ALENÎ, Ali Vişne

(d. 1949 / ö. -)
âşık, bekçi
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Ali Vişne, Sivas’ın Kangal ilçesine bağlı Kurtoğlu köyünde 1949'da dünyaya gelmiştir. Şiirlerinde Alenî mahlasını kullanan âşığın babası Veysel Bey, annesi Nebahat Hanımdır (Kaya 2000:241). Çocukluğu Kurtoğlu köyüne beş kilometre uzaklıkta olan Kötüyurt mezrasında geçmiştir. Alenî’nin kaldığı mezrada okul olmadığı için ilkokulu Kurtoğlu köyünde amcalarının yanında okumuştur. Başarılı bir öğrenci olmasına rağmen maddi sıkıntılar yüzünden ortaokul ve liseyi sonradan bitirmiştir. 1980'de Sivas Müze Müdürlüğünde bekçi olarak çalışmaya başlar. Askerliğini Ankara’da yaptıktan sonra amcasının kızıyla evlenir. Dört oğlu, bir kızı vardır (Ayral 1995: 9-14). Alenî, bir Türk boyu olan Karapapaklardandır. Çocukluğu Karapapak Türklerinden Mihrali Bey’in ve Şeyh Şamil’in hikâyelerini dinleyerek geçmiştir. Bulgaristan’da, Yunanistan’da, Kafkasya’da, Bosna’da Azerbaycan’da, Çeçenistan’da Türklere yapılan zulümlere dayanamamış ve duygularını ifade etmek için şiir yazmaya başlamıştır. Saz çalmasını bilmeyen âşığın ustası da yoktur. Alenî mahlasını kendi almıştır (Kaya 2000: 241).

Şiirlerinde açık ve anlaşılır bir dil kullanan Alenî yer yer mahalli kelimelere de yer vermiştir. Şiirlerinde dörtlük sayısının dört, beş, altı, yedi, sekiz, on dörtlükten oluştuğu ve 5’li, 8’li, 11’li hece kalıbını kullandığı görülmektedir (Ayral 1995: 17). Alpaslan Ayral, Alenî ile ilgili yazdığı kitapta Alenî’nin hayatı ve edebi şahsiyeti hakkında bilgi verdikten sonra Alenî’nin şiirlerini konu bakımından beş kısma ayırmıştır. Bunlar; temaları farklı olan, sosyal olayları eleştiren, öğüt veren ve dinî şiirlerdir.

Kaynakça

Ayral, Alpaslan (1995). Âşık Alenî. Sivas: Dilek Matbaacılık.

Kaya, Doğan (2000). Sivas Halk Şairleri I. Sivas: Sivas Valiliği İl Kültür Turizm Müdürlüğü Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. HÜLYA TAŞ
Yayın Tarihi: 23.02.2019
Güncelleme Tarihi: 05.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ESMANÎ, Esmani Doğand. 1944 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Cengizhan Orakçıd. 27 Ağustos 1965 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3COŞARÎ, Hasan Güldikend. 1923 - ö. 06.03.1992Doğum YeriGörüntüle
4TAYYARÎ, Zeki Tipid. 1949 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Refik Yalçınd. 1949 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6GARİP OZAN, Hasan Hüseyin Yılmazd. 1949 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7KÂŞİF, Mehmetd. 1865? - ö. 1930?MeslekGörüntüle
8MAHCÛBÎ, Hovhannesd. 1844 - ö. 1898-1899MeslekGörüntüle
9KİRAZÎ, Mahmut Camcıd. 1938 - ö. ?MeslekGörüntüle
10GÜLHAN, Birsen Akpınard. 1966 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11ÇIRAKMAN, Hüseyin Çırakmand. 1930 - ö. 2013Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12FATMA/BATUR/FATMA BEHİCE, Fatma Behice Baturd. 1911 - ö. 30.05.1987Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13KARAKAŞ, Mustafa Karakaşd. 1974 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14YÜKSEL ÖZTÜRKd. 1966 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15NÖVRES İMAN, Növres İman Meşedi Salahoğlud. 1903 - ö. 1932?Madde AdıGörüntüle