Akın Tahir Karauğuz

(d. 1898 / ö. 4 Haziran 1982)
Gazeteci, Yazar
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Karabük / Safranbolu’da doğdu. Asıl adı Mehmet Tahir'dir, Akın adını Sardanapal’dan esinlenerek kullandı. İlk öğrenimini Safranbolu’da, liseyi Kastamonu’da okudu. 1916’da gönüllü olarak askere gitti. Milli Mücadele’yi destekleyen Açıksöz gazetesini çıkardı. Ulus’a nahiye müdürü olarak atanıp halkı Milli Mücadele’ye ikna etmek için çalıştı. Yakup Kadri ve Halide Edip ile Tedkik-i Mezalim heyetinde bulundu. Zonguldak’ın ilk matbaasını kurup şehrin ilk gazetesi olan Zonguldak’ı yayımladı. Kömür, Safranbolu-Karabük, Amasra, Günün Sesi, Işıkveren gazetelerini yayımladı. Karaelmas, Türk Kanadı dergileri ile 1942 ve 1951 yılları arasında Doğu dergisini çıkardı. Zonguldak CHP ve Halkevi başkanlığı yaptı. 1962’de geldiği İstanbul’da 1982 yılında kalp yetmezliği sebebiyle hayatını kaybetti. Aşiyan mezarlığın defnedildi.

Karauğuz’a şiir zevkini aşılayan liseden hocası Ragıp Nurettin Ege’dir. Ziya Gökalp’ın şiirlerinin okunduğu dersler onun milliyetçi duygularını besledi. İlk şiirini ve nesrini 1913’de Köroğlu gazetesinde yayımladı. Şiirlerinde Milli Mücadele’ye destek olan coşkulu ve hamasi bir anlatımı vardır. İlk şiir kitabı Orduya Armağan Halide Edip’in önsözü ile 1922’nin Nisan ayında yayımlandı. Halide Edip onu, Anadolu’yu olduğu gibi anlatacak ilk Türk olarak görmüştür. (Karaoğuz,2011:112) Aynı yılın Haziran ayında Orta Anadolu’da Yunan Faciaları adlı şiir kitabını yayımladı. Bu iki eseri 1965'te yeni harflerle Anadolu’dan Kovduklarımız adıyla tekrar bastı.Vatan sevgisi, milliyetçilik şiirlerinin ağırlık noktasını oluşturdu. Öz Türkçenin kullanılması gayretiyle Öz Türk Adları Kılavuzu (1935), Ekler-Kökler Üzerine Deneçler, Dil Araştırmalarına Gerekçeler (1936) adlı incelemelerini yayımladı. Zonguldak gazetesinde çıkan yazılarını 1934’de Zonguldak Havzası: Uzun Mehmet’ten Bugüne Kadar ismiyle bastı. Devre-i Kaside ve Gazel dediği eserini 1951’de neşretti.

Kaynakça

Kaynakça

Arslan, İsmail,& Kurban Özdoğan, Nursen (2004). Karabüklü Şairler Antolojisi. Karabük: Tay Dergisi Yayınları

İnal, İbnülemin Mahmut Kemal (1988). Son Asır Türk Şairleri. İstanbul: Dergâh Yayınları

Işık, İhsan (2004). Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi. Ankara: Elvan Yayınları

Karaoğuz, Doğu (2011). Kuvay-ı Milliye Ruhuyla Bir Ömür. İstanbul: Truva Yayınları

Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi (2004). Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayını

Yılmaz, Mehmet Serhat (2016). “Tahir Karauğuz’un Kastamonu Basınındaki Yazı Ve Şiirleri”. İnsan, Kimlik, Mekân bağlamında Zonguldak Sempozyumu. (ss.245-256) Zonguldak: Bülent Ecevit üniversitesi Yayınları 11

Yalçın, Murat (Ed.) (2001). Tanzimat’tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları

Yazar, Mehmet Behçet (1999). Edebiyatçılar Âlemi. Ankara: Yüzyıl Yayınları

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: LEYLA NALDEMİR
Yayın Tarihi: 10.11.2018
Güncelleme Tarihi: 19.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Orduya ArmağanKitabhâne-i Sûdi / İstanbul1922Şiir
Orta Anadolu’da Yunan FacilarıMatbaa-i Âmire / İstanbul1922Şiir
Öz Türk Adları KılavuzuKaraelmas Basımevi / Zonguldak1935Araştırma
Ekler-Kökler üzerine Deneçler, Dil Araştırmalarına GerekçelerKaraelmas Basımevi / Zonguldak1936Araştırma
Zonguldak KılavuzuKaraelmas Basımevi / Zonguldak1937Diğer
Uzun Mehmet’ten Günümüze Kadar Türkiye’de KömürKaraelmas Basımevi / Zonguldak1959Araştırma
Anadolu’dan KoğduklarımızDeniz Basımevi / İstanbul1965Şiir
Türklüğün Öğünçleri-1Saffet Matbaası / İstanbul1974Hatıra
Türklüğün Öğünçleri-2 (Bir Ömür)Saffet Matbaası / İstanbul1976Hatıra

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Pakize Özcand. 20 Şubat 1951 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Hüseyin Avni Cinozoğlu (Hüseyin Akıncı)d. 1955 - ö. 4 Eylül 2015Doğum YeriGörüntüle
3Bilgin Adalıd. 11 Aralık 1944 - ö. 29 Eylül 2012Doğum YeriGörüntüle
4Sadri Ertemd. 1898/9? - ö. 13 Kasım 1943Doğum YılıGörüntüle
5NEBİ KELBECERLİd. 1898 - ö. 1969Doğum YılıGörüntüle
6Mehmetzâde Mirza Balad. 13 Ağustos 1898 - ö. 7 Mart 1959Doğum YılıGörüntüle
7O. Zeki Özturanlıd. 1926 - ö. 13 Eylül 1982Ölüm YılıGörüntüle
8MEMİŞ, Memiş Karadağd. 1902 - ö. 1982Ölüm YılıGörüntüle
9Feridun Fazıl Türlbentçid. 1912 - ö. 6 Ağustos 1982Ölüm YılıGörüntüle
10Halil Erdoğan Cengizd. 3 Eylül 1934 - ö. 28 Ekim 1993MeslekGörüntüle
11Salâh Birseld. 14 Kasım 1919 - ö. 10 Mart 1999MeslekGörüntüle
12İbrahim Dizmand. 15 Ekim 1961 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Muallim Nacid. 1850 - ö. 13 Nisan 1893Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Eşrefd. 1847 - ö. 22 Mayıs 1912Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Halit Üzeld. 1900 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16TÂHİR, Halîfe-zâde Mehmed Efendid. ? - ö. 1774Madde AdıGörüntüle
17TÂHİR, Molla-zâde Kîlârî Tâhir Efendid. ? - ö. III. Ahmed Dönemi veya SonrasıMadde AdıGörüntüle
18Süleyman Nazifd. 29 Ocak 1869 - ö. 4 Ocak 1927Madde AdıGörüntüle