Madde Detay
ALENÎ, Ali Vişne
(d. 1949 / ö. -)
âşık, bekçi
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Ali Vişne, Sivas’ın Kangal ilçesine bağlı Kurtoğlu köyünde 1949'da dünyaya gelmiştir. Şiirlerinde Alenî mahlasını kullanan âşığın babası Veysel Bey, annesi Nebahat Hanımdır (Kaya 2000:241). Çocukluğu Kurtoğlu köyüne beş kilometre uzaklıkta olan Kötüyurt mezrasında geçmiştir. Alenî’nin kaldığı mezrada okul olmadığı için ilkokulu Kurtoğlu köyünde amcalarının yanında okumuştur. Başarılı bir öğrenci olmasına rağmen maddi sıkıntılar yüzünden ortaokul ve liseyi sonradan bitirmiştir. 1980'de Sivas Müze Müdürlüğünde bekçi olarak çalışmaya başlar. Askerliğini Ankara’da yaptıktan sonra amcasının kızıyla evlenir. Dört oğlu, bir kızı vardır (Ayral 1995: 9-14). Alenî, bir Türk boyu olan Karapapaklardandır. Çocukluğu Karapapak Türklerinden Mihrali Bey’in ve Şeyh Şamil’in hikâyelerini dinleyerek geçmiştir. Bulgaristan’da, Yunanistan’da, Kafkasya’da, Bosna’da Azerbaycan’da, Çeçenistan’da Türklere yapılan zulümlere dayanamamış ve duygularını ifade etmek için şiir yazmaya başlamıştır. Saz çalmasını bilmeyen âşığın ustası da yoktur. Alenî mahlasını kendi almıştır (Kaya 2000: 241).
Şiirlerinde açık ve anlaşılır bir dil kullanan Alenî yer yer mahalli kelimelere de yer vermiştir. Şiirlerinde dörtlük sayısının dört, beş, altı, yedi, sekiz, on dörtlükten oluştuğu ve 5’li, 8’li, 11’li hece kalıbını kullandığı görülmektedir (Ayral 1995: 17). Alpaslan Ayral, Alenî ile ilgili yazdığı kitapta Alenî’nin hayatı ve edebi şahsiyeti hakkında bilgi verdikten sonra Alenî’nin şiirlerini konu bakımından beş kısma ayırmıştır. Bunlar; temaları farklı olan, sosyal olayları eleştiren, öğüt veren ve dinî şiirlerdir.
Kaynakça
Ayral, Alpaslan (1995). Âşık Alenî. Sivas: Dilek Matbaacılık.
Kaya, Doğan (2000). Sivas Halk Şairleri I. Sivas: Sivas Valiliği İl Kültür Turizm Müdürlüğü Yay.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DOÇ. DR. HÜLYA TAŞYayın Tarihi: 23.02.2019Güncelleme Tarihi: 05.12.2020
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 23.02.2019Güncelleme Tarihi: 05.12.2020
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 05.12.2020
İlişkili Maddeler
İlişkili Maddeler
| Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
|---|---|---|---|---|
| 1 | MAHİR, Mahir Eşdemir | d. 1911 - ö. 1979 | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 2 | KENÂNÎ, Tekkeşin Sungur | d. 1913 - ö. 1983 | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 3 | OZAN HASAN, Hasan Toptaş | d. 04.06.1963 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 4 | Güray Öz | d. 7 Eylül 1949 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 5 | ARAP PERENDLU | d. 1949 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 6 | Üzeyir Lokman Çaycı | d. 22 Ağustos 1949 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 7 | SEFİL PİR/SEFİL PİRİM/ÇORUMLU PİROĞLU, Fikret Piroğlu | d. 1926 - ö. 1985 | Meslek | Görüntüle |
| 8 | KUL FAKİR ALİ, Ali Oymak | d. 1860? - ö. 1938 | Meslek | Görüntüle |
| 9 | KEMAL/HAFIZ MİKDAT, Mikdat | d. 01.01.1866 - ö. 01.01.1941 | Meslek | Görüntüle |
| 10 | ALYAKUT, Serdar Alyakut | d. 05.04.1974 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 11 | FINDIKLI, Mustafa Fındıklı | d. 10.05.1964 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 12 | KÜÇÜK ÂŞIK ŞAKİRÎ, Tortumlu | d. ? - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 13 | HALİL, Halil Karabulut | d. 1926 - ö. 16.08.2010 | Madde Adı | Görüntüle |
| 14 | YALÇINKAYA, Melih Yalçın | d. 03.06.1984 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
| 15 | KAYNARÎ, Kadir Akalan | d. 1934 - ö. 12.05.1989 | Madde Adı | Görüntüle |