Madde Detay
Haluk Aker
HA
(d. 13 Haziran 1940 / ö. 20 Mart 2018)
Şair, yazar, eleştirmen, yayıncı
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Tam adı Raşit Haluk Aker'dir. Mersin Cumhuriyet İlkokulu (1952) ve Mersin Tevfik Sırrı Gür Lisesini bitirdi (1960). Ankara Üniversitesi DTCF Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü'nden mezun oldu (1971). Öğrencilik yıllarında Türk Dil Kurumu Yayın ve Tanıtma Kolu'nda çalıştı. Askerliğini Adıyaman'da öğretmen olarak yaptı. Hacettepe Üniversitesi Temel Bilimler Fakültesi'nde Türkçe öğretim görevlisi olarak, Türk Dil Kurumu Terim Kolu'nda ve Başbakanlık Özel Kalem Bürosu'nda çalıştı.
Düşünde-Dörütte Elek (Mersin), Devinim 60 (Ankara), Yordam (Ankara) dergilerini yönetti. 1975'ten emekli olana dek Frankfurt Başkonsolosluğu'nda çalıştı. Yurda dönerek Milas Güllük'e yerleşti. Öykücü Oya Aker'le evli ve iki çocuk babasıdır.
Haluk Aker, ilk şiirini 1959 yılında Elek dergisinde, arkadaşlarıyla ortak yayınladığı Tanrı Katı (1959) adlı bir kitapta, sonra da İzmir’de Evrim dergisinde (1962-1964) yayınladı. Daha sonra şiirleri, öyküleri ve yazıları Devinim 60, Dönem, Elek, Evrim, Soyut, Türk Dili, Yelken, Yordam, Ulus gibi dergi ve gazetelerde yayımlandı.
Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi'nde Aker'in şiiri, 1960'larda II. Yeni ve halk şiirinden yararlanan, biçimsel deneylere girişen, yalın ve yer yer mistik, acılı, karamsar bir şiir, 1960 sonrasındaysa yurt gerçeklerine yönelen, umutlu, dirençli bir şiir olarak tanımlanmaktadır (Yalçın, 2010: 59).
Bilgin Adalı, Sürgün Hızı'nı "Aker’in 1965-1973 yılları arasında yayımladığı şiirlerin bir derlemesi, bu yıllardaki şiir serüveninin bir göstergesi" olarak değerlendirmiştir (1979: 149-151).
Bilge Karasu'nun yakın dostu Halûk Aker'e otuz yıl boyunca yazdığı mektupları ve Halûk Aker'in 1980'den itibaren ona yazdığı mektupları Halûk'a Mektuplar'da toplamıştır (Karasu 2013). 1960 sonrasının çok önemli edebiyat eleştirmeni ve yayıncısı Hüseyin Cöntürk'ün Haluk Aker'e yazdığı mektuplar da Eleştirmenin Arzusu: Hüseyin Cöntürk'ten Haluk Aker'e Mektuplar (1968-2003) adlı eserde toplanmıştır (Cöntürk 2015).
Haluk Aker'in sağlığında yayınladığı bu mektuplar modern Türk edebiyatı tarihinin çok değerli birer kaynağıdır. Onun şair kimliğinin yanında iyi bir yayıncı ve iyi bir belgeci olduğunun kanıtıdır.
Kaynakça
Adalı, Bilgin (1979). "Gecikmiş Bir Kitap Üstüne Notlar [Halûk Aker'in Sürgün Hızı kitabı üzerine]". Türk Dili. C.XXXIX. S. 329. ss.149-151.
Alpay, Necmiye (2006) "Haluk'un Kitabı", Heves: Şiir Eleştiri, 11.
Alpay, Necmiye (2018) "Haluk'un Kitabı Kırk Yaşında", http://t24.com.tr/k24/yazi/halukun-kitabi-kirk-yasinda,1681, Erişim: 26.7.2018
Cöntürk, Hüseyin (2015) Eleştirmenin Arzusu: Hüseyin Cöntürk'ten Haluk Aker'e Mektuplar (1968-2003). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Karasu, Bilge (2013). Haluk'a Mektuplar. (Hazırlayan: Haluk Aker) İstanbul: Metis Yayınları.
Onart, Ülker (1975). "Haluk Aker'in Sevgiyi Acıtır Dünya Adlı Şiiri Üzerine". Türk Dili. XXXII (290): 667-672.
Yalçın, Murat (2010). Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. 3. Bas. İstanbul: Yapı Kredi Yay. 59.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. NECATİ TONGAYayın Tarihi: 03.08.2018Güncelleme Tarihi: 19.12.2020
Yayın Tarihi: 03.08.2018Güncelleme Tarihi: 19.12.2020
Güncelleme Tarihi: 19.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Tanrı Katı | Zemin Matbaası / Adana | 1959 | Şiir |
Sürgün Hızı | Şehir-Tiyatro Yayınları / Ankara | 1978 | Şiir |
Bilge Karasu, Haluk'a Mektuplar | Devin Yayınları / ? | 2002 | Mektup |
Hüseyin Cöntürk, Eleştirmenin Arzusu: Hüseyin Cöntürk\'ten Haluk Aker\'e Mektuplar (1968-2003) | Yapı Kredi Yayınları / İstanbul | 2015 | Mektup |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Asaf Hâlet Çelebi | d. 27 Aralık 1907 - ö. 15 Ekim 1958 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | MAKBÛLE LEM'ÂN HANIM | d. 1865 - ö. 1898 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Ömer Şişman | d. 25 Şubat 1980 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Ali Yürük | d. 18 Haziran 1940 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | ÖMER, Ömer Albayrak | d. 01.04.1940 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | SÜMBÜL, Müslüm Sümbül | d. 1940 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Tarık Sipahi | d. 25 Kasım 1946 - ö. 23 Ekim 2018 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | İHSANOĞLU, Şakir Çalışkan | d. 15.12.1945 - ö. 09.11.2018 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | Mustafa Bayramali | d. 1938 - ö. 2018 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Nikolay Tanasoğlu | d. 1895 - ö. 1970 | Meslek | Görüntüle |
11 | Ferhan Oğuzkan | d. 1921 - ö. 1999 | Meslek | Görüntüle |
12 | Nejat İşler | d. 28 Şubat 1972 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
13 | Yurdaer Erkoca | d. 26 Haziran 1962 - ö. 07.10.2016 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Mükerrem Kamil Su | d. 1 Temmuz 1904 - ö. 23 Temmuz 1997 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | Hasan Erdem | d. 30 Ocak 1961 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | Haluk Dursun | d. 02 Ocak 1957 - ö. 19 Ağustos 2019 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | Haluk Hilmi Göker | d. 1921 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
18 | Haldun Haluk Marlalı | d. 14 Nisan 1926 - ö. 7 Şubat 2014 | Madde Adı | Görüntüle |