Madde Detay
Haluk Aker
HA
(d. 13 Haziran 1940 / ö. 20 Mart 2018)
Şair, yazar, eleştirmen, yayıncı
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Tam adı Raşit Haluk Aker'dir. Mersin Cumhuriyet İlkokulu (1952) ve Mersin Tevfik Sırrı Gür Lisesini bitirdi (1960). Ankara Üniversitesi DTCF Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü'nden mezun oldu (1971). Öğrencilik yıllarında Türk Dil Kurumu Yayın ve Tanıtma Kolu'nda çalıştı. Askerliğini Adıyaman'da öğretmen olarak yaptı. Hacettepe Üniversitesi Temel Bilimler Fakültesi'nde Türkçe öğretim görevlisi olarak, Türk Dil Kurumu Terim Kolu'nda ve Başbakanlık Özel Kalem Bürosu'nda çalıştı.
Düşünde-Dörütte Elek (Mersin), Devinim 60 (Ankara), Yordam (Ankara) dergilerini yönetti. 1975'ten emekli olana dek Frankfurt Başkonsolosluğu'nda çalıştı. Yurda dönerek Milas Güllük'e yerleşti. Öykücü Oya Aker'le evli ve iki çocuk babasıdır.
Haluk Aker, ilk şiirini 1959 yılında Elek dergisinde, arkadaşlarıyla ortak yayınladığı Tanrı Katı (1959) adlı bir kitapta, sonra da İzmir’de Evrim dergisinde (1962-1964) yayınladı. Daha sonra şiirleri, öyküleri ve yazıları Devinim 60, Dönem, Elek, Evrim, Soyut, Türk Dili, Yelken, Yordam, Ulus gibi dergi ve gazetelerde yayımlandı.
Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi'nde Aker'in şiiri, 1960'larda II. Yeni ve halk şiirinden yararlanan, biçimsel deneylere girişen, yalın ve yer yer mistik, acılı, karamsar bir şiir, 1960 sonrasındaysa yurt gerçeklerine yönelen, umutlu, dirençli bir şiir olarak tanımlanmaktadır (Yalçın, 2010: 59).
Bilgin Adalı, Sürgün Hızı'nı "Aker’in 1965-1973 yılları arasında yayımladığı şiirlerin bir derlemesi, bu yıllardaki şiir serüveninin bir göstergesi" olarak değerlendirmiştir (1979: 149-151).
Bilge Karasu'nun yakın dostu Halûk Aker'e otuz yıl boyunca yazdığı mektupları ve Halûk Aker'in 1980'den itibaren ona yazdığı mektupları Halûk'a Mektuplar'da toplamıştır (Karasu 2013). 1960 sonrasının çok önemli edebiyat eleştirmeni ve yayıncısı Hüseyin Cöntürk'ün Haluk Aker'e yazdığı mektuplar da Eleştirmenin Arzusu: Hüseyin Cöntürk'ten Haluk Aker'e Mektuplar (1968-2003) adlı eserde toplanmıştır (Cöntürk 2015).
Haluk Aker'in sağlığında yayınladığı bu mektuplar modern Türk edebiyatı tarihinin çok değerli birer kaynağıdır. Onun şair kimliğinin yanında iyi bir yayıncı ve iyi bir belgeci olduğunun kanıtıdır.
Kaynakça
Adalı, Bilgin (1979). "Gecikmiş Bir Kitap Üstüne Notlar [Halûk Aker'in Sürgün Hızı kitabı üzerine]". Türk Dili. C.XXXIX. S. 329. ss.149-151.
Alpay, Necmiye (2006) "Haluk'un Kitabı", Heves: Şiir Eleştiri, 11.
Alpay, Necmiye (2018) "Haluk'un Kitabı Kırk Yaşında", http://t24.com.tr/k24/yazi/halukun-kitabi-kirk-yasinda,1681, Erişim: 26.7.2018
Cöntürk, Hüseyin (2015) Eleştirmenin Arzusu: Hüseyin Cöntürk'ten Haluk Aker'e Mektuplar (1968-2003). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Karasu, Bilge (2013). Haluk'a Mektuplar. (Hazırlayan: Haluk Aker) İstanbul: Metis Yayınları.
Onart, Ülker (1975). "Haluk Aker'in Sevgiyi Acıtır Dünya Adlı Şiiri Üzerine". Türk Dili. XXXII (290): 667-672.
Yalçın, Murat (2010). Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. 3. Bas. İstanbul: Yapı Kredi Yay. 59.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. NECATİ TONGAYayın Tarihi: 03.08.2018Güncelleme Tarihi: 19.12.2020
Yayın Tarihi: 03.08.2018Güncelleme Tarihi: 19.12.2020
Güncelleme Tarihi: 19.12.2020
| Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
|---|---|---|---|
| Tanrı Katı | Zemin Matbaası / Adana | 1959 | Şiir |
| Sürgün Hızı | Şehir-Tiyatro Yayınları / Ankara | 1978 | Şiir |
| Bilge Karasu, Haluk'a Mektuplar | Devin Yayınları / ? | 2002 | Mektup |
| Hüseyin Cöntürk, Eleştirmenin Arzusu: Hüseyin Cöntürk\'ten Haluk Aker\'e Mektuplar (1968-2003) | Yapı Kredi Yayınları / İstanbul | 2015 | Mektup |
İlişkili Maddeler
| Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Ayhan Geçgin | d. 1970 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 2 | Arif Nihat Asya | d. 1904 - ö. 5 Ocak 1975 | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 3 | CÂVİD, İstanbullu | d. ? - ö. 1834 | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 4 | ÖMER, Ömer Albayrak | d. 01.04.1940 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 5 | SÜLEYMAN, Süleyman Yücekaya | d. 1940 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 6 | Naci Ferhadov | d. 1940 - ö. 2013 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 7 | Petri Moyse | d. 1951 - ö. 6 Ekim 2018 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 8 | Coşkun Büktel | d. 1950 - ö. 2018 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 9 | Tarık Sipahi | d. 25 Kasım 1946 - ö. 23 Ekim 2018 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 10 | Ünal Bolat | d. 22 Temmuz 1960 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
| 11 | Oğuz Özdem | d. 04 Mart 1959 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
| 12 | Vecdi Erbay | d. 1965 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
| 13 | Hekimoğlu İsmail | d. 1932 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 14 | Devrim Dirlikyapan | d. 11 Temmuz 1974 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 15 | Cengiz Hakkı Zariç | d. 5 Ocak 1972 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 16 | Haluk Hilmi Göker | d. 1921 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
| 17 | Haluk İnanıcı | d. 1956 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
| 18 | Haldun Haluk Marlalı | d. 14 Nisan 1926 - ö. 7 Şubat 2014 | Madde Adı | Görüntüle |