Madde Detay
Haluk Aker
HA
(d. 13 Haziran 1940 / ö. 20 Mart 2018)
Şair, yazar, eleştirmen, yayıncı
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Tam adı Raşit Haluk Aker'dir. Mersin Cumhuriyet İlkokulu (1952) ve Mersin Tevfik Sırrı Gür Lisesini bitirdi (1960). Ankara Üniversitesi DTCF Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü'nden mezun oldu (1971). Öğrencilik yıllarında Türk Dil Kurumu Yayın ve Tanıtma Kolu'nda çalıştı. Askerliğini Adıyaman'da öğretmen olarak yaptı. Hacettepe Üniversitesi Temel Bilimler Fakültesi'nde Türkçe öğretim görevlisi olarak, Türk Dil Kurumu Terim Kolu'nda ve Başbakanlık Özel Kalem Bürosu'nda çalıştı.
Düşünde-Dörütte Elek (Mersin), Devinim 60 (Ankara), Yordam (Ankara) dergilerini yönetti. 1975'ten emekli olana dek Frankfurt Başkonsolosluğu'nda çalıştı. Yurda dönerek Milas Güllük'e yerleşti. Öykücü Oya Aker'le evli ve iki çocuk babasıdır.
Haluk Aker, ilk şiirini 1959 yılında Elek dergisinde, arkadaşlarıyla ortak yayınladığı Tanrı Katı (1959) adlı bir kitapta, sonra da İzmir’de Evrim dergisinde (1962-1964) yayınladı. Daha sonra şiirleri, öyküleri ve yazıları Devinim 60, Dönem, Elek, Evrim, Soyut, Türk Dili, Yelken, Yordam, Ulus gibi dergi ve gazetelerde yayımlandı.
Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi'nde Aker'in şiiri, 1960'larda II. Yeni ve halk şiirinden yararlanan, biçimsel deneylere girişen, yalın ve yer yer mistik, acılı, karamsar bir şiir, 1960 sonrasındaysa yurt gerçeklerine yönelen, umutlu, dirençli bir şiir olarak tanımlanmaktadır (Yalçın, 2010: 59).
Bilgin Adalı, Sürgün Hızı'nı "Aker’in 1965-1973 yılları arasında yayımladığı şiirlerin bir derlemesi, bu yıllardaki şiir serüveninin bir göstergesi" olarak değerlendirmiştir (1979: 149-151).
Bilge Karasu'nun yakın dostu Halûk Aker'e otuz yıl boyunca yazdığı mektupları ve Halûk Aker'in 1980'den itibaren ona yazdığı mektupları Halûk'a Mektuplar'da toplamıştır (Karasu 2013). 1960 sonrasının çok önemli edebiyat eleştirmeni ve yayıncısı Hüseyin Cöntürk'ün Haluk Aker'e yazdığı mektuplar da Eleştirmenin Arzusu: Hüseyin Cöntürk'ten Haluk Aker'e Mektuplar (1968-2003) adlı eserde toplanmıştır (Cöntürk 2015).
Haluk Aker'in sağlığında yayınladığı bu mektuplar modern Türk edebiyatı tarihinin çok değerli birer kaynağıdır. Onun şair kimliğinin yanında iyi bir yayıncı ve iyi bir belgeci olduğunun kanıtıdır.
Kaynakça
Adalı, Bilgin (1979). "Gecikmiş Bir Kitap Üstüne Notlar [Halûk Aker'in Sürgün Hızı kitabı üzerine]". Türk Dili. C.XXXIX. S. 329. ss.149-151.
Alpay, Necmiye (2006) "Haluk'un Kitabı", Heves: Şiir Eleştiri, 11.
Alpay, Necmiye (2018) "Haluk'un Kitabı Kırk Yaşında", http://t24.com.tr/k24/yazi/halukun-kitabi-kirk-yasinda,1681, Erişim: 26.7.2018
Cöntürk, Hüseyin (2015) Eleştirmenin Arzusu: Hüseyin Cöntürk'ten Haluk Aker'e Mektuplar (1968-2003). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Karasu, Bilge (2013). Haluk'a Mektuplar. (Hazırlayan: Haluk Aker) İstanbul: Metis Yayınları.
Onart, Ülker (1975). "Haluk Aker'in Sevgiyi Acıtır Dünya Adlı Şiiri Üzerine". Türk Dili. XXXII (290): 667-672.
Yalçın, Murat (2010). Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. 3. Bas. İstanbul: Yapı Kredi Yay. 59.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. NECATİ TONGAYayın Tarihi: 03.08.2018Güncelleme Tarihi: 19.12.2020
Yayın Tarihi: 03.08.2018Güncelleme Tarihi: 19.12.2020
Güncelleme Tarihi: 19.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Tanrı Katı | Zemin Matbaası / Adana | 1959 | Şiir |
Sürgün Hızı | Şehir-Tiyatro Yayınları / Ankara | 1978 | Şiir |
Bilge Karasu, Haluk'a Mektuplar | Devin Yayınları / ? | 2002 | Mektup |
Hüseyin Cöntürk, Eleştirmenin Arzusu: Hüseyin Cöntürk\'ten Haluk Aker\'e Mektuplar (1968-2003) | Yapı Kredi Yayınları / İstanbul | 2015 | Mektup |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | VASFÎ, Abdurrahim-zâde Mustafa Vasfî | d. ? - ö. 1594 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | ŞEYDÂ, Mehmed Dede | d. ? - ö. 1623-24\'te hayatta | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | AZÎZÎ, Mustafa | d. ? - ö. 1585 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Atilla Hıncal | d. 1940 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Hikmet Recai Atalay | d. 05 Ocak 1940 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Hasibe Ayten | d. 25 Eylül 1940 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Aysel Gürel | d. 7 Şubat 1929 - ö. 17 Şubat 2018 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | FAHRİ OZAN, Fahrettin Tan | d. 1954 - ö. 17.10.2018 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | İHSANOĞLU, Şakir Çalışkan | d. 15.12.1945 - ö. 09.11.2018 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Ayhan İnal | d. 7 Haziran 1933 - ö. 13 Şubat 2021 | Meslek | Görüntüle |
11 | Emir Kalkan | d. 31 Aralık 1948 - ö. 31 Temmuz 2015 | Meslek | Görüntüle |
12 | Rıfkı Kaymaz | d. 22 Şubat 1950 - ö. 22 Şubat 2010 | Meslek | Görüntüle |
13 | Ayten Uğuralp | d. 26 Şubat 1931 - ö. 25 Temmuz 2010 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Fazlı Ertekin | d. 1911 - ö. 17 Şubat 1977 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | Hâle Seval | d. 1962 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | Haluk Nihat Pepeyi | d. 1898 - ö. 27 Mayıs 1972 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | Haluk Hilmi Göker | d. 1921 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
18 | Haluk Dursun | d. 02 Ocak 1957 - ö. 19 Ağustos 2019 | Madde Adı | Görüntüle |