Madde Detay
ALENÎ, Ali Vişne
(d. 1949 / ö. -)
âşık, bekçi
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Ali Vişne, Sivas’ın Kangal ilçesine bağlı Kurtoğlu köyünde 1949'da dünyaya gelmiştir. Şiirlerinde Alenî mahlasını kullanan âşığın babası Veysel Bey, annesi Nebahat Hanımdır (Kaya 2000:241). Çocukluğu Kurtoğlu köyüne beş kilometre uzaklıkta olan Kötüyurt mezrasında geçmiştir. Alenî’nin kaldığı mezrada okul olmadığı için ilkokulu Kurtoğlu köyünde amcalarının yanında okumuştur. Başarılı bir öğrenci olmasına rağmen maddi sıkıntılar yüzünden ortaokul ve liseyi sonradan bitirmiştir. 1980'de Sivas Müze Müdürlüğünde bekçi olarak çalışmaya başlar. Askerliğini Ankara’da yaptıktan sonra amcasının kızıyla evlenir. Dört oğlu, bir kızı vardır (Ayral 1995: 9-14). Alenî, bir Türk boyu olan Karapapaklardandır. Çocukluğu Karapapak Türklerinden Mihrali Bey’in ve Şeyh Şamil’in hikâyelerini dinleyerek geçmiştir. Bulgaristan’da, Yunanistan’da, Kafkasya’da, Bosna’da Azerbaycan’da, Çeçenistan’da Türklere yapılan zulümlere dayanamamış ve duygularını ifade etmek için şiir yazmaya başlamıştır. Saz çalmasını bilmeyen âşığın ustası da yoktur. Alenî mahlasını kendi almıştır (Kaya 2000: 241).
Şiirlerinde açık ve anlaşılır bir dil kullanan Alenî yer yer mahalli kelimelere de yer vermiştir. Şiirlerinde dörtlük sayısının dört, beş, altı, yedi, sekiz, on dörtlükten oluştuğu ve 5’li, 8’li, 11’li hece kalıbını kullandığı görülmektedir (Ayral 1995: 17). Alpaslan Ayral, Alenî ile ilgili yazdığı kitapta Alenî’nin hayatı ve edebi şahsiyeti hakkında bilgi verdikten sonra Alenî’nin şiirlerini konu bakımından beş kısma ayırmıştır. Bunlar; temaları farklı olan, sosyal olayları eleştiren, öğüt veren ve dinî şiirlerdir.
Kaynakça
Ayral, Alpaslan (1995). Âşık Alenî. Sivas: Dilek Matbaacılık.
Kaya, Doğan (2000). Sivas Halk Şairleri I. Sivas: Sivas Valiliği İl Kültür Turizm Müdürlüğü Yay.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DOÇ. DR. HÜLYA TAŞ
Yayın Tarihi: 23.02.2019
Güncelleme Tarihi: 05.12.2020
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | EBUBEKİR, Ebubekir Bozhöyük | d. 1937 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | ÇAĞLAYAN, Mevlüt Çağlayan | d. 1964 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | HACI ŞAHİN | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Hasan Avni Yüksel | d. 01 Ocak 1949 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Altay Suroy | d. 24 Eylül 1949 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | TAYYARÎ, Zeki Tipi | d. 1949 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | MÜSLÜME, Müslüme Ünver | d. 1951 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
8 | LAHICLI LEYLİCAN | d. ? - ö. 1930\'lar | Meslek | Görüntüle |
9 | TEKTAŞ, Aslan Tektaş | d. 1979 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
10 | SERVET APAY | d. ? - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | FİGANÎ, İbrahim Okur | d. 15.03.1948 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | CEVDET, Cevdet Ülger | d. 1950 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | HALİL/FEVZİ, Halil Fevzi | d. 1874 - ö. 1929 | Madde Adı | Görüntüle |
14 | ŞURBÎ, Abdurrahim | d. 1839 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
15 | NAZMİ, Nazmi Haskilit | d. 1930 - ö. 1980 | Madde Adı | Görüntüle |