ALENÎ, Ali Vişne

(d. 1949 / ö. -)
âşık, bekçi
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Ali Vişne, Sivas’ın Kangal ilçesine bağlı Kurtoğlu köyünde 1949'da dünyaya gelmiştir. Şiirlerinde Alenî mahlasını kullanan âşığın babası Veysel Bey, annesi Nebahat Hanımdır (Kaya 2000:241). Çocukluğu Kurtoğlu köyüne beş kilometre uzaklıkta olan Kötüyurt mezrasında geçmiştir. Alenî’nin kaldığı mezrada okul olmadığı için ilkokulu Kurtoğlu köyünde amcalarının yanında okumuştur. Başarılı bir öğrenci olmasına rağmen maddi sıkıntılar yüzünden ortaokul ve liseyi sonradan bitirmiştir. 1980'de Sivas Müze Müdürlüğünde bekçi olarak çalışmaya başlar. Askerliğini Ankara’da yaptıktan sonra amcasının kızıyla evlenir. Dört oğlu, bir kızı vardır (Ayral 1995: 9-14). Alenî, bir Türk boyu olan Karapapaklardandır. Çocukluğu Karapapak Türklerinden Mihrali Bey’in ve Şeyh Şamil’in hikâyelerini dinleyerek geçmiştir. Bulgaristan’da, Yunanistan’da, Kafkasya’da, Bosna’da Azerbaycan’da, Çeçenistan’da Türklere yapılan zulümlere dayanamamış ve duygularını ifade etmek için şiir yazmaya başlamıştır. Saz çalmasını bilmeyen âşığın ustası da yoktur. Alenî mahlasını kendi almıştır (Kaya 2000: 241).

Şiirlerinde açık ve anlaşılır bir dil kullanan Alenî yer yer mahalli kelimelere de yer vermiştir. Şiirlerinde dörtlük sayısının dört, beş, altı, yedi, sekiz, on dörtlükten oluştuğu ve 5’li, 8’li, 11’li hece kalıbını kullandığı görülmektedir (Ayral 1995: 17). Alpaslan Ayral, Alenî ile ilgili yazdığı kitapta Alenî’nin hayatı ve edebi şahsiyeti hakkında bilgi verdikten sonra Alenî’nin şiirlerini konu bakımından beş kısma ayırmıştır. Bunlar; temaları farklı olan, sosyal olayları eleştiren, öğüt veren ve dinî şiirlerdir.

Kaynakça

Ayral, Alpaslan (1995). Âşık Alenî. Sivas: Dilek Matbaacılık.

Kaya, Doğan (2000). Sivas Halk Şairleri I. Sivas: Sivas Valiliği İl Kültür Turizm Müdürlüğü Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. HÜLYA TAŞ
Yayın Tarihi: 23.02.2019
Güncelleme Tarihi: 05.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1MAHİR, Mahir Eşdemird. 1911 - ö. 1979Doğum YeriGörüntüle
2KENÂNÎ, Tekkeşin Sungurd. 1913 - ö. 1983Doğum YeriGörüntüle
3OZAN HASAN, Hasan Toptaşd. 04.06.1963 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Güray Özd. 7 Eylül 1949 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5ARAP PERENDLUd. 1949 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Üzeyir Lokman Çaycıd. 22 Ağustos 1949 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7SEFİL PİR/SEFİL PİRİM/ÇORUMLU PİROĞLU, Fikret Piroğlud. 1926 - ö. 1985MeslekGörüntüle
8KUL FAKİR ALİ, Ali Oymakd. 1860? - ö. 1938MeslekGörüntüle
9KEMAL/HAFIZ MİKDAT, Mikdatd. 01.01.1866 - ö. 01.01.1941MeslekGörüntüle
10ALYAKUT, Serdar Alyakutd. 05.04.1974 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11FINDIKLI, Mustafa Fındıklıd. 10.05.1964 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12KÜÇÜK ÂŞIK ŞAKİRÎ, Tortumlud. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13HALİL, Halil Karabulutd. 1926 - ö. 16.08.2010Madde AdıGörüntüle
14YALÇINKAYA, Melih Yalçınd. 03.06.1984 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15KAYNARÎ, Kadir Akaland. 1934 - ö. 12.05.1989Madde AdıGörüntüle