa Karakılçıkd. 1947 - ö. ?MeslekGörüntüle
11NADİR HOCA, Hüseyin Nadir Öztürkd. 1944 - ö. ?MeslekGörüntüle
12TANBÛRÎ, Mustafa Çavuşd. 1689 - ö. 1756MeslekGörüntüle
13DERTLİ POLAT/DERTLİ ŞAİR, Polat Çetind. 1936 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14SALİH ŞANLIERd. 10.02.1924 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15SANCAK, Hasan Sancakd. 1951 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16VELİ, Hüseyin Kalabad. 1921 - ö. 1973Madde AdıGörüntüle
17GAVSEDDİN KOÇAKd. 03.07.1943 - ö. 19.11.2001Madde AdıGörüntüle
18EKBERÎ, Ali Ekber Gülbaşd. 07.08.1940 - ö. ?Madde AdıGörüntüle